Του ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ Θ. ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ
Προέδρου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θρακικών Σωματείων
Ο Αδριανουπολίτης στην καταγωγή Διδάκτωρ στο τμήμα κοινωνικών και πολιτικών επιστημών του Δ.Π.Θ. Θεοφάνης Μαλκίδης και μέλος της Διεθνούς Ένωσης Ακαδημαϊκών για τη Μελέτη των Γενοκτονιών μας λέει. «Η Θράκη, σύμφωνα με τους αρχαίους Έλληνες, ήταν αδελφή της Ευρώπης και της Αφρικής και ήταν νύμφη του Κρόνου. Οι Πυθαγόρας, Πλάτωνας, Αριστοτέλης, Αισχύλος θεωρούσαν τη Θράκη «Αγία χώρα του φωτός και των Μουσών». και ότι διαθέτει μια πολυσήμαντη αλλά και πολυκύμαντη ιστορία.
Ο Μανιάτης ιστορικός και συγγραφέας κ. Σαράντος Καργάκος γράφει :Στην περίοδο από το Μεσαίωνα έως τα νεώτερα χρόνια η ιστορία της Θράκης είναι ουσιαστικά ιστορία της Βασιλεύουσας. Ιδιαιτέρως πρέπει να τονισθούν τα ακόλουθα: ένας από τους πρώτους αυτοκράτορες, ο Λέων, ήταν και ονομαζόταν Θραξ. Δεύτερον, μετά τις βουλγαροσλαβικές επιδρομές, τα πέραν του Αίμου θρακικά φύλα εκβουλγαρίζονται. Η κυρίως Θράκη, μεταξύ Στρυμόνα, Αίμου, Αιγαίου και Ευξείνου, παραμένει ελληνική και αποτελεί την ενδοχώρα της Κωνσταντίνου Πόλεως.
Βρίσκομαι στη Θράκη. στην ιδιαίτερη πατρίδα μου, μας λέει η Θεολόγος και Κοινωνική λειτουργός Αναστασία Σακαλίδου-Χουρδάκη από το βήμα του 6ου παγκοσμίου συνεδρίου των Θρακών προτρέποντας τους πάντες να ομιλούν αδιάκοπα για τη Θράκη την "πολύδωρο", την "εύκαρπο" και "ιππότροφο", με τα πολύτιμα μέταλλα και τα απέραντα δάση, τα χλοερά βοσκοτόπια και τα πλωτά ποτάμια. τη Θράκη, μια από τις πλουσιότερες περιοχές του παλαιού κόσμου, τη Θράκη του Διόνυσου, του μυθικού Ορφέα τη Θράκη του Βασιλιά Ρήσου, του Πρωταγόρα, του Λεύκιππου, του Δημόκριτου και τόσων άλλων γενναίων και σοφών ανθρώπων, ποιητών και καλλιτεχνών του παλαιού κόσμου και του σημερινού ( Καραθεοδωρή , Βιζυηνός, Βάρναλης , Σοφία Βέμπο κλπ)
Αυτές τις ημέρες οι μεγαλύτεροι τραγουδούν
“Όλη Δόξα, όλη χάρη Άγια μέρα ξημερώνει και περήφανα το Έθνος ταπεινά τη χαιρετά...”
Κάθε χρόνο, τις Μαρτιάτικες αυτές μέρες, θυμάμαι τις στροφές του παραπάνω πατριωτικού εμβατηρίου και η σκέψη μου γυρίζει στα περασμένα. Στη γιορτή της πίστεως και της πατρίδας. Του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και του Ευαγγελισμού της λευτεριάς του γένους μας. Τη γιορτή της 25ης Μαρτίου του 1821. που με μυρτιές, δάφνες και μυρωμένα από τις γλάστρες μας λουλούδια πλέκαμε στεφάνια και στολίζαμε τις εικόνες των ηρώων αγωνιστών του ’21. Οι ηρωικές εκείνες μορφές μου προκαλούσαν θαυμασμό, υπερηφάνεια, μα και δέος και ας ήμουν ακόμα ένα παιδί, μόλις 10 ή 12 χρονών.
Θα αρχίσω καταθέτοντας μία απορία και ένα παράπονο. Μια απορία και ένα παράπονο που με βασάνιζαν από τα παιδικά μου χρόνια και για χρόνια πολλά. Απορούσα όταν έβλεπα τις μορφές των ηρώων του ’21 στο βιβλίο της ιστορίας που μας δίδασκε ο δάσκαλός μας, και αναρωτιόμουν, γιατί είναι όλοι από τα άλλα διαμερίσματα της πατρίδας μας, εκτός από τη Θράκη; Όλες οι σημαντικές μάχες και τα ηρωικά κατορθώματα συνέβαιναν στο Μωριά, στη Ρούμελη, σε λίγα νησιά και το πολύ μέχρι την Ήπειρο? Από εκεί και πάνω δεν υπήρχε Ελλάδα και Έλληνες, ή δεν ήταν σκλαβωμένοι στους Οθωμανούς, δεν υπήρχαν Θρακιώτες αγωνιστές, δεν συμμετείχαν οι Θρακιώτες ?? ?
Κι όμως, συχνά άκουγα από τον αγράμματο αλλά σοφό πατέρα μου να μου μιλά για την ξακουστή την πόλη, τον μαρμαρωμένο βασιλιά,
τη θεοσκέπαστη Αγιά Σοφιά, για τις προφητείες του Αγαθάγγελου, για τον κρεμασμένο Πατριάρχη, για τη Μεγάλη του γένους Σχολή και που όλα αυτά τα τρανά και τα σπουδαία είχαν γίνει στα δικά μας μέρη, τη Θράκη. Και ακόμα τον άκουγα να περηφανεύεται για την φτωχή αλλά τίμια και ένδοξη Θρακιώτικη καταγωγή του.
Με αυτά τα ακούσματα σκιρτούσε η παιδική μου ψυχή και όλο μεγάλωναν οι εθνικοί μου προβληματισμοί. Δεν μπορεί σκεπτόμουνα…Δεν είναι δυνατόν, ένας λαός, ο Θρακικός με τις Ελληνικότατες ρίζες και που είναι κατευθείαν απόγονος και από το χριστιανικό Βυζάντιο, να έχει υστερήσει στην Εθνεγερσία του 1821. Αλλά τότε, τι συμβαίνει; Γιατί η επίσημη ιστορία που διδάχθηκαν και μ’ αυτή ανατράφηκαν γενιές των νεοελλήνων, τους ξέχασε; Πέρασαν χρόνια. δεκαετίες πολλές, έως ότου κάποιοι φωτισμένοι Θρακιώτες ιστορικοί ερευνητές, άρχισαν με δειλά βήματα στην αρχή και με θαρραλέα στην συνέχεια, να ανακαλύπτουν και να δημοσιεύουν ατράνταχτα στοιχεία για την μεγάλη αλήθεια.
