«…Αντάρτε μ’ σα ψηλά ρασιά, λελεύω σε… ποίος μαϊρέβ και φάϊσεν, ποίος στρων’ το κρεβατόπο σ’ και κείσαι και κοιμάσαι…»
Αυτό το Ποντιακό τραγούδι αναφέρεται στους αντάρτες του Πόντου που αντιστάθηκαν ενάντια στην βία και έδωσαν τη δυνατότητα σε χιλιάδες ανθρώπους, γυναίκες, παιδιά, και ηλικιωμένους να σωθούν.
Γι' αυτό, ακριβώς, αναπτύχθηκε στον Πόντο το αντάρτικο, ως δύναμη αυτοάμυνας και προστασίας του Ελληνισμού. Ένας από τους αντάρτες αυτούς ήταν ο Παντέλ Αγάς, κατά κόσμο Παντελής Αναστασιάδης. Γεννήθηκε το 1896 στο χωριό Τσιμενλί νοτιοδυτικά της Σαμψούντας και περίπου 12 χιλιόμετρα από αυτήν. Ο πατέρας του ήταν ο Λάζαρος Αναστασιάδης και η οικογένειά τους είχε έξι αγόρια. Πήγε στο δημοτικό σχολείο του Τσιμενλή και στη συνέχεια μέχρι την 5η Γυμνασίου στη Σαμψούντα, όπου ζούσε μαζί με τον αδελφό του Παναγιώτη. Μετά από απειλή για τη ζωή του και σε ηλικία μόλις 18 χρονών, ανεβαίνει στο βουνό, αγωνίζεται, πολεμάει και διασώζει γυναικόπαιδα. Μάλιστα όπως είναι καταγεγραμμένο, στις 16/11/1916 στο όρος Αγιού τεπέ, ύστερα από σύγκρουση των ανταρτών του Παντέλ Αγά με χιλιάδες Τούρκους στρατιώτες, σκοτώθηκαν 119 στρατιώτες και 8 αξιωματικοί και σώθηκαν χιλιάδες γυναικόπαιδα που συνόδευαν το αντάρτικο σώμα.
Αργότερα μέσω Ρωσίας, όπως αρκετοί άλλωστε συμπολεμιστές του, έρχεται στην Ελλάδα και εγκαθίσταται στο Ποντολίβαδο. Εκεί. έζησε με την οικογένειά του, τους δυο του γιους και τη μια κόρη, μέχρι το 1969, οπότε και πεθαίνει. Όμως πρόλαβε να γράψει σε χειρόγραφο ημερολόγιο όλα εκείνα που πέρασε ως αντάρτης στον Πόντο.
Το Κέντρο Ενότητας και Μελέτης Προβολής των Αξιών μας «Ενωμένη Ρωμιοσύνη» εξέδωσε το χειρόγραφο αυτό σε βιβλίο με τον τίτλο «Μνήμες του Ποντιακού Έπους 1913-1922», ώστε να μπορέσουμε όλοι να γίνουμε γνώστες, του τι ακριβώς συνέβη εκείνη την εποχή.
Σ’ αυτό το χειρόγραφο ο ίδιος ο συγγραφέας διασώζει ένα μέρος της ταυτότητάς του και της ιστορίας του Ελληνισμού του Πόντο. Είναι μία ασφαλής πηγή πληροφοριών, από ένα αυτόπτη των γεγονότων και πρωταγωνιστή τους. Είναι μία αφήγηση που μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη σε όσους ανθρώπους αναζητούν την αλήθεια. Και όπως αναφέρει ο ίδιος ο Παντέλ Αγάς στο βιβλίο, «η αφήγησις αύτη δυνατόν να μην έχει γραφεί εις λογοτεχνικόν ή ιστορικόν ύφος νομίζω, πλήν όμως έχει ιστορικήν αξίαν καθ΄ όσον πληροί τον μεγαλύτερον όρον των ιστορικών γεγονότων. Είναι αυθεντική. Καθ’ όσον των περιγραφόμενων συμβάντων δεν είμεθα ακροαταί ή απλοί θεαταί, αλλά ήρωες».
Η εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου του Παντελή Αναστασιάδη (Παντέλ Αγά ), μία «Κατάθεση ψυχής» παρουσιάστηκε σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε για το σκοπό αυτό στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Καβάλας.
