Καθὼς ὑποχωρεῖ σταδιακὰ ἡ φυλὴ τῶν Χαόνων στὴν Ἤπειρο, οἱ Μολοσσοὶ ἐμφανίζονται στὴν ἱστορία καὶ ἐπὶ τῶν ἡμερῶν τοῦ βασιλιᾶ Νεοπτόλεμου ἱδρύεται ὁμοσπονδία μὲ τὴν συμμετοχὴ ὅλων τῶν ἠπειρωτικῶν φύλων ποὺ σταδιακὰ ἐνσωματώνεται στὸ βασίλειο τῆς Μακεδονίας τοῦ Φιλίππου Β'.
Τὸ δυναμικὸ πνεῦμα τῶν ἠπειρωτῶν δὲν παύει νὰ ξεχωρίζει παρὰ τὴν ἕνωση μὲ τοὺς Μακεδόνες καὶ ἔτσι στὸ προσκήνιο ἐμφανίζεται ὁ Πύρρος τῆς Ἠπείρου, ὅπου μετὰ τὴν λαμπρή του πορεία, ἀλλὰ καὶ τὸ μοιραῖο τέλος του στὸ Ἄργος, ἡ ἠπειρωτικὴ Ὁμοσπονδία ὁρίζει ὥστε ἕνας ἀπὸ τοὺς τρεῖς στρατηγούς της νὰ εἶναι Χάονας. Ἐνῶ μετὰ ἀπὸ μία πολιτιστικὴ καὶ πολιτικὴ ἀναλαμπή, στὴν Ἤπειρο ἐπιτίθενται οἱ Ρωμαῖοι. Μὲ μανιώδη ζῆλο καὶ ἔχοντας ὡς κίνητρο τὴν νίκη τοῦ Πύρρου στὴν Ρώμη, ἐξανδραποδίζουν, ξεθεμελιώνουν, κλέβουν καὶ σκλαβώνουν ἄνω ἀπὸ 150 χιλιάδες Ἠπειρῶτες. Μετὰ τὰ φοβερὰ δεινὰ ποὺ ὑπέστη ὁ τόπος ἀπὸ τὸ Λεύκιο Αἰμίλιο Παῦλο καὶ τὸ στράτευμά του, τὸ ἑλληνικὸ πνεῦμα ἀναγεννιέται, ἀλλὰ αὐτὴν τὴν φορὰ μέσα ἀπὸ τὸ ἑλληνορωμαϊκὸ ἰδεῶδες ποὺ συναντᾶ τὴν κορύφωσή του στὸ Βυζάντιο.
Ὁ ἑλληνισμὸς τῆς Χιμάρας κατ' ἐκείνη τὴν περίοδο, ὅπως καὶ ὁ ἑλληνισμὸς ἐντὸς καὶ ἐκτὸς τῶν ὁρίων τῆς ἄλλοτε τρανῆς Χαονίας, συνεχίζει νὰ ἀποτελεῖ σημεῖο τριβῆς καὶ πεδίο σκληρῶν ἐπελάσεων. Γότθοι, Οὗννοι, Ὀστρογότθοι, Σλάβοι καὶ ἄλλοι βάρβαροι, ἐπιτίθενται ἀνελέητα στὴν Ἤπειρο.