Η χιλιοτραγουδισμένη Θράκη από τον αρχαίο Έλληνα τραγικό τον Σοφοκλή μέχρι και τη λαϊκή μούσα έχει να επιδείξει μία πολυσήμαντη και πολυκύμαντη μακραίωνη ιστορία, και προπαντός σημαντικότατη συμμετοχή στους αγώνες του Έθνους, συμμετοχή που σίγουρα δεν μπορεί να αποτιμηθεί με τις γνωστές μονάδες μέτρησης, γιατί οι θυσίες του Θρακικού Ελληνισμού είναι αμέτρητες, και πληρώθηκαν με βαρύτατο φόρο αίματος. Δέκα τρεις αιώνες αδιάκοπης γενοκτονίας, όσο παράξενο και αν ακούγεται. Οι Θράκες και η Θράκη μας είναι η μοναδική περιοχή του Ελληνικού κόσμου, που γνώρισε αληθινή γενοκτονία όσο κανείς άλλος πληθυσμός του.
Το ρίγος που μας διαπερνά, ακόμα και σήμερα κάθε φορά που αναλογιζόμαστε την τραγωδία του Ελληνισμού, φανερώνει ότι η λήθη δεν κατόρθωσε να εκμηδενίσει τους μηχανισμούς της μνήμης
Άλλωστε πώς να ξεχάσουμε μαθήματα πληρωμένα με τόσο αίμα, τόσα δάκρυα, τόσα πένθη. Η ιστορική πείρα αγοράζεται με βαριές θυσίες και είναι κτήμα του λαού.
Ψάχνοντας λοιπόν και εγώ για ιστορικά στοιχεία ανακάλυψα ένα μεγάλο πλήθος τέτοιων ιστορικών στοιχείων, και αισθάνθηκα υπερήφανος σαν Θρακιώτης, αλλά και από την άλλη πλευρά αισθάνθηκα απογοητευμένος επειδή σχεδόν τίποτε από όλα αυτά δεν αναφέρεται στην ιστορία που διδάσκεται στα σχολεία.
Τα στοιχεία αυτά αποδεικνύουν αλλά και καταμαρτυρούν περίτρανα την ουσιαστική συμβολή της Θράκης και των Θρακιωτών στον αγώνα του γένους για την εθνική ανάσταση το 1821 και όχι μόνον.
Συγκεντρώνοντας τα διαπίστωσα ότι δεν είναι δυνατόν να παρουσιασθούν όλα αυτά τα στοιχεία μέσα από μια ομιλία με περιορισμένο χρόνο. Για αυτό ακριβώς θα αναφερθώ σε ορισμένα από αυτά, περιληπτικά βέβαια, που κατά την άποψη μου θεώρησα ότι είναι τα σημαντικότερα.
Και σήμερα ακόμη στο άκουσμα της λέξης ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ στην ψυχή του κάθε Έλληνα συνειρμικά έρχεται η επανάσταση του 1821 κατά των Οθωμανών Τούρκων, και δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι η μεγαλύτερη και σημαντικότερη επέτειος του νεότερου ελληνισμού είναι η 25η Μαρτίου. Η συμβολική αυτή ημερομηνία παριστά στην πραγματικότητα την έναρξη της ένοπλης διαδικασίας που στόχευε στην πολιτική αποκατάσταση του γένους. Μόνο που χρόνια τώρα, η αναφορά μας στη συγκεκριμένη επέτειο περικλείεται μέσα στο ομοιόμορφο και το αυτονόητο, κάτι που αποτρέπει το στοχασμό και την περαιτέρω έρευνα για την ίδια την επέτειο,
Σεβαστοί προσκεκλημένοι,
Στις 29 Μαΐου 1453 με την πτώση της βασιλεύουσας επήλθε ουσιαστικά και τυπικά ο θάνατος του Ελληνισμού
Η Υποδούλωση των Ελλήνων στους πανίσχυρους Οθωμανούς είχε ολοκληρωθεί. Τετρακόσια ολόκληρα χρόνια σε κατάσταση δουλείας, περίοδος αναστολής της περηφάνιας και της αξιοπρέπειας αλλά και περίοδος οδυνηρής σιωπής.
Ο Ελληνισμός που στηριζότανε αλλά και στήριζε από την αρχαιότητα ανθρωπιστικά ιδανικά που εμπλουτίστηκαν αργότερα από τα Χριστιανικά ιδεώδη βρισκόταν πλέον υποταγμένος σε έναν πρωτόγονο πολιτισμικά δυνάστη.
Η υποταγή αυτή ήταν ένα γεγονός αναμενόμενο και τραγικό μετά την ανακατάληψη της βασιλεύουσας από τους Βυζαντινούς το 1261 αφού από την περίοδο αυτή και μετά η άλλοτε κραταιά Βυζαντινή αυτοκρατορία για δύο αιώνες έμοιαζε σαν τον μεγάλο ασθενή.
Μετά την πτώση και της βασιλεύουσας η ελευθερία παρέδωσε οριστικά τη θέση της στην σκλαβιά, η αξιοπρέπεια στην ταπείνωση, ή αξία στην απαξία και το φως στο σκοτάδι .
Στο διάστημα της σκλαβιάς, οι σφαγές, το παιδομάζωμα, οι γενίτσαροι, ο εξευτελισμός του Έλληνα Χριστιανού και η κατάργηση κάθε έννοιας δικαίου ήταν η μορφή της σκλαβιάς που ζούσε ο Ελληνισμός και μαζί με αυτόν η Θράκη μας και ο Θρακικός Ελληνισμός.
Ποτάμια τα δάκρυα, χείμαρροι το αίμα που χύθηκε από το δύστυχο Θρακικό λαό. Παντέρημη Θράκη τι σου έμελλε να πάθεις. Στην υπόδουλη από το 1354 Θράκη, από τότε που κυριεύτηκε η Καλλίπολη μέχρι το 1920, εξακόσια χρόνια, ποτέ μα ποτέ δεν έλειψε η επιθυμία για λευτεριά και τα χρόνια αυτά δεν μπόρεσαν να δαμάσουν την ανίκητη Ελληνική ψυχή της.
Τα χρόνια περνούσαν και στη θρησκευόμενη ψυχή του Έλληνα είχε αρχίσει να ροδίζει η ελπίδα της ανάστασης του γένους, που αργά μεν αλλά σταθερά πλησίαζε. Είχε αρχίσει πλέον η ελπιδοφόρα πορεία προς την ανάσταση του γένους και η αντίστροφη μέτρηση για τον κατακτητή.
Η επανάσταση του 1821, η οποία αποτελεί και την αφετηρία του νεότερου ελεύθερου εθνικού μας βίου, ήταν υπόθεση πανεθνική και έργο πανελλήνιο. Ήταν η αρχή ενός αγώνα με μεγάλες θυσίες, νίκες αλλά και έντονες απογοητεύσεις.
Και φθάσαμε στην 25η Μαρτίου 1821 στην ανάσταση του Ελληνισμού. Άνοιξη για τη φύση, άνοιξη και για το έθνος, άνοιξη και στις καρδιές του κάθε Έλληνα.
