Στη Μνήμη των ανθρώπων μας που έφυγαν από αυτή τη ζωή
Ο Γιώργος Σεφέρης μιλώντας το 1969 για την κατάσταση στην Ελλάδα, την εποχή εκείνη, καταγράφει με εντυπωσιακά προφητικό τρόπο και το σήμερα: “Μας έχει επιβληθεί ένα καθεστώς ολωσδιόλου αντίθετο με τα ιδεώδη για τα οποία πολέμησε ο κόσμος μας και τόσο περίλαμπρα ο λαός μας …. Είναι μια κατάσταση υποχρεωτικής νάρκης, όπου όσες πνευματικές αξίες κατορθώσαμε να κρατήσουμε ζωντανές, με πόνους και με κόπους, πάνε κι αυτές να καταποντιστούν μέσα στα ελώδη στεκούμενα νερά. Δε θα μου ήταν δύσκολο να καταλάβω πως τέτοιες ζημιές δε λογαριάζουν πάρα πολύ για ορισμένους ανθρώπους….Όσο μένει η ανωμαλία, τόσο προχωρεί το κακό”.
Και συμπληρώνει ο Διονύσιος Σολωμός στην επιστολή του στον απομνημονευματογράφο του Κολοκοτρώνη, Γ. Τερτσέτη, επίσης με προφητικό τρόπο: “Η διαφθορά είναι τόσο γενική κι έχει τόσο βαθιές ρίζες, που σε κάνει να σαστίζεις"
O Γιώργος Σεφέρης γράφει για τις επιλογές που έχει ο άνθρωπος στη ζωή του, για αυτές που σκέπτεται τέτοιες ώρες που γίνεται ο απολογισμός της χρονιάς:
«Μας έλεγαν θα νικήσετε όταν υποταχτείτε. Υποταχτήκαμε και βρήκαμε τη στάχτη. Μας έλεγαν θα νικήσετε όταν εγκαταλείψετε τη ζωή σας. Eγκαταλείψαμε τη ζωή μας και βρήκαμε τη στάχτη.... Μένει να ξαναβρούμε τη ζωή μας, τώρα που δεν έχουμε πια τίποτα».
Εμείς αντί για την υποταγή και τη στάχτη, επιλέγουμε τους Υψηλάντες και τον Κολοκοτρώνη, τον Παύλο Μελά και τον Ίωνα Δραγούμη, τον Ναπολέοντα Σουκατζίδη, τον Περρίκο και τα χιλιάδες θύματα των Ολοκαυτωμάτων της Ναζιστικής Κατοχής από το Δίστομο μέχρι τα Καλάβρυτα, επιλέγουμε τον Γκάτσο, τον Λειβαδίτη τον Ελύτη και τον Σεφέρη, ακολουθούμε τον Παλληκαρίδη και τον Αυξεντίου, τους στρατιώτες των Κυπριακών Θερμοπυλών του 1974, τον Γιαλοψό, τον Καραθανάση, τον Βλαχάκο και τον Γεώργιο Μπαλταδώρο.
Επιλέγουμε τη Μακεδονία, το Αιγαίο, τη Θράκη, την Κύπρο, τον Ελληνισμό της Αντίστασης και της Συνέχειας .
Με τον Γιώργο γνωριστήκαμε πριν πολλά χρόνια σε μία από τις πρώτες εκδηλώσεις που έγιναν για το ζήτημα της Γενοκτονίας. Ήταν το 1994 στην Αναγέννηση Σερρών και μαζί μας είχαμε πολλούς φίλους, συμπατριώτες μας από την Κύπρο, καθώς και Κούρδους και Αρμένιους.
Ηεκπαίδευση των Ηπειρωτών στην Τουρκοκρατία τροφοδοτήθηκε με το πάθος ιερωμένων, ειδικά την περίοδο της αλλαξοπιστίας, κι αργότερα από τα εκπαιδευτικά ιδρύματα που ίδρυσαν Ηπειρώτες της διασποράς. Τοπικοί επίσκοποι, ιερωμένοι όπως ο Νεκτάριος Τέρπος κι ο Πατροκοσμάς, ίδρυσαν σχολεία, ενώ στο Αργυρόκαστρο, στο Δέλβινο, στη Δερόπολη ή στην ορεινή Μοσχόπολη (με τη «Νέα Ακαδημία») η φιλεκπαιδευτική ατμόσφαιρα εμπλούτιζε την ιδιαίτερη ταυτότητα της περιοχής. Τυπογραφεία και βιβλιοθήκες συμπλήρωναν το έργο αυτό και σχεδόν σε κάθε χωριό (ελληνικό ή μικτό) λειτουργούσε ελληνικό σχολείο. Οι Βορειοηπειρώτες Ζωγράφος, Ζάππας, Μπάγκας, διακρίθηκαν για την προσφορά τους στα γράμματα στην ενιαία Ήπειρο – κι όχι μόνο. Η παιδεία και η μόρφωση πάντα βρισκόταν πολύ ψηλά στην κλίμακα των αξιών της Ηπειρώτικης κοινωνίας, κι αυτό φαίνεται από τα υπάρχοντα ιδρύματα∙ οι δωρεές των ευεργετών Ηπειρωτών ακόμα έχουν τη λειτουργία τους.
