ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ, ΟΙ ΑΓΓΛΟΙ ΚΑΙ Ο ΙΕΡΟΣ ΛΟΧΟΣ
Στις 8 Μαΐου 1945 ο Γερμανός διοικητής Ανατολικού Αιγαίου υποστράτηγος Βάγκενερ υπέγραφε στη Σύμη το πρακτικό παράδοσης των υπ’ αυτόν δυνάμεων στον Βρετανό ταξίαρχο Μόφατ. Εκ μέρους της Ελλάδας, υπογράφει ο διοικητής του Ιερού Λόχου συνταγματάρχης Χριστόδουλος Τσιγάντες. Την επομένη δώδεκα Ιερολοχίτες και ο αντισυνταγματάρχης Μεσσηνόπουλος αποβιβάζονται στη Λέρο που έπλεε στα γαλανόλευκα. Στην Κω αποβιβάζονται άλλοι ένδεκα Ιερολοχίτες ενώ στις 10 Μαΐου εγκαθίστανται στη Ρόδο ως ελληνική αντιπροσωπεία 32 Ιερολοχίτες.
Ωστόσο το απόσπασμα 240 ανδρών που φτάνει από τη Σύμη στη Λέρο συναντά την αχαρακτήριστη στάση του Βρετανού διοικητή της Λέρου συνταγματάρχη Μπερντ που διατάσσει την απομάκρυνσή τους «διότι η πολιτική κατάσταση στη νήσο είναι πολύ σοβαρά»! Ένα άλλο τμήμα 60 ανδρών υπό τον ταγματάρχη Παπαγεωργόπουλο αποβιβάζεται στην Κάλυμνο όπου οι Άγγλοι, όπως και στα άλλα νησιά, το γερμανικό πολεμικό υλικό το ρίχνουν στη θάλασσα ή το καταστρέφουν αντί να το παραδώσουν ως λάφυρα πολέμου στα ελληνικά τμήματα. Επιπροσθέτως: Ο στρατηγός Μανέτας αφηγείται στις αναμνήσεις του την εμφάνιση πρωτοκόλλου που διακινούσαν προς υπογραφή δύο Άγγλοι αξιωματικοί με αίτηση να αποτελέσει μετά τον πόλεμο η Δωδεκάνησος… ανεξάρτητη περιοχή, είδος κτήσεως του Ηνωμένου Βασιλείου, σε σύνδεση με την Κύπρο. Όταν οι αξιωματικοί αυτοί εκδιώχθηκαν από τη Σύμη από τον επιτελάρχη του Ιερού Λόχου Ρούσσο, έφτασε σήμα του Στρατηγείου Μέσης Ανατολής στον Τσιγάντε ότι ο «επιτελάρχης του παρεκώλυε την εκτέλεση ωρισμένων εντολών του αυτοκρατορικού επιτελείου».
Αν η προσπάθεια των Άγγλων ιμπεριαλιστών απέτυχε τελικά και η διάσκεψη ειρήνης των Παρισίων απέδωσε το αυτονόητο δικαίωμα στους Έλληνες της Δωδεκανήσου, οι Έλληνες της Κύπρου και της Βορ. Ηπείρου δεν στάθηκαν το ίδιο τυχεροί. Παρέμειναν δέσμιοι του ζυγού, της Δύσης οι πρώτοι, της Ανατολής πλέον οι δεύτεροι. Όσο για τους Ιερολοχίτες, τέλη Ιουνίου επέστρεψαν στην Αλεξάνδρεια (όπου αφοπλίστηκαν, όπως όριζαν τα συμφωνηθέντα μετά τη Βάρκιζα), πριν πάρουν στις 17 Ιουλίου το πλοίο της επιστροφής για τον Πειραιά. Η παρασημοφόρηση της ένδοξης σημαίας στις 7 Αυγούστου στο Πεδίο του Άρεως έμοιαζε με λαμπρό τέλος.
Κ. Χατζηαντωνιου