Οι αποζημιώσεις Ελλήνων θυμάτων της Μικρασιατικής Καταστροφής. Μία νέα εξέλιξη

Φάνης Μαλκίδης
Μέλος της Διεθνούς Ένωσης Ακαδημαϊκών για τη Μελέτη των Γενοκτονιών

Πριν δύο ακριβώς χρόνια είχαμε κάνει γνωστή την υπόθεση των αποζημιώσεων των θυμάτων της Γενοκτονίας Ελλήνων και Αρμενίων. Είχαμε αναφέρει ότι η απόπειρα του πρωτεργάτη της γενοκτονίας των Ελλήνων και των Αρμενίων Ταλάατ Πασά να εισπράξει «υπέρ των Αρμενίων» τις αποζημιώσεις των ασφαλιστηρίων ζωής που κατέβαλαν για χρόνια οι άνθρωποι που ο ίδιος εξόντωσε, φανερώνει το θράσος του θύτη, ακόμη βεβαίως και σήμερα με τη στάση της επίσημης Τουρκίας. Ο Henry Morgenthau πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Κωνσταντινούπολη, πρόεδρος της Επιτροπής Αποκατάστασης προσφύγων, στο βιβλίο του «Henry Morgenthau Ambassador Morgenthau’ s story ( Νew York 1919) αναφέρει τα εξής: «Μία μέρα ο Ταλαάτ πασά μου έκανε την πιο εκπληκτική ίσως παράκληση, που είχα ακούσει στη ζωή μου. Οι ασφαλιστικές εταιρείες της Νέας Υόρκης Life Insurance Company και Equitable είχαν επί πολλά χρόνια αρκετούς Αρμένιους πελάτες. Η έκταση στην οποία αυτοί οι άνθρωποι ασφαλίζονταν ήταν ακόμη μία απόδειξη του επιχειρηματικούς τους πνεύματος. Θα επιθυμούσα μου είπε ο Ταλαάτ να πείσετε τις αμερικανικές ασφαλιστικές εταιρείες να μας στείλουν έναν πλήρη κατάλογο όσων Αρμενίων έχουν κάνει ασφάλεια ζωής. Είναι ουσιαστικά όλοι τους νεκροί τώρα και δεν έχουν αφήσει κληρονόμους για να εισπράξουν τις αποζημιώσεις. Φυσικά όλα αυτά τα χρήματα πρέπει να περιέλθουν τώρα στο τουρκικό κράτος. Η κυβέρνηση είναι πλέον ο ευεργετούμενος. Θα το κάνετε αυτό; Αυτό που μου ζητούσε ήταν τόσο παράλογο ώστε έχασα τη ψυχραιμία μου. Δεν πρόκειται να πάρετε τέτοιον κατάλογο από εμένα είπα και αμέσως σηκώθηκα και έφυγα».
Το παραπάνω σημείο από το βιβλίο του Χένρυ Μοργκεντάου έδωσε το έναυσμα στον Αρμένιο δικηγόρο από τη Σπάρτη της Πισιδίας Βαρτκές Γεγκιαγιάν να ξεκινήσει το 1987 δικαστικό αγώνα στην Πολιτεία της Καλιφόρνια με σκοπό να διεκδικήσει υπέρ των απογόνων των θυμάτων της γενοκτονίας τις αποζημιώσεις.
Μετά τον αγώνα του Γεκαγιάν και δικαστικές αποφάσεις, οι ασφαλιστικές εταιρείες New York Life Insurance Co και ΑΧΑ, υποχρεώθηκαν να καταβάλουν σε Αρμένιους δικαιούχους το συνολικό ποσό των 53 εκατομμυρίων δολαρίων.
Στα αρχεία όμως της New York Life Insurance Co υπήρχαν και ελληνικά ονόματα, μεταξύ των οποίων και του Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομου. Στις 4 Σεπτεμβρίου 2008 η New York Life Insurance Co ανακοίνωσε ότι θα αποζημιώσει Έλληνες δικαιούχους, κάτι που έγινε τελικά το Μάρτιο του 2010.
Το γεγονός των αποζημιώσεων παραμένει εδώ και καιρό την Αρμενική πλευρά. Μάλιστα στις ΗΠΑ κατατέθηκε η πρώτη αγωγή που στρέφεται κατά της Τουρκικής Δημοκρατίας, με την οποία διεκδικούνται αποζημιώσεις για την κινητή και ακίνητη περιουσία που έχασαν όταν εκδιώχτηκαν από τις πατρογονικές τους εστίες.
Η αγωγή στρέφεται και κατά δύο μεγάλων τουρκικών τραπεζών: της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας και της αρχαιότερης στη χώρα Ziraat Bankasi, η οποία λειτουργεί και στην Ελλάδα και στην οποία κατατέθηκαν οι καταθέσεις από το κεφαλικό φόρο του 1942, με τον οποίο εξολοθρεύτηκαν οικονομικά οι Έλληνες και οι Αρμένιοι.
Για την ελληνική πλευρά, η νεώτερη εξέλιξη είναι ότι σε καταλόγους ευρωπαϊκής τράπεζας περιλαμβάνονται ονόματα Ελλήνων από τη Μικρά Ασία και την Κωνσταντινούπολη.
Ο κατάλογος ονομάτων Ελλήνων αφορά αυτούς που είχαν τραπεζικούς λογαριασμούς σε Ευρωπαϊκή Τράπεζα πριν από το 1920. Εξ όσων είναι γνωστό η Ευρωπαϊκή αυτή Τράπεζα δεν έχει εξοφλήσει τους δικαιούχους, ανάμεσά τους και γνωστοί Έλληνες της εποχής, όπως η οικογένεια Αλτιναμάζη της Αδριανούπολης, η οποία μετά τη Γενοκτονία εγκαταστάθηκε στην Αλεξανδρούπολη. Η είδηση αυτή αποτελεί μία νέα και σημαντική εξέλιξη, αφού είναι ένα ακόμη περαιτέρω βήμα στην αναγνώριση και διεθνοποίηση της γενοκτονίας.
Βήμα για το οποίο πέρα από ιδιοτέλειες και συμφέροντα, θα πρέπει να γίνει γνωστό παντού, όπου υπάρχουν προσφυγικές κοινότητες και προσφυγικοί πληθυσμοί.

ΟΝΟΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΜΕ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΕΙΣΠΡΑΧΘΕΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥΣ ΤΟΥΣ
ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΓΑΛΑΤΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ ΠΡΙΝ ΑΠΌ ΤΟ 1920
C. Nicolaidi
Adam Bros
Siniossoglou Ralli & Co
C. Papadaki
N.Th. Pantazopoulos
D.D. Diamandoglou
Stylianos Diamandoglou & Sons
G. & E. Enstriatiadis
Karalambo & Metras
Jean F. Kiliaridis
N. Alevropoulo
Ananiadis
Eleftheres Mavropoulo
G. Kendros
E. Poulas & C. Adrianopel
Grizagoridis Bros
D.B. Nicolaidis-Tripo
Nico Seferoglou
Gleanthis Hazzopoulo
Elias Caracoz Freres
Montias Bros
D.Th. Frangopoulos
D.G. Chaviaras
M. Vassiliadis & Co
B.M. Prinaris
N. Madjaraki, Kokinos & Co
Raphael Camhi & Sons and Demosthene R. Corpi
Nicolas Pitaris
Siroun J. Dion
Nicolas H. Demetriades
Ar. Altinalmazis & Co
Adrianople
D. Th. Thanos
S.E. Eliadis
S. Couroubakalis
Friedmann, Troyanos & Co
M. Parisis & Sons
M. Joradanides & Sons
Georges C. Theodoridis
Christos Sarropoulos
Panayotis G. Exarchos
Basile C. Malatakis
Th. Frangatos
H.C. Chryssostomos, Nicolas Metzes & Haralambos Metzes
Christo Savaides & Sava Haralambiades
Joseph Notrica – Rhodes
Jean Abazoglou ???
C. Elefteropoulo Bros
Photios L. Viris & Sons
P.A. Callinicos
Alexandre S. Christodoulides
Th.E. Vitoulia & Sons
M.G. Cladoyeni & M. Azioti
Georges Goussopoulo
J. Pingopoulo & Co
Panteli Matritides
Nicolas J. Syrmas
N. Nicoglou Bros
S. Vassiliades & S.G. Papazoglou
Thedoridi Bros
Issakides Christo
C. Stelianides
Abraham Mayorkas
D. Lambrides
P. Seitanides
Stefanos H.A. Efthides
C. Petzalis & El. Dounias
N.A. Kyriakides
P. Xanthopoulo & D. Vattis
Constantin Ivrakis
N. Camilieris & Co
Georgiades & Tchaoussoglou
C. Myrodis & Bros
D.M. Tsongopoulo
Toumpouli Bros
D. Sakellarides
Evdhokios Hadji Simeionidi
N.A. Kyriakides
Andovalloglou Bros
K.B. Joannides
G. Capayannides – Trabizon
Antoine Siderides – Pera
G.P. Papazoglou
J. Petrochiles & Sons
Hadji Janni Papadopoulo
Dr. Koufis & Co
Jean Altizoplou
A.J. Anagnostopoulo
Fotis G. Movroghenis & Co
Hadji Andoniou Bros
A.G. Dhimopoulo
Paul C. Paleologou
Jean A. Louizos
Georges Caloumenos
Styl. Kaneleas
Nicolas Tantiras
Jean Chiliades
Eang. Chr. Evangelinos
Pavlides & Mouratis
G. Pestamozoglou Sons
G. & J. Georgiades
N. Camilieris & Co
Portocaloglou Sons
Dom. Dandoria – Pera
Antoine M. Panopoulos
Eust. S. Sapoundjakis
Andavalloglou Bros – Samsoun
J.M. Kazazis- Edramid
Viktor A. Demetriades
Socrate Th. Cosmides
Ch. Patrikiades Sons
I.S. Pavlides & Sons
D.A. Caldis & Co
Ap. Anastassiades
Donas & B. Vayakis – Pera
Sarropoulo & Margaritoff
Pascalides Bros
A.D. Zachariades
Siniossoglou & Asquitides
N. Camilieris & Co – Pera
ΟΝΟΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΜΕ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΕΙΣΠΡΑΧΘΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥΣ ΤΟΥΣ
ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΣΜΥΡΝΗΣ ΠΡΙΝ ΑΠΌ ΤΟ 1920
E.N. Aidinopoulo
Pol. Vidori
Evanghelinos & D. Tantiras
M.H. Politi
Basile Stephanides
Efstratiou Faipeas
S. & E. Elliades
M.G. Zangrides
Pericles Paleologou
Euuripedes Caloumenos
Mouzalis
C. Gasparis & Co
Gregoriou Bros
J. Stamatiadhis
I.G. Tozakoglou
J. Tsintsinis
Pandeli D. Cassapoglou
H. Georgiades & Co
P.A. Melacopides
S.B. Stampadopoulos & Co
N.J. Papazoglou
Basile N. Pappadopoulo
Nicolas Hadji Nicolaides
C. Veropoulo
Vrassidas Faippeas
Costas M. Souyouldjoglou
C. Georgiades & Sons
Pavlides & Mouratis
Eustratios Hodja Gabriloglou Bros
Ippocrate Kiokpassoglou
Katsanopoulo Bros

Αποζημιώσεις για τη Γενοκτονία

Αποζημιώσεις από την Τουρκία ζητούν Αμερικανοαρμένιοι
Της ΕΡΣΗΣ ΒΑΤΟΥ
Στην πρώτη στην Ιστορία αγωγή που στρέφεται κατά της κυβέρνησης της Τουρκικής Δημοκρατίας και κατατέθηκε σε ομοσπονδιακή αρχή των ΗΠΑ, Αμερικανοεβραίοι, απόγονοι θυμάτων της αρμενικής γενοκτονίας, διεκδικούν αποζημιώσεις για την κινητή και ακίνητη περιουσία που έχασαν όταν εκδιώχτηκαν από τις πατρογονικές τους εστίες.
Η αγωγή κατατέθηκε για λογαριασμό δύο Αμερικανών αρμενικής καταγωγής, του Γκαρβίς Νταβουγιάν από το Λος Αντζελες και του Χραΐρ Τουραμπιάν από το Κουίνς της Νέας Υόρκης, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι η τουρκική κυβέρνηση παραβίασε τους νόμους, προέβη σε αθέμιτο πλουτισμό, παραβίασε ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές δίκαιο. Η Τουρκία όφειλε να διαχειριστεί την περιουσία τους έως ότου καταστεί εφικτό να τους επιστραφεί, αντ' αυτού όμως «την κατέσχεσε και ιδιοποιήθηκε κάθε έσοδο που προήλθε από αυτήν». Ζητούν να αποζημιωθούν για γη, κτίρια, επιχειρήσεις, τραπεζικούς λογαριασμούς που κατασχέθηκαν και άλλα περιουσιακά στοιχεία, όπως θρησκευτικά κειμήλια, πολλά από τα οποία βρίσκονται σε μουσεία της Τουρκίας. Με επικεφαλής των Αμερικανοαρμένιο μεγαλοδικηγόρο Μαρκ Γκεράγκος, όλοι οι νομικοί της ενάγουσας πλευράς είναι αρμενικής καταγωγής, «έχουν χάσει μέλη της οικογένειάς τους στη γενοκτονία» και θα επιδιώξουν συλλογική αγωγή, συγκεντρώνοντας όσο περισσότερους απογόνους θυμάτων της σφαγής είναι εφικτό. Η αγωγή στρέφεται και κατά δύο μεγάλων τουρκικών τραπεζών: της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας και της αρχαιότερης στη χώρα Ziraat Bankasi, που ιδρύθηκε τη δεκαετία του 1860. Η δίκη μπορεί να κρατήσει και τρία χρόνια, αλλά οι Αρμένιοι είναι αποφασισμένοι να προχωρήσουν την υπόθεση. Αν κερδηθεί, η Τουρκία θα υποχρεωθεί να πληρώσει πολλά δισεκατομμύρια δολάρια. Ο Γκεράγκος ωστόσο ξεκαθάρισε ότι το μείζον θέμα είναι να αναγνωριστεί, μέσω της αποδοχής της αγωγής, η σφαγή. Το 2000 η Βουλή της Καλιφόρνιας αναγνώρισε τη γενοκτονία των Αρμενίων, επιτρέποντας στους απογόνους των θυμάτων να διεκδικήσουν αποζημιώσεις από ασφαλιστικές εταιρείες. Εφετείο αργότερα ανέτρεψε την απόφαση, όμως ο Γκεράγκος έχει προσφύγει κατά της δευτεροβάθμιας ετυμηγορίας. Παρ' όλα αυτά, δύο ασφαλιστικές εταιρείες αποζημίωσαν κληρονόμους των Αρμενίων με συνολικό ποσό 40 εκατομμυρίων δολαρίων.

Ο σεβασμός των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία. Του Φάνη Μαλκίδη

Το τελευταίο διάστημα, πολλές έρευνες επιβεβαιώνουν την πολυεθνική και πολυπολιτισμική ταυτότητα της Αλβανίας και ενισχύουν την προσπάθεια να επιτευχθεί, με την αλληλοκατανόηση, την προσέγγιση και την επαφή, ακόμη και επανασύνδεση ανθρώπων της ίδιας καταγωγής.

Η ελληνική μειονότητα, η οποία ζει στην χώρα, αποτελεί έναν πληθυσμό σεβαστό για την σημερινή και τη μελλοντική Αλβανία.

Παρά όμως τα προβλήματα και τις βίαιες αντιδράσεις της Αλβανίας, όσο και εάν έχουν εκλείψει ορισμένα γνωρίσματα των Ελλήνων, το ζήτημα των δικαιωμάτων τους προβάλλει και απασχολεί ολοένα και περισσότερους ανθρώπους.


Η στρατιωτική και η πολιτιστική κυριαρχία μιας κοινωνικής ομάδας ή ενός έθνους, όπως συνέβη στην Αλβανία μετά την επικράτηση του καθεστώτος Χότζα (Ηοxha), σε μια ή περισσότερες κοινωνικές ομάδες ή έθνη, επιφέρει αντίστοιχα και την γλωσσική τους κυριαρχία και, αντίστροφα, η στρατιωτική και η πολιτιστική υποχώρηση επιφέρει τη γλωσσική συρρίκνωση και, σε ακραίες περιπτώσεις, την εξαφάνιση της γλώσσας.

Έτσι, σήμερα, υφίσταται στην Αλβανία ένα μωσαϊκό εθνοτικών ομάδων και γλωσσών, το οποίο είναι αποτέλεσμα ιστορικών γεγονότων, συγκυριών και πληθυσμιακών ανακατατάξεων.

Το αλβανικό πρότυπο, επειδή κατέχει κυρίαρχη στρατιωτική και οικονομική θέση έναντι άλλων εθνοτικών και κοινωνικών ομάδων, κυριαρχεί και γλωσσικά.

Στo πλαίσιo αυτών των διαδικασιών, υπάρχουν διακριτές μειονοτικές ομάδες στην Αλβανία, οι οποίες διαφοροποιούνται από την κυρίαρχη ομάδα εθνικά, θρησκευτικά, γλωσσικά.

Η γλώσσα και οι Έλληνες της Αλβανίας δεν εξαφανίστηκαν, αλλά αντιμετωπίστηκαν ως ξένο σώμα σε ένα κράτος, το οποίο οικοδομήθηκε πάνω στο πρότυπο «ένα έθνος, μία γλώσσα».

Οι περιορισμοί χιλιάδες, το ίδιο και τα εμπόδια για την διατήρηση της γλώσσας, την ανάκτηση της εθνοτικής ταυτότητας.

Σήμερα, όμως, το ζήτημα έχει αναδειχθεί και θα συνεχίζεται να αναδεικνύεται διεθνώς καθώς και στην ίδια την Αλβανία, συνεπώς δεν μπορεί να συνεχίζεται η καταπάτηση των δικαιωμάτων των Ελλήνων.

