Σελίδες

Σάββατο 6 Σεπτεμβρίου 2014

"Σεπτεμβριανά". Η καταστροφή των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης

cf83ceb5cf80cf84

Σεπτεμβριανά”:Η εκδίωξη των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης το 1955.

Του Θ. Μαλκίδη
1. Το  δήθεν  σπίτι του Κεμάλ  στη Θεσσαλονίκη και τα «Σεπτεμβριανά»

Παρά την προπαγάνδα, ότι ο Μουσταφά Κεμάλ γεννήθηκε το 1881 στη Θεσσαλονίκη, στο κτήριο, το οποίο είχε χτίσει δήθεν ο πατέρας του και βρίσκεται στη συμβολή των οδών Αποστόλου Παύλου και Αγίου Δημητρίου, εμείς υποστηρίζουμε ότι ο ισχυρισμός της γέννησης του Μουσταφά Κεμάλ στη Θεσσαλονίκη και στο συγκεκριμένο κτίριο είναι ένας μύθος.
Ο Κεμάλ γεννήθηκε στη Χρυσαυγή (Σαρίγερ) Λαγκαδά και μάλιστα το 1981, με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Μουσταφά Κεμάλ, επισκέφθηκε την Χρυσαυγή (το κτίριο της τότε κοινότητας) ο Τούρκος πρόξενος Θεσσαλονίκης μαζί με τον γραμματέα του (εφημ. ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΒΟΡΡΑΣ, 10 Μαΐου 1981) συνοδευόμενοι και από Τουρκικό τηλεοπτικό συνεργείο.

Ο πρόξενος ήξερε την αλήθεια και γι’ αυτό παρακάλεσε τους κατοίκους να του υποδείξουν το ακριβές σημείο γέννησης του Μουσταφά Κεμάλ, απ΄ όπου πήρε πολλές φωτογραφίες. Σε κάποια στιγμή αποκάλυψε στους Έλληνες συνοδούς του: «γνωρίζω ότι αυτή είναι η αλήθεια, αλλά είναι δύσκολο να το παραδεχθούμε επίσημα και καταλαβαίνετε το λόγο». Ο ίδιος προθυμοποιήθηκε να χρηματοδοτήσει την ανέγερση μουσείου, το οποίο θα βοηθούσε και την ανάπτυξη του χωριού…

Το 1981  με αφορμή τους εορτασμούς για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Κεμάλ, οι βουλευτές Ν. Βενιζέλος και Κ. Μπαντουβάς, με ερώτησή τους στο Ελληνικό Υπουργείο των Εξωτερικών, αμφισβήτησαν επισήμως τη θεωρία ότι το σπίτι δίπλα στο Τουρκικό Προξενείο Θεσσαλονίκης είναι αυτό στο οποίο γεννήθηκε ο Κεμάλ, επικαλούμενοι μάλιστα και αυτοί την μαρτυρία της ίδιας της αδελφής του της Μακμπουλέ, όπως διασώθηκε σε τουρκικές βιβλιογραφικές πηγές.

Στην δεκαετία του 1930, μετά το ελληνοτουρκικό σύμφωνο φιλίας και συγκεκριμένα το 1934 η Ελληνική κυβέρνηση ανάρτησε έξω από το σπίτι, μία πινακίδα όπου αναφερόταν ότι «εδώ γεννήθηκε ο Μουσταφά Κεμάλ». Και σαν να μην έφτανε αυτό, το 1937 ο Μεταξάς, έδωσε εντολή στο δήμο Θεσσαλονίκης να αγοράσει το σπίτι από την οικογένεια Σεραφειμίδου, που το κατοικούσε. Όταν η οικογένεια αρνήθηκε να το πουλήσει, τότε το κράτος προχώρησε στην απαλλοτρίωσή του. Μετά, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κ. Μερκουρίου, ενημέρωσε με επιστολή του την κυβέρνηση του Ισμέτ Ινονού, ότι χαρίζει το σπίτι στο Τουρκικό κράτος.