Έτσι στις 25 Μαρτίου του 1821 ο νηστικός, ο άοπλος αλλά με οπλισμένη ψυχή Έλληνας για την πατρίδα και για την Πίστη του την Αγία, βρυχήθηκε και σαν τον εγκέλαδο ταρακούνησε και πέταξε από πάνω του την κρύα ταφόπλακα γκρεμίζοντας το μισοφέγγαρο από τον γαλάζιο ουρανό της Ελλάδας
Γενικός ο ξεσηκωμός του Ελληνισμού που τον προετοίμασαν ιδεολογικά και οργανωτικά ένα πλήθος ανώνυμων και επώνυμων που εργάστηκαν χρόνους πολλούς για να:
Να συντηρήσουν και να ενισχύσουν την εθνική συνείδηση των ραγιάδων
Να εμπνεύσουν την ελπίδα, αργότερα αυτοπεποίθηση ότι είναι δυνατή η απελευθέρωση με τις δυνάμεις του γένους
Να οργανώσουν τους ραγιάδες κρυφά σε μάχιμες δυνάμεις για να διεκδικήσουν την κατάλληλη στιγμή λευτεριά
Να πραγματοποιήσουν τελικά δύσκολο αγώνα ( πολεμικό και διπλωματικό ) για να κερδίσουν με πολλές θυσίες ελεύθερη πατρίδα
και από την πανεθνική αυτή προετοιμασία και από το γενικό για ξεσηκωμό προσκλητήριο δεν ήταν δυνατόν να λείπουν οι Θρακιώτες όπως θα δούμε.
Κατά την έναρξη της επανάστασης στο Μωριά οι Τούρκοι με αρχηγό τον σουλτάνο Μαχμούτ Β! κήρυξαν ιερό πόλεμο κατά των Ελλήνων και η Θράκη μια και βρισκόταν στο κατώφλι της Κωνσταντινούπολης πρώτη πλήρωσε και πάλι με συλλήψεις, αποκεφαλισμούς και απαγχονισμούς, φωτιές, αρπαγές. Οι Θρακιώτες όμως δεν το βάζουν κάτω. Άλλωστε είναι γνωστό ότι οι Έλληνες της Θράκης από τα πρώτα χρόνια της σκλαβιάς είχαν αρχίσει να προετοιμάζονται πνευματικά και ψυχικά για τη διεκδίκηση του δικαιώματος της ελευθερίας. Δημιουργήθηκαν εστίες απ όπου αναδείχτηκαν πνευματικές προσωπικότητες και άξιοι λειτουργοί της Εκκλησίας και της Εθνικής μας παιδείας που στήριξαν και καλλιέργησαν την Εθνική ιδέα και ενέπνευσαν την ηρωική απόφαση του αγώνα και της θυσίας.
Ο Θεόκλητος Πολυείδης, Αρχιμανδρίτης από την Αδριανούπολη, ήταν από τους πρώτους που ονειροπόλησε την Ανάσταση του Γένους και ήταν επικριτής της ραγιάδικης αντίληψης και πρωτεργάτης της αφύπνισης. Άνθρωπος με μεγάλη μόρφωση, φύση ενθουσιώδη και ποιητική, περιηγήθηκε την Ευρώπη 70 χρόνια πριν από το Ρήγα Φεραίο
και ενημέρωσε τους λαούς για το Ελληνικό ζήτημα καλλιεργώντας το επαναστατικό και φιλελληνικό πνεύμα. Στο πολυθρύλητο βιβλίο του ο «Αγαθάγγελος» με τους περίφημους χρησμούς, προέλεγε τη μελλοντική απελευθέρωση του σκλαβωμένου Γένους. Τα λόγια των χρησμών του ήταν θούριο σάλπισμα της Ελευθερίας. Αυτές τις προφητείες μοίραζε αργότερα ο Ρήγας Φεραίος με τον εμπνευσμένο θούριο του.
Στα 1814 ιδρύεται η Φιλική εταιρία από τους Ξάνθο, Σκουφά και Τσακάλωφ. Το τέταρτο μέλος της ήταν ο Θρακιώτης Αντώνιος Κομιζόπουλος από την Φιλιππούπολη, έμπορος στη Μόσχα, τον οποίο ο Εμμανουήλ Ξάνθος στα απομνημονεύματά του τον χαρακτηρίζει «Χρηστοήθη και Έντιμον» Ο Κομιζόπουλος σε όλη τη διάρκεια του αγώνα συνέβαλε υλικά και ηθικά.
Από τα βασικά στελέχη της φιλικής εταιρίας, δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή στην οργάνωση του παραρτήματος της Αδριανούπολης, όπου πραγματοποιούσε συχνές επισκέψεις ο Εμμανουήλ Ξάνθος. Οι συναντήσεις των φιλικών γίνονταν στο σπίτι του Αμιρά κοντά στη Μητρόπολη.
Η φιλική εταιρία είχε απλώσει τα δίχτυα της σε όλη τη Θράκη. Η Κωνσταντινούπολη και η Αδριανούπολη ήταν τα κέντρα των Φιλικών. Η Φιλιππούπολη και η Αίνος το οικονομικό και πνευματικό κέντρο πάνω στο οποίο στερεώθηκε η επανάσταση. Εάν οι Έλληνες έμποροι της Δύσης και του Βορρά εκυοφόρησαν την επανάσταση του 21, και οι Έλληνες της Οδησσού την εγέννησαν οι Ελληνες της Θράκης την εθήλασαν, γράφει ο ιστορικός Ιωάννης Φιλήμων στο «Δοκίμιο παρά της Φιλικής Εταιρείας»και απαριθμεί 700 ονόματα φιλικών από τα οποία τα 31 ήταν Θρακιώτες που με το όραμα της ελεύθερης πατρίδας εδόθησαν ψυχή τε και σώματι εις τον Αγώνα. Και να σημειωθεί ακόμη ότι
Με τον απαγχονισμό του Πατριάρχη Αθανασίου του Β! σφραγίσθηκε η άλωση της Βασιλεύουσας και η οριστική κατάλυση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, ενώ με τον απαγχονισμό του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε καθαγιάσθηκε η έκρηξη της επανάστασης του 1821.
Μεταξύ των σπουδαιότερων Αδριανουπολιτών φιλικών και μαχητών αξιομνημόνευτοι είναι οι: Σωτήριος Κώκιας, Δημήτριος Χατζηστάνου, και Δημήτριος Λέτζογλου.