Από το 1921 –έτος που η Αλβανία εγγυήθηκε για τα δικαιώματα της Ελληνικής Μειονότητας στην Κοινωνία των Εθνών– μέχρι και τον πόλεμο, η εκπαίδευση των Ελλήνων μειονοτικών συνεχίστηκε εφόσον η μέριμνα είχε ανατεθεί στις τοπικές κοινότητες, στις θρησκευτικές δομές και στις αδελφότητες της διασποράς, οι οποίες χρηματοδοτούσαν τη λειτουργία των σχολείων. Οι πύλες προς τα Ιωάννινα ή την Αθήνα ήταν ανοιχτές στα οικοτροφεία-εκπαιδευτήρια. Χιλιάδες Βορειοηπειρώτες μορφώθηκαν και στήριξαν τους συμπατριώτες τους στην Αλβανία στελεχώνοντας τα σχολεία, δημιουργώντας βιβλιοθήκες και εκδόσεις. Υποτροφίες βοηθούσαν τα φτωχά παιδιά να μορφωθούν στο ανώτερο και ανώτατο επίπεδο. Μοναδική εξαίρεση ήταν η περίοδος της απεργίας-αποχής του 1933-35, επί δικτατορίας του βασιλιά Ζόγκου, που απαγορεύτηκε η λειτουργία των «ιδιωτικών» σχολείων με ένα φωτογραφικό άρθρο του Συντάγματος. Οι αγώνες, που επέφεραν διώξεις και εκτοπίσεις σε εκπαιδευτικούς ή σε στελέχη της παράνομης οργάνωσης «Νέα Φιλική Εταιρία», στέφθηκαν με καθολική επιτυχία το 1935. Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης καταδίκασε την Αλβανική κυβέρνηση. Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθεί ότι στο υψηλό μορφωτικό επίπεδο της Μειονότητας βασίστηκε η διάδοση προοδευτικών ιδεών, του μαρξισμού και εν γένει της αριστεράς. Η «αστικοτσιφιλικάδικη τάξη» αποτελούσε κοινή αναφορά που γεφύρωνε προσωρινά τις εθνικές αντιθέσεις. Ήδη από τα μέσα του ’30 υπήρξε μια ιδιαίτερη κινητικότητα για την αντιμετώπιση του «εσωτερικού εχθρού» από το Αλβανικό κράτος.
Μετά το 1946, το Αλβανικό κράτος περιόρισε τη βασική εκπαίδευση αποκλειστικά στα χωριά της Μειονοτικής Ζώνης (σήμερα εκπροσωπείται στους Δήμους Δερόπολης και Φοινίκης), ενώ στα μέσα της δεκαετίας του ’80 ιδρύθηκε η ελληνική έδρα στο Πανεπιστήμιο του Αργυροκάστρου, που προοριζόταν για την κατάρτιση Ελληνοδασκάλων. Στη Χιμάρα, στους Αγίους Σαράντα, στο Δέλβινο ή στην Κορυτσά δεν μπορούσαν να έχουν ελληνικά σχολεία, και η «εκπαίδευση» θα γινόταν στο σπίτι. Θα ήταν περιττό να αναφερθούμε στην παραχάραξη που γινόταν στα βιβλία (ειδικά της Ιστορίας και της Γεωγραφίας) ή στις διώξεις εκπαιδευτικών σε διαφορετικές περιόδους. Φαινόμενα, επίσης, ενός αποκλεισμού μη αρεστών στο καθεστώς από την πρόσβαση ειδικά στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, η προσπάθεια εξασφάλισης της μπούρσας (bursë-υποτροφία) με προϋπόθεση την πιστοποίηση νομιμοφροσύνης, το χαμηλό επίπεδο κατάρτισης των Ελληνοδασκάλων μαζί με τον φόβο για τη «μετάταξή» τους στην κοπερατίβα (kooperativë-γεωργικός συνεταιρισμός) υποβάθμιζαν το επίπεδο της μόρφωσης.
