Μνημόσυνο Πεσόντων και δέηση υπέρ ανεύρεσης των αγνοούμενων Καταδρομέων 33ης Μοίρας. Κύπρος 1974.

Την Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου 2019 στις 11πμ. τελείται το Εθνικό Μνημόσυνο των  Καταδρομέων της 33ης Μοίρας  που έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι εναντίων των Τούρκων εισβολέων το 1974, καθώς επίσης και δέηση υπέρ ανεύρεσης των αγνοουμένων, στο στρατόπεδο της 33ης Μοίρας Καταδρομών στο Σταυροβούνι.


Η 33 Μοίρα Καταδρομών συγκροτήθηκε στις 30 Απριλίου 1965 

στο Πευκόδασος, νοτίως του χωριού Πεδουλάς. Το καλοκαίρι του 1967 μεταστάθμευσε αρχικά στο Πέντε Μίλι Κερύνειας και στη συνέχεια στο Πέλλα Πάις, όπου και παρέμεινε μέχρι την Τουρκική εισβολή του 1974.

Στις 15 Ιουλίου 1974, δύναμη ενός λόχου της Μοίρας, υπό τον Υπολοχαγό Βασίλειο Ροκκά, που είχε σταλεί από το προηγούμενο Σάββατο στο στρατόπεδο της 31 Μοίρας Καταδρομών, στην Αθαλάσσα, επιτέθηκε παράλληλα με δύο Λόχους Κρούσεως της 31 Μοίρας Καταδρομών, ενάντια στο ΡΙΚ και το αρχηγείο του Εφεδρικού Σώματος.

Στις 20 Ιουλίου, πέντε μέρες αργότερα, η Μοίρα επιχείρησε και κατέλαβε, μέχρι το πρωινό της επόμενης μέρας, τις πρώτες οχυρωματικές γραμμές του Αγίου Ιλαρίωνα. Εκεί έπεσε, μεταξύ άλλων καταδρομέων, ο ηρωικός Διοικητής της Μοίρας Ταγματάρχης Γεώργιος Κατσάνης.

Στις 22 Ιουλίου 1974, η Μοίρα αντεπιτέθηκε για να εξαλείψει το προγεφύρωμα των Τούρκων στον Άγιο Γεώργιο Κερύνειας. Λεπτομέρειες από το προσωπικό ημερολόγιο του αστυνομικού Πολύδωρα Γεωργιάδη αναφέρουν τα κάτωθι: ‘‘… Ενώ υποχωρούσαμε κατέφθασαν 20 λοκατζήδες. Φορούσαν όλοι κοντά παντελόνια και κρατούσαν τσέχικα όπλα. Ο ένας από αυτούς, ο Αντρέας Μάμα Στυλιανού, ήταν τραυματισμένος. Οι λοκατζήδες μας είπαν να υποχωρήσουμε. Αυτοί τράβηξαν εμπρός. Τέτοιο θάρρος δεν είδα ποτέ στη ζωή μου. Οι Τούρκοι εξαπέλυσαν τη στιγμή εκείνη τη δεύτερη επίθεση. Τότε κροτάλισαν τα αυτόματα των λοκατζήδων. Το θέαμα ήταν ανεπανάληπτο. Οι Τούρκοι έπεφταν νεκροί ο ένας μετά τον άλλο. Οι λοκατζήδες πολεμούσαν ως πραγματικοί ήρωες. Κάτω από τις ελιές γέμισε ο τόπος με πτώματα Τούρκων. Η μάχη συνεχίστηκε μέχρι τη νύκτα…’’

Στις 23 Ιουλίου η Μοίρα συγκεντρώθηκε στο στρατόπεδο Τύμπου όπου και ανασυγκροτήθηκε. Το βράδυ στις 10 Αυγούστου, αντικατέστησε την 31 Μοίρα Καταδρομών που βρισκόταν στα Πάναγρα, ενώ τη νύκτα 15 Αυγούστου, τάχθηκε αμυντικά στη διάβαση Αγίας Μαρίνας Σκυλλούρας. Το πρωί, στις 16 Αυγούστου, αντικαταστάθηκε από μονάδα πεζικού κι έλαβε αμυντική διάταξη στην περιοχή Μενοίκου. Στις 22 Αυγούστου μεταστάθμευσε στο χωριό Απλίκι και τέλος, στις 24 Σεπτεμβρίου, στο Σταυροβούνι, όπου ευρίσκεται μέχρι σήμερα.

Υπό την πολεμική σημαία της 33 Μοίρας Καταδρομών έπεσαν ή αγνοούνται 67 αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και οπλίτες.