Ακόμη μέλη της φιλικής εταιρίας στην Οδησσό ήταν και οι Θράκες αδελφοί Κυριάκος, Σταμάτης και Αλέξανδρος Κουμπάρης από τη Μεσημβρία. Ο Κουμπάρης προπαρασκεύασε με το δικό του πλοίο τη διάσωση του Πατριάρχη κατά τις φοβερές εκείνες μέρες του διωγμού των Χριστιανών στην Πόλη. Ο Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε! αρνήθηκε να φύγει και είπε το ιστορικό « Αμεινον ένα υπέρ των πολλών απωλέσθαι» ( Είναι προτιμότερο να χαθεί ένας για χάρη των πολλών). Στις σφαγές που ακολούθησαν, με τα πλοία του και τα χρήματά του ο Κουμπάρης έσωσε αμέτρητους με κίνδυνο της ζωής του. Μεταξύ αυτών και τις οικογένειες της Ευφροσύνης Μουρούζη, του Πρίγκηπος Κωνσταντίνου Μουρούζη κ.ά. όπως το γνωρίζουμε από τις ενυπόγραφες επιστολές. Επίσης τις οικογένειες των Προκρίτων του Φαναρίου και όσους κινδύνευαν. Όταν προδόθηκε για τη δράση του αυτή, αναγκάστηκε να καταφύγει με την οικογένεια του στη Ρωσία, εγκαταλείποντας κινητή και ακίνητη περιουσία καθώς και το εμπόριο του.
Στα βασικά στελέχη της Φιλικής εταιρίας συγκαταλέγεται και ο μεγαλέμπορος της Φιλιππούπολης Γρηγόριος Μαρασλής, στο σπίτι του οποίου πραγματοποιούνταν συχνές συσκέψεις των μυημένων μελών. Πολλοί μυημένοι νέοι της Μεσημβρίας και άλλοι Θρακιώτες, κατατάχτηκαν στον Ιερό Λόχο του Αλέξανδρου Υψηλάντη και συμμετείχαν στα επαναστατικά γεγονότα και βρήκαν τραγικό θάνατο στο Δραγατσάνι.
Άλλοι φιλικοί και συνάμα αγωνιστές ήταν
Ο Γεώργιος Παπάς, ή Κούρτογλου συμμετείχε στο πλευρό του Αλέξανδρου Υψηλάντη στις μεγάλες μάχες στο Σκουλένι ενώ αργότερα πολέμησε και στη Νότιο Ελλάδα. Στο Σκουλένι έχασαν τη ζωή τους και τα πέντε αδέλφια του Κούρτογλου..
Ο Γιάννης Καραγιάννης από τα Μάλγαρα οδήγησε 1500 Θρακιώτες στη Μολδαβία και ενώθηκαν με τον Αλέξανδρο Υψηλάντη.
Ο Κάρπος Παπαδόπουλος από την Αδριανούπολη υπηρέτησε στο σώμα του Οδυσσέα Ανδρούτσου με τον βαθμό του λοχαγού και έφθασε στο βαθμό του αντισυνταγματάρχη. Θρακιώτες και Θρακιώτισες βρίσκονται και αγωνίζονται στο πλευρό των πολιορκημένων Μεσολογγιτών.
Ο Παναγιώτης Μποχόρης από την Αδριανούπολη, ο Χατζηγιώργης Δημήτριος έφθασε στο βαθμό του αντιστρατήγου και η Μαριγώ Σαράφη από τα Ταταύλα της πόλης χαρακτηρίζεται σήμερα ως η Ματα Χάρη της εποχής εκείνης.
Ο Δημήτρης Βούλγαρης κατατάχτηκε στο Σώμα του Γκούρα, στη Στερεά Ελλάδα και έλαβε μέρος στην πολιορκία της Ακρόπολης.
Ο Νικόλαος Μισιρλής, συγκρότησε δικό του σώμα από Θράκες και πήρε μέρος στις μάχες της Πελοποννήσου.
Ο Μεγάλος διδάσκαλος του Γένους Γεώργιος Γεννάδιος από τη Σηλυβρία της Ανατολικής Θράκης, με τη θερμή του πατριωτική διδασκαλία αναβίωσε με τους Ελληνόπαιδες στο Δραγατσάνι τον Ιερό Λόχο των Θηβαίων.
Ένας από τους Θρακιώτες που επέζησε μετά τη μάχη, ήταν ο μετέπειτα Εθνικός ευεργέτης Κωνσταντίνος Ξενοκράτης από το Σαμάκοβο της Ανατολικής Θράκης. Η στολή του, η μοναδική Ιερολοχίτου, φυλάγεται σήμερα στο Εθνολογικό μουσείο Αθηνών.
Ένας άλλος ηρωικός οπλαρχηγός, που πήρε μέρος στους αγώνες της Μολδοβλαχίας, ήταν ο Αθανάσιος Μ π ε λ ι ά ς ή Κ α ρ ά μ π ε λ ι α ς , που γεννήθηκε στην Κορνοφωλιά τον Έβρου γύρω στα 1795. Το όνομα του μαρτυρά τα προβλήματα που δημιουργούσε στους Τούρκους (=μαύρος μπελιάς). Γνωστός ως καπετάν Θανάσης ήταν αρχηγός αντάρτικου τμήματος στο βουνό Γκίμπρενα της επαρχίας Σουφλίου και μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία το 1818. Μετά από συνεννοήσεις βρέθηκε στη Μολδοβλαχία δίπλα στον Αλέξανδρο Υψηλάντη. Εκεί πολέμησε πριν εκδηλωθεί η επανάσταση στη Νότια Ελλάδα. Μετά την αποτυχία του κινήματος, ο Καραμπελιάς στο δρόμο για την επαναστατημένη Ελλάδα, έπεσε σε ενέδρα και τραυματισμένος πιάστηκε αιχμάλωτος στη Ροδόπη. Σιδεροδεμένος οδηγήθηκε στην Αδριανούπολη όπου και κρεμάστηκε. Για τους Θρακιώτες έγινε Θρύλος. Ο χαμός του έγινε τραγούδι.
"'Ποιός είδε ήλιον το βράδυ και άστρο το μεσημέρι,
ποιος είδε τον Καραμπελιά, του Καπετάν Θανάση,
η μάνα του, που κάθονταν σε ένα σταυροδρόμι,
όποιοι διαβάτες κι αν περνούν όλους τους ερωτούσε:
και τελειώνει το τραγούδι
δεν σ' έπρεπαν τα σίδερα κι αλυσίδα στο λαιμό σου.
Μον' σ' έπρεπε να κάθεσαι στης Κίμπραινας τα λημέρια, νάχης αρνιά να ψήνονται, περδίκια σουβλισμένα,
νάχης και το γλυκό κρασί να τρώγεις και να πίνεις,
νάχης και τα Κλεφτόπουλα τους Τούρκους να τρομάζεις".
Μαζί του αναφέρεται ότι πολέμησε και ο Γιάννης Κ α ρ α γ ι ά ν ν η ς , από το χωριό Σαχίνκιοϊ Μαλγάρων της Ανατολικής Θράκης, και λέγεται ότι και οι δυο οδήγησαν από περιοχές της Θράκης 1500 πολεμιστές στη Μολδοβλαχία. Εκεί αγωνίστηκε ο συγχωριανός του Καραμπελιά, Γ ι α ν ν α κ ο ύ δ η ς , ο οποίος γλίτωσε και μετά, αφού πολέμησε στη Νότια Ελλάδα, γύρισε στην Κορνοφωλιά του Έβρου. Οι Θρακιώτες τον ονόμασαν Καρακατσιάνη, γιατί φορούσε σαρακατσάνικα ρούχα.