Σύμφωνα μὲ ἀναφορὲς τοῦ Πλίνιου, ἡ Χιμάρα ὑπῆρξε τὸ ὁρμητήριο γιὰ ἐπιθέσεις τῶν βαρβαρικῶν φυλῶν τῆς Δύσης. Ἐνῶ ὁ ἴδιος κάνει λόγο πὼς ἤδη ἀπὸ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια ὁ αὐτοκράτορας τοῦ Βυζαντίου Ἰουστινιανὸς ἰσχυροποιεῖ τὸ ἤδη ὑπάρχον φρούριό της, ἐνῶ χαρακτηριστικὰ τὸ ἀποδίδει: "Ιη Ἐρiri ora castellum in Acrocerauniis Chimera". Ἐπιπλέον ὁ γνωστὸς ἱστοριογράφος Προκόπιος στὸ ἔργο του «Περὶ Κτισμάτων» ἀναφέρει τὴν πόλη τῆς Χιμάρας μὲ τὸ ὄνομα «Χίμαιρα», ἐνῶ ἡ μεταγενέστερή του Ἄννα Κομνηνή, κόρη τοῦ αὐτοκράτορα Ἀλεξίου Κομνηνοῦ, στὸ ἔργο της «Ἀλεξιάδα» ποὺ τὸ ἀφιερώνει στὸν πατέρα της καὶ στὴν αὐτοκρατορική του πορεία, τὴν ἀναφέρει ὡς «Χιμάρα». Ἡ ἀκριτικὴ Χιμάρα ἐκτὸς τῶν προαναφερόμενων ἐπιδρομῶν, γνωρίζει καταστροφὴ ἀπὸ τοὺς Σαρακηνοὺς τὸ 877 καὶ ἀπὸ τοὺς Βούλγαρους τὸ 1034. Ἐνῶ ἀκόμη ἀκολουθοῦν οἱ Σέρβοι ὑπὸ τὸν Στέφανο Κράλλη ποὺ τὴν ὑποτάσσουν τὸ 1346.
Τὸ ἀντιστασιακὸ φρόνημα τῆς περιοχῆς, τὸ ὁποῖο καὶ διαχρονικὰ παρατηρεῖται, ἐμφανίζεται ξανὰ στὸ προσκήνιο ὅταν ὁ βασιλιὰς τῆς Νεάπολης Κάρολος, ἀποβιβάζεται στὰ παράλια τῆς Χιμάρας κατὰ τὸ 1403 καὶ μαζὶ μὲ τοὺς Χιμαριῶτες ἀπωθεῖ τὰ ἀλβανικὰ φύλα πρὸς τὸν Βορρᾶ. Ἐνῶ ἀκόμη ὁ στενὸς φίλος τοῦ Γεωργίου Καστριώτη, Γεώργιος Στρέσιος, μαζὶ μὲ τοὺς Χιμαραίους, προσπαθεῖ νὰ ἀναχαιτίσει τοὺς Ὀθωμανούς. Ὡστόσο ἡ προσπάθεια δὲν ἀπέδωσε καὶ ἡ Χιμάρα τὸ 1463 τελεῖ ὑπὸ τὴν προστασία τῶν Ἐνετῶν.
Μετὰ τὴν ἐγκαθίδρυση τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας σὲ ὅλα τὰ Βαλκάνια, ἡ Χιμάρα γιὰ 5 αἰῶνες ἀντιστάθηκε σθεναρὰ καὶ ταυτόχρονα ὑπῆρξε ἀνεξάρτητη στὸ φρόνημα. Συνέχιζε ἀδιάκοπα νὰ ὀργανώνει ἀντιστασιακὰ κινήματα κατὰ τῶν κουρσάρων, τῶν Τούρκων καὶ τῶν Τουρκαλβανῶν. Κατάφερε νὰ γνωρίσει 10 χρόνια πλήρης ἐλευθερίας λίγο πρὶν ὑποταχθεῖ στὸ στρατὸ τοῦ σουλτάνου Βαγιαζὴτ κατὰ τὸ 1492.
Μετὰ ἀπὸ πολλὲς διαπραγματεύσεις, οἱ ἀντιπρόσωποι τῆς Χιμάρας δέχθηκαν τὴν ὑποταγή, ἀλλὰ ὑπὸ ὅρους. Ὄροι οἱ ὁποῖοι οὐσιαστικὰ δημιούργησαν τὴν «Αὐτόνομη Συμπολιτεία τῶν Κεραυνίων», ἡ ὁποία ἀποτελοῦνταν ἀπὸ 33 χωριά. Τὰ κεκτημένα τους ἀνανεώθηκαν καὶ πάλι ἀπὸ τὸ Σουλεϊμᾶν τὸν Μεγαλοπρεπή, καθὼς οἱ ἀγῶνες τους δὲν ἔπαυαν ποτὲ νὰ ἔχουν ὡς σκοπὸ τὴν πλήρη ἀπελευθέρωση τοῦ τόπου τους, κατὰ τὰ πρότυπα τῶν ἀρχαίων Χαόνων.
Πηγή: www.himara.gr