Σύμφωνα με την διακήρυξη για τα δικαιώματα προσώπων που ανήκουν σε εθνικές ή εθνοτικές, θρησκευτικές και γλωσσικές μειονότητες, η οποία υιοθετήθηκε από την γενική συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών (απόφαση 47/135, της 18/12/1992), τα κράτη-μέλη του Οργανισμού, άρα και η Αλβανία, έχουν δεσμευτεί να προστατεύουν την ύπαρξη και την εθνική ή εθνοτική, πολιτισμική, θρησκευτική και γλωσσική ταυτότητα των μειονοτήτων που βρίσκονται μέσα στην αντίστοιχη επικράτειά τους και να ενθαρρύνουν συνθήκες για την προαγωγή αυτής της ταυτότητας (άρθρο 1).

Επίσης, τα κράτη θα πρέπει να υιοθετούν κατάλληλα νομοθετικά και άλλα μέτρα για την επίτευξη αυτών των σκοπών.

Έχει ενδιαφέρον να αναφερθεί ότι τα πρόσωπα που ανήκουν σε εθνικές ή εθνοτικές, θρησκευτικές και γλωσσικές μειονότητες, όπως η ελληνική στην Αλβανία, έχουν το δικαίωμα να απολαμβάνουν τον δικό τους πολιτισμό, να ομολογούν και να ασκούν τη δική τους θρησκευτική πρακτική και να χρησιμοποιούν τη δική τους γλώσσα, ιδιωτικά και δημόσια, ελεύθερα και χωρίς παρεμβολή ή διάκριση οποιασδήποτε μορφής.

Το διεθνές αυτό κείμενο, το οποίο αναφέρεται εκτενώς στις γλωσσικές μειονότητες, αποτελεί αναμφισβήτητα σταθμό στη θεσμική προστασία τους και οδηγό για τις επόμενες κι- νήσεις κρατικών οργάνων, μη κυβερνητικών οργανισμών και άλλων.

Επίσης, το «συμβούλιο της Ευρώπης» έχει καθιερώσει την ευρωπαϊκή χάρτα των περιφερειακών ή μειονοτικών γλωσσών (1992), θεωρώντας ότι η προστασία των ιστορικών περιφερειακών ή μειονοτικών γλωσσών της Ευρώπης, κάποιες από τις οποίες βρίσκονται υπό απειλή ή υπό εξαφάνιση, συμβάλλει στη συντήρηση και την ανάπτυξη του πολιτισμικού πλούτου και των παραδόσεων της Ευρώπης.

Επίσης, το «συμβούλιο της Ευρώπης» θεωρεί ότι το δικαίωμα στη χρήση μιας περιφερειακής ή μειονοτικής γλώσσας, ιδιωτικά ή δημόσια, αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα, σύμφωνα με τις αρχές που διατυπώνονται από το σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα του ΟΗΕ και σύμφωνα με το πνεύμα της σύμβασης για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και την προάσπιση των θεμελιωδών ελευθεριών του «συμβουλίου της Ευρώπης».

Σύμφωνα με το «συμβούλιο της Ευρώπης», «περιφερειακές ή μειονοτικές γλώσσες» εννοούνται οι γλώσσες που είναι:
1. Παραδοσιακά χρησιμοποιούμενες εντός δεδομένου εδάφους του κράτους, από πολίτες του κράτους αυτού, οι οποίοι αποτελούν ομάδα αριθμητικώς μικρότερη από το υπόλοιπο του πληθυσμού του κράτους και
2. Διαφορετικές από την / τις επίσημη/ες γλώσσα/ες του κράτους αυτού.
Οι Έλληνες στην Αλβανία αποτελούν εκτός των άλλων και μία σημαντική γλωσσική μειονότητα και οφείλει η χώρα να τους αποδώσει τα δικαιώματά τους.

Σε μία Αλβανία, η οποία προσδοκά να ενταχθεί πλήρως στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η ύπαρξη τέτοιων μειονοτήτων πρέπει να γίνει διακριτή τύποις και ουσία.

Οι Έλληνες στην Αλβανία, μία ιστορική εθνοτική και γλωσσική ομάδα, πρέπει να έχουν τα δικαιώματά τους· σ, αυτήν την προσπάθεια έχουν συμμάχους τους δημοκράτες και υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από όλο τον κόσμο.

Χαιρετισμούς της Αδούλωτης Κερύνειας στο Συνέδριο Απόδημων Κυπρίων

ΚΑΛΩΣΟΡΙΣΑΤΕ ΑΔΕΛΦΙΑ
Αδέλφια μας από το εξωτερικό. Σας καλωσορίζουμε στην Κύπρο και
σας ευχόμαστε καλή παραμονή. Αντιλαμβανόμαστε ότι δεν είστε εδώ μόνο για διακοπές, αλλά για να ενημερωθείτε και να «εξοπλισθείτε» ώστε να συνεχίσετε τη δική σας προσπάθειά στις χώρες που ζείτε, στον αγώνα για απαλλαγή της Κύπρου από την Τουρκική κατοχή και τις συνέπειες της. Το γεγονός αυτό μας υποχρεώνει και εμάς ως Οργανωμένους υπερκομματικά πρόσφυγες να σας διαβιβάσουμε και τους δικούς μας προβληματισμούς και απόψεις σε ότι αφορά το Κυπριακό.
Ως απλοί άνθρωποι που επί τριάντα έξη χρόνια αναμένουμε τη δικαίωση, κρίνουμε τα γεγονότα και τις εξελίξεις χωρίς σκοπιμότητα, χωρίς δεσμεύσεις και αναστολές, αλλά όπως ζούμε την πραγματικότητα γύρω μας και οι δικές μας διαπιστώσεις ,εισηγήσεις είναι ως ακολούθως:

· Το Κυπριακό συνεχώς διολισθαίνει και εκφυλίζεται όλο και ποιο πολύ από την ουσία του ως πρόβλημα εισβολής, κατοχής και καταπάτησης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
· Συνεχίζονται οι μονομερείς υποχωρήσεις εκ μέρους της Κυπριακής Κυβέρνησης και η εκπεφρασμένη προσπάθεια συμβιβασμού με την κατοχή έχει οδηγήσει:
v στην αποενοχοποίηση της Τουρκίας και μετατροπή της σε ενδιαφερόμενο μέρος το οποίο εκλιπαρούμε να βοηθήσει στην επίλυση του Κυπριακού,
v στη δική μας ενοχοποίηση ότι δεν θέλουμε λύση όταν απορρίπτουμε τα Τουρκικά τελεσίγραφα υποταγής στις Τουρκικές απαιτήσεις και θα μας φορτωθούν οι ευθύνες για τυχόν αδιέξοδο, οι οποίες θα αποτελέσουν και το άλλοθι για τους ξένους συνοδοιπόρους της Τουρκίας, Βρεττανούς, Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους δορυφόρους για να προχωρήσουν στην προετοιμαζόμενη επόμενη φάση αναβάθμισης και αναγνώρισης του Παράνομου Καθεστώτος στα κατεχόμενα ως ξεχωριστής Κρατικής οντότητας.
v Στην εξουδετέρωση μέσα σε αυτές τις συνθήκες του Ευρωπαϊκού Παράγοντα ως καταλύτη για σωστή επίλυση του Κυπριακού και μετατροπή του σε καταλύτη νομιμοποίησης της παρούσας κατάστασης.
Αιτία αυτής της διολίσθησης είναι οι δύο πυλώνες πάνω στους οποίους στηρίζεται η πολιτική της Κυβέρνησης στο Κυπριακό όπως τους κατονόμασε στο άνοιγμα του Συνεδρίου σας ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας:
v Η απόφαση για συμβιβασμό με την κατοχή για λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας και,
v Ο παραμερισμός της ουσίας του Κυπριακού το οποίο αντί ως Πρόβλημα εισβολής και κατοχής αντιμετωπίζεται ως διακοινοτική διαφορά και
επιδιώκεται επίλυση της διακοινοτικής διαφοράς με διακοινοτικές συνομιλίες.

Και οι δύο αυτοί πυλώνες πολιτικής και στρατηγικής αποτελούσαν πρόταση και υπόδειξη των ξένων αμέσως μετά την εισβολή και κατοχή , που υιοθετήθηκε τότε από την Ηγεσία του τόπου,μέσα στις τότε συνθήκες και μάλιστα ερήμην του Λαού, πράγμα που τόσο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καθώς και οι οποιοιδήποτε άλλοι θιασώτες της πολιτικής και στρατηγικής εκείνης επικαλούνται σήμερα. Κινδυνολογούν μάλιστα ότι η βάση αυτή τέθηκε από το 1977 και ακολουθείται από τότε και λένε ότι δεν μπορούμε να απαγκιστρωθούμε από αυτή διότι θα κατηγορηθούμε ως αναξιόπιστοι. Τόσο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όσο και οι οποιοιδήποτε που άλλοι προβάλλουν αυτό το άλλοθι, συνειδητά αποκρύβουν και παρακάμπτουν το γεγονός ότι εκείνη η βάση πολιτικής και στρατηγικής είχε και την κατάληξή της το 2004 με το Σχέδιο ΑΝΝΑΝ το οποίο με Δημοψήφισμα, κρίθηκε, κατακρίθηκε και καταψηφίστηκε από τον ΚΥΡΙΑΡΧΟ Λαό.
Από το 2004 και μετά, αυτές οι επικλήσεις δηλώνουν σαφή περιφρόνηση της Λαϊκής βούλησης και επιβεβαιώνουν την τραγική διάσταση μεταξύ Ηγεσίας και Λαού.
Η άγονη επιμονή σε αυτή τη βάση αναπόφευκτα οδηγεί στα στραγγαλιστικά αδιέξοδα τα οποία έρχονται. Εξουδετερώνει και παροπλίζει την πλευρά μας από τα ισχυρότατα επιχειρήματα που μας προσφέρει το Διεθνές Δίκαιο και εξουδετερώνει και τη δυνατότητα να αναδυθούν στην επιφάνεια οι πολλαπλές δυνάμεις , Κράτη και Παράγοντες Διεθνώς, που θα μπορούσαν να ήταν οι «Ηρακλείς» της δίκαιης υπόθεσής μας. Οι δικές σας δυνατότητες μηδενίζονται. Τι διαφώτιση θα κάνετε όταν δεν θα μπορείτε να εξηγείτε στους συνομιλητές σας στο εξωτερικό πώς θα είναι δυνατόν να τάζουμε στους Τούρκους τη δημιουργία πολιτικά ισότιμου, Συνεταιρικού Συνιστώτος Κράτους στα κατεχόμενα και να επιμένουμε ταυτόχρονα ότι θα πρέπει να επιστρέψουμε σε αυτό όλοι εμείς οι Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες οι οποίοι αποτελούμε εκεί την πλειοψηφία του 85%, στον πληθυσμό και στην ιδιοκτησία γης;;; Έχετε λόγο λοιπόν να έχετε και άποψη και να συμβάλλετε και στη διαμόρφωση πολιτικής.

Αδέλφια, τα πράγματα είναι ολοφάνερα. Θα πρέπει να ξεπεραστούν οι αναστολές και να απαιτηθεί τώρα χωρίς άλλη αναβολή, αναθεώρηση πολιτικής και στρατηγικής . Πολιτική και στρατηγική η οποία μάλιστα να πηγάσει από εμάς και όχι από τις διάφορες πρεσβείες και τους εντολοδόχους απεσταλμένους. Χαιρετίζουμε την πρόταση του Προέδρου της ΠΣΕΚΑ Φίλιπ Κριστοφερ σε αυτό το θέμα, καθώς και την εκ προοιμίου καταγγελία του μηνύματος της Αμερικανίδας Υπουργού Εξωτερικών το οποίο θα ακουστεί στο Συνέδριο. Πρέπει να υπάρξει αναθεώρηση στόχου, ο οποίος απαραίτητα να είναι ένας και μοναδικός: Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ. Με όπλο όλα τα επιχειρήματα του Διεθνούς Δικαίου να απαιτούμε αποχώρηση όλων των Τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων και των Τούρκων και Ευρωπαίων εποίκων , αποκατάσταση της κυριαρχίας και εξουσίας της Κυπριακής Κυβέρνησης πάνω σε ολόκληρη την Κύπρο. Άμα γίνει τούτο θα ανοίξει ο δρόμος και για την επιστροφή όλων των προσφύγων Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Αρμενίων , Μαρωνιτών πίσω στα χωριά τους , στα σπίτια και τις περιουσίες τους. Θα πρέπει μετά, να ακολουθήσει η αναθεώρηση και εκσυγχρονισμός του Ζυριχικού Συντάγματος ώστε να καταστεί η Κυπριακή Δημοκρατία ένα Ευρωπαϊκό δημοκρατικό Κράτος, όπου θα ισχύει το ένας άνθρωπος μια ψήφος ανεξάρτητα από φυλή και θρησκεία, στο οποίο να ζήσουμε με ειρήνη όλοι οι νόμιμοι κάτοικοι. ΠΡΕΠΕΙ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΝΑ ΠΟΥΜΕ ΟΧΙ ΣΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΑΠΑΡΘΑΪΤ ΠΟΥ ΘΑ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΖΩΝΙΚΗ ΔΙΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ.

Αδέλφια, μην περιοριστείτε στο Κυβερνητικό και Κομματικό σφυροκόπημα που θα σας γίνει αυτό το τετραήμερο. Ακούστε και τη φωνή των απλών ανθρώπων σαν και τη δική μας, των συγγενών και φίλων σας εδώ.


Από το Σωματείο Αδούλωτη Κερύνεια.

Ο Άγιος Φανούριος

«Ουράνιον εφύμνιον εν γη τελείται λαμπρώς, επίγειον πανήγυριν νυν εορτάζει φαιδρώς, αγγέλων πολίτευμα, άνωθεν υμνωδίαις ευφημούσι τους άθλους, κάτωθεν Εκκλησία, την ουράνιον δόξαν. Ην εύρες πόνοις και άθλοις τοις σοις, Φανούριε ένδοξε».
Ο Άγιος Φανούριος είναι από τους πιο αγαπητούς άγιους σε όλο τον ελληνικό λαό, που κάθε χρόνο τιμά και πανηγυρίζει την μνήμη του στις 27 Αυγούστου.Αυτός ο τόσο αγαπητός άγιος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί χωρίς αμφιβολία ως δώρο Θεού, διότι ήταν και παράμενε άγνωστος για πολλούς αιώνες και μόνο το 1500 μ.Χ. βρέθηκε η Ιερή εικόνα του, που μας αποκάλυψε την ύπαρξή του την παρρησία του ενώπιον του Θεού, ο οποίος τον έχει χαριτώσει με τόσο μεγάλη θαυματουργική δύναμη. Δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα για τον Άγιο Φανούριο, μόνο το όνομά τουπου ήταν γραμμένο πάνω στην εικόνα που βρέθηκε και ήταν στρατιωτικός, όπως φανερώνει η στολή που φορά και μάλιστα κατά τους πρώτους αιώνες των μεγάλων διωγμών της Χριστιανοσύνης.Επίσης πάνω στην εικόνα του, εικονίζονται και τα μεγάλα μαρτύρια που υπέστη ο Άγιος. Αυτά βέβαια είναι αρκετά, διότι μία εικόνα μας εξιστορεί όσα πράγματα θα μα εξιστορούσε και ένα βιβλίο.Πριν από 500 περίπου χρόνια, όταν οι Τούρκοι είχαν κυριεύσει την Βυζαντινή Αυτοκρατορία, από ένα εντελώς τυχαίο γεγονός, βρέθηκε η ιερά και σεβάσμια εικόνα του Αγίου.Τον καιρό που οι Αγαρηνοί, περίπου δηλαδή το 1500, κατέλαβαν το νησί της Ρόδου, θέλησαν να το οχυρώσουν και να ξαναφτιάξουν τα τείχη της πόλης, που είχαν σε πολλά σημεία καταστραφεί. Πήραν λοιπόν σαν εργάτες πολλούς χριστιανούς, κι εκείνοι, καθώς έσκαβαν στα χαλάσματαΚάποιων σπιτιών και παλαιών γκρεμισμένων ναών, βρήκαν μία θαυμάσια εικόνα, ολοκάθαρη και άφθαρτη που φαινόταν σαν να είχε αγιογραφηθεί την ίδια μέρα, πράγμα αξιοπερίεργο και που αποδεικνύει ότι η ανεύρεση της εικόνας δεν είναι τυχαία, αλλά δωρεά του Θεού. Η εικόνα έδειχνε τον Άγιο Φανούριο νέο στην ηλικία, ντυμένο στρατιωτικά, να κρατάει ένα σταυρό και μαζί μια λαμπάδα αναμμένη. Ολόγυρα από την εικόνα, κατά την συνήθεια των αγιογράφων τότε, υπήρχαν 12 παραστάσεις από τα μαρτύρια του Αγίου.Τα μαρτύρια που απεικονίζονται είναι μεγάλα και σκληρά και αποκαλύπτουν ότι πρόκειται για μεγάλο και γενναίο αθλητή της πίστεως.