Στη συνέχεια η Τουρκία μετέφερε έπιπλα από τα ανάκτορα Ντολμά Μπαχτσέ και Τοπ Καπί της Κωνσταντινούπολης, ακόμα και ρούχα του Κεμάλ, τα οποία εκθέτονται πλέον στο δίνοντας την εντύπωση στον επισκέπτη, ότι χρησιμοποιήθηκαν μέσα σε αυτό το σπίτι από τον ίδιο τον Κεμάλ.

2. Η τουρκική προβοκάτσια του 1955  και η εξαφάνιση των Ελλήνων

Συν τοις άλλοις, στο φερόμενο ως σπίτι του φασίστα και ρατσιστή Κεμάλ γράφτηκε μία από τις μεγαλύτερες προβοκάτσιες στην παγκόσμια ιστορία.
Η έκρηξη τη νύχτα της 6ης προς την 7η Σεπτεμβρίου 1955 στον κήπο του τουρκικού προξενείου Θεσσαλονίκης και έξω από το ψευδές αναφερόμενο ως σπίτι του Κεμάλ, θα αποτελέσει την αφορμή για το πρωτοφανή για τα παγκόσμια χρονικά διωγμό μίας αυτόχθονης ομάδας. Των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης, οι οποίοι λίγα χρόνια πριν είχαν εξοντωθεί οικονομικά, με τον κεφαλικό φόρο, ο οποίος στη συνέχεια κατατέθηκε στη Ζιράτ Μπανκ....

Κυριακή 31 Αυγούστου 2014

Η εικόνα της Παναγίας Κρημνιώτισσας από τη Σαμοθράκη στην Αλεξανδρούπολη και το Ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης



Φάνης Μαλκίδης

1η Σεπτεμβρίου 1821 : Το Ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης

Η Σαμοθράκη αποτελεί ακόμη ένα μέρος της Θράκης, το οποίο είναι άγνωστο στο ευρύ κοινό, παρά τη μεγάλη προσφορά του στον ελληνικό και παγκόσμιο πολιτισμό, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Το νησί ήταν ένας χώρος, μία ολόκληρη φιλοσοφία της ζωής, μία αντίληψη για την επικοινωνία ανθρώπων και εμπορευμάτων. Η ανάπτυξη της Σαμοθράκης και τα «Σαμοθραείκια τείχη», οι πόλεις που δημιούργησε στα απέναντι Θρακικά παράλια, τα Καβείρια Μυστήρια, η έλευση του Απόστολου Παύλου στο νησί ως πρώτο ευρωπαϊκό έδαφος, και φυσικά η Νίκη της Σαμοθράκης, είναι μερικά από τα δεδομένα, για τα οποία είναι γνωστή η Σαμοθράκη. Το νησί όμως έχει και μία πτυχή της ιστορίας της, άγνωστη και λησμονημένη. Η Σαμοθράκη από το 1459 ήταν υπόδουλη με έντονη την οθωμανική παρουσία.

Η κήρυξη της επανάστασης στη Σαμοθράκη από τους τοπικά μυημένα μέλη στη Φιλική Εταιρεία, ακολούθησε ο γενικός ξεσηκωμός των Ελλήνων. Η αντίδραση από τους Οθωμανούς ήρθε το Σεπτέμβριο του 1821, την 1η του μηνός, την «πρωτοσταυρινιά» όπως λένε οι ντόπιοι, όταν αποβιβάστηκαν δύο χιλιάδες στρατιώτες. Η καταστροφή ήταν ολοκληρωτική. Η Σαμοθράκη μετατράπηκε σε κέντρο λεηλασίας, ζώνη θανάτου και ερείπια, και το νησί έμεινε ακατοίκητο για έξι χρόνια. Εφτακόσιοι από τους κατοίκους που είχαν καταφύγει στα βουνά, οι Οθωμανοί, τους έφεραν πίσω με δόλο δίνοντάς τους την εντύπωση ότι θα τους δώσουν χάρη. Όμως στην τοποθεσία «Εφκάς» στο κάστρο της πρωτεύουσας, της Χώρας, τους δολοφόνησαν όλους. Από τη μαζική αυτή δολοφονία, επέζησαν σύμφωνα με μαρτυρίες ξένων περιηγητών και του Σαμοθρακίτη ιερέα Γ. Μανωλάκη από 25 έως 30 οικογένειες, οι οποίες ζούσαν τα επόμενα χρόνια σε άθλια κατάσταση. Σημαντική μαρτυρία για το ολοκαύτωμα αποτελεί το έργο του Ίωνος Δραγούμη «Σαμοθράκη», ο οποίος διέσωσε το συμβάν, αλλά και την αναφορά για το τρυπημένο Ευαγγέλιο της εκκλησίας της Παναγίας στη Χώρα, το οποίο φυλάσσεται στο Εθνολογικό Μουσείο. Όσοι σώθηκαν από τους 15.000 κατοίκους πουλήθηκαν σαν σκλάβοι.