Μα άλλη ομάδα επαναστατών από το Ορτάκιοi (Ιβαιλογκραντ λέγεται σήμερα) της επαρχίας Αδριανουπόλεως που το όνομα του αρχηγού της παραμένει και σήμερα ακόμη άγνωστο, διασχίζει τα εδάφη της σημερινής Βουλγαρίας, φτάνει στη Μολδαβία και ενισχύει το στρατό του Υψηλάντη. Παίρνει μέρος στον αγώνα και μετά την αποτυχία της επανάστασης στις ηγεμονίες ξεκινά από κει, διασχίζει τη Βαλκανική και. πολεμώντας όπως οι Μύριοι του Ξενοφώντα φτάνει στην Ελλάδα και αγωνίζεται πλάι στους Ρουμελιώτες... Ο δυνάστης απάντησε με το παλούκωμα όλων των προκρίτων και η τοποθεσία μεταξύ Ορτάκιοι και Λιτίστσης πήρε το όνομα «παλουκωμένος τόπος» για να θυμίζει το φριχτό βασανιστήριο των μαρτύρων.
Τα επαναστατικά κινήματα στη Θράκη διαδέχονται το ένα μετά το άλλο παρόλο που πολλοί παράγοντες δεν ευνοούσαν τη συμμετοχή του Θρακικού Ελληνισμού στον αγώνα, όπως το πεδινό του εδάφους, οι πυκνοί τουρκικοί πληθυσμοί, η γειτνίαση με την πρωτεύουσα και τα πολλά τουρκικά στρατεύματα, Ενδεικτικά αναφέρω ότι
Στη Σωζόπολη, στις 17 Απριλίου 1821 ο Μητροπολίτης Παίσιος Πρικαίος κήρυξε ένοπλη εξέγερση του Ελληνισμού της περιοχής, κάτω από την αυστηρή επαγρύπνηση των Τουρκικών αρχών και τη γενική κινητοποίηση των Οθωμανικών δυνάμεων δίνοντας τη μάχη για ζωή και θάνατο. Στις 25 Απριλίου η Σωζόπολη έπεσε. Οι πρόκριτοι και ο Μητροπολίτης κρεμάστηκαν στην πλατεία. Μετά την κατάπνιξη τον κινήματος, όσοι γλίτωσαν, κατέβηκαν στη Νότια Ελλάδα για να συνεχίσουν τον Αγώνα.
Στην Καλλίπολη. Η κυριότερη πληροφορία για την εξέγερση αυτή προέρχεται από Τουρκικές πηγές, συγκεκριμένα από ένα έγγραφο του Μπαϊράμ Πασά προς τον Καδή (ιεροδικαστή) της Βέροιας, στο οποίο μεταξύ άλλων, αναφέρονται: "... αναχώρησα εκ Μικράς Ασίας μετά πολλών στρατευμάτων, κατευθυνόμενος εις Λάρισαν και εκείθεν εις Πελοποννήσον, εως είναι δε γνωστόν, διεπεραιώθην δια του περάσματος του Τσαρδάκ εις Ρούμελην. Επειδή όμως οι ραγιάδες των πέριξ του κόλπου του Σάρρου έδει να επαναφερθούν εις την τάξιν, κατ' ανάγκην εχρονοτρϊβησα επί αρκετάς ημέρας εκεί."Τα χωριά του κόλπου του Σάρρου που ξεσηκώθηκαν ήταν: Πλαγιάρι, Εξαμίλλι, Νεοχώρι, Μεγαρίσι , Καρατσαλή, Καρατζά-Χαλήλ, Σαζλή-Ντερέ, ΑλτίνΤας, Κεσσάνη, Μάλγαρα και Χαριούπολη. Από το προηγούμενο έγγραφο αναλογίζεται κανείς πόσα χωριά ρημάχτηκαν και με πόσες θυσίες Θρακών πληρώθηκε η καθυστέρηση της διάβασης τον Μπαϊράμ Πασά προς τη Νότια Ελλάδα.
Σαλτικιοι (Λάβρα Έβρου ) Τριακόσιοι περίπου κάτοικοι και μια Ελληνική ομάδα αιφνιδίασαν και διέλυσαν Τουρκική στρατιωτική μονάδα, το βράδυ, την ώρα που ξεκουραζόταν στη θέση " Κούρί ". Στη θέση " Κουρί " μέχρι πριν λίγα χρόνια βρίσκονταν κομμάτια από σπαθιά και " καριοφύλλια " του '21, καθώς και σκελετοί Τούρκων. Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης οι κάτοικοι των Λαβάρων ανέγειραν εκκλησία που αποπερατώθηκε το 1834 και φέρει το όνομα του Αγίου Αθανασίου, που τη μέρα της γιορτής του, 2 Μαΐου 1821, έγινε η μάχη. Αναφέρεται ότι στη μάχη χρησιμοποιήθηκε ως σύμβολο της εξέγερσης, γαλανή σημαία με μαύρο σταυρό στη μέση. Στο γεγονός αυτό οφείλεται το σημερινό όνομα τον χωριού. Λάβαρα.
Η μανία των Τούρκων ξεσπά εναντίον του κλήρου. Οι απαγχονισμοί των Μητροπολιτών, Τιρνόβου Ιωνιικίου, Δωρόθεου Πρωιου Αδριανουπόλεως, Δέρκων Γρηγορίου, Θεσσαλονίκης Ιωσήφ, Μυριοφύτου-Γάνου και Χώρας Νεόφυτου, Αγχιάλου Ευγενίου Καραβία, Μεσημβρίας Ιωσήφ Λεφάκη στις αρχές Ιουνίου του 1821 συγκλονίζουν τους επαναστατημένους Έλληνες.
«Πρωταθλητής» μεταξύ των κληρικών, εις τον υπέρ της Πίστεως και Πατρίδος μαρτύριον, ο Αδριανουπολίτης πρώην Οικουμενικός Πατριάρχης Κύριλλος ο ΣΤ!. Αρνήθηκε να υπογράψει τη διακήρυξη της αποκήρυξης της Ελληνικής Επανάστασης. Συνελήφθη μαζί με άλλους 32 εξέχοντες Αδριανουπολίτες, κακοποιήθηκε απάνθρωπα από τον μαινόμενο τουρκικό όχλο και απαγχονίστηκε την Κυριακή του Θωμά στα κάγκελα του παραθύρου της Μητρόπολης.
Τρεις φορές έσπασε το σκοινί της κρεμάλας και το παράθυρο αυτό άνοιξε μετά από 100 χρόνια όταν ο Ελληνικός στρατός το 1920 μπήκε ελευθερωτής στην Αδριανούπολη. Οι πρόκριτοι αποκεφαλίστηκαν ο καθένας στα σκαλιά του σπιτιού του, τα δε πτώματα τους τα έριξαν στον Έβρο ποταμό.