Στη πρώτη παράσταση:Εμφανίζεται ο Άγιος να απολογείται με παρρησία μπροστά στο Ρωμαίο άρχοντα.Στη δεύτερη : Ο Άγιος εικονίζεται ανάμεσα σε στρατιώτες που τον χτυπούν με πέτρες στο κεφάλι και στο στόμα.Στη τρίτη :Δείχνει τη συνέχεια αυτών των βασανιστηρίων, όπου έχουν ρίξει τον Άγιο πλέον στο χώμα και τον χτυπούν μανιασμένα με ρόπαλα και ξύλα, ενώ προσεύχεται.Στη τέταρτη:Είναι γυμνός και ματωμένος μέσα στη φυλακή, όπου οι δήμιοί του του καταξεσκίζουν τις σάρκες με σιδερένια εργαλεία. Εκείνος υπομένει ατάραχος με το βλέμμα στραμμένο στον ουρανό.Στη πέμπτη: Ο Άγιος βρίσκεται μπροστά στο σκληρό τύραννο με μία έκφραση που δείχνει τον πόνο και το μαρτύριο.Στη έκτη:Προσεύχεται μόνος του μέσα στη φυλακή έχοντας υψώσει τα χέρια ικετευτικά προς τον Ουρανό.Στη έβδομη :Εικονίζεται ένα ακόμη μαρτύριο, όπου είναι γυμνός και καταματωμένος, ενώ γύρω του καίνε το σώμα του με αναμμένες λαμπάδες.Στην όγδοη :Εμφανίζεται καταπλακωμένος κάτω από μια μεγάλη πέτρα και ολόγυρά του βρίσκονται άγρια θηρία, έτοιμα να τον κατασπαράξουν, ωστόσο μοιάζουν να είναι καθηλωμένα από την αγιότητά του.Στην ένατη:Βρίσκεται μπροστά σε ένα ακόμα μαρτύριο, αφού τον έχουν στήσει μπροστά στα είδωλα με αναμμένα κάρβουνα στα χέρια, αλλά εκείνος προτιμά να κρατά τα κάρβουνα στα χέρια και να καίγεται, παρά να τα πετάξει στα είδωλα και να λυτρωθεί.Στη δέκατη:Δέεται με τα χέρια υψωμένα στον ουρανό, ενώ γαλήνη και το θείο φως είναι ζωγραφισμένα στο πρόσωπό του.Στη ενδέκατη:Η κορύφωση του μαρτυρίου του!O Άγιος στέκεται στη μέση και οι βασανιστές του τον έχουν τοποθετήσει σ’ ένα μεγάλο μάγκανο και του τσακίζουν τα κόκαλα. Το πρόσωπο του παραμένει ήρεμο και υπομένει και υπομένει με καρτερία το φρικτό μαρτύριο. Στη τελευταία παράσταση εικονίζεται το φοβερό τέλος του μαρτυρίου του. Οι δήμιοί του τον έκαψαν ζωντανό, αφού μέχρι τέλους, στο Κύριό μας.Εικονίζεται λοιπόν μέσα σ’ ένα λάκκο με αναμμένα ξύλα, περιτριγυρισμένος από αναμμένες φλόγες και καπνούς.Πάλι όμως το πρόσωπό του εξακολουθεί να είναι ήρεμο και ατάραχο, εστραμμένο με πίστη και αγαλλίαση προς τον αγαπημένο του Χριστό.Και μόνο τα μαρτύρια που εικονίζονται στην εικόνα του Αγίου, τον καθιστούν μεγαλομάρτυρα.Παράλληλα όμως και τα αναρίθμητα θαύματα που Χάριτι Θεού επιτελεί, επιβεβαιώνουν ότι ο Άγιος έχει μεγάλη παρρησία προς τον Θεό. Στα ερείπια λοιπόν εκείνα, ο επίσκοπος της Ρόδου, αναστήλωσε το ναό του Αγίου Φανουρίου, ο οποίος σώζεται μέχρι σήμερα, όπως και η εικόνα που βρέθηκε 500 χρόνια πριν.Τα θαύματα που από τότε άρχισε να τελεί ο Άγιος έγιναν αφορμή να συντρέχουν στη Ρόδο πολλού χριστιανοί για να ζητούν τις μεσιτείες του.Η πιο χαρακτηριστική παράδοση στο λαό μας είναι βέβαια το εορταστικόΈθιμο της φανουρόπιτας που γίνεται συνήθως τη παραμονή της εορτής του.Η πίτα αυτή είναι συνήθως μικρή και στρογγυλή σαν μικρός άρτος, μοιράζεται στους πιστούς και γίνεται άλλοτε για να φανερώσει κάποιο χαμένο αντικείμενο ή κάποια χαμένη υπόθεση ή ακόμα να φανερώσει την υγεία σε κάποιον ασθενή.Υπάρχει επίσης και παράδοση ότι με τη πίτα αυτή γίνεται μνεία της μητέρας του, αλλά άγνωστο για ποιο λόγο.Ο Άγιος αποτελεί έναν από τους πιο αγαπητούς και προσφιλείς αγίους, στον οποίο, ακόμη και σήμερα, προστρέχουν πλήθος πιστών και εκείνος σπεύδει γρήγορα να εκπληρώσει ότι του ζητήσουμε.

```````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````
Ο Άγιος Μεγαλομάρτυς Φανούριος ο Νεοφανής
Η μνήμη του τιμάται στις 27 Αυγούστου
Ο ένδοξος του Χριστού μεγαλομάρτυς Φανούριος ιστορικά δεν είναι γνωστός. Τον γνωρίσαμε μετά από τυχαία εύρεση της εικόνας του το δέκατο τέταρτο αιώνα στη Ρόδο. Τότε την ανασκαφή παλαιών οίκων στο νότιο μέρος του παλαιού τείχους βρέθηκε αρχαίος ναός με πολλές κατεστραμμένες εικόνες. Μεταξύ αυτών βρέθηκε και αυτή του αγίου Φανουρίου, στην οποία ο άγιος εικονίζεται νεαρός στρατιώτης που κρατεί στο δεξί χέρι σταυρό με αναμμένη λαμπάδα. Η εικόνα περιβάλλεται από δώδεκα μαρτύρια.Πολλοί έχουν συνδυάσει τη μνήμη του με φανερώματα και τον θεωρούν ως τον άγιο που φανερώνει χαμένα αντικείμενα ή κρυμμένα μυστικά. Και τούτο γιατί ο άγιος έγινε γνωστός από την φανέρωση της εικόνας του.Ας ευχηθούμε να φανερώσει ο μεγαλομάρτυς Φανούριος σε όλους μας την αγάπη του Θεού, το λόγο του Ευαγγελίου Του, το δρόμο της μετανοίας και της σωτηρίας μας.
==================================================================
Προστάτης της Νήσου Ρόδου
O Άγιος Φανούριος είναι ο πολιούχος και προστάτης Άγιος ολοκλήρου του νησιού τής Ρόδου.Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας σκάβο­ντας οι Αγαρηνοί για να ανακαινίσουν το κάστρο τής Ρόδου βρήκαν θεμέλια παλαιάς Εκκλησίας με πολλές εικόνες κατεστραμμένες ανάμεσα στις οποίες ξεχώριζε και μία παλαιά εικόνα πού έμοιαζε καινούργια και φρεσκοβαμμένη και τριγύρω στο πλαίσιο της, ήσαν ζωγραφισμένα όλα τα μαρτύρια του εικονιζόμενου Αγίου, ο οποίος φαινόταν πολύ νέος στην ηλικία, ντυμένος στρατιωτικά και κρατώντας στο δεξί του χέρι Σταυρό πάνω στον οποίο στηριζόταν αναμμένη λαμπάδα. Στον Άγιο Φανούριο καταφεύγουν οι πιστοί, για να επικαλεστούν την βοήθεια του στις διάφορες ανάγκες της ζωής τους και μάλιστα όταν χάσουν ο,τιδήποτε ζητούν την παρέμβαση του και αμέσως το βρίσκουν. Ανάμεσα στα άλλα δώρα πού προσφέρουν στον Άγιο οι πιστοί είναι και ή φανουρόπιτα, την οποίαν τάζουν στον Άγιο, για να τους φανερώσει το αντικείμενο πού έχασαν ή κάποια λύση σε οποιοδήποτε πρόβλημα τους. Στα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας τον Ναό του Αγίου τον εξουσίαζε ένας Τούρκος ο όποιος τον είχε κάμει στάβλο και έβαζε μέσα τα χόρτα και τα άχυρα για τα ζώα του. Μία μικρή χριστιανή γειτόνισσα είχε φτιάξει από ντενεκίδι ένα μικρό ακίνδυνο κανδήλι και το άναβε κάθε μέρα από ένα παράθυρο του τρούλου μη δίνοντας σημασία στις απειλές του Τούρκου. Στον Συναξαριστή της Εκκλησίας αναφέρονται ορισμένα από τα θαύματα του Αγίου πού έκανε σε παλαιότερες εποχές. Είναι αδύνατο όμως να περιγράψει κάποιος τα θαύματα που κάνει καθημερινά ο Άγιος αυτός Μεγαλομάρτυρας του Χριστού σε όσους με πίστη επικαλούνται την μεσιτεία του στις ανάγκες και τις δυσκολίες της ζωής τους. Γνωρίζουμε βέβαια ότι ή πηγή του κάθε καλού και της κάθε δωρεάς είναι ο Χριστός. Από τον Χριστό παίρνουν οι Άγιοι και δίνουν σε μας. Δεν είναι ανεξάρτητες μονάδες πού ενεργούν αυτόβουλα και αυτοδύναμα. Είναι μεσίτες ανάμεσα στον Χριστό και τους ανθρώπους, όπως και ο Χριστός είναι Μεσίτης ανάμεσα στον Θεό Πατέρα Του και σε μας. Η μνήμη του Αγίου Φανουρίου γιορτάζεται στις 27 Αυγούστου στον Ιερό Ναό του στην Ρόδο, με λαμπρότητα και προσέλευση πλήθους λαού.

Ο δρόμος της Αλβανίας προς τη δύση περνάει από την αναγνώριση της ελληνικής μειονότητας / του Φάνη Μαλκίδη

Το τελευταίο διάστημα, πολλές έρευνες επιβεβαιώνουν την πολυεθνική και πολυπολιτισμική ταυτότητα της Αλβανίας και ενισχύουν την προσπάθεια να επιτευχθεί, με την αλληλοκατανόηση, την προσέγγιση και την επαφή, ακόμη και επανασύνδεση ανθρώπων της ίδιας καταγωγής.

Η ελληνική μειονότητα, η οποία ζει στην χώρα, αποτελεί έναν πληθυσμό σεβαστό για την σημερινή και τη μελλοντική Αλβανία.

Παρά όμως τα προβλήματα και τις βίαιες αντιδράσεις της Αλβανίας, όσο και εάν έχουν εκλείψει ορισμένα γνωρίσματα των Ελλήνων, το ζήτημα των δικαιωμάτων τους προβάλλει και απασχολεί ολοένα και περισσότερους ανθρώπους.

Σήμερα, αρκετά χρόνια μετά την εκδίωξη των Ελλήνων με πολλούς τρόπους, οι εναπομείναντες μάρτυρες της μακραίωνης ελληνικής παρουσίας, διατηρούν την διάλεκτο, τα ήθη και τα έθιμα, τις παραδόσεις, τα τραγούδια και τους χορούς.

O χρόνος και οι βίαιες μέθοδοι αφομοίωσης μπορεί να αλλοίωσαν, όμως δεν εξαφάνισαν την ιστορική τους μνήμη.

Ιδιαίτερο συνεκτικό στοιχείο αυτών των ανθρώπων και γνώρισμα της διαφορετικότητάς τους, αποτελεί η γλώσσα.

Ένα σύστημα σημείων, τα οποία κατ, αρχήν εξυπηρετούν την επικοινωνία μεταξύ των μελών μιας ομόγλωσσης ομάδας και κατά δεύτερο λόγο γίνεται φορέας ανάπτυξης του πολιτισμού.

Η στρατιωτική και η πολιτιστική κυριαρχία μιας κοινωνικής ομάδας ή ενός έθνους, όπως συνέβη στην Αλβανία μετά την επικράτηση του καθεστώτος Χότζα (Ηοxha), σε μια ή περισσότερες κοινωνικές ομάδες ή έθνη, επιφέρει αντίστοιχα και την γλωσσική τους κυριαρχία και, αντίστροφα, η στρατιωτική και η πολιτιστική υποχώρηση επιφέρει τη γλωσσική συρρίκνωση και, σε ακραίες περιπτώσεις, την εξαφάνιση της γλώσσας.

Έτσι, σήμερα, υφίσταται στην Αλβανία ένα μωσαϊκό εθνοτικών ομάδων και γλωσσών, το οποίο είναι αποτέλεσμα ιστορικών γεγονότων, συγκυριών και πληθυσμιακών ανακατατάξεων.

Το αλβανικό πρότυπο, επειδή κατέχει κυρίαρχη στρατιωτική και οικονομική θέση έναντι άλλων εθνοτικών και κοινωνικών ομάδων, κυριαρχεί και γλωσσικά.

Στo πλαίσιo αυτών των διαδικασιών, υπάρχουν διακριτές μειονοτικές ομάδες στην Αλβανία, οι οποίες διαφοροποιούνται από την κυρίαρχη ομάδα εθνικά, θρησκευτικά, γλωσσικά.

Η γλώσσα και οι Έλληνες της Αλβανίας δεν εξαφανίστηκαν, αλλά αντιμετωπίστηκαν ως ξένο σώμα σε ένα κράτος, το οποίο οικοδομήθηκε πάνω στο πρότυπο «ένα έθνος, μία γλώσσα».

Οι περιορισμοί χιλιάδες, το ίδιο και τα εμπόδια για την διατήρηση της γλώσσας, την ανάκτηση της εθνοτικής ταυτότητας.

Σήμερα, όμως, το ζήτημα έχει αναδειχθεί και θα συνεχίζεται να αναδεικνύεται διεθνώς καθώς και στην ίδια την Αλβανία, συνεπώς δεν μπορεί να συνεχίζεται η καταπάτηση των δικαιωμάτων των Ελλήνων.

Σύμφωνα με την διακήρυξη για τα δικαιώματα προσώπων που ανήκουν σε εθνικές ή εθνοτικές, θρησκευτικές και γλωσσικές μειονότητες, η οποία υιοθετήθηκε από την γενική συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών (απόφαση 47/135, της 18/12/1992), τα κράτη-μέλη του Οργανισμού, άρα και η Αλβανία, έχουν δεσμευτεί να προστατεύουν την ύπαρξη και την εθνική ή εθνοτική, πολιτισμική, θρησκευτική και γλωσσική ταυτότητα των μειονοτήτων που βρίσκονται μέσα στην αντίστοιχη επικράτειά τους και να ενθαρρύνουν συνθήκες για την προαγωγή αυτής της ταυτότητας (άρθρο 1).

Επίσης, τα κράτη θα πρέπει να υιοθετούν κατάλληλα νομοθετικά και άλλα μέτρα για την επίτευξη αυτών των σκοπών.

Έχει ενδιαφέρον να αναφερθεί ότι τα πρόσωπα που ανήκουν σε εθνικές ή εθνοτικές, θρησκευτικές και γλωσσικές μειονότητες, όπως η ελληνική στην Αλβανία, έχουν το δικαίωμα να απολαμβάνουν τον δικό τους πολιτισμό, να ομολογούν και να ασκούν τη δική τους θρησκευτική πρακτική και να χρησιμοποιούν τη δική τους γλώσσα, ιδιωτικά και δημόσια, ελεύθερα και χωρίς παρεμβολή ή διάκριση οποιασδήποτε μορφής.

Το διεθνές αυτό κείμενο, το οποίο αναφέρεται εκτενώς στις γλωσσικές μειονότητες, αποτελεί αναμφισβήτητα σταθμό στη θεσμική προστασία τους και οδηγό για τις επόμενες κι- νήσεις κρατικών οργάνων, μη κυβερνητικών οργανισμών και άλλων.

Επίσης, το «συμβούλιο της Ευρώπης» έχει καθιερώσει την ευρωπαϊκή χάρτα των περιφερειακών ή μειονοτικών γλωσσών (1992), θεωρώντας ότι η προστασία των ιστορικών περιφερειακών ή μειονοτικών γλωσσών της Ευρώπης, κάποιες από τις οποίες βρίσκονται υπό απειλή ή υπό εξαφάνιση, συμβάλλει στη συντήρηση και την ανάπτυξη του πολιτισμικού πλούτου και των παραδόσεων της Ευρώπης.

Επίσης, το «συμβούλιο της Ευρώπης» θεωρεί ότι το δικαίωμα στη χρήση μιας περιφερειακής ή μειονοτικής γλώσσας, ιδιωτικά ή δημόσια, αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα, σύμφωνα με τις αρχές που διατυπώνονται από το σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα του ΟΗΕ και σύμφωνα με το πνεύμα της σύμβασης για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και την προάσπιση των θεμελιωδών ελευθεριών του «συμβουλίου της Ευρώπης».

Σύμφωνα με το «συμβούλιο της Ευρώπης», «περιφερειακές ή μειονοτικές γλώσσες» εννοούνται οι γλώσσες που είναι:
1. Παραδοσιακά χρησιμοποιούμενες εντός δεδομένου εδάφους του κράτους, από πολίτες του κράτους αυτού, οι οποίοι αποτελούν ομάδα αριθμητικώς μικρότερη από το υπόλοιπο του πληθυσμού του κράτους και
2. Διαφορετικές από την / τις επίσημη/ες γλώσσα/ες του κράτους αυτού.
Οι Έλληνες στην Αλβανία αποτελούν εκτός των άλλων και μία σημαντική γλωσσική μειονότητα και οφείλει η χώρα να τους αποδώσει τα δικαιώματά τους.

Σε μία Αλβανία, η οποία προσδοκά να ενταχθεί πλήρως στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η ύπαρξη τέτοιων μειονοτήτων πρέπει να γίνει διακριτή τύποις και ουσία.

Οι Έλληνες στην Αλβανία, μία ιστορική εθνοτική και γλωσσική ομάδα, πρέπει να έχουν τα δικαιώματά τους· σ, αυτήν την προσπάθεια έχουν συμμάχους τους δημοκράτες και υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από όλο τον κόσμο.

Οι εξελίξεις στον Καύκασο

Συνέντευξη του Φάνη Μαλκίδη για τις εξελίξεις στη Ν. Οσετία
Συνέντευξη του Φάνη Μαλκίδη στη δημοσιογράφο Μαρία Νικολάου στην Ελληνική Ραδιοφωνία- σταθμός Κομοτηνής, για τις εξελίξεις στη Νότια Οσετία.