Σημαντική παράμετρος του ολοκαυτώματος αποτελεί και ο βίαιος εξισλαμισμός πολλών Σαμοθρακιτών, που κατέληξαν   δούλοι. Πέντε από τους επιζώντες του ολοκαυτώματος γύρισαν το 1837 στη Σαμοθράκη και επέστρεψαν στην αρχική τους θρησκεία. Για αυτό το λόγο βασανίστηκαν και θανατώθηκαν στην απέναντι Θρακική ακτή όπου μεταφέρθηκαν στο χωριό Μάκρη της Αλεξανδρούπολης. Η μνήμη τους τιμάται την Κυριακή του Θωμά και αποτελούν τους πέντε νεομάρτυρες (Μανουήλ Παλογούδας, Μιχαήλ Κύπριος, Θεόδωρος Δημ. Καλάκου, Γεώργιος Κουρούνης και Γεώργιος), τα λείψανα των οποίων υπάρχουν στην εκκλησία της Παναγίας στη Χώρα και στις εικόνες στις εκκλησίες του νησιού απεικονίζονται με φουστανέλες.

Το ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης παρέμεινε άγνωστο και η τυπική αναφορά στη θυσία των κατοίκων της στην εθνική παλιγγενεσία, αναγνωρίστηκε από την Ακαδημία των Αθηνών μόλις το 1980. Την καταστροφή της Σαμοθράκης την απεικόνισε πολύ χαρακτηριστικά ο Γάλλος Αύγουστος Βινσόν (Αuguste Vinchon) ο οποίος λίγο αργότερα ζωγράφισε ένα πίνακα με θέμα τη σφαγή της Σαμοθράκης, που βρίσκεται στο Λούβρο.

Το ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης αποτελεί μία άγνωστη πτυχή της ιστορίας μας και οφείλουν οι χιλιάδες επισκέπτες του νησιού να το γνωρίσουν, και οι αρκετοί ερευνητές που ασχολούνται με αυτό, να το αναδείξουν περισσότερο. Η συνέχεια θα πρέπει να είναι ακόμη πλούσια, το οφείλουμε στους νέους ανθρώπους που θυσιάστηκαν το Σεπτέμβριο του 1821 και αργότερα, για ελευθερία σώματος και πνεύματος.


Για το Ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης περισσότερα στο Δορδανάς Σ- Μαλκίδης Θ. (επιμ.) Σαμοθράκη: Ιστορία- Αρχαιολογία- Πολιτισμός. Πρακτικά Επιστημονικού Συνεδρίου. Θεσσαλονίκη: εκδόσεις Επίκεντρο 2008.



H ομιλία του Θ. Μαλκίδη στο Ι.Ν. Αγίου Βασιλείου Αλεξανδρούπολης για το Ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης την 1η Σεπτεμβρίου 1821.


Το ρεπορτάζ της Δέλτα Τηλεόρασης για την έλευση της Παναγίας της Κρημνιώτισσας στην Αλεξανδρούπολη και το Ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης






Η έλευση της εικόνας της Παναγίας Κρημνιώτισσας στον Ι. Ν. Αγίου Βασιλείου  της  Αλεξανδρούπολης