Μεταξύ των ηρωικών νεκρών, ο Διοικητής της Μοίρας, Ταγματάρχης Γεώργιος Κατσάνης, ο οποίος έπεσε στην πρώτη γραμμή στον Άγιο Ιλαρίωνα και ο Υπολοχαγός Νίκος Κατούντας, ο οποίος έπεσε μαχόμενος στο τ/κ χωριό Τέμπλος, λίγο έξω από την πόλη της Κερύνειας.
Οι περισσότεροι σκοτώθηκαν στην περιοχή του Αγίου Γεωργίου και στη γύρω περιοχή της Κερύνειας μετά τη διεμβόλιση της αμυντικής μας διάταξης από τα άρματα μάχης και τις μηχανοκίνητες μονάδες του εισβολέα.

Από τις εκταφές αγνοουμένων έχει διαπιστωθεί ότι ένας αριθμός καταδρομέων της 33ης Μοίρας δολοφονήθηκαν από Τούρκους στρατιώτες και Τουρκοκύπριους παραστρατιωτικούς μετά τον εγκλωβισμό τους από τον τουρκικό στρατό στην περιοχή της Κερύνειας ή σε ενέδρες κατά την οπισθοχώρησή τους στη φάση της εκεχειρίας.

Ο τελευταίος καταδρομέας που ετάφη πρόσφατα στις ελεύθερες περιοχές ήταν ο Χριστάκης Κυρατζής από τον Άγιο Αμβρόσιο, ο οποίος δολοφονήθηκε στην περιοχή του μικτού χωριού Καζάφανι.

Ο μεγάλος αριθμός των νεκρών της μονάδας οφείλεται κατά κύριο λόγο στην άνιση σφοδρή σύγκρουση στο ανοικτό πεδίο της μάχης με τον τουρκικό στρατό.

Η ανδρεία των καταδρομέων υπήρξε απαράμιλλη και η σφοδρότητα της σύγκρουσης μνημειώδης. Οι περιγραφές των επιζησάντων της μάχης, χωρίς ίχνος υπερβολής, παραπέμπουν σε κόλαση.
Ένας άλλος λόγος, ο οποίος πρέπει να αναφερθεί και να προσεχθεί ιδιαίτερα, είναι ότι η Μοίρα οδηγήθηκε στο πεδίο της μάχης την τελευταία στιγμή, χωρίς τον ηρωικό διοικητή της, ο οποίος έπεσε νεκρός την προηγούμενη μέρα.