Φάνης Μαλκίδης: «Μένει να δούμε που θα σταματήσει ο νέος στρατιωτικός και πολιτικός ανταγωνισμός»
Σε μία πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη που έδωσε στη στη δημοσιογράφο Μαρία Νικολάου στην Ελληνική Ραδιοφωνία - σταθμός Κομοτηνής, ο Φάνης Μαλκίδης αναλύει τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν τελευταία στη Νότια Οσετία και εξηγεί τις πολιτικές εξελίξεις που λαμβάνουν ΄χωρα στη συγκεκριμένη περιοχή του Καυκάσου. Ο κ. Φάνης Μαλκίδης, στη συνέντευξη που παρέθεσε, εξηγεί τους λόγους που ώθησαν τη Ρωσία στην εμπλοκή, μιλάει για τη στάση και τις βλέψεις των ΗΠΑ στην περιοχή αλλά και για της αδυναμία της Ευρώπης που ακόμη μία φορά δεν μπόρεσε να παίξει καθοριστικό ρόλο.Ακολουθεί η συνέντευξη του Φάνη Μαλκίδη:
1η Ερώτηση: Ποιο βασικό συμπέρασμα απορρέει από τις συγκρούσεις στη Νότια Οσετία;Φάνης Μαλκίδης (Φ.Μ.) Το γεγονός ότι υπήρξε η στρατιωτική επίθεση της Γεωργίας, η οποία εδώ και χρόνια δε δέχεται το καθεστώς της Νότιας Οσετίας, οφείλουμε να το δεχθούμε ως πρώτο συμπέρασμα, επιφέροντας, σύμφωνα με ρωσικές πηγές, τον θάνατο 2000 αμάχων και την καταστροφή μεγάλου μέρους της πόλης, όπως και την «ισοπέδωση» σειράς οσσετιανών χωριών. Η Γεωργία είτε υποεκτίμησε τη ρωσική αντίδραση, είτε υπερεκτίμησε την στήριξη των ΗΠΑ. Και στις δύο περιπτώσεις η Γεωργία έδειξε ότι η μετασοβιετική περίοδος δεν σημαίνει δεδομένη ανεξαρτητοποίηση από τη ρωσική επιρροή και μία ακόμη πιο δεδομένη πρόσδεση με τις ΗΠΑ. Ενόσω υφίστανται τα ζητήματα της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας, ο ενεργειακός στραγγαλισμός από τη Ρωσία και η εφήμερη στήριξη των ΗΠΑ, η χώρα του Καυκάσου θα αντιμετωπίζει συνεχώς προβλήματα. Το δεύτερο αφορά την αντίδραση της Ρωσίας η οποία πλέον δεν είναι αμήχανη μπροστά στις εξελίξεις ή απλώς δεν μπορεί να τις παρακολουθήσει όπως συνέβαινε στη δεκαετία του 1990. Τώρα από ότι φαίνεται κάθε κίνηση που αμφισβητεί τα συμφέροντά της θα λαμβάνει και την ανάλογη απάντηση, και όπως έδειξε η περίπτωση της Νότιας Οσετίας ακόμη και με στρατιωτικά μέσα. Μάλιστα όσο η Ρωσία θα αποκτά μεγαλύτερη σημασία στο διεθνές σκηνικό με την αναμφισβήτητη πρωταγωνιστική της θέση στο ενεργειακό τομέα, τόσο οι αντιδράσεις της θα είναι πιο σκληρές, πιο αποτελεσματικές, ακόμη και εάν αυτές μπορούν να προκαλέσουν ρήγματα στην μεταψυχροπολεμική εποχή. Το τρίτο σχετίζεται με το γεγονός ότι, όπως φαίνεται και από τη δήλωση ότι ο Καύκασος είναι χώρος εθνικού συμφέροντος για τις ΗΠΑ, πως η υπερατλαντική υπερδύναμη επιθυμεί να έχει θέση στην περιοχή, χρησιμοποιώντας κυβερνήσεις και ανθρώπους για να το επιτύχει. Πιο συγκεκριμένα, εκτός από την ευθεία σχέση του προέδρου της Γεωργίας με τις ΗΠΑ, ο αμερικανικός στρατός, όπως έγραψαν οι New York Times, ανέλαβε την επιχείρηση αναδιάρθρωσης «από την κορυφή μέχρι τα νύχια» του γεωργιανού στρατού, που διαθέτει τις μεγαλύτερες δυνάμεις στο κατεχόμενο Ιράκ μετά τις ΗΠΑ και τη Βρετανία. Στο ανώτερο επίπεδο οι ΗΠΑ βοήθησαν στο ξαναγράψιμο του γεωργιανού αμυντικού δόγματος και στην εκπαίδευση των διοικητών και επιχειρησιακών αξιωματικών του. Στο βασικό επίπεδο, Αμερικανοί πεζοναύτες και στρατιώτες εκπαίδευαν τους Γεωργιανούς στρατιώτες στα στοιχειώδη της μάχης. Η Γεωργία άρχισε να επανεξοπλίζει τον στρατό της με ισραηλινά και αμερικανικά πυροβόλα όπλα, αναγνωριστικά αεροσκάφη, υλικό επικοινωνίας και διαχείρισης πεδίου μάχης, οχήματα και πυρομαχικά». Σε πολιτικό επίπεδο η μη στήριξη της Γεωργίας από τις ΗΠΑ, πέρα από γενικόλογες αναφορές και τις προπαγανδιστικές αναφορές στα ελεγχόμενα από αυτήν μέσα ενημέρωσης για τη Γεωργία που πλήττεται και τη Ρωσία που επιτίθεται, απέδειξαν ότι στην παρούσα φάση χρησιμοποίησαν τη χώρα του Καυκάσου για να μετρήσουν τη ρωσική αντίδραση. Ωστόσο θεωρώ ότι η πραγματική θερμομέτρηση της Ρωσίας θα γίνει από τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ. που αναδειχθεί μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου. Ένα ακόμη συμπέρασμα είναι η αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία έδειξε για ακόμη μία φορά ότι και σ΄ αυτό το ζήτημα υπάρχουν αντίθετες απόψεις οι οποίες αφενός σχετίζονται με τα ειδικά συμφέροντα μεγάλων κρατών που θέλουν να διατηρήσουν τις προνομιακές τους σχέσεις με τη Ρωσία στον ενεργειακό τομέα, αντιλαμβανόμενες πλήρως την παρούσα κατάσταση (Γερμανία, Γαλλία) και αφετέρου οι θέσεις κρατών τα οποία κατανοούν ότι μόνο οι ΗΠΑ θα μπορέσουν να λύσουν το γόρδιο δεσμό της πολυποίκιλης πίεσης που ασκεί η Ρωσία σ΄ αυτές (χώρες της Βαλτικής, Τσεχία, Πολωνία). Η Ευρωπαϊκή Ένωση φάνηκε ανέτοιμη να διαχειριστεί ένα ζήτημα σε ένα ζωτικό χώρο γι΄ αυτήν επιβεβαιώνοντας τη στάση της και σε ανάλογα θέματα (Κοσσυφοπέδιο, Βοσνία- Ερζεγοβίνη) που δεν επιλύει αλλά διαιωνίζει τα προβλήματα. Επίσης μία διάσταση που αφορά την Ελλάδα, συνδέεται με τον Έλληνα που έχασε τη ζωή του στις 12 Αυγούστου και κυρίως με τις δολοφονίες, με την πολιτική εκδίωξης και της αρπαγής των περιουσιών των Ελλήνων από τις γεωργιανές αρχές, τόσο στην Αμπχαζία, όσο και στη Νότια Οσετία. Ζητήματα τα οποία οφείλουμε να τα γνωρίζουμε και κυρίως να τα αναδείξουμε. 2 Ερώτηση: Οι περιοχές αυτές γιατί διεκδικούν την ανεξαρτησία τους;Φ.Μ Όπως συμβαίνει και σε άλλες περιοχές της πρώην Σοβιετικής Ένωσης (Ναγκόρνο Καραμπάχ, Τσετσενία), τα ζητήματα της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας, προέκυψαν τόσο από την ιστορία και τους κύκλους της, όσο και από τη σοβιετική διαχείριση, κυρίως κατά τη σταλινική περίοδο, κατά τη διάρκεια της οποίας, δεν λήφθηκαν καθόλου τα δημογραφικά και εθνοτικά στοιχεία, αλλά μόνο πολιτικές προτεραιότητες. Τα θέματα αυτά παρέμειναν ενταφιασμένα και μόλις σημειώθηκε η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, η μεγαλύτερη γεωπολιτική καταστροφή σύμφωνα με τον Πούτιν, αυτά επανήλθαν στο προσκήνιο. Η ρωσόφωνη πλειοψηφία της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας, είναι μία πραγματικότητα η οποία δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, ενώ από την άλλη προβάλλεται και η ανάγκη της Γεωργίας να διαφυλάξει σύμφωνα με αυτήν τον εθνικό της χώρο. Η ανεξαρτητοποίηση μικρών περιοχών είναι μία επίκαιρη λύση διεθνώς και αποτελεί μείζον στόχος για τις τοπικές ηγεσίες της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας, που θεωρούν ότι το μέλλον τους συνδέεται με μία μεγάλη δύναμη όπως η Ρωσία και όχι με τη Γεωργία. Εκτιμώ ότι ο χώρος της πρώην Σοβιετικής Ένωσης θα συνεχίζει να αποτελεί θέατρο συγκρούσεων, άρα και στις περιπτώσεις της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας τα ζητήματα που έχουν ανακύψει θα συνεχίζουν να μας απασχολούν και στο μέλλον. 3η Ερώτηση: Η Ρωσία ποιους λόγους είχε να εμπλακεί;Φ.Μ Η Ρωσία εκτός από τους συναισθηματικούς λόγους να σταθεί δίπλα σε ρωσικούς- ρωσόφωνους πληθυσμούς, επιθυμούσε να διατρανώσει ότι η παρουσία της στην περιοχή του Καυκάσου θα είναι κεντρική και πρωταγωνιστική. Δηλαδή δε θα ανεχθεί την απώλεια του ελέγχου μίας περιοχής που είναι μεγάλης σημασίας για αυτήν, αλλά και γιατί κάθε ολιγωρία της θα δημιουργούσε προηγούμενα για να υπάρξουν ανάλογες κινήσεις και σε άλλους χώρους (Τσετσενία). Εξάλλου η Ρωσία θέλει να αποδείξει ότι έχει επανέλθει πλήρως και δεν πρόκειται να ανεχθεί καμία αμφισβήτηση των εθνικών της συμφερόντων. 4η Ερώτηση: Ξεκινά νέο μέτωπο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας σχετικά με το καθεστώς της ρωσικής ναυτικής βάσης στη Σεβαστούπολη της Κριμαίας;Φ.Μ: Είναι μία συνέχεια της διαμάχης που ξεκίνησε το 1991, όταν οι δύο χώρες συγκρούστηκαν για το μέλλον του σοβιετικού στόλου. Συνεχίστηκε με τη διαμάχη του φυσικού αερίου και της νέας τιμής που απαίτησαν οι Ρώσοι, εκεί πάλι τέθηκε το ζήτημα της ρωσικής ναυτικής βάσης στη Σεβαστούπολη και κορυφώθηκε με την κρίση στην Νότια Οσετία. Το θέμα είναι ανοιχτό, η Ουκρανία δεν μπορεί να λάβει μία απόφαση που θα εκδιώκει το ρωσικό στόλο, γιατί αυτό κατά την άποψή μου θα ισοδυναμεί με την κίνηση της Γεωργίας να επιτεθεί στην Νότια Οσετία. Άρα δεν είναι τόσο απλό το θέμα και μάλιστα μπροστά στην πρόσφατη ρωσική αποφασιστικότητα. 5η Ερώτηση: Η διεθνής κοινότητα δεν μπορεί να συμφωνήσει σε κανόνες αναφορικά με την ανεξαρτησία των μικρών περιοχών;Φ.Μ: Όπως γνωρίζετε οι υποστηρικτές της μονομερούς ανακήρυξης της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου μιλούν για μοναδική περίπτωση. Ωστόσο αυτό όπως συμφωνούν όλοι οι υποστηρικτές της διεθνούς νομιμότητας δεν αποτελεί παρά υποκρισία, αφού δεν έγινε το ίδιο όπως τότε τόνισε ο Πούτιν για την Αμπχαζία και την Νότια Οσετία. Ο κανόνες περί ανεξαρτησίας πηγάζουν από τα συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων και όπου αυτά συγκλίνουν υπάρχει μία γενική συμφωνία. Όπου αυτά αποκλίνουν κάθε κίνηση ανεξαρτησίας θεωρείται «τρομοκρατία» ή κινήσεις που πρέπει να κατασταλούν βίαια. Συνεπώς, τουλάχιστον στο εγγύς μέλλον δεν πρόκειται να υπάρξει συμφωνία στους γενικούς κανόνες ανεξαρτητοποίησης μειονοτήτων και μικρών περιοχών, παρά μόνο στην πρόσκαιρη ικανοποίηση μικρών και μεγάλων συμφερόντων. 6η Ερώτηση: Δεν είναι τουλάχιστον οξύμωρο από τη μια η Ρωσία να ισχυρίζεται ότι η εκχώρηση ανεξαρτησίας στο Κοσσυφοπέδιο μπορεί να δημιουργήσει επικίνδυνο προηγούμενο και από την άλλη η Μόσχα να είναι αποφασισμένη να αποδείξει ότι έχει δίκιο;Φ.Μ: Όπως ανέφερα η Ρωσία ως μεγάλη δύναμη σταθμίζει τις θέσεις με βάση τα συμφέροντά της και όχι με βάση συμφέροντα άλλων κρατών ή οργανισμών. Εκτιμά ότι η περίπτωση του Κοσσυφοπεδίου δυναμιτίζει τη επιρροή της στη Σερβία και γενικότερα σε ένα σημαντικό για αυτήν χώρο όπως είναι τα Βαλκάνια και από την άλλη προωθεί την ανεξαρτητοποίηση της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσετίας, αφού αυτό τη συμφέρει. Άρα μην αναζητείτε λογική και συνέχεια σε θέσεις που εκφράζουν τεράστια πολιτικά και οικονομικά- ενεργειακά συμφέροντα. 7η Ερώτηση: Η αμερικανική και η νατοϊκή στρατηγική, σχολιάζουν πολλοί, είναι σαφής και συνεπής. Είναι η διάλυση του πρώην σοβιετικού χώρου και η απομάκρυνση των πρώην σοβιετικών δημοκρατιών από τη Μόσχα, έχει δόση αλήθειας;Φ.Μ: Δεν είναι άτοπο να υποστηριχθεί ότι οι ΗΠΑ με δόση υπερβολικής σιγουριάς και απίστευτου κυνισμού επιδίωξαν την πολιτική και οικονομική εξόντωση της Ρωσίας μετά τη διάλυση της σοβιετικής Ένωσης. Παράλληλα σε ένα πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό σύστημα που είχε διαλυθεί κυριολεκτικά, όπως ήταν το σοβιετικό, δεν έδινε καμία ελπίδα στις πρώην δημοκρατίες, παρά να στραφούν στις ΗΠΑ. Έτσι ήταν η λογική κατάληξη εκείνης της περιόδου. Τώρα όμως τόσο πολιτικά, όσο και οικονομικά τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Οι ΗΠΑ βρίσκονται σε κρίση και η Ρωσία ανέρχεται. Η πρώτη συνεχίζει την πολιτική της με όσες δυνάμεις διαθέτει κυρίως στρατιωτικές (αντιπυραυλική ασπίδα), ενώ η δεύτερη έχει καλύψει το χαμένο έδαφος της δεκαετίας του 1990 και κινείται και σε νέες περιοχές (Ελλάδα, Γερμανία, Γαλλία, κ.ά). Αυτό που επιδίωξαν οι ΗΠΑ φαίνεται με ορισμένες εξαιρέσεις ότι δεν υλοποιήθηκε, ενώ από την άλλη η Ρωσία είναι αυτή που ρυθμίζει πλέον πολλά ζητήματα που σε άλλες περιόδους απλώς τα παρακολουθούσε. 8η Ερώτηση: Η απουσία στρατηγικής και πρότασης του Κρεμλίνου για την πρώην ΕΣΣΔ είναι ορατή πια, που βλέπετε να οδηγεί;Φ.Μ: Η Ρωσία γνωρίζει πολύ καλά ότι καμία πρώην σοβιετική δημοκρατία δεν μπορεί να επιβιώσει οικονομικά χωρίς αυτήν. Αυτό είναι το πρώτο δεδομένο και μάλιστα πολύ ξεκάθαρο. Το δεύτερο αφορά την πολιτική πίεση που επανέρχεται σε τακτά χρονικά διαστήματα και μάλιστα με ασφυκτικό τρόπο, στοχεύοντας στην υλοποίηση της ρωσικής στρατηγικής. Τέλος, το τρίτο ζήτημα και αυτό θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικό και δεν έχει τονισθεί αρκετά είναι πως οι πρώην σοβιετικές δημοκρατίες συνδέονται με ένα σύστημα αξιών με τη Ρωσία (γλώσσα, πολιτισμός κ.ά) που δεν μπορεί να ξεριζωθεί σε μικρό χρονικό διάστημα, ή διαφορετικά είναι πολύ ισχυρό και αντέχει στο χρόνο. Είναι η ρωσική παράδοση που ανέδειξαν σε μεγάλο βαθμό τα κείμενα του πρόσφατα θανόντα συγγραφέα Αλ. Σολτζενίτσιν. Άρα δε συμφωνώ με την άποψη περί μη πρότασης της Ρωσίας για την πρώην Σοβιετική Ένωση. Υπάρχει και μάλιστα το επόμενο χρονικό διάστημα θα γίνει ακόμη πιο ουσιαστική. 9η Ερώτηση: Η συμφωνία ΗΠΑ με την Πολωνία για την εγκατάσταση μέρους της αντιπυραυλικής ασπίδας, ανοίγει τον ασκό του (πυρηνικού) Αιόλου; Φ.Μ: Είναι μία διαπίστωση η οποία με βρίσκει σύμφωνο. Οι ΗΠΑ, όπως ανέφερα πιέζουν με το μοναδικό τρόπο που διαθέτουν σε ποσότητα και ποιότητα, την στρατιωτική τους δύναμη, τις χώρες που γειτνιάζουν με τη Ρωσία πιστεύοντας στην αναδίπλωσή της. Από την άλλη η Ρωσία γνωρίζει την αποτελεσματικότητα των στρατιωτικών της ικανοτήτων και πιστεύω ότι θα απαντήσει αναλόγως, πιέζοντας με τη σειρά της ακόμη περισσότερο τις χώρες που έχουν δείξει σαφή διάθεση πρόσδεσης στις ΗΠΑ. Ο χρόνος θα δείξει ότι αυτή η θέση θα είναι σύντομα μία πραγματικότητα, και μένει να δούμε που θα σταματήσει ο νέος στρατιωτικός και πολιτικός ανταγωνισμός.

