Τραπεζούντα σπορ: Μία ομάδα – μία πόλη μία… θρησκεία
του Θοδωρή Ασβεστόπουλου…
Μπαίνοντας στο αεροπλάνο για να μεταβείς από την Κωνσταντινούπολη στην Τραπεζούντα, αντιλαμβάνεσαι αμέσως τι είναι αυτό με το οποίο ταυτίζεται όσο τίποτε άλλο η πόλη την οποία έχεις προορισμό.
Οι περισσότεροι από τους επιβαίνοντες φορούσαν φανέλες, μπλούζες, κασκόλ, σκούφους, μπουφάν και οτιδήποτε μπορεί να φανταστεί κανείς με τα διακριτικά της Τραπεζούντα (Τράμπζον) σπορ (εν συντομία TS), της ομάδας της Τραπεζούντας που συμπλήρωσε τα πενήντα χρόνια από την ίδρυση της (2 Αυγούστου 1967).
Ακόμα και μία ευσεβής μουσουλμάνα με ολόμαυρο χιτζάμπ είχε περασμένο στο λαιμό της το μπορντό μαβί κασκόλ της Τραμπζονσπόρ, ενώ ένα βρέφος στην αγκαλιά της μητέρας του ήταν ντυμένο με τα χρώματα και το έμβλημα του συλλόγου.
Την ημέρα της συγκεκριμένης πτήσης η ομάδα της Τραπεζούντας έπαιζε εντός έδρας με την Προύσα (Μπούρσα) σπορ για τον τουρκικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου και εκατοντάδες από τους Τραπεζούντιους που διαμένουν μόνιμα στην Κωνσταντινούπολη μετέβαιναν στον τόπο της καταγωγής τους για το Σαββατοκύριακο προκειμένου να παρακολουθήσουν από κοντά την αγαπημένη τους ομάδα. Το ταξίδι αυτό το κάνουν κάθε φορά που η TS παίζει στην έδρα της.
Μία παρέα επιβατών έπιασε κουβέντα με έναν τουρίστα από την Ελλάδα που φορούσε φούτερ της Νάπολι και τον ρωτούσαν γιατί υποστηρίζει την συγκεκριμένη ομάδα. Τους απάντησε ότι εκεί έπαιζε ο Μαραντόνα ο – κατά τη γνώμη του – καλύτερος ποδοσφαιριστής όλων των εποχών, για να πάρει την ανταπάντηση «Ποιος είναι ο Μαραντόνα; Έχει παίξει στην Τράμπζονσπορ;»!
Αργότερα ο ίδιος οπαδός της τουρκικής ομάδας έκανε και το εξής λογοπαίγνιο: «Δεν είμαστε με τον Χάμσικ (παίκτη της Νάπολι) είμαστε με το χαμψί». Το χαμψί, είναι ένα είδος ψαριού που ευδοκιμεί στην Μαύρη Θάλασσα (αντίστοιχο του δικού μας γαύρου), με μπλε – μαβί σώμα και μπορντό μάτια, τα οποία αποτελούν και τα χρώματα της Τράμπζονσπορ.
Η εμπειρία στο αεροπλάνο ήταν ο πρόλογος για το τι θα ζούσαμε στην πόλη της Τραπεζούντας. Οι δρόμοι και οι πλατείες ολόκληρο το Σάββατο, ημέρα του αγώνα, γεμάτοι κόσμο που πηγαινοερχόταν, με την πλειοψηφία των ανθρώπων ντυμένη στα χρώματα της TS. Ολόκληρη η πόλη κινείται, ζει και αναπνέει στους ρυθμούς της Τράμπζονσπορ τις ημέρες των εντός έδρας αγώνων. Όμως και τις εργάσιμες ημέρες θα δούμε τις πλατείες και τους πεζόδρομους στολισμένους με σημαιάκια της TS, ενώ αφίσες και διακριτικά του τοπικού αθλητικού συλλόγου θα δούμε ακόμα και σε καφενεία απομακρυσμένων ορεινών χωριών του Νομού Τραπεζούντας, όπως στο Όξοχο .
«Η ημέρα που παίζει η ομάδα μας στο γήπεδο της, είναι ημέρα ξεκούρασης, ημέρα γιορτής, ημέρα γλεντιού. Για εμάς, Τράμπζονσπορ σημαίνει ταυτότητα, σημαίνει πατρίδα, σημαίνει θρησκεία. Σε όλη την Τουρκία γνωρίζουν πόσο παθιασμένα αγαπάμε την ομάδα μας», δήλωσε στο Κανάλι Ένα, μόνιμος κάτοικος της Τραπεζούντας.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι εκείνη την ημέρα κυκλοφορούσαν στην πόλη με τα κασκόλ και τις φανέλες της ομάδας τους φίλαθλοι της φιλοξενούμενης Προύσα (Μπούρσα)σπορ, χωρίς να αντιμετωπίσουν κανένα πρόβλημα.