Η Σαμοθράκη είχε μυηθεί και αυτή στη Φιλική Εταιρία και παρά τις δυσμενείς συνθήκες απομονωμένου νησιού, οι Σαμοθρακίτες μπήκαν στον ιερό αγώνα. Τον πολυάριθμο τουρκικό στρατό που αποβιβάστηκε στο νησί, δεν μπόρεσαν να τον σταματήσουν με τα λιγοστά όπλα και πολεμοφόδια που διέθεταν οι κάτοικοι παρά την πολύωρη και πεισματώδη μάχη. Οι Τούρκοι λεηλάτησαν σπίτια και εκκλησίες. Από τους βανδαλισμούς έμεινε ένα σκισμένο Ιερό Ευαγγέλιο που βρίσκεται στο Εθνολογικό μουσείο με την επιγραφή «Ιερό Ευαγγέλιο της νήσου Σαμοθράκης, σχισθέν δια τουρκικού ξίφους κατά την επανάστασιν του 1821» Τους κατοίκους που κρύφτηκαν στα δάση, τους έφεραν πίσω με δόλο, ότι θα τους έδιναν αμνηστία. Την 1η Σεπτεμβρίου τους συγκέντρωσαν στην πλατεία και τους άρρενες, περίπου 700 τους κατέσφαξαν αφήνοντας τα κεφάλια τους να κυλούν στον κατηφορικό δρόμο στη θέση «Εφκάς» τα δε γυναικόπαιδα τα πούλησαν στα σκλαβοπάζαρα ενώ άλλους τους κρέμασαν από τα ξάρτια των καραβιών του Καρά Αλή. Τους είδε στην Κωνσταντινούπολη ο Άγγλος πρέσβης και ιερωμένος WALSH, όταν έφτασε εκεί ο στόλος: “...ενώ κοπάδια γλάροι πετούσαν γύρω από τα πτώματα κρώζωντας... που από την αποσύνθεση έπεφταν στη θάλασσα κι εκεί έπλεαν ολόκληρο μήνα....” Μεταξύ άλλων είναι και οι πέντε Νεομάρτυρες της Σαμοθράκης, Γεώργιος, Εμμανουήλ, Θεόδωρος, Γεώργιος, και Μιχαήλ που βασανίστηκαν ανελέητα για του Χριστού την Πίστη την Αγία.
Ο Μητροπολίτης Μαρώνειας Κωνσταντίνος, ακολουθούμενος από αρκετούς Θράκες πολεμιστές από τη Μαρώνεια και τη Μάκρη, έφτασε στο Άγιο Όρος και ευλόγησε τα όπλα της επανάστασης που κήρυξε ο Σερραίος Εμμανουήλ Παπάς το Μάιο του 1821 στις Καρυές του Αγίου ΄Ορους.
Αξιοσημείωτη είναι επίσης η τολμηρή ενέργεια Θρακών και Μακεδόνων που το 1828 απελευθέρωσαν τη Θάσο.
Πολλοί ήταν οι Θράκες που έζησαν και έδρασαν στη Νότια Ελλάδα, όπως μαρτυρούν πολλά έγγραφα. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι 600 περίπου κάτοικοι από την Αίνο, τη Μάκρη και τη Μαρώνεια, εγκατέλειψαν τα σπίτια τους και έπλεαν με τα καράβια τους στο Αιγαίο προσφέροντας τη ζωή τους στον Αγώνα.
Θρακιώτες αγωνίζονται με μεγάλη γενναιότητα στην πολιορκία του Μεσολογγίου και συμμετέχουν στην ηρωική έξοδο, και όμως στον κήπο των ηρώων δεν αναφέρονται.
Άλλες πηγές που μαρτυρούν τη συμμετοχή των θρακών στην επανάσταση του 1821 είναι οι παραδόσεις και τα δημοτικά τραγούδια της Θράκης που μιλούν για την παρουσία της Θρακικής κλεφτουριάς και της ενεργής συμμετοχής της στην υπόθεση της παλιγγενεσίας
Όπως στους αγώνες στην στεριά, έτσι και στους αγώνες στη θάλασσα οι Θρακιώτες των παραλίων προσέφεραν πολύτιμη βοήθεια με πλοία, πυρπολικά και ναύτες και διέθεσαν τα πλοία και τα πληρώματά τους με δικά τους έξοδα.
Η προσφορά της Αίνου ιδιαίτερα, της φημισμένης αυτής από την εποχή του Ομήρου παραλιακής πόλης της Θράκης στο Δέλτα του Έβρου, της οποίας η θαλάσσια ακμή μαρτυρείται από τον 5ο αιώνα, υπήρξε πολύ μεγάλη στην Επανάσταση. Εξίσου μεγάλη, γενναία και σημαντική όσο και η προσφορά των νησιών της Ύδρας, Σπετσών και Ψαρών, γράφει ο ιστορικός. Τα 300 περίπου ιστιοφόρα της, διαφόρων μεγεθών, έπλεαν μέχρι τη Φιλιππούπολη στον πλωτό τότε Έβρο που αποτελούσε δε τη μοναδική διέξοδο της Θράκης προς το Αιγαίο μια και τα άλλα λιμάνια είχαν αποκλειστεί από τα εχθρικά πλοία και εμπόδιζε τα όσα τουρκικά καράβια προσπαθούσαν να μπουν στο Αιγαίο από τα στενά του Ελλησπόντου.
Η έναρξη πρώτα και η ενίσχυση μετά της Επανάστασης, έγινε κυρίως με Αινίτικα πλοία. Σώζεται κατάλογος με τα ονόματα 73 πολεμιστών από την Αίνο που έπεσαν ηρωικά σε διάφορες μάχες, αλλά οι ιστορικοί δεν τους αφιέρωσαν ούτε λίγες γραμμές στο μεγάλο βιβλίο της ιστορίας για να τους γνωρίσουν τα ελληνόπαιδα.
Μεταξύ των Αινιτών που διακρίθηκαν ιδιαίτερα για τις υπηρεσίες τους προς την Πατρίδα, είναι και το θρυλικό ζευγάρι Χατζή Αντώνης και Δόμνα Βισβίζη, η γενναία καπετάνισσα, η Μπουμπουλίνα της Θράκης. Με το καράβι τους την «Καλομοίρα»
αποβίβασαν τον Εμμανουήλ Παπά στον Άθω στις 23 Μαρτίου 1821 με πολεμοφόδια και ‘όπλα και μετά ακολούθησαν τους Ψαριανούς, αφού επιβίβασαν και τα πέντε παιδιά τους, 140 ναύτες και 16 κανόνια είχε το μπρίκι η Καλομοίρα. Το αξιομνημόνευτο για την εποχή εκείνη είναι το γεγονός ότι είχε ειδική αίθουσα όπου γίνονταν οι συνεδριάσεις του Αρείου Πάγου, της προσωρινής κυβέρνησης της Στερεάς Ελλάδας.