Σεπτεμβριανά

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΩΝ
Έτος Ιδρύσεως 1928
Δημοσθένους 117, 176 72 Καλλιθέα
Τηλ. 210 9517072 Φαξ: 210 9598967 www.cpolitan.gr
55 ΧΡΟΝΙΑ
6-7 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1955-ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ

Έκθεση φωτογραφιών και ζωντανές μαρτυρίες

Ο Σύλλογος Κωνσταντινουπολιτών
σας προσκαλεί να τιμήσετε με την παρουσία σας
τη Δευτέρα 6 Σεπτεμβρίου 2010 και ώρα 7.00 μ.μ. στην εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στο Μέγαρο του (Δημοσθένους 117, Καλλιθέα) η οποία θα περιλαμβάνει έκθεση φωτογραφιών και κατάθεση μαρτυριών από άτομα που βίωσαν τις βαρβαρότητες των θλιβερών γεγονότων

ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ


……..Το βράδυ της 6ης Σεπτεμβρίου καθόμουν σ΄ένα καφενείο της εθνικής οδού Ανδριανουπόλεως-Κωνσταντινούπολης. Κατά τις 4.30 μ.μ. πέρασαν δύο φορτηγά γεμάτα με χωρικούς, προς την κατεύθυνση της Πόλης. Λίγο μετά πέρασε ένα ακόμη, το οποίο στάθηκε να βάλει βενζίνη. Ένας από το πλήθος μου είπε ″φίλε, στην Πόλη έχει γλέντι πάμε εκεί″. Όταν τον ρώτησα τι γλέντι; απάντησε: ″ το έργο θα το δείς αύριο″ και όλοι μαζί έσκασαν στα γέλια. Κατά τις 10.00 μ.μ. έφθασε αργοπορημένο από την Πόλη ένα λεωφορείο, όταν ρώτησα τον οδηγό μου είπε ″μη ρωτάς, την Κων/πολη να μη την δείς, από άκρη σε άκρη έβαλαν φωτιές, την έκαψαν, την γκρέμισαν, μετατράπηκε σε αλάνα″.


Από την μαρτυρική κατάθεση του Sevket Temiz
στο Στρατοδικείο της Νήσου Πλάτης (Κων/πολη) 1961

Η Ελένη Φωκά

Για την Ελένη Φωκά

Της Θεοδοσίας Κοντζόγλου

Έδωσε μια σκληρή μάχη για 23 ολόκληρα χρόνια στην κατεχόμενη Βόρεια Κύπρο. Υπέμενε τα πάνδεινα, για να προσφέρει μόρφωση στα λιγοστά εγκλωβισμένα Κυπριόπουλα και για να δίνει κουράγιο στους χιλιοταλαιπωρημένους συγχωριανούς της. Σήμερα, ζει με τις μνήμες της, σ’ ένα προάστιο της Λευκωσίας όπου ακόμα και το προσφυγικό λιτό σπιτάκι της, το απαίτησε, γιατί κυβερνητικοί παράγοντες της είπαν ότι δεν το δικαιούται!Η Ελένη Φωκά, μια πραγματική Κυρία, μια ζωντανή ηρωίδα, μεγάλωσε στην Αγία Τριάδα Γιαλούσας στο Ριζοκάρπασο. Ήταν η μεγαλύτερη από τα εννέα παιδιά της Λουκίας και του Λύσανδρου Φωκά (πέντε κορίτσια και τέσσερα αγόρια). Αγροτική οικογένεια. Αγροτικές εργασίες, καπνά, ελιές , χαρούπια, σιτηρά. Τα παιδιά βοηθούσαν κάθε μέρα στις δουλειές αλλά ο πατέρας είχε μεγάλη επιθυμία να μορφώσει στα παιδιά του.Μόνον η Ελένη και άλλη μια αδελφή της πρόλαβαν να σπουδάσουν . Όλα τα άλλα παιδιά τα πρόλαβε η εισβολή. Όταν έγινε το κακό, η Ελένη ήταν 24 ετών, πτυχιούχος οικιακής οικονομίας Ελληνικού πανεπιστημίου. Από το 1973 είχε διοριστεί ως εκπαιδευτικός.Το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου και η εισβολή της 20ης Ιουλίου του 1974, την βρήκε στο σπίτι της στην Αγία Τριάδα. Θυμάται για εκείνη τη μέρα: «Βλέπαμε τα πλοία και τα αεροπλάνα με φόβο και τρόμο. Στη 2η εισβολή στις 15 Αυγούστου, οι Τούρκοι ήρθαν και στην Γιαλούσα. Νωρίτερα, είχαν αποκόψει τη χερσόνησο της Καρπασίας και έτσι δεν μπορούσαμε να φύγουμε.Ακούσαμε τα νέα της αποκοπής του δρόμου από το ραδιόφωνο. Τρομάξαμε. Φώλιασε ο φόβος μέσα μας. Εκείνη τη μέρα ο πατέρας μου ήταν στους αγρούς. Έτρεξα με το ποδήλατο να του πω ότι έπρεπε να γυρίσει αμέσως στο σπίτι. Στο δρόμο έβλεπα κόσμο να τρέχει και να κλαίει.Μόλις μπήκαν οι Τούρκοι στο χωριό, έκαναν κέρφιου (σ.σ. περιορισμό στην κυκλοφορία των ατόμων). Ρήμαξαν όλα τα καταστήματα. Μας μάζεψαν στην εκκλησία λίγο μετά το μεσημέρι. Μπήκαν με τα τανκς και οι προπομποί τους φώναζα με ντουντούκες ό,τι έπρεπε να μαζευτούμε στην εκκλησία. Μάζεψαν όλους τους άνδρες. Από τον πατέρα μου που ήταν ηλικιωμένος έως τον μικρότερο αδελφό μου που ήταν μαθητής γυμνασίου. Όλους τους πήγαν στα Άδανα. Μόνον ο ένας αδελφός μου που ήταν στρατιώτης σώθηκε.Τους πήραν με τα λεωφορεία. Όλα ήταν βαμμένα με μαύρη μπογιά. Ακόμα και τα τζάμια των αυτοκινήτων. Τους πήγαν στον ξενοδοχείο Ντόουμ στην Κερύνεια. Εκεί απελευθέρωσαν τον πατέρα μου γιατί ήταν ηλικιωμένος. Τα αγόρια τα πήραν…Τα κορίτσια τα βίασαν.. πολλά κορίτσια βίασαν... Μακάρι να μη ζούσαμε... Ζήσαμε όμως και ο πόνος του κάθε συγχωριανού ήταν πόνος όλων των υπολοίπων. Οι Τούρκοι χρησιμοποιούσαν του βιασμούς για να σκορπίσουν τον φόβο. Τελικά δεν άφησαν άνθρωπο χωρίς να τον βασανίσουν». Η Μεγάλη Δασκάλα της Κύπρου, αφηγείται όσα έζησε με το βλέμμα βυθισμένο στις πολύπικρες μνήμες. Δεν μιλάει ποτέ στους δημοσιογράφους. Σήμερα κάνει μια εξαίρεση, εκείνη ξέρει μόνον τον λόγο. Αφηγείται, μιλάει, κλείνει τα μάτια σαν να πνίγει έναν πόνο. Αφήνει τον θρήνο της νιότης της να πλανηθεί στο φτωχικό της. Είναι Κυριακή πρωί και από τη πόρτα της ο ήλιος δρασκελά το κατώφλι, λες και προσπαθεί να της ζεστάνει την καρδιά… Και η κυρία Φωκά συνεχίζει: «Οι άνδρες έπρεπε να παρουσιαστούν τρεις και τέσσερις φορές την ημέρα στο κέντρο του χωριού. Με τα μάτια ακίνητα σαν άγαλμα. Αν κοίταζε κάποιος αλλού, τον κτυπούσαν βάναυσα.Δεν μπορούσες να βγεις έξω από το σπίτι σου. Αν κάποιος έπρεπε να κινηθεί όπως ο πατέρας μου που είχε ζώα και έπρεπε να τα ταΐσει, έπρεπε να πάρει άδεια. Σε 10-15 μήνες μας πήραν και τα σιτηρά και τα καπνά και τα χαρούπια και τα ζώα. Έφεραν και τους εποίκους που μας κτυπούσαν κάθε φορά που προσπαθούσαμε να αντιδράσουμε στις κλοπές τους. Κτύπησαν τον πατέρα μου τρεις φορές όταν πήγαν να του κλέψουν τα προϊόντα της σοδιάς. Και όταν πήγε να διαμαρτυρηθεί, βρέθηκε στη φυλακή». Η φωνή της κυρίας Ελένης ακούγεται ραγισμένη: «Περιουσία δεν είχαμε, ασφάλεια δεν είχαμε, διακινδυνεύαμε κάθε στιγμή. Βίαζαν τα κορίτσια και φυλάκιζαν και κτυπούσαν τα αγόρια για να μας υποχρεώσουν να φύγουμε. Αν και υπήρχε απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας που προέβλεπε ότι μπορούσαμε να αποφασίσουμε που θα ζήσουμε, ωστόσο εκδιώχθηκε ο κόσμος υπογράφοντας μάλιστα εκβιαστικά ότι «δια της ιδίας θελήσεως» έφευγε. Δεν ξέρουμε τα μαρτύρια του καθ ενός. Ξέρω τα δικά μου… Αναγκαστικά ο κόσμος έφευγε. Κυρίως για να προστατεύσουν τα μικρά παιδιά τους».Κλείνει τα μάτια. Σταματά την αφήγηση. Τα τελευταία της λόγια με κτυπάνε σαν χιλιάδες σφυριά τα μηνίγγια. Πως είναι δυνατόν να πονάς με μιαν αφήγηση; Κι όμως πονάς. Η καρδιά σφίγγεται. Το μυαλό πάλλεται σαν να απειλεί το κεφάλι με έκρηξη. Ποιος μπορεί να ξέρει τι έζησε αυτός ο άνθρωπος, αυτή η γυναίκα στα χέρια των Τούρκων, όταν νέα κοπέλα ακόμα, αποφάσισε με μοναδικό της όπλο τον «τσαμπουκά» της, να πολεμήσει τους βάρβαρους κατακτητές για να προστατέψει τους μαθητές της αλλά και για να κρατήσει, να διατηρήσει την ελληνικότητα της τουρκοπατημένης πατρίδα της, με την ελπίδα ότι κάποια μέρα θα έρθει βοήθεια… Μα όσο ο Λεωνίδας περίμενε τη βοήθεια από τους Αθηναίους, άλλο τόσο και η Ελένη Φωκά, περίμενε και περίμενε… Η κυρία Ελένη, με μάτια χαμένα στο χρόνο, βουρκωμένη, συνεχίζει, περιγράφοντας τα γεγονότα που έμειναν ανεξίτηλα χαραγμένα στο μυαλό και τη ψυχή της: «Και οι βιασμοί που ακούγαμε, ήταν συγκλονισμός, αλλά και να κτυπούν κάθε νύχτα το σπίτι του άλλου ήταν τρόμος. Ξαφνικά να κτυπούν την πόρτα σου μες τη νύχτα…» «Οι έποικοι μας πήρα τα ζώα μας. Πέντε βόδια, κατσίκες, πρόβατα, όλα. Ο πατέρας μου κατάφερε και κράτησε ένα ζώο γιατί ένας αστυνομικός του ζήτησε να του το μεγαλώσει. Ξέχασε όμως ο ντερβίσης να έρθει και ο πατέρας μου τα αύξησε τα ζώα. Ήρθαν όμως οι έποικοι και του πήραν έξι από αυτά. Κι όταν ο πατέρας μου το κατήγγειλε, ο Τούρκος αστυνομικός του είπε ότι «εγώ θα σου βρω τον ένοχο ακόμα κι αν χρειαστεί να βρω τα κόκαλα του ζώου». Ακόμα και το γαϊδούρι μας έκλεψαν. Και το καημένο αφού άλλαξε δώδεκα χέρια, ξέφυγε και ήρθε μόνον του στο σπίτι μας. Είναι αστείο αλλά ο τούρκος που υποστήριζε ότι ήταν το ζώο δικό του, έφερε δώδεκα άτομα για να βεβαιώσουν την κυριότητα του γαϊδουριού.Μας έλεγαν: βλέπεις τι έπαθε η κόρη του τάδε; Έτσι θα πάθει και η κόρη σου. Κυρίως βίαζαν παιδιά πολυμελών οικογενειών… Κι εμένα προσωπικά…». Σταματά. Σκύβει το κεφάλι. Κρύβει το πρόσωπό της μέσα στις χούφτες της και συνεχίζει με οργισμένη φωνή. «Ότι θέλεις σκέψου», μου λέει. Δεν θέλει να ανακαλέσει στη μνήμη της ό,τι από τους εισβολείς υπέστη η ίδια. Βρίσκει όμως τη δύναμη και συνεχίζει: «Πέρα από το θάνατο και το ανάθεμα δεν υπάρχει άλλος θάνατος. Έτσι αποφάσισα να παραμείνω στο κατεχόμενο χωριό μου. Ήξερα πια τι με περίμενε. Και οι Τούρκοι φρόντιζαν κάθε μέρα να μας θυμίζουν ότι ήμασταν ανεπιθύμητοι. Τον πατέρα μου τον βασάνιζαν πολύ. Εκείνος φώναζε και φώναζε και μαζί μου γιατί εγώ δεν ήθελα να φύγω. Είχε αγανακτήσει.Έκλεψαν όλα τα πράγματα του σχολείου. Επέβαλλαν φόρους στον πατέρα μου αν και μας εκμεταλλεύονταν την περιουσία. Εκείνος δεν πλήρωσε και του έβαλαν πρόστιμο. Το πλήρωσε τελικά ένας κύπριος για να μην τον πάρουν φυλακή. Ήταν ο οδηγός του λεωφορείου του χωριού. Φυσικά του επέστρεψα του ανθρώπου τα χρήματα.Πέρασε ο Ιούλιος, ο Αύγουστος του 1974 και τον Σεπτέμβρη άρχισαν τα σχολεία. Είχαν μείνει στα κατεχόμενα της Β. Κύπρου κι άλλοι εκπαιδευτικοί αν και οι Τούρκοι τους υποχρέωσαν να κάνουν αίτηση να φύγουν. Ήταν εκεί η οικογένεια της διευθύντριας του σχολείου Θάλειας Καουτζιάνη. Συνέλαβαν τον άντρα της και ήταν αγνοούμενος. Κακοποιούσαν τον γιό της κάθε μέρα. Έμεινε εκείνη. Άρχισαν άλλα προβλήματα και αναγκάστηκε η διευθύντρια να φύγει. Κι άλλες εκπαιδευτικοί που είχαν μείνει, αναγκάστηκαν να φύγουν εξ’ αιτίας των καθημερινών προβλημάτων. Έφυγαν όλοι. Έμεινα εγώ. Δεν μπορούσα να ζητήσω από τους Τούρκους να μου επιτρέψουν να μείνω. Ήρθαν όμως κάποιοι γονείς και με παρακάλεσαν: «Δεν θέλουμε να μάθουν γράμματα αλλά να τα αφήνουμε στα χέρια σας για ασφάλεια». Έτσι, μου είπαν να γράψω στο υπουργείο. Εκεί ήταν δύο ακόμα δασκάλες. Έστειλα την επιστολή στο Υπουργείο Παιδείας και μετά από ένα ολόκληρο χρόνο έδωσαν την άδεια να λειτουργήσει το σχολείο. Ζήσαμε πολύ σκληρές συνθήκες. Καθημερινά στο σχολείο έρχονταν οι Τούρκοι και λέρωναν με ακαθαρσίες στη βεράντα του σχολείου. Πετούσαν στην πόρτα τις ακαθαρσίες τους. Ή τις κρεμούσαν στο πόμολο της πόρτας μέσα σε νάιλον σακούλα. Φώναζα τους στρατιώτες των Ηνωμένων Εθνών να τα δουν. Αισθανόμουν ικανοποίηση όταν αποκαλούσαν ζώα, γαϊδούρια τους Τούρκους. Τις τουαλέτες τις καθάριζα νωρίς το πρωί πριν έρθουν τα παιδιά γιατί αυτά δεν έφταιγαν….Αλλά φυσικά όσο τα καταγγέλλαμε, τόσο ποιο πολλά γίνονταν. Ακόμα και μέσα στην εκκλησία λέρωναν…Όταν ζητούσαμε υλικά, χλωρίνες κλπ τα έφερναν τα παιδιά απ τα πράγματα που έστελλαν οι συγγενείς των εγκλωβισμένων στις οικογένειες. Μας έκοβαν το νερό. Έβγαζα το νερό από το πηγάδι και το μεταφέραμε σε δοχεία και με αυτό καθαρίζαμε το σχολείο. Άλλοτε έριχναν ψόφια ζώα μέσα στο ντεπόζιτο του νερού για να μη μπορούν τα παιδιά να το χρησιμοποιήσουν. Τα έδειχνα αυτά όλα στα Ηνωμένα Έθνη και γι αυτό θεωρήθηκα ενοχλητική από τους Τούρκους. Τα παιδιά τα εκφόβιζαν ότι θα τα σκοτώσουν, ότι θα τα βιάσουν. Και βίασαν παιδιά κάτω των 14 ετών. Ζήτησα από τους γονιούς να τα φέρουν κοντά μας. Όταν κάποιος γονιός δεν μπορούσε, πήγαινα εγώ να τα πάρω. Έξω από την πόρτα της τουαλέτας του σχολείου, στεκόμουν πάντα κάθε φορά που ένα παιδί έπρεπε να κάνει χρήση ή έστελλα τα παιδιά δύο- δύο. Γιατί τα κακοποιούσαν, τα έδερναν οι Τούρκοι στρατιώτες και οι έποικοι.Όσο για τα βιβλία δεν μας έδιναν. Έστελλε το Υπουργείο αλλά τα κρατούσαν τα κατοχικά στρατεύματα. Και όταν μας έδιναν κάποια γύρω στο Φλεβάρη, δεν μας έδιναν τον τρίτο ή τον τέταρτο τόμο. Έτσι δυσκόλευαν το έργο μου ακόμα πιο πολύ. Γι αυτό και χρησιμοποιούσαμε τα παλιά βιβλία. Ήταν ένας συνεχής πόνος. Μια διαρκής αγανάκτηση. Αισθανόμασταν μετέωροι. Δεν είχαμε που να πιαστούμε, που να κρατηθούμε και η κυπριακή κυβέρνηση δεν μπορούσε να μας βοηθήσει.Ακόμα και τα τζάμια, μας τα έσπαζαν, τα κεραμίδια μας τα έπαιρναν και έτρεχαν τα νερά μέσα στις αίθουσες. Όταν ζητούσαμε τζάμια ή κεραμίδια, η κυπριακή κυβέρνηση μας έστελλε ακόμα και τουρκοκύπριους να μας τα φτιάξουν. Την επόμενη μέρα όμως πάλι τα τζάμια έσπαγαν και τα κεραμίδια …έφευγαν. Μέχρι και τις λάμπες μας έκλεβαν».