Πεσόντες και αγνοούμενοι της 33ης Μοίρας Καταδρομών

1 Τχης Κατσάνης Γεώργιος Ιούλιος 1974 Αγιος Ιλαρίωνας 2 Υπλγος Κατούντας Νικόλαος Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 3 Ανθλγος Αντωνίου Αντώνιος Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 4 Ανθλγος Μελιφρονίδης Γεώργιος Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 5 Ανθλγος Χατζηκύρου Γεώργιος Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 6 Ανθλγος Χριστοφίδης Κωνσταντίνος Ιούλιος 1974 Αγιος Ιλαρίωνας 7 Λοχίας Αριστείδου Κυριάκος Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 8 Λοχίας Αυστραλού Κωνσταντίνος Ιούλιος 1974 Πενταδάκτυλος 9 Λοχίας Θεοχαρίδης Ευγένιος Ιούλιος 1974 Πέλλαπαις 10 Λοχίας Ιωάννου Ανδρέας Ιούλιος 1974 Κερύνεια 11 Λοχίας Καρεφυλλίδης Χρίστος Ιούλιος 1974 Κερύνεια 12 Λοχίας Κουππάνος Ιωάννης Ιούλιος 1974 Κερύνεια 13 Λοχίας Κυριάκου Νεόφυτος Ιούλιος 1974 Κερύνεια 14 Λοχίας Κυριάκου Χρίστος Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 15 Λοχίας Μεσαρίτης Σωτήριος Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Kερύνειας 16 Λοχίας Ορφανού Θεοτόκης Ιούλιος 1974 Αγιος Ιλαρίωνας 17 Λοχίας Πίττας Αναστάσιος Ιούλιος 1974 Κερύνεια 18 Λοχίας Προεστός Παναγιώτης Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 19 Λοχίας Ρωσσίδης Κωνσταντίνος Ιούλιος 1974 Κερύνεια 20 Δνεας Γεωργίου Σάββας Ιούλιος 1974 Αγιος Ιλαρίωνας 21 Δνεας Κωστή Ανδρέας Ιούλιος 1974 Αγιος Ιλαρίωνας 22 Δνεας Παπαχριστοδούλου Νικόλαος Ιούλιος 1974 Κερύνεια 23 Δνεας Σάββα Γεώργιος Ιούλιος 1974 Αγιος Ιλαρίωνας 24 Κ/δ Αλεξάνδρου Χρίστος Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 25 Κ/δ Ανδρέου Αριστοφάνης Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 26 Κ/δ Αντωνίου Κύπρος Ιούλιος 1974 Αγιος Ιλαρίωνας 27 Κ/δ Γεωργίου Γεώργιος Ιούλιος 1974 Κερύνεια 28 Κ/δ Γεωργίου Μιχαήλ Ιούλιος 1974 Κερύνεια 29 Κ/δ Γιαννή Φώτιος Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 30 Κ/δ Δημητρίου Ιωάννης Ιούλιος 1974 Πέλλαπαις 31 Κ/δ Δρουσιώτης Σωτήριος Ιούλιος 1974 Πέλλαπαις 32 Κ/δ Θεοδούλου Ανδρέας Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 33 Κ/δ Θρασυβούλου Λάζαρος Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 34 Κ/δ Ιωάννου Κώστας Ιούλιος 1974 Πέλλαπαις 35 Κ/δ Ιωνά Ανδρέας Ιούλιος 1974 Αγιος Ιλαρίωνας 36 Κ/δ Καλαποδά Βάσος Ιούλιος 1974 Πέλλαπαις 37 Κ/δ Καράντωνας Παναγιώτης Ιούλιος 1974 Αγιος Ιλαρίωνας 38 Κ/δ Κκολού Ανδρέας Ιούλιος 1974 Αγιος Ιλαρίωνας 39 Κ/δ Κουκουλή Λοίζος Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 40 Κ/δ Κυρατζή Χρίστος Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 41 Κ/δ Κυριάκου Κωνσταντίνος Ιούλιος 1974 Πέλλαπαις 42 Κ/δ Λουκά Χριστόδουλος Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 43 Κ/δ Μαντράλης Κωνσταντίνος Ιούλιος 1974 Κουτσοβέντης 44 Κ/δ Μιχαήλ Αντώνιος Ιούλιος 1974 Κερύνεια 45 Κ/δ Μιχαήλ Γεώργιος Ιούλιος 1974 Κουτσοβέντης 46 Κ/δ Μιχαήλ Νικόλαος Ιούλιος 1974 Κερύνεια 47 Κ/δ Πατσαλίδης Μάριος Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 48 Κ/δ Παυλή Παναγιώτης Ιούλιος 1974 Πενταδάκτυλος 49 Κ/δ Παύλου Παύλος Ιούλιος 1974 Άγιος Ιλαρίωνας 50 Κ/δ Πέτρου Πέτρος Ιούλιος 1974 Κερύνεια 51 Κ/δ Πίττας Κωνσταντίνος Ιούλιος 1974 Πενταδάκτυλος 52 Κ/δ Σάββα Σάββας Ιούλιος 1974 Ασπρη Μούττη 53 Κ/δ Σεργίου Δημήτριος Ιούλιος 1974 Κερύνεια 54 Κ/δ Σοφοκλέους Σταύρος Ιούλιος 1974 Λευκωσία 55 Κ/δ Στυλιανού Ανδρέας Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 56 Κ/δ Στυλιανού Κυριάκος Ιούλιος 1974 Κερύνεια 57 Κ/δ Τριγγή Γεώργιος Ιούλιος 1974 Συγχαρί 58 Κ/δ Χαραλαμπίδης Μιχαήλ Ιούλιος 1974 Κερύνεια 59 Κ/δ Χαραλάμπους Μιχαήλ Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 60 Κ/δ Χατζηγεωργίου Παναγιώτης Ιούλιος 1974 Κερύνεια 61 Κ/δ Χατζηθεοδούλου Κωνσταντίνος Ιούλιος 1974 Κερύνεια 62 Κ/δ Χατζηλουκά Ανδρέας Ιούλιος 1974 Αγιος Γεώργιος Κερύνειας 63 Κ/δ Χατζηνικολάου Σταύρος Ιούλιος 1974 Πέλλαπαις 64 Κ/δ Χατζηχριστοδούλου Ανδρέας Ιούλιος 1974 Κερύνεια 65 Κ/δ Χρίστου Νικόλαος Ιούλιος 1974 Κερύνεια 66 Κ/δ Χριστοφόρου Αλέξανδρος Ιούλιος 1974 Κερύνεια 67 Κ/δ Ψαρά Κώστας Ιούλιος 1974 Πέλλαπαις