Για τον αγωνιστή Παντελή Αναστασιάδη και τις ιστορικές πτυχές της περιόδου εκείνης που καταγράφονται μέσα από το χειρόγραφό του μίλησαν ο Πρόεδρος της Λέσχης Ποντίων Χαράλαμπος Αλεξανδρίδης, ο Πρόεδρος της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Καβάλας Κοσμάς Χαρπαντίδης, ο Πρόεδρος του Κέντρου «Ενωμένη Ρωμηοσύνη» Θεόφιλος Παπαδόπουλος και ο Φάνης Μαλκίδης.
Και όπως πολύ σωστά επεσήμαναν, το πυκνογραμμένο αυτό χειρόγραφο, αποτελεί μία σημαντικότατη μαρτυρία ενός νέου ανθρώπου, που συμπυκνώνει την δράση της ποντιακής αντίστασης
Ο χώρος της εκδήλωσης ήταν κατάμεστος από κόσμο που παρακολούθησε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την εκδήλωση. Μεταξύ αυτών που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση ήταν τα παιδιά, τα εγγόνια και τα δισέγγονα του Παντελή Αναστασιάδη, οι βουλευτές Καβάλας Δημήτρης Παπουτσής και Σάββας Εμινίδης, ο Αντιπεριφερειάρχης Καβάλας Αρχέλαος Γρανάς, ο Δήμαρχος Ορεινού Γιάννης Τσακαλίδης, ο Αντινομάρχης Κώστας Τζώτζος, ο Αντιδήμαρχος Καβάλας Νίκος Κούτρας, ο Πρόεδρος της ΝΟΔΕ Καβάλας Κώστας Ευθυμιάδης και ο Αστυνομικός Διευθυντής Καβάλας Μανώλης Λουπεΐδης.
Η συγκίνηση περίσσεψε όταν ο κ. Μαλκίδης κλείνοντας την ομιλία του ανέφερε πως «ήταν χρέος της έκδοσης αυτού του βιβλίου, αφού αν δεν υπήρχε ο Παντέλ Αγάς, πολλοί από τους παρευρισκόμενους δεν θα υπήρχαν σήμερα».
Κατά την εκδήλωση επίσης η «Ενωμένη Ρωμηοσύνη», το σωματείο που εξέδωσε το βιβλίο, απένειμε τιμητική πλακέτα στην εγγονή του Πόντιου καπετάνιου, τιμώντας με τον τρόπο αυτό και τη μνήμη του αγωνιστή Παντελή Αναστασιάδη, ενώ η χορωδία της Λέσχης Ποντίων Καβάλας τραγούδησε Ποντιακά αντάρτικα τραγούδια.
Αυτό το Ποντιακό τραγούδι αναφέρεται στους αντάρτες του Πόντου που αντιστάθηκαν ενάντια στην βία και έδωσαν τη δυνατότητα σε χιλιάδες ανθρώπους, γυναίκες, παιδιά, και ηλικιωμένους να σωθούν.
Γι' αυτό, ακριβώς, αναπτύχθηκε στον Πόντο το αντάρτικο, ως δύναμη αυτοάμυνας και προστασίας του Ελληνισμού. Ένας από τους αντάρτες αυτούς ήταν ο Παντέλ Αγάς, κατά κόσμο Παντελής Αναστασιάδης. Γεννήθηκε το 1896 στο χωριό Τσιμενλί νοτιοδυτικά της Σαμψούντας και περίπου 12 χιλιόμετρα από αυτήν. Ο πατέρας του ήταν ο Λάζαρος Αναστασιάδης και η οικογένειά τους είχε έξι αγόρια. Πήγε στο δημοτικό σχολείο του Τσιμενλή και στη συνέχεια μέχρι την 5η Γυμνασίου στη Σαμψούντα, όπου ζούσε μαζί με τον αδελφό του Παναγιώτη. Μετά από απειλή για τη ζωή του και σε ηλικία μόλις 18 χρονών, ανεβαίνει στο βουνό, αγωνίζεται, πολεμάει και διασώζει γυναικόπαιδα. Μάλιστα όπως είναι καταγεγραμμένο, στις 16/11/1916 στο όρος Αγιού τεπέ, ύστερα από σύγκρουση των ανταρτών του Παντέλ Αγά με χιλιάδες Τούρκους στρατιώτες, σκοτώθηκαν 119 στρατιώτες και 8 αξιωματικοί και σώθηκαν χιλιάδες γυναικόπαιδα που συνόδευαν το αντάρτικο σώμα.
Αργότερα μέσω Ρωσίας, όπως αρκετοί άλλωστε συμπολεμιστές του, έρχεται στην Ελλάδα και εγκαθίσταται στο Ποντολίβαδο. Εκεί. έζησε με την οικογένειά του, τους δυο του γιους και τη μια κόρη, μέχρι το 1969, οπότε και πεθαίνει. Όμως πρόλαβε να γράψει σε χειρόγραφο ημερολόγιο όλα εκείνα που πέρασε ως αντάρτης στον Πόντο.