Αν και νεαρή κοπέλα και η ίδια, η κ. Ελένη Φωκά, διατήρησε τότε αυξημένο το αίσθημα της ευθύνης έναντι των αθώων παιδιών. «Κάποια στιγμή τα περίπου 200 Κυπριόπουλλα μου, βρέθηκαν στο ίδιο σχολείο με 200 παιδιά εποίκων, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να συμβιώσουν στο ίδιο προαύλιο. Τα Τουρκάκια κτυπούσαν τα παιδιά μας. Έτσι φρόντιζα να μη βγαίνουμε διάλειμμα ταυτόχρονα. Διαμαρτυρήθηκα και στα Ηνωμένα Έθνη και στις τουρκικές δυνάμεις αλλά ποιος να με ακούσει. Τελικά κατάφερα να απομακρύνουν τα Τουρκάκια με τη βοήθεια των Ην. Εθνών». Η Μεγάλη Δασκάλα της Κύπρου, θυμάται κάποιες φορές όπου τα Ηνωμένα Έθνη ή και οι κατοχικές δυνάμεις δεν της επέτρεπαν να διακινηθεί στα κατεχόμενα: «Έπρεπε να με ελέγξουν σε τρία-τέσσερα σημεία όταν έπρεπε να φύγω από το χωριό. Όταν με πήγαιναν στο νοσοκομείο στην Βόρεια Κύπρο, με έβαζαν από τη πίσω πόρτα. Αλλά τα φάρμακα που μου έδιναν φοβόμουν να τα πάρω. Κάνει ευσυνείδητα τη δουλειά του ο γιατρός; Σκεφτόμουν. Αναγκαστικά έστελλα τη συνταγή στις ελεύθερες περιοχές.Στη Γιαλούσα πέθαναν και άτομα από την «ιατρική περιποίηση». Έγραψα στον Κόφι Ανάν, στην Κυπριακή Δημοκρατία, στα Ηνωμένα Έθνη, λέγοντας ότι ήταν δικαίωμά μου να έχω ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Τέσσερις φορές μας ζήτησαν να βγάλω Τουρκική ταυτότητα. Έρχονταν μεσάνυχτα στα σπίτια μας. Το ρεύμα, μας το είχαν κόψει. Έβαζαν ένα πανί λευκό μέσα στο σκοτάδι για να μου βγάλουν φωτογραφία. Αυτό δεν το δέχθηκα ποτέ. Γι αυτό το λόγο δεν μου επέτρεπαν να έρθω στις ελεύθερες περιοχές. Τελικά αφού είδαν οι τουρκικές Αρχές ότι δεν άλλαζα την απόφαση μου, ότι δεν ήθελα να βγάλω τουρκική ταυτότητα, μου έδωσαν μια επιστολή του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Γλαύκου Κληρίδη που μου έγραφε να έρθω στις ελεύθερες περιοχές και όταν αποθεραπευτώ να γυρίσω πίσω. Ωστόσο από το 26 Μαΐου 1997 δεν μου επέτρεψαν να επιστρέψω στα κατεχόμενα. Έχασα έτσι το σπίτι μου, μου έκλεισαν και το σχολείο. Ήταν του Αγίου Συνεσίου, δεν θα το ξεχάσω. Πήγα στον Άγιο Συνέσιο στο Ριζοκάρπασο. Πήγα μαζί με τα παιδιά. Ήρθε Υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών γιατί πήρα τηλέφωνο στο ΡΙΚ και είπα ότι ζητούσα να έρθω στις ελεύθερες περιοχές για λόγους υγείας. Ήμουν τότε 46 ετών. Προηγουμένως ένας αξιωματικός των Ηνωμένων Εθνών είπε ότι η Φωκά δεν έχει κανένα πρόβλημα. Πήρα σβάρνα τα σπίτια των τουρκοκυπρίων και βρήκα τηλέφωνο και μίλησα στο ΡΙΚ. Έτσι όταν ήρθαν να μου πουν ότι θα πήγαινα στις ελεύθερες περιοχές χάρηκα πολύ. Μάλιστα ασπάστηκα και τους αξιωματικούς των Ηνωμένων Εθνών που τάχα με …βοήθησαν. Δεν είχα τότε αντιληφθεί το κρυφό παιχνίδι που έπαιξαν σε βάρος μου όλοι.Όταν έφθασα στην ελεύθερη Κύπρο, ήρθε κάποιος αξιωματούχος και μου είπε: «Ε! μέχρι να ανοίξουν και τα σχολεία τον Σεπτέμβρη….» Τότε κατάλαβα ότι υπήρξε συνέργεια των κυπριακών Αρχών και των Ηνωμένων. Εθνών για τον σιωπηλό εκτοπισμό μου.Τέσσερις φορές προσπάθησα να επιστρέψω. Με κτύπησαν στο Λήδρα Πάλας (σ.σ. Ξενοδοχείο στην Πράσινη Γραμμή) οι Τουρκικές δυνάμεις. Επέμενα και για ένα μήνα πήγαινα κάθε μέρα στην «Πράσινη Γραμμή» αλλά δεν μου επέτρεπαν να συνεχίσω για τη Βόρεια Κύπρο. Με ταλαιπωρούσαν και καθυστερούσαν και τους εγκλωβισμένους που περίμεναν μέσα στα λεωφορεία για να γυρίσουν στα σπίτια τους. Κάποια μέρα με παρακάλεσαν και οι εγκλωβισμένοι : «Ελένη λυπήθου μας κατέβα από το λεωφορείο». Η ηρωίδα δασκάλα, δίδαξε επί 23 χρόνια τα σκλαβωμένα Κυπριόπουλα στην κατεχόμενη Κύπρο. Πώς εκφράστηκε άραγε το «Ευχαριστώ» της Κυπριακής Κυβέρνησης»γι αυτή της την προσφορά; «Καμία προσοχή, καμία επικοινωνία. Από την ημέρα που ήρθα αντιμετώπισα την αδιαφορία. Ούτε κάποια υπηρεσία, ούτε κάποιος Υπουργός, ή Βουλευτής, ή Διευθυντής του Υπουργείου Παιδείας δεν ενδιαφέρθηκαν να ρωτήσουν για την περίπτωσή μου. Μάλιστα όταν μου ήρθε διορισμός από το Υπουργείο Παιδείας μου είπαν ότι ήμουν «οκνηρή» και γι αυτό δεν ήθελα να εργαστώ εδώ. Ενώ αυτή ήταν η διαμαρτυρία μου για την απομάκρυνσή μου από το δικό μου σχολείο. Όταν εκτοπίστηκα, δεν είχα φέρει μαζί μου τίποτα από τα πράγματά μου. Όλα έμειναν εκεί στο Ριζοκάρπασο και τα έκλεψαν. Μόνο μια καλή κυρία πήγε στο σπίτι μου και βρήκε μία σημαία από τις δύο τις ελληνικές που είχα σπίτι και μου την έφερε. Την είχε τυλίξει μέσα σε μια νυχτικιά για να μη τη δούνε …. (σ.σ. κλαίει). …Κανείς δεν ενδιαφέρθηκε για τίποτα. Και από το σημείο αυτό, κάθε λέξη της Δασκάλας Ελένης Φωκά, κτυπάει προσβλητικά στην συνείδηση μας. Με μεγάλη δυσκολία προσθέτει: «Πρέπει να πω ότι ακόμα και τα μέλη της οικογένειάς μου δεν έτυχαν καμιάς βοήθειας. Και σήμερα, βιώνω τις χειρότερες καταστάσεις… (σ.σ. η φωνή της ηρωίδας κόβεται από λυγμούς) γιατί δεν θέλησα να προδώσω τις αρχές μου, τη πατρίδα μου… Τη ρωτάμε γιατί η Κυπριακή Κυβέρνηση της γύρισε την πλάτη; - Δεν θα ήθελα να τα βγάλω στα φόρα. Γι αυτό ζω έρημη… Κάποτε λες «δεν αξίζει». Κάποτε πληγώνεσαι. Δεν είναι δυνατόν και δεν θέλω καμιά βοήθεια αλλά… (σ.σ. συνεχίζει να κλαίει σιωπηλά) …άμα τα θυμάσαι… Άφησαν την ευθύνη στους ανθρώπους που υπέφεραν, να ζουν μόνοι τους τις τραγικές συνέπειες της κατοχής. Εγώ τίποτε δεν θέλω. Εξάλλου βλέπεις και το ενδιαφέρον. Ξέρω ότι είναι απάνθρωπη κοινωνία που ζούμε. Η κυπριακή κυβέρνηση εξάντλησε όλο το ευχαριστώ της μ’ ένα σπίτι προσφυγικό. Και αυτό «κατά παραχώρηση» και με ευθύνη του Υπουργού, γιατί λένε ότι «δεν δικαιούμαι» διότι έπρεπε να ήμασταν δύο άτομα. Δεν μου δίνουν το δικαίωμα να ζήσω, έστω ακόμα δέκα χρόνια σαν άνθρωπος. Αυτοί που θησαυρίζουν σε βάρος του αδύναμου και απροστάτευτου λαού, που αγαπά τον τόπο του. Και η ευχή μας, η παράκλησή μας μία είναι προς τη διεθνή κοινωνία: Να βοηθήσουν τον τόπο μας. Και διερωτώμαι: πως δεν μας κατανόησε μέχρι σήμερα καμία χώρα. Ενταχθήκαμε στην ΕΕ και αντί να βοηθιέται η Κύπρος, επιβραβεύεται η Τουρκία. Φοβάμαι ότι στο τέλος θα αναζητούμε πατρίδα.Όσα σας είπα είναι λόγια. Άλλη όμως η αίσθηση του βιώματος των 23 χρόνων. Τώρα μπορεί να μη ζω τον φόβο, αλλά ζω μακριά από τον παράδεισό μας. Η βεβήλωση των εκκλησιών μας φωνάζει, φωνάζουν οι πέτρες… αυτό δεν το αντέχω! Είναι ευθύνη των ηγετών μας, είναι ευθύνη δική μας.. .κάτι πρέπει να κάνουμε!» Οι μνήμες γυρίζουν πίσω στη διδασκαλική αίθουσα στο κατεχόμενο Ριζοκάρπασο: «Δεν μας επέτρεπαν οι Τούρκοι να χρησιμοποιούμε το βιβλίο της ιστορίας και των θρησκευτικών. Όμως επειδή τα παιδιά ζούσαν αυτές τις δύσκολες καταστάσεις ήθελαν να μάθουν. Γι αυτό κάποια βιβλία που βρήκαμε από τα προηγούμενα χρόνια, τα δίδασκα ψιθυριστά. Και είχαμε άλλα βιβλία αγγλικών, μαθηματικών πάνω στα θρανία για να σκεπάζουμε τα βιβλία της ιστορίας και των θρησκευτικών. Κάποιος που ήρθε από το Υπουργείο Παιδείας είπε ότι χρησιμοποιούμε το Αμερικάνικο σύστημα, προφανώς γιατί ήθελε να δείξει κάτι». Έρχονταν τα παιδιά το πρωί και μου έλεγαν ότι έκλεψαν τον έναν ή τον άλλο και μου ζητούσαν να κάνω κάτι. Έτσι καλούσα τα Ην. Έθνη και όταν έκανα χειραψία, έδινα κρυφά χαρτί με αναφορά στο χέρι του αξιωματικού. Έτσι μόνον περνούσα τα αιτήματα των κατοίκων στους ειρηνευτές. Τα έγραφα στα Ελληνικά γιατί δεν ήξερα πολύ καλά αγγλικά. Κάποιοι όμως πρόδιδαν τα χαρτάκια μου και τότε είχα επιπτώσεις από τους Τούρκους όπως και οι πολίτες που αφορούσανΌταν θέλαμε να βγάλουμε καμιά φωτογραφία για πράγματα απαράδεκτα, κάναμε εξορμήσεις και τα ίδια τα παιδιά φωτογράφιζαν για να μην δουν εμένα οι Τούρκοι. Μου έλεγαν «μη φοβάσαι κυρία» δεν θα πούμε τίποτα.Μια μέρα, ήρθαν Τούρκοι και αμερικάνοι δημοσιογράφοι. Ήθελαν για το λόγο αυτό να με απομακρύνουν. Μου είπαν ότι «πρέπει να σε πάμε στη Γιαλούσα». Τότε σηκώθηκαν όλα τα παιδιά και αντέδρασαν λέγοντας: «Θα πάμε μαζί με τη δασκάλα μας». Οι Τούρκοι άρχισαν αναγκαστικά τις διαπραγματεύσεις με τα παιδιά. Τελικά δέχθηκαν να έρθει μαζί μου ο μεγαλύτερος και ήρθε ο Παναγιώτης.Και όπως μου είπαν μετά, οι δημοσιογράφοι πήραν συνέντευξη από τα παιδιά των εποίκων, τα οποία παρουσίασαν ως Κυπριόπουλλα που περνούσαν πολύ καλά στα κατεχόμενα. Την ίδια ημέρα από εμένα που με πήγαν στον αστυνομικό σταθμό, μου έκαναν μια ψευτοανάκριση με περίεργες ερωτήσεις για τον καιρό, τις αποστάσεις και άλλες αδιάφορες ερωτήσεις. Κάποια στιγμή που ήμασταν μόνοι μας λέω στον Παναή: «Δεν φεύγουμε από εδώ»; «Όχι κυρία, που να πάμε, θα μας πιάσουν». Είχα όμως αγωνία για την ασφάλεια των παιδιών. Σκεφτόμουν αν θα περάσει κάποιος να δει ότι τα παιδιά ήσαν μόνα τους. Δεν ζήτησα ποτέ τίποτα, από την κυπριακή κυβέρνηση. Για αυτό ζω τη δυστυχία μου. Εγώ σήμερα είμαι εχθρός της οικογένειάς μου. γιατί εξ αιτίας που ήμουν δασκάλα, κακοποιήθηκαν μέλη της οικογένειάς μου. Και αυτό μου το χρεώνουν. Και ότι συνέβη στα αδέλφια μου… που ψωμοζητούν…, δεν έχουν βοήθεια από πουθενά. Ούτε υποστήριξη ούτε ψυχολογική βοήθεια. Οι πόρτες που κτύπησαν ήσαν όλες κλειστές. Είμαστε το μαύρο πρόβατο. Η μητέρα μου ζει στο Τσιακιλερό και είναι 87 ετών. Την βλέπω όσο πιο συχνά μπορώ. Είναι λίγο μακριά. Ζήτησα να μου δώσουν σπίτι εκεί. Δεν δικαιούμαι μου απάντησαν. Έζησα 23 χρόνια μακριά από τους δικούς μου και τώρα ζω και πάλι μακριά τους". Πηγή : http://nextok.blogspot.com/

ONE VOICE. ONE LIFE. ONE STORY.A HISTORY OF THE PONTIAN PEOPLE OF SOUTH AUSTRALIA.

ONE VOICE. ONE LIFE. ONE STORY.
A HISTORY OF THE PONTIAN PEOPLE OF SOUTH AUSTRALIA.
3 SEP - 4 DEC 2010
Launch day and official opening: Sunday, 12th September 2010 at 1.00pm
An exhibition devised and curated by Sophia and Kyriakos Darzanos on behalf of the Pontian Brotherhood of South Australia Inc.
To be officially opened by the Hon. Hieu Van Le, Lieutenant Governor of South Australia, Chairman of the South Australian Multicultural and Ethnic Affairs Commission.
MIGRATION MUSEUM
82 KINTORE AVENUE, ADELAIDE, SA10am-5pm WEEKDAYS 1pm-5pm WEEKENDS and PUBLIC HOLIDAYS

Οι Κρυπτοχριστιανοί στον Πόντο- KARADENİZ'DE KRİPTO (GİZLİ) HRİSTİYANLAR

Teoman ALPASLAN
www.giresungazete.net

Στο κείμενο γίνεται αναφορά για την κατάσταση στην Οθωμανική Αυτοκρατορία σχετικά με το ζήτημα της μυστικής χριστιανικής κοινότητας( [Τραπεζούντα και στην Αργυρούπολη). Επίσης αναφέρεται στον Faik Χουρσίτ που γράφει για τους ανθρώπους αυτούς για τις τελετές τους, για τα ονόματά τους. Επίσης γίνεται αναφορά στο Φάνη Μαλκίδη για την ομιλία του στο συνέδριο που έγινε για την γλώσσα (Ιταλία), ο οποίος ανέφερε για πρώτη φορά το θέμα αυτό σε ένα διεθνές συνέδριο γλωσσολογίας και ειδικότερα για το θέμα της ποντιακής διαλέκτου και τους κρυπτοχριστιανούς. Ακόμη αναφέρει το Γιώργο Ανδρεάδη για τα ονόματα αυτών των ανθρώπων, για τη συγκέντρωση το 1857, των κρυπτοχριστιανών στη μονή της Θεοσκεπάστου στην ζητώντας να επιστρέψουν στην αρχική τους πίστη. Επίσης αναφέρεται ο Γερβάσιος Επίσκοπος της Σεβάστειας ο οποίος μιλά για 25.000 ανθρώπους.
Το κείμενο κλείνει με την αναφορά ότι τον Πόντο υπήρξαν χώροι μυστικής λατρείας και έγινε διατήρηση της κρυφής χριστιανικής πίστης.

KARADENİZ'DE KRİPTO (GİZLİ) HRİSTİYANLAR

Teoman ALPASLAN
Osmanlı İmparatorluğunda ortaya çıkan gizli hristiyan toplulukların böyle bir yola başvurmalarının çeşitli nedenleri vardır. Örneğin Kuzey Anadolu’da Trabzon ve Gümüşhane çevresindeki gizli Hıristiyan topluluklarından Stavrotiler ve Kurumluların (Kromli,Krumli) ortaya çıkış nedenleri genellikle Pontus bölgesi Hıristiyanlarının Müslüman bir devlette dini hürriyetlerinin temin edilmesine rağmen ikinci sınıf vatandaş olarak yaşamak istememeleri, bazı ağır vergilerden kurtulmak ve bazı sosyo-ekonomik avantajlar sağlamak çabaları olarak gösterilebilir. [1]
1908 yılında Of’ta kaymakam vekilliği ve Trabzon'da maiyet memurluğu yapan ve daha
sonraları TBMM 2. Devre Milletvekili olarak görev yapan A. Faik Hurşit Günday, Hayat ve Hatırlarım adlı kitabında, Trabzon'daki gizli Hıristiyanlarla ilgili şu bilgiyi vermektedir:
"Meşrutiyetin ilanını müteakip Yomra, Maçka, Tonya, Şarlı (Beşikdüzü) nahiyelerinde Müslümanların
tanassur etmeye başladıkları görüldü. Hatta bu yüzden birçok köylerde vukuatlar olmakta idi. Mesela ölen bir adamın cenazesini defnetmek için Rum Ortodokslar o adamın Ortodoks olduğunu, Müslümanlar da Müslüman olduğunu iddia ediyor ve her biri ölüyü kendisinin gömeceğini ileri sürüyordu. Hükümetçe yapılan tahkikatta bezen Ortodokslara, bazen da Müslümanlara veriliyor ve bazen da mesele hal edilemediği için hükümet tarafından defnediliyordu. Bu adamların ellerindeki nüfus tezkerelerinde Müslüman oldukları ve Müslüman ismi yazılı olduğu ve babasının da Müslüman olduğu görülüyordu. Buna rağmen kendileri Ortodoks olduklarını ve isimlerinin Yani ve Niko gibi Rum isimleri olduğunu ve gizli din taşıdıklarını söylüyorlardı. Kendileri Osman Paşa Müslüman’ı olduklarını ve meşrutiyete kadar babaları ve kendileri ve aileleri efradı gizli Ortodoks dinini ve zahirende Müslüman gözükmek suretiyle Ortodoksluklarını muhafaza ettiklerini söylüyorlardı.