Παλιά αναμνηστική φωτογραφία της Ελληνικής Σχολής στη Χιμάρα.
Μετά τη μεταπολίτευση, κι ενώ το κλίμα άλλαζε μες στις καταιγιστικές πολιτικές και οικονομικές κρίσεις, η εκπαίδευση βρέθηκε στο προσκήνιο της ΔΕΕΕΜ «Ομόνοια», που διεκδικούσε την αναβάθμιση της εκπαίδευσης στη Μειονότητα. Διαδηλώσεις έλαβαν χώρα στο Αργυρόκαστρο, στο Δέλβινο και στους Αγίους Σαράντα το 1991. «Στα αιτήματα της ΟΜΟΝΟΙΑΣ και των ελλαδικών κυβερνήσεων» όπως αναφέρει ο Θεοφάνης Μαλκίδης «για εκπαίδευση στη μητρική γλώσσα, η αλβανική κυβέρνηση απάντησε με το διάταγμα αριθ. 19 της 13ης Σεπτεμβρίου 1993… Τα μαθήματα θα διδάσκονταν στην ελληνική μόνο κατά τις τέσσερις πρώτες τάξεις των οκτατάξιων σχολείων, ενώ στις υπόλοιπες τέσσερις τάξεις τα μαθήματα θα διδάσκονταν στην αλβανική, και η ελληνική θα διδασκόταν ως ξένη γλώσσα». Πρόκειται για τη συνέχεια των «μειονοτικών ζωνών», οι οποίες συνέχισαν να λειτουργούν κατά παράβαση κάθε διεθνούς δικαίου.
Μπορεί στο χρόνο που τελειώνει σε λίγες ώρες, να συμπληρώθηκαν διακόσια έτη από το 1821, αλλά είναι πολύ λίγες οι στιγμές τιμής στην Ελευθερία και στους Ελευθερωτες μας που θα θυμόμαστε .
Καθ' όλη τη διάρκεια του 2021, όσο το επέτρεψαν οι συνθήκες, το ψευτορωμαίικο , ο εθνομηδενισμος και τα ορφανά του Δράμαλη και τον Ιμπραήμ, προσπάθησα είτε δια ζώσης, είτε με τη χρήση της τεχνολογίας, να μεταφέρω το μήνυμα της Επανάστασης, παντού.
"Εμείς οι άνθρωποι λέμε οτι έχουμε πίστη, αλλά την έχουμε μονάχα για όσα είναι πιστευτά απ' το μυαλό μας. Αλλά τότε, δεν χρειάζεται η πίστη, αφού φτάνει η λογική. Η πίστη χρειάζεται για τα απίστευτα."
Ελώδη στεκάμενα νερά και τα χειρότερα ψέμματα της Ιστορίας....
Οι
έντιμοι πνευματικοί άνθρωποι σε μια περίοδο δυσκολίας, απογοήτευσης και
θλίψης του λαού είναι μαζί του, όχι απέναντί του. Οι έντιμοι
πνευματικοί άνθρωποι το έπραξαν, οφείλουν να το πράξουν και τώρα όσοι
τιμούν ακόμη το πνευματικό τους ανάστημα και θέλουν να μείνουν στην
Ιστορία και στη συνείδηση του λαού μας ως όρθιοι Άνθρωποι και Έλληνες
και όχι σε διαρκή επίκυψη…..
Χριστούγεννα 1942: Μία ακόμη δίωξη της Τουρκίας εναντίον των Ελλήνων
Όταν
η Πατρίδα μας αντιστεκόταν στους κατακτητές και γινόταν τα πιο φρικτά
Ολοκαυτώματα, η Τουρκία ανήμερα των Χριστουγέννων του 1942, προετοίμαζε
μια ακόμη δίωξη. Αυτή τη φορά με τον κεφαλικό φόρο ( Varlık Vergisi )
που επιβλήθηκε στην Τουρκία το 1942, με δεδηλωμένο στόχο την αύξηση των
κονδυλίων για την άμυνα της χώρας στην περίπτωση μιας ενδεχόμενης
συμμετοχής της χώρας στον
Β ' Παγκόσμιο Πόλεμο.
(Όπως είναι γνωστό η Τουρκία μπήκε στον πόλεμο τρεις μήνες πριν την λήξη του…..)
