Σε συνέντευξη που είχε δώσει ο Οδυσσέας Ελύτης πριν από
45 χρόνια (εφημ. ΤΑ ΝΕΑ, 26.11.1976) στον δημοσιογράφο
Γιώργο Πηλιχό, θα μπορούσε βάσιμα να υποστηριχθεί ότι ο
μεγάλος ποιητής μας είχε π ρ ο φ η τ ε ύ σ ε ι με θαυμαστή
των τρομοκρατημένων πολιτών στα “βίτσια των ειδικών” που
καλύπτουν ως παραπλανητικός μανδύας τις ανθρωποφάγες ορέξεις
των μελών των εθνικών κυβερνήσεων.
Με αφορμή τις μεταφράσεις που ετοίμαζε, είχε τονίσει ότι δεν
σταματά να δουλεύει και δεν απελπίζεται: «Όπως και οι άλλοι
συνάδελφοί μου, επιμένω μ’ ένα πείσμα που καταντά ακατανόητο,
άμα σκεφτείς για τί αποχρώσεις ποιότητας αγωνιζόμαστε ανάμεσα
σ’ έναν κόσμο χοντροκομμένο, που δεν παίρνει είδηση από τέτοια.
Και δεν εννοώ, φυσικά, τους λιγοστούς ανήσυχους νέους, που
αποτελούν και την παρηγοριά μας, εννοώ το κατεστημένο και τα
ιδανικά του. Μια καινούργια β α ρ β α ρ ό τ η τ α που απειλεί να
μας κ ο υ κ ο υ λ ώ σ ε ι!».
Στην τελευταία ερώτηση του δημοσιογράφου «τι σας απασχολεί,
τι σας ανησυχεί περισσότερο, όταν αναλογίζεστε το μέλλον»,
εκείνος απάντησε με τρόπο που μας κάνει να ανατριχιάζουμε:
«Ήδη, σας το είπα. Είναι η βαρβαρότητα. Τη βλέπω να’ ρχεται
μεταμφιεσμένη, κάτω από άνομες συμμαχίες και προσυμφωνημένες υποδουλώσεις. Δεν θα πρόκειται για τους φούρνους του Χίτλερ
ίσως, αλλά για μ ε θ ο δ ε υ μ έ ν η και οιονεί ε π ι σ τ η μ ο ν ι κ ή καθυπόταξη του ανθρώπου. Για τον πλήρη ε ξ ε υ τ ε λ ι σ μ ό του.
Για την ατίμωσή του. Οπόταν αναρωτιέται κανείς:
Για τι παλεύουμε νύχτα μέρα κλεισμένοι στα εργαστήριά μας;
Παλεύουμε για ένα τ ί π ο τ ε, που ωστόσο είναι το π α ν.
Είναι οι δ η μ ο κ ρ α τ ι κ ο ί θεσμοί, που όλα δείχνουν ότι
δεν θ’ αντέξουν για πολύ. Είναι η π ο ι ό τ η τ α, που γι’ αυτή
δεν δίνει κανείς πεντάρα. Είναι η ο ν τ ό τ η τ α του ατόμου, που
βαίνει προς την ο λ ι κ ή της έ κ λ ε ι ψ η. Είναι η ανεξαρτησία των
μικρών λαών, που έχει καταντήσει ήδη ένα γράμμα κενό.
Είναι η αμάθεια και το σκότος. Ότι οι λεγόμενοι “πραχτικοί
άνθρωποι” –κατά πλειονότητα, οι σημερινοί αστοί– μας
κοροϊδεύουν, είναι χαρακτηριστικό. Εκείνοι βλέπουν το τίποτε.
Εμείς το παν. Πού βρίσκεται η αλήθεια, θα φανεί μια μέρα, όταν
δεν θα’ μαστε πια εδώ. Θα είναι, όμως, εάν αξίζει, το έργο κάποιου
απ’ όλους εμάς. Και αυτό θα σώσει την τιμή όλων μας – και της
εποχής μας».