Haznedarzade ailesinin 1260 tarihindeki son valisi Osman Paşa tarafından ismi geçen nahiyelerdeki Rum Ortodoksları cebren Müslüman yapılmış olduğu için meşrutiyetin ilanıyla başlayan irtidat keyfiyetinin hakikati anlaşılmıştı. Bu hadise karşısında mezkür nahiyelerde ve bilhassa irtidadın (Müslümanken Hıristiyan olanların) vuku bulduğu köylerde tahkikat yapıldı. Oralarda köy mektep hocası bile yok, cami yok, İslamiyeti halka telkin edecek en iptidai bir müessesenin yok olduğu görüldü.” [2]
11 Aralık 2006 tarihinde “Antik Çağlardan Bugüne Yunan Şiveleri” konulu 6.Dünya Dilbilim Kongresi İtalya’nın Otranto kentinde yapıldı. Bu kongre ile ilgili (Batı Trakya) Gümülcine kentinde çıkan 12 Aralık 2005 tarihli Hronos Gazetesi’nde çıkan haberde;
“Kongrede, Trakya Dimokritos Üniversitesinden Fanis Malkidis tarafından ilk defa Türkiye’deki ‘gizli Hıristiyan’ ve ‘Pontusça (Pontiaka)’ konuşan toplumlarla ilgili bir sunum yapıldı. Böylece, bu konu ilk defa uluslararası bir dilbilim kongresinde ele alındı. Fanis Malkidis sunumunda Eski (Antik) Yunanca’ya en yakın ağız (diyalekt) olan ve bugün konuşulan “Pontusca” konusunda açıklamalarda bulundu.
Fanis Malkidis; “1650 yılından beri varlıkları bilinen “gizli Hıristiyanlardan ve 1856’dan sonra Osmanlı Devleti tarafından 1911’de Kapadokya ve Pontos’da gizli Hıristiyanların tanındığını ve bu konuda kaynakların bulunduğunu, bunların en önemlisinin ise Sidiropulu veya Pehlil tarafından Trabzon’da bulunan İtalyan Konsolosluğu’ndan Fabri denilen görevli ile temasa geçilip yardım istenmesinden sonra, Osmanlı Devleti tarafından bu gizli Hıristiyanlığın tanınması olduğunu” söyledi.
Özellikle haraç vergisinden kurtulmak, bölge içerisinde iskan serbestisine sahip olmak ve çevrede bulunan gümüş madenlerinde rahatça çalışabilmek için bu bölge halkının gizli Hıristiyanlığı benimsediği söylenebilir. Stavriotlar ve Kurumlular da Kıbrıs’taki Linobambakiler gibi gizli olarak Hıristiyanlıklarını sürdürmüşler, çifte isim taşımak suretiyle gerçek kimliklerini gizlemişler ve XX. Yüzyılın başında tarih sahnesinden çekilmişlerdir. [3]
İçimizdeki Osmanlıca bilen(?) tarihçiler ise, Osmanlı arşivlerinde tasnif edilmemiş belgeler arasında zaman geçirirken, elin oğlu dil kongrelerinde bildiriler sunuyor, kamuoyu oluşturup, bizleri güya bu gizli Hıristiyanlara zulüm yapmakla suçluyorlar.
Kripto Hıristiyanlar, yani gizli Hıristiyanlar genel olarak Gümüşhane bölgesinde maden işlerinde çalışanların, madende çalışabilmek için Müslüman olma şartı getirilmesi üzerine, görünüşte Müslüman olan ve Müslümanlar gibi yaşayan, ancak gizlice Hıristiyan adetlerini ve ibadetlerini sürdürenlerden oluşan Rumlardır.
15 Temmuz 1857de, gizli Hıristiyanların 1590 temsilcisi Trabzon’daki Theoskepasti Kilisesinde toplandılar ve Babıâli’ye, Avrupa Devletleri Büyükelçilerine ve İstanbul’daki Evrensel Patrikhaneye müracaat ederek, kendilerinin artık gerçek inançları olan Hıristiyan gibi yaşamak istediklerini açıkladılar.Müslüman Türkler bu olay karşısında; “Uzun Sokak çamur oldu. Krumilı’lar gâvur oldu.” diyerek tepkilerini dile getirdiler. Gizli Hıristiyanlara “Tenesur” sıfatı ile hitap edilmeye başlandı ve onlar için artık Türkiye’de yaşam zorlaştı. [4]
Sivas Piskoposu Gervasios, Küçük Asya’daki gizli Hıristiyanlardan bahsederken, 1858 yılında Avrupalı diplomatların müdahalesi sonucu 25.000 kişi Hıristiyan inancına sahip olduklarını kamuoyuna açıklamışlardı.
Kilise, gizli Hıristiyanların Ortodoks Hıristiyan dini kimliklerini açıklarken, Müslüman Türk isimleri ve
soyadları yerine Yunan isimlerini almalarını istiyordu. Gizli olanlar ile gizli olmayan Hıristiyanlar, Hattı Hümayundan sonra bir moda olarak başlayan o malum eski Yunan isimlerini almaya başladılar. Kilise bu eski Yunan isimlerine itiraz etmedi. Bunun sonucu olarak, “Pontusluların soyadları ‘ idis’, ‘adis’, ‘ pulos’ gibi ekler alarak; Pilpil; Aidonopulos, Tohum; Spiridis, Topçin; Kanonidis, Çipah (çiplak); Gimnopulos, Heras; Orfanidis, Tahçis; Lithoksoos, Lokman; Mikropulos, Çamurlu; Pilidis vesaire gibi oldu. Bazı soyadları Türkçe olarak kaldı. Ancak ‘ idis’ eki eklendi. Örneğin; Muhtaridis, Masmanidis. Patmanidis vs. gibi. Pontus; Miltiadis’ler, Aristidis’ler, Mikales’ler, Afrodites’ler, Kirus’lar, Themistoklis’ler ile ve aydınların eskilerden Eski Yunandan kalma dolaplardan/çekmecelerden çıkardıkları isimlerle doldu.” [5]
Anadolu’daki Kurumli gizli Hıristiyanları, bildiğimiz kadarıyla, gizli tapınmalarını sürdürebilmek amacıyla mağaralara, evlerinin gizli bölmelerine, ve görülmeyecek şekilde gizlenmiş olarak tepeler arasına kamufle edilmiş kiliseler inşa eden tek topluluktur. [6]
Sözün özü, Osmanlı Devleti zamanında vergilerden kurtulmak amacıyla görünüşte Müslüman, inançta ise Hıristiyan olarak yaşamlarını sürdüren “Kripto (gizli) Hıristiyanlar”, içimizdeki hainler olarak tarihte yerlerini almışlar; bununla da kalmayıp yabancı devletler lehine casusluk faaliyetinde bulunup, bizi arkamızdan bıçaklamışlardır.
1800’lü yılların başında sahillere yerleşen ve bazılarımızın bilmediğinden buralarda “Rumlar yaşarmış” şeklinde konuşmalarına neden olanlar arasında gizli Hıristiyanlar da vardır. Trabzon’daki Atatürk Köşkünün eski sahibi olan Rum işadamı bunlardan biridir.
[1] Ulus Irgat (www.yenikibris.org/kitap/ulus/nazim.htm)
[2] Yerasimos, Pontos Meselesi
[3] Ulus Irgat (www.yenikibris.org/kitap/ulus/nazim.htm
[4] Andreadis, s.:101’den alıntılayan: Yrd. Doç. Dr. Turgay Cin, Yunanistan’ın Pontus Soykırım İddiaları, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt: 8, Sayı: 2, 2006
[5] Andreadis, s..103’den alıntılayan: Yrd. Doç. Dr. Turgay Cin, Yunanistan’ın Pontus Soykırım İddiaları, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt: 8, Sayı: 2, 2006
[6] Ulus Irgat

Αγιος Κοσμάς ο Αιτωλός

Ο Αγιος Κοσμάς ο Αιτωλός
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια



Ο Κοσμάς ο Αιτωλός (1714 - 1779), γνωστός και ως Πατροκοσμάς, ήταν Έλληνας μοναχός της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Γεννήθηκε στο χωριό Μέγα Δένδρο κοντά στο Θέρμο Αιτωλοακαρνανίας, κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Πιστεύεται από χριστιανούς ότι διέθετε προφητικές και θαυματουργικές ικανότητες.[1]
Μαθήτευσε στα διδασκαλεία της Παρνασσίδας και της Ναυπακτίας πλάι σε ονομαστούς ιεροδιδασκάλους. Το 1749 πήγε στην Αθωνιάδα Σχολή του Αγίου Όρους (χερσόνησος του Άθω), όπου έκανε σπουδές ανωτέρου επιπέδου στη θεολογία και τη φιλοσοφία. Εκεί υπήρξε μοναχός για δύο περίπου χρόνια στη μονή Φιλοθέου του Αγίου Όρους. Στα 1759, εγκατέλειψε το μοναστήρι και ξεκίνησε τις περιοδείες του στη Δυτική και Βόρεια Ελλάδα, παρακινώντας με θέρμη τους Ορθοδόξους Χριστιανούς να ιδρύσουν σχολεία. Μέσα σε 16 χρόνια, ίδρυσε πάνω από 100 σχολεία. Στις Διδαχές του, απέτρεπε τη χρήση της Αρωμανικής και Αλβανικής γλώσσας και παρότρυνε τους γονείς να μάθουν στα παιδιά τους ελληνικά, τα οποία είναι η «γλώσσα της Εκκλησίας».
«Να σπουδάζετε και εσείς, αδελφοί μου, να μανθάνετε γράμματα όσον ημπορείτε. Και αν δεν εμάθετε οι πατέρες, να σπουδάζετε τα παιδιά σας, να μανθάνουν τα ελληνικά, διότι και η Εκκλησία μας είνε εις την ελληνικήν. Και αν δεν σπουδάσης τα ελληνικά, αδελφέ μου, δεν ημπορείς να καταλάβης εκείνα οπού ομολογεί η Εκκλησία μας».
Μετά την Ελληνική επανάσταση του 1770 στην Πελοπόννησο κατά την περίοδο των Ορλωφικών, οι Τούρκοι τον υποπτεύονταν ως πράκτορα των Ρώσων. Με την κατηγορία αυτή συνελήφθη και εκτελέστηκε στις 24 Αυγούστου του 1779 στο χωριό Κολικόντασι, κοντά στην πόλη του Βερατίου στην Αλβανία.
Ο Πατήρ Κοσμάς ο Αιτωλός ανακηρύχθηκε επίσημα άγιος από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως στις 20 Απριλίου 1961 και η μνήμη του τιμάται στις 24 Αυγούστου.

Grekët e Shqipërisë-The Greek minority in Albania

Grekët e Shqipërisë
Vllehët grekë të shpërngulur u vendosën në zonat e Lunxherisë, Zagorisë edhe Pogonit, zona nga të cilat regjimi kishte hequr me mënyrat e sipërpëmendura një pjesë të madhe të popullsisë vendase. Në mesin e tyre edhe ata që ishin bartës të ndërgjegjes greke ose me sens grek. Në Lunxhëri vllehët grekë ngritën edhe fshatrat e tyre si "Andon Poçi". Por u përfshinë nëpër shkolla shqipe edhe në mënyrë arbitrare kombësia e tyre u kthye në shqiptare.


Arben RrozhaniNë janar 2011 qeveria shqiptare ka premtuar se do të nisë regjistrimin e popullsisë në vend për herë të parë sipas etnisë dhe fesë. Sipas Ekzekutivit shqiptar, ky është një proces me një rëndësi të jashtëzakonshme që i shërben mirëqeverisjes dhe jep një panoramë të plotë zhvillimeve sociale dhe ekonomike në vend, ndërsa pyetja për përkatësinë etnike dhe fetare është komentuar si risia e pyetësorit, pas shumë dekadash mungese. Me partnerë Zyrën e KE-së në Tiranë dhe organizma të tjerë, dhe nën drejtimin e OSBE-së, projekti që kushton mbi 15 milionë euro, pretendon se do t'i japë Institutit të Statistikave të Shqipërisë një mori të dhënash personale të qytetarëve shqiptarë, për përbërjen familjare, shkollimin, të dhëna në lidhje me të ardhurat, përkatësinë etnike, atë fetare, deri te aksesi në internet.Por pika në shqetësuese dhe më e debatueshme mbetet deklarimi i etnisë dhe fesë. Qeveria e ka mbrojtur këtë si një proces normal nga ana e qeverisë dhe si një praktikë që ndiqet edhe në disa nga vendet e Bashkimit Europian. Kundështarët flasin për tradhti kombëtare nga ana e qeverisë shqiptare që ka bërë vazhdimisht lëshime të ulëta në adresë së fqinjit jugor, siç ishte pakti detar. Më tej argumentohet se nuk ka asnjë vend në Europë që të ketë kryer regjistrim të popullsisë për etninë dhe fenë, ndërsa në SHBA ai dështoi në shumë prej shteteve. Edhe vendet e tjera kanë të dhëna mbi etninë dhe besimin, por regjistrim shtetëror askush nuk bën dhe me këto punë merren organizatat apo institutet private që bëjnë anketime dhe nxjerrin të dhëna.Lidhur me të dhënat, grekët kanë patur historikisht kërkesa maksimaliste në Shqipëri dhe kësaj radhe ata kanë shansin që të deklarojnë, atë që u druhen kundërshtarët e këtij akti, se nuk janë një minoritet i vogël. Se deri ku arrijnë pretendimet greke, e tregojnë të dhënat e mbledhura nga burime shqiptare, të huaja apo qëndrime të minoritetit, dhe që janë përmbledhur nga një profesor grek, Theofanis Malkidis, në një botim të vitit 2007 me titull "Minoriteti etnik grek në Shqipëri".Sipas tezave të përdorura, pas asimilimit gradual të grekëve që banonin jashtë zonave minoritare, largimit i pjesëtarëve të shumtë të minoritetit drejt Greqisë gjatë Luftës së Dytë Botërore etj ishin faktorë që kontribuojnë në reduktimin e konsiderushëm të numrit të përllogaritur maksimal fillestar poshtë nivelit të 100.000 vetëve, kur politika greke pretendon se grekët e Shqipërisë arrinin në 400.000 vetë, kurse një studim i Departamentit Amerikan të Shtetit bënte fjalë për 266.800 grekë.Sipas studimit, "krimi më i madh u bë në të drejtën e përcaktimit të identitetit kombëtar dhe fetar", sepse pothuajse për një shekull me radhë qytetarët me origjinë greke iu nënshtruan përpjekjeve të dhunshme qeveritare për tu privuar identitetin kombëtar me metoda si internimi i detyruar, refuzimi i arsimimit në gjuhën e tyre amtare, shqiptarizimi i emrave të tyre dhe regjistrimi i popullsisë sipas etnisë dhe fesë përbën një shans për palën shqiptare për rehabilitimin e grekëve nga disa prej vuajtjeve që u shkaktoi politika qeveritare, duke respektuar kështu në procedurën konkrete ato që ka janë të pranueshme si të ligjshme në shkallë ndërkombëtare. Evidentimi i vështirë i minoritetit grek jashtë "zonës minoritare"është gjithashtu rrjedhojë e shkallës së lartë të integrimit të tyre në shoqërinë shqiptare kurse vllehët grekë u konsideruan si shqiptarë. Sipas studimit, në fillimet e dekadës së viteve '60-të, regjimi i Hoxhës zhvendosi këtu në mënyrë të dhunshme të 5.000 vllehët grekë me banim në zonën bregdetare nga Ksamili deri në Vrinë. Në regjistrimin e një pjese të vllehëve grekë të zonës së Kolonjës në vitin 1945 regjistrohej si gjuhë amtare vllahishtja dhe greqishtja si gjuhë e huaj, kurse shqipja as që përmendej fare.Vllehët grekë të shpërngulur u vendosën në zonat e Lunxherisë, Zagorisë edhe Pogonit, zona nga të cilat regjimi kishte hequr me mënyrat e sipërpëmendura një pjesë të madhe të popullsisë vendase. Në mesin e tyre edhe ata që ishin bartës të ndërgjegjes greke ose me sens grek. Në Lunxhëri vllehët grekë ngritën edhe fshatrat e tyre si "Andon Poçi". Por u përfshinë nëpër shkolla shqipe edhe në mënyrë arbitrare kombësia e tyre u kthye në shqiptare. Regjimi hapi shkolla shqipe edhe për vllehët grekë në zonën e Pogonit, duke u ndaluar të hyjnë nëpër shkolla greke. 