Με 30 ιστιοφόρα πλοία ο Βισβίζης έπλευσε στο Βόλο και στο Τρίκερι και βοηθούσε τις επιχειρήσεις της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας υπό τον Δημήτριο Υψηλάντη και Οδυσσέα Ανδρούτσο. Πολέμησε με πείσμα εναντίον των Τούρκων στη Στυλίδα, Θερμοπύλες, Μύλους, Βρυσάκι Ευρίπου με δικά του πολεμοφόδια. Και σε μία κρίσιμη στιγμή, ενώ οι Έλληνες κινδύνευαν να απωθηθούν στη θάλασσα, έστειλε για βοήθεια πλοιάριο ενώ ο ίδιος κανονιοβολούσε από την πλώρη του πλοίου του . Νικήθηκαν οι Τούρκοι, όμως ο γενναίος θαλασσομάχος προσέφερε στην Πατρίδα και το πολυτιμότερο που είχε, τη ζωή του « και τότε θα περίμενε κανείς» γράφει ο Αδαμάντιος Ταμπακίδης « να αποσυρθεί το τολμηρό βρίκιον για να πάει να κλάψει τον ήρωα καπετάνιο. Το καράβι όμως δεν έμεινε ακυβέρνητο. Είχε καπετάνισσα, η οποία διέταξε να μεταφέρουν το νεκρό στο αμπάρι για να τον κλάψουν τα παιδιά τους και αυτή η όμορφη, η δυνατή. Η μεγαλειώδης αρχικαπετάνα της Θράκης με τον καπετάν Σταυρή Αινίτη τον ύπαρχο του άντρα της συνέχισε τον αγώνα» Τρία ολόκληρα χρόνια η Δόμνα ΒΙσβίζη διασχίζει περήφανα τα Ελληνικά πελάγη πολεμώντας τον κατακτητή. Οι ηρωισμοί της την ανέδειξαν άξια σύζυγο γενναίου καπετάνιου και αντάξια της ηρωικής γενιάς, καύχημα των Ελληνίδων της μαρτυρικής Θράκης, τις οποίες εκπροσωπούσε. Πέθανε πάμπτωχη και ξεχασμένη. Αλλά τι να πρωτοπεί κανείς για το ζεύγος Βισβίζη. Ένα μόνο θα προσθέσω στα λίγα που είπαμε. Η κόρη της Δόμνας, η Μαριορίτσα Βισβίζη προσέφερα με επιστολή της ( 1-1-1829 ) στον πρώτο Κυβερνήτη της ελεύθερης πια Ελλάδας, Ιωάννη Καποδίστρια, τον επιτάφιο λόγο του πατέρα της. « Οι Βισβίζηδες έδωσαν πρόθυμα και χωρίς βαρυγκωμιά στην Πατρίδα ό,τι είχαν, ως που δεν είχαν» Και αυτό λέει πολλά
Βλέπουμε λοιπόν, ότι η εξέγερση στη Θράκη δεν περιορίστηκε σε δυο τρία γεγονότα τοπικής σημασίας, αλλά ολόκληρη η περιοχή απ άκρου εις άκρο φλεγόταν, σε στεριά και θάλασσα και επηρέαζε καθοριστικά την πορεία της Επανάστασης σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Η συμμετοχή όμως των Θρακιωτών στην Επανάσταση του 1821, δεν έχει μελετηθεί όπως των άλλων Ελλήνων ηρώων. Και μας το επιβεβαιώνει αυτό και η Ξανθιώτισα Ιφιγένεια Βαμβακίδου καθηγήτρια στο παιδαγωγικό τμήμα του Πανεπιστημίου της Δυτικής Μακεδονίας, με τη διδακτορική της διατριβή ότι το θέμα της συμμετοχής των Θρακών στην Επανάσταση του 1821 και της εικαστικής καταγραφής της δεν έχει μέχρι σήμερα ερευνηθεί, μελετηθεί και παρουσιαστεί συνολικά .
Ας μου επιτραπεί εδώ να κάνω χρήση ενός αποσπάσματος από την προσφώνηση του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κωστή Στεφανόπουλου προς τον κ.Κλίντον.
« Η Ελλάδα αισθάνεται ότι δεν έχει δικαιωθεί για την προσφορά της στους αγώνες της ανθρωπότητας για ελευθερία»
Εμείς οι Θρακιώτες είναι καιρός πλέον να λέμε « Η Θράκη αισθάνεται ότι δεν έχει δικαιωθεί ακόμη για τις θυσίες της στους αγώνες του Έθνους»
Ποιοι όμως και γιατί προσπάθησαν να θάψουν την ιστορία της Θράκης; Τι τους έφταιξε η Θράκη; Εμείς οι Θρακιώτες ήμαστε άνθρωποι χαμηλών τόνων. Ουδέποτε ξεκίνησαν από τη Θράκη και γενικότερα από Θρακιώτες ενέργειες οι όποιες έβλαψαν το Έθνος. Αντίθετα η Θράκη υπέστη και υφίσταται ακόμα και σήμερα τις συνέπειες τέτοιων ενεργειών που ξεκινούσαν από ξένα και ντόπια κέντρα. Τι ήθελαν να κρύψουν στην προσπάθεια τους θάβοντας την ιστορία μας;
Μήπως προσπάθησαν και προσπαθούν να εφαρμόσουν αυτό που είπε για τους Έλληνες ο Κίσινγκερ την άνοιξη του 1999, περίπου τέτοια εποχή, σε ένα διεθνές συνέδριο όπου ήταν επίσημος προσκεκλημένος και μιλούσε για όλους και για όλα. Όταν ήρθε η σειρά να μιλήσει για την Ελλάδα είπε τα εξής: « Οι Έλληνες είναι απρόβλεπτος λαός, επομένως ο μόνος τρόπος για να τους αντιμετωπίσεις είναι να κόψεις τις ρίζες του» Και οι ρίζες μας, αγαπητοί μου φίλοι είναι η ιστορία μας, είναι η γλώσσα μας και ο πολιτισμός μας, είναι οι παραδόσεις μας, είναι οι χοροί και τα τραγούδια μας. Μήπως αυτά προσπαθούν να μας κόψουν και μετά να μας κάνουν ο,τι θέλουν ;
Όμως για ένα να είναι βέβαιοι. Όσους κασμάδες και φτυάρια κι αν χρειαστεί να σπάσουμε θα την ξεθάψουμε την ιστορία μας, ολόκληρη την ιστορία μας και θα την τοποθετήσουμε στο βάθρο που της αξίζει. Και εδώ καλούνται να παίξουν το δικό τους ρόλο οι πολιτιστικοί Θρακιώτικοι σύλλογοι σε συνεργασία με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Θρακικών Σωματείων, γιατί οι σύλλογοι είναι εκείνοι που με την αέναη προσπάθεια τους σφυρηλατούν το χθες προετοιμάζοντας το αύριο. Δεν επαιτούμε αγαπητοί Θρακιώτες Απαιτούμε πλέον.Απαιτούμε τα δίκαια μας, αυτά που μας ανήκουν Και τίποτε παραπάνω. Όσοι θέλουν να βοηθήσουν ας βοηθήσουν η Θράκη θα τους ευγνωμονεί. Η λέξη φιλότιμο είναι μία λέξη που αντίστοιχη της δεν υπάρχει σε καμία γλώσσα του κόσμου, και αν ακόμη υπάρχει δεν έχει τη σημασία που έχει σε εμάς και εμείς οι Θρακιώτες ήμαστε άκρως φιλότιμοι και δεν θα φανούμε αχάριστοι σε όσους μας συμπαρασταθούν.