Το Κέντρο Ενότητας και Μελέτης Προβολής των Αξιών μας «Ενωμένη Ρωμιοσύνη» εξέδωσε το χειρόγραφο αυτό σε βιβλίο με τον τίτλο «Μνήμες του Ποντιακού Έπους 1913-1922», ώστε να μπορέσουμε όλοι να γίνουμε γνώστες, του τι ακριβώς συνέβη εκείνη την εποχή.
Σ’ αυτό το χειρόγραφο ο ίδιος ο συγγραφέας διασώζει ένα μέρος της ταυτότητάς του και της ιστορίας του Ελληνισμού του Πόντο. Είναι μία ασφαλής πηγή πληροφοριών, από ένα αυτόπτη των γεγονότων και πρωταγωνιστή τους. Είναι μία αφήγηση που μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη σε όσους ανθρώπους αναζητούν την αλήθεια. Και όπως αναφέρει ο ίδιος ο Παντέλ Αγάς στο βιβλίο, «η αφήγησις αύτη δυνατόν να μην έχει γραφεί εις λογοτεχνικόν ή ιστορικόν ύφος νομίζω, πλήν όμως έχει ιστορικήν αξίαν καθ΄ όσον πληροί τον μεγαλύτερον όρον των ιστορικών γεγονότων. Είναι αυθεντική. Καθ’ όσον των περιγραφόμενων συμβάντων δεν είμεθα ακροαταί ή απλοί θεαταί, αλλά ήρωες».
Η εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου του Παντελή Αναστασιάδη (Παντέλ Αγά ), μία «Κατάθεση ψυχής» παρουσιάστηκε σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε για το σκοπό αυτό στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Καβάλας.
Για τον αγωνιστή Παντελή Αναστασιάδη και τις ιστορικές πτυχές της περιόδου εκείνης που καταγράφονται μέσα από το χειρόγραφό του μίλησαν ο Πρόεδρος της Λέσχης Ποντίων Χαράλαμπος Αλεξανδρίδης, ο Πρόεδρος της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Καβάλας Κοσμάς Χαρπαντίδης, ο Πρόεδρος του Κέντρου «Ενωμένη Ρωμηοσύνη» Θεόφιλος Παπαδόπουλος και ο Φάνης Μαλκίδης.
Και όπως πολύ σωστά επεσήμαναν, το πυκνογραμμένο αυτό χειρόγραφο, αποτελεί μία σημαντικότατη μαρτυρία ενός νέου ανθρώπου, που συμπυκνώνει την δράση της ποντιακής αντίστασης
Ο χώρος της εκδήλωσης ήταν κατάμεστος από κόσμο που παρακολούθησε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την εκδήλωση. Μεταξύ αυτών που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση ήταν τα παιδιά, τα εγγόνια και τα δισέγγονα του Παντελή Αναστασιάδη, οι βουλευτές Καβάλας Δημήτρης Παπουτσής και Σάββας Εμινίδης, ο Αντιπεριφερειάρχης Καβάλας Αρχέλαος Γρανάς, ο Δήμαρχος Ορεινού Γιάννης Τσακαλίδης, ο Αντινομάρχης Κώστας Τζώτζος, ο Αντιδήμαρχος Καβάλας Νίκος Κούτρας, ο Πρόεδρος της ΝΟΔΕ Καβάλας Κώστας Ευθυμιάδης και ο Αστυνομικός Διευθυντής Καβάλας Μανώλης Λουπεΐδης.
Η συγκίνηση περίσσεψε όταν ο κ. Μαλκίδης κλείνοντας την ομιλία του ανέφερε πως «ήταν χρέος της έκδοσης αυτού του βιβλίου, αφού αν δεν υπήρχε ο Παντέλ Αγάς, πολλοί από τους παρευρισκόμενους δεν θα υπήρχαν σήμερα».
Κατά την εκδήλωση επίσης η «Ενωμένη Ρωμηοσύνη», το σωματείο που εξέδωσε το βιβλίο, απένειμε τιμητική πλακέτα στην εγγονή του Πόντιου καπετάνιου, τιμώντας με τον τρόπο αυτό και τη μνήμη του αγωνιστή Παντελή Αναστασιάδη, ενώ η χορωδία της Λέσχης Ποντίων Καβάλας τραγούδησε Ποντιακά αντάρτικα τραγούδια.