50 % e tyre në qytetet e Gjirokastrës, Sarandës dhe Delvinës i përkasin kategorisë së martesave mikse. Sipas të dhënave të shoqatës së Himarës në Tiranë, numri i Himariotëve në territorin e Shqipërisë, kryesisht në qytetet Tiranë, Durrës. Vlorë, Fier dhe Lushnjë, përllogaritet në 10.000 vetë. Rezultat i kësaj politike që synonte në integrimin e grekëve në shoqërinë shqiptare është edhe numri i konsiderueshëm i martesave mikse. Fëmijët që vijnë nga martesa mikse në qendrat urbane shqiptare kishin njohje të mangët ose mosnjohje të plotë të gjuhës greke dhe ishin plotësisht të integruar në një identitet kombëtar shqiptar. Regjimi komunist, përdori një metodë tjetër për degradimin e komunitetit grek ishte dhënia e emrave shqiptare ose ilire te grekët apo emrave të rinj -p.sh. Mareglen si rezultat i bashkimit të emrave Marks, Engels, Lenin- por edhe ndryshimi i emrave grekë të vendbanimeve. Më pas në vitin 1991 dhe me ndryshimet e regjimeve numri i pjesëtarëve të minoritetit grek u reduktua akoma më tepër, pasi një pjesë e madhe e grekëve emigroi në drejtim të Greqisë. Gjithashtu regjistrimi i vitit 2001 nuk përfshiu kombësinë edhe për këtë arësye pjesëtarët e minoritetit nuk morën pjesë. Dhe sipas të dhënave të pretenduara nga grekët, përllogaritet se sot minoriteti grek përbëhet nga 400.000 vetë.Pas rënies së regjimit të Partisë së Punës së Shqipërisë Bashkimi Demokratik i Minoritetit Kombëtar Grek("OMONIA") në një peticion të tij drejtuar Konferencës Për Sigurinë edhe Bashkëpunimin në Evropë (Moskë 1991) pretendonte se minoriteti grek numëron 300.000 vetë, duke bërë njëkohësisht fjalë për "ndarje arbitrare gjeografike të minoritetit edhe genocid statistikor". Një eksponent i Organizatës Ndërkombëtare të të Drejtave të Njeriut në një studim të tij në Shqipëri thekson se numri i vërtetë i grekëve të Shqipërisë arrin në 300.000 vetë edhe është i shpërndarë në të gjithë vendin, duke deklaruar se vetëm në Tiranë jetojnë rreth 15.000 vetë. "OMONIA" në peticionet e saj pas vitit 1991 drejtuar organizmave ndërkombëtare (KSBE, OSBE, B.E.e tj.) bënte fjalë për përcaktim arbitrar gjeografik të minoritetit, genocid statistikor, tjetërsim të dhunshëm etnologjik të fshatrave greke, dëbimin e grekëve nga e ashtuquajtura "zonë minoritare", çhelenizim kulturor, shtypje edhe asimilim, ndalimin e përdorimit të emrave nëpër pagëzimet, ndalimin e aktiviteteve fetare edhe në esencë denonconte fenomenet negative që vërrehen veçanërisht në aspekte që kanë të bëjnë me çështje esenciale të ekzistencës dhe të së ardhmes së minoritetit1.PronatNë çështjen e pronësisë, sipas grekëve, gjendja është edhe më tragjike. Një fushatë e madhe ndodhet në zhvillim e sipër gjithë këto vite, e cila së fundi është intensifikuar, me synim ndryshimin e statusit të pronësisë në zonat ku historikish banojnë grekët. Në Dropull edhe në Vurg janë rrëmbyer sipërfaqe të mëdha si edhe prona në Shën Sarandë edhe Delvinë.Sipërfaqe të mëdha në pronësi të grekëve disponohen për rindërtimin e qendrave të banimit me shqiptarë ose të zonave të veriut të Shqipërisë ose të zonave të tjera, si është rasti i Shën Ilisë në zonën e Xarrës apo i gjithë zonës nga Finiqi, Vrioni dhe deri në Metoq afër Sarandës. Gjithashtu një sipërfaqe prej 3.000 dynimesh, nga më të begatat, midis fshatrave Çaush, Aliko dhe Gjashtë, që banohet kryesisht nga Çamët, destinohet për vendosjen e shqiptarëve të ardhur nga fshatrat çame përbri kufirit greko-shqiptar.Në të njejtën kohë grekët përbëjnë pikën e dobët nëpër qytete, veçanërisht në Sarandë. Me dhunë të ushtruar nga ana e shqiptarëve dhe me tolerancën e shtetit pronat e tyre kalojnë në duart e shqiptarëve. (Rasti me të 300 sheshet e ndërtimit të grekëve të Sarandës, në periudhën e vitit 1996 e më pas, apo i dhjetëra vendimeve të gjykatave shqiptare në ngarkim të pronave të grekëve).Qeveria shqiptare përpiqet me një sërë vendimesh gjyqësore të padrejta dhe të manipuluara shqiptarë të përvetësojnë me mijëra dynym tokë, pyjore apo kullotash, që është ende në pronësinë e fshatrave, të manastireve edhe të vetë shtetit, kurse nga ana tjetër sipërfaqe toke u kthehen pronarëve jo të vërtetë, të cilët në të shumtën e rasteve nuk janë as banorë të këtyre zonave.Studimi akuzon Shqipërinë se as në kohën e regjimit komunist as sot ka njohur anën autoktone të minoritetit grek, duke falsifikuar historinë pretendojnë se harta historike e Shqipërisë shtrihet deri në Prevezë edhe Artë dhe se kultura në rajonin e epirit, kryesisht në pjesën e saj veriore, i takon Shqipërisë. Me të njëjtin mentalitet rivendikimesh trajtohet nga ana historike, gjeografike edhe demografike nga Shqipëria pjesa veriore edhe jugore e Epirit në të gjitha tekstet shkollore të gjeografisë edhe historisë që nga klasa e katërt fillore deri në universitet. Si për ta ilustruar këtë përmendet qëndrimi zyrtar i Shqipërisë përsa i përket origjinës së elementit grek në Shqipëri, se ai u vendos në territoret ku ndodhet sot gjatë shekullit të 18-të, duke perifrazuar Fjalorin Enciklopedik të Akademisë së Shkencave të Tiranës në kapitullin "Dropulli", që "tregon se banorët e Dropullit me kombësi greke erdhën këtu shekullin e 18-të si çifçinj në çifliqet e latifondistëve shqiptarë", kurse Himara përmendet si "qytet ilir i Kaonisë që nga shekulli i 5-të p.Kr.", se zonat e tjera me popullsi të pastër greke si ajo e Vurgut, Finiqit, Theollogos, Gravës, Mesopotamit edhe Livadhjasë, Rrëzës së Zezë në qarkun e Gjirokastrës thjesht përmenden si njësi administrative të territorit shqiptar pa u përmendur origjina greke e popullsisë dhe nga ana tjetër, që kur u krijua shteti shqiptar nuk është kryer kurrë një regjistrim realist i popullsisë pa makinacione, pa kufizime gjeografike dhe me të drejtën e vetëpërcaktimit të kombësisë.Grekët: Mashtrimi që është bërë me shifrat shqiptareSipas pretendimeve greke, regjimi i Hoxhës krijoi të ashtuquajturat "zona minoritare" ku u përfshinë qëndra banimi gjuha amtare e të cilave ishte greqishtja duke përjashtuar vetëm fshatrat grekofone të Himarës -në vitin 1959 iu hoq edhe kombësia greke- dhe Artës së Vlorës, si edhe zona me popullsi greke kompakte (Gjirokastra, Përmeti e tj.). Një regjistrim i vitit 1930 bën fjalë për 37.000 grekë dhe që me katërfishimin e popullsisë shqiptare deri në dekadën e viteve '80-të respektivisht duhej të rriste edhe popullsinë greke- greqishtfolëse në rreth 150.000 vetë. Përkundrazi, regjistrimi i vitit 1961 bënte fjalë për 40.000 grekë edhe ai i vitit 1989 për 58.758 grekë, pa u përfshirë këtu popullsia e Himarës. Me sa duket, bëhet fjalë për të regjistruarit me "kombësi greke". Regjistrimi shqiptar bënte fjalë për 56.000 grekë për zonat e Sarandës, Delvinës edhe Gjirokastrës, kurse ai i vitit 1992 për 59.700 vetë. Shuma e banorëve të zonave rurale, së bashku me grekët e tre qyteteve të zonës -duke pasur këtu parasysh edhe vlerësimet e vetë grekëve të Shqipërisë- duke përllogaritur të gjithë popullsinë e fshatrave greke, e kapërcente shifrën e 60.000-61.000 të grekëve në rajonin e zonave minoritare. Diferenca me regjistrimin shqiptar të vitit 1989 arrin shifrën e 4.000 deri 5.000 vetëve brenda hapësirës së "zonave minoritare". Përveç "zonave minoritare", vlerësimet për popullsinë e minoritetit grek është e qartë se bëhen më të vështira. Përpos çështjes së privimit të të drejtave minoritare si rezultat i shpërnguljes, shtrohen edhe vështirësi të tjera që kanë të bëjnë me ripërcaktimin e identitetit të vërtetë të këtyre njerëzve por edhe të gjuhës së tyre jashtë "zonave minoritare". Te 26.000 grekët që jep regjistrimi i vitit 1945, në qoftë se mbahet parasysh koefiçenti mesatar shqiptar i shtimit të popullsisë në periudhën e pasluftës (16.05 për çdo 1.000 banorë) do të duhej të numëronin 74.000 vetë në vitin 1989. Numri i grekëve si në Tiranë po kështu edhe në Vlorë e Durrës ka qenë edhe është i tejfishtë në krahasim me numrin që japin regjistrimet shqiptare dhe kjo është rezultat i shpërnguljes edhe i eksodit të detyrueshëm nga jugu shqiptar rural drejt qendrave urbane.MINORITETI ETNIK GREK NË SHQIPËRIMinoriteti Kombëtar grek gjatë regjistrimeve nga viti 1945 deri më 1989 shfaq përmasat e mëposhtme:Popullsia totale Minoriteti grek30.09.1945 1.122.044 26..535 (2.4%)3.09.1950: 1.128.943 35.345 (2.5%)2.10.1955: 1.391.499 35.345 (2.5%)2.10.1960: 1.626.318 40.000 (2.4%)1-15.04.1969: 2.068.155 mungesë të dhënash7-16.1.1979: 2.590.600 49.307 (1.9%)2-8.04.1989: 3.182.417 48.758 (2.4%)Mafia shqiptare, 100 milionë euro për të blerë pronat e komunitetit grekMediat greke kanë përdorur një raport të SHISH-it të bërë në Komisionin parlamentar të Sigurisë në fund të qershorit 2010, për të vënë alarmin se mafia po blen pronat e komunitetit grek në bregdetin jonian. Sipas raportimeve të mbedhura nga Shërbimi Informativ Shtetëror, kishte informacione se mafia ruse kërkon të blejë prona të patundshme në jug të vendit, duke paguar rreth 100 milionë euro, ndërsa mediat greke e kanë përkthyer këtë si një plan shqiptar për të rrëmbyer pronat e minoritetit grek në bregdetin jonian. Sipas lajmeve të marra në sajtet e tyre online: "bregdeti jonian, veçanërisht Dhërmiu, Himara, Lukova dhe Saranda, janë nën sulmet e mafias shqiptare, kosovare dhe ruse, për të blerë prona të patundshme në Epirin e Veriut", siç cilësohet ende prej tyre kjo pjesë e Shqipërisë. Shërbimet e sigurisë kombëtare të Greqisë, sipas raportit, po monitorojnë institucionet shqiptare, se si po i japin titujt e pronësisë në bregdetin jonian, në krahasim me të dhënat e pronave të komunitetit grek në segmentin nga Vlora në Sarandë. Flitet për një raport sekret mbi rreziqet e pronave të komunitetit grek në Shqipëri, që thuhet se vjen nga Uashingtoni dhe që ka ngjallur shqetësimin e qeverisë greke, sepse mafia shqiptare dhe kosovare po blen me çmime më të larta se ato të tregut, por edhe me veprime ilegale. Sipas raportimit, këtu është përfshirë edhe mafia ruse, me të njëjtin stil korruptimi të zyrtarëve shqiptarë, duke rrezikuar kështu edhe demokracinë shqiptare dhe sipas tyre ende nuk dihet nëse qeveria e z.Berisha është e përzier në këtë strategji, por situata e rëndë ekonomike në Greqi, ka frymëzuar mafian shqiptare dhe kosovare për të blerë prona të patundshme në shifrën 100 milionë euro, ku zonat më të rrezikuara janë Dhërmiu dhe Himara. Ministri i jashtëm plotësues i Greqisë, Droutsas, kishte shprehur një muaj më parë shqetësimin për këtë problem, duke deklaruar se qeveria po e vëzhgonte nga afër dhe se nuk do të qëndronte indiferente për zhvillimet e rrezikshme në jug të Shqipërisë. Sipas raportimeve greke, edhe ish-drejtori i CIA-s, Xhorxh Tenet, rrezikon të humbasë pronën e prindërve në Himarë, nga mafia shqiptare dhe kosovare, nëse fenomeni nuk ndalet. Familjet himarjote janë në konflikt me drejtësinë shqiptare, e cila i ka dhënë një personi anonin në zonën e Porto Palermos 850 ha tokë. Gjithashtu ish-drejtori i USAID-it, Andreë Natsios, me origjinë nga Saranda, përherë është interesuar për pronën e prindërve të tij, ndërsa eksponentë të lobit amerikano-vorio epirot po marrin informacione nga Departamenti i Shtetit dhe ambasada amerikane në Tiranë për regjistrimin e ri të pronave ende në proces, i cili ka nevojë të realizohet sipas dokumenteve të vjetra të pronësisë, dhe nën transparencën e fiqishme të OSBE-së. Figura të larta greke pretendojnë se kanë prona nga të parët në jug të Shqipërisë, siç janë ish-presidenti grek Jorgos Stefanopulos dhe presidenti aktual Karolos Papulias. Sipas raportit, ish-sekretari amerikan i shtetit, Kolin Pauell, i dërgoi letër ambasadorit amerikan në Tiranë për pronat në rajonin e Himarës dhe ishte nisma e vorioepirotëve të Amerikës, që pas vizitës së z.Pauell në Tiranë në 2003, ai t'i kërkojë ambasadorit amerikan në Tiranë, që të bëheshin disa zëvendësime në ligjin për të drejtat pronësore në jug të Shqipërisë, veçanërisht në bregdetin nga Vlora në Sarandë.Regjistrimi i popullsisë, duke deklaruar etninë dhe fenë, që do të nisë në janar 2011, i paraprirë nga pretendimet greke për minoritetin në Shqipëri. Akuzat ndaj qeverive të Shqipërisë nga regjimi komunist dhe deri sot për çhelenizim dhe shkombëtarizim, duke shumëfishuar numrin e popullsisë. Studimi nacionalist i pak viteve më parë dhe deri ku shkon ëndrra e vjetër e "Vorio Epirit". (shekulli)