Οι οπαδοί της TS έχουν την καλύτερη διάθεση όταν κερδίζει η ομάδα τους, ενώ δεν απέχει πολύ από το να χαρακτηριστεί ως εθνική εορτή κάθε νίκη επί ομάδας της Κωνσταντινούπολης.
Ο σύλλογος όμως στον οποίο οι φίλοι της Τράμπζονσπορ τρέφουν μεγάλο μίσος είναι η Φενέρμπαχτσε. Όπως σημειώνουν, τα «καναρίνια» (το παρατσούκλι της Φενέρ από τα κίτρινα και μπλε χρώματα), τους έχουν αδικήσει μέσω της διαιτησίας σε όλους σχεδόν τους μεταξύ τους αγώνες. Το αποκορύφωμα της αντιπαράθεσης ήταν η αγωνιστική περίοδος 2010 – 2011, όταν η Φενέρμπαχτσε κατέκτησε το τουρκικό πρωτάθλημα, με τον πρόεδρό της όμως Αζίζ Γιλντιρίμ να είναι ένα εκ των τριάντα ατόμων που φυλακίστηκαν για εμπλοκή σε στήσιμο δεκαεννέα αγώνων.
Η υπόθεση έφτασε μέχρι την UEFA, η οποία απείλησε την τουρκική ποδοσφαιρική ομοσπονδία με αυστηρότατες ποινές σε περίπτωση που έστελνε την Φενέρμπαχτσε στο Τσάμπιονς Λιγκ ή οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή διοργάνωση. Έτσι την θέση των «καναρινιών» πήρε η Τράμπζονσπορ, η οποία συμμετείχε στην μεγαλύτερη διασυλλογική διοργάνωση την περίοδο 2011 – 2012. Παρ’ όλα αυτά όμως η εγχώρια ομοσπονδία δεν αφαίρεσε τον τίτλο από την Φενέρ, με την υπόθεση να είναι ακόμα στα δικαστήρια.
«Είμαστε βαθύτατα αδικημένοι από το κατεστημένο της Κωνσταντινούπολης αλλά ειδικότερα από την Φενέρμπαχτσε, ομάδα την οποία υποστηρίζει ανοικτά ο Πρόεδρος Ερντογάν, που σημαίνει ότι είναι δύσκολο να βρούμε το δίκιο μας», λέει οπαδός της TS.
Όμως η προσήλωση των κατοίκων ολόκληρου του Νομού Τραπεζούντας στην ομάδα τους αποτελεί μάλλον και την υποσυνείδητη ή και ενσυνείδητη παραδοχή της διαφορετικότητας τους από τους κατοίκους της υπόλοιπης Τουρκίας.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι οπαδοί κυρίως της Φενέρμπαχτσε, αποκαλούν υποτιμητικά τους Τραπεζούντιους ως «Πόντιους», «Ελληνόσπορους» και «Παιδιά των Ρωμιών».
Ιδού και μερικά από τα χαρακτηριστικά συνθήματα των οπαδών της Τράμπζονσπορ που παραπέμπουν στην περιοχή και στον πολιτισμό του Πόντου:
«Τουλούμι – κεμεντζέ – χορόν, είσαι πρωταθλήτρια Τραμπζόν», ως φόρος τιμής στα παραδοσιακά μουσικά όργανα και τον χορό του Πόντου.
«Με το μπορντό αίμα μας στον μπλε ουρανό θα γράψουμε: Είσαι πρωταθλήτρια Τράμπζονσπορ», παραλληλισμός των χρωμάτων της ομάδας με τα χρώματα του αίματος και του ουρανού.
«Έξι φορές γκρεμίσαμε το παλάτι της Κωνσταντινούπολης και πάλι θα το γκρεμίσουμε», εννοώντας τα έξι πρωταθλήματα που κέρδισε η ομάδα, αφού όλα τα υπόλοιπα τα κέρδισαν οι τρεις μεγάλες ομάδες της Κωνσταντινούπολης (Γαλατασαράι, Φενέρμπαχτσε, Μπεσίκτας) με εξαίρεση το πρωτάθλημα 2009 – 2010 που το πήρε η ομάδα της Προύσας, η Μπούρσασπορ.
«Ο ήλιος ανατέλλει από την Ανατολή και η καταιγίδα από την Μαύρη Θάλασσα», με σαφή αναφορά στη γεωγραφική θέση της Τραπεζούντας.