Τελειώνοντας, θέλω να κάνουμε μια ευχή. Την ευχή, η ιστορία να πάρει τον κάλαμό της και να επανορθώσει την άδικη σιωπή που τήρησε μέχρι σήμερα Έχει υποχρέωση έναντι του εαυτού της, της αλήθειας και της νέας γενιάς όλων των Ελλήνων. Είναι εθνική και ιστορική ανάγκη να μάθουν τα Θρακιωτόπουλα και όλα τα Ελληνόπουλα, ότι εδώ στην έπαλξη της Ελληνικής Πατρίδας, τη Θράκη μας έζησε και ζει ένας λαός που επαναλαμβάνει και θα επαναλαμβάνει τους στίχους του ποιητή: “Ελλάς το Μεγαλείο σου Βασίλεμα δεν έχει”.
Αλλά και να επισημάνω ότι δεν μας φοβίζει το ότι ήμαστε λίγοι, οι λίγοι άλλωστε γράφουν ιστορία.
Θα αναφέρω εδώ ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη, του μεγάλου και αγνού αυτού αγωνιστή, που μέσα στις λίγες του αράδες καθρεφτίζεται η πορεία του Έθνους και το μεγαλείο του Έλληνα. Όταν την άνοιξη του 1825 οχύρωνε τους Μύλους για να αντιμετωπίσει τον Ιμπραήμ,
τον επισκέφθηκε ο Γάλλος υποναύαρχος Δεριγνί, του οποίου ο στόλος ήταν ανοιχτά του Ναυπλίου και όταν είδε τις θέσεις των Ελλήνων και πόσο λίγοι ήταν είπε :
« Αυτές οι θέσεις είναι αδύνατες, Εδώ θα αντιμετωπίσετε τον Ιμπραήμ;» Του λέει λοιπόν ο Μακρυγιάννης μεταξύ άλλων
« … η τύχη μας έχει τους Έλληνες πάντοτε ολίγους. Ότι αρχή και τέλος, παλαιόθεν και ως τώρα, όλα τα θερία πολεμούν να μας φάνε και δεν μπορούνε. Τρώνε από μας και μένει και μαγιά. Και οι ολίγοι αποφασίζουν να πεθάνουν. Κι ‘όταν κάνουν αυτείνη την απόφασιν, λίγες φορές χάνουν και πολλές κερδαίνουν.»
Και εμείς οι Θρακιώτες θα κερδίσουμε αγαπητοί μου φίλοι, με τη βοήθεια της δικής μας Παναγίας της Παναγίας Κοσμοσώτηρας και θα αναδείξουμε την ιστορία μας σε πείσμα της «Επίσημης Ιστορίας» που παρόλα τα τρανταχτά τεκμήρια, συνεχίζει να αφήνει αμνημόνευτους τους Θρακιώτες αγωνιστές και τα όσα δημοτικά ποιήματα και τραγούδια έχουν γραφεί νάστε σίγουροι ότι θα γίνουν το δικαστήριο του χρόνου και το αλάνθαστο κριτήριο του λαού μας που αναγνωρίζει πως η προσωπικότητα και η ψυχή όλων των αγωνιστών Της Θράκης μας διέθετε το αληθινό, το ωραίο και το μεγαλειώδες θα μας θυμίζει το
«ΠΑΤΡΟΣ ΤΕ ΚΑΙ ΜΗΤΡΟΣ ΤΕ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΠΡΟΓΟΝΩΝ ΑΠΑΝΤΩΝ ΤΙΜΙΩΤΕΡΟΝ ΚΑΙ ΟΣΙΟΤΕΡΟΝ ΚΑΙ ΣΕΜΝΩΤΕΡΟΝ ΕΣΤΙΝ Η ΠΑΤΡΙΣ. ΚΑΙ ΕΝ ΜΕΙΖΟΝΙ ΜΟΙΡΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ ΘΕΟΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡ' ΑΝΘΡΩΠΟΙΣ ΤΟΙΣ ΝΟΥΝ ΕΧΟΥΣΙΝ
Αιωνία τους η μνήμη.
ΠΗΓΕΣ
1ον) Ιστορία του Βόρειου Ελληνισμού ΘΡΑΚΗ Κων. Βακαλόπουλος
2ΟΝ) Συμμετοχή των Θρακών στους αγώνες του Έθνους. Απ. Ευθυμιάδης
3ον) Σημειώσεις Ιωάννη Τριανταφύλλου καθηγητού του Α.Π..Θ.
4ον) Θρακικός κοινοτισμός και πολιτική στην προεπαναστατική περίοδο, του
Θεοφάνη Μαλκίδη, Λέκτορα στο Δ.Π.Θ.
5ον) Διάφορες άλλες σημειώσεις & βιβλιογραφίες
Διαβάτες πού θεν έρχεσθε,
μην είδατε το γυιό μου,
το γιο του Καραμπελιά, του Καπετάν Θανάση.
Ένας της λεει δεν είδαμε, άλλος της λεει δεν ξέρω
και ο τρίτος ο μικρότερος της λεει την αλήθεια.
- Αλήθεια μεις τον είδαμε να είναι λαβωμένος,
τον πιάσαν και τον δέσανε, πάνε να τον κρεμάσουν.
Χίλιοι πηγαίνουν απο μπροστά, χίλιοι πηγαίνουν πίσω.
Κατόπι πηγαίνει η μάνα του σαν φύλλο μαραμένη,
σαν φύλλο, σαν τριαντάφυλλο, για να τον παραστέκει.
Στη μέση πηγαίνει ο Κραμπελιάς, ο Καπετάν Θανάσης
με αλυσίδες στο λαιμό, στα χέρια και στα πόδια,
με αίματα στο μέτωπο, λαβωματιά στα στήθη.
Ατρόμητος, περήφανος, σα νάτανε λιοντάρι,
σαν είδε και τη μάνα του άρχισε να της λεει:
-Σύρε, μάνα μου, πιο μπροστά να τους παρακάλεσης
να μη με πάνε απ’ το χωριό, το έρημο το Κάστρο,
μόν’ να με πάνε απ' τα βουνά, ψηλά απ' τα κορφοβούνια,
γιατ' έχω εχθρούς, που χαίρονται και φίλους, που λυπούνται.
Στο δρόμο, που τον πήγαιναν, άρχισε το τραγούδι
"Μουστάκι μου, μαυριδερό και φρύδια μου γραμμένα