Το πολιτικό σκέλος του πάλαι ποτέ Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) έλαβε 27 έδρες στην Συνέλευση των 90 μελών – Πρωθυπουργός της Σκωτίας: Θα δούμε θεμελιώδεις αλλαγές στη διακυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου τα επόμενα χρόνια.
Για πρώτη φορά στην ιστορία της Βορείου Ιρλανδίας το Σιν Φέιν το κόμμα που δημιουργήθηκε ως το πολιτικό σκέλος του πάλαι ποτέ Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA), κατάφερε να εξασφαλίσει τις περισσότερες έδρες στην τοπική συνέλευση και τα ερωτήματα ενός πιθανού δημοψηφίσματος για την ένωση της Β. Ιρλανδία και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας αρχίζουν πλέον να τίθενται.
Το Σιν Φέιν έλαβε 27 έδρες στην Συνέλευση των 90 μελών, ενώ το DUP (Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα), το οποίο τάσσεται υπέρ της παραμονής της Β. Ιρλανδίας στο Ηνωμένο Βασίλειο 24 έλαβε έδρες. Το κεντρώο Κόμμα Συμμαχίας της Βόρειας Ιρλανδίας (Alliance Party of Northern Ireland) έλαβε 17 έδρες
Παρόλο που στην προεκλογική περίοδο το ζήτημα της διεξαγωγής ενός δημοψηφίσματος δεν βρέθηκε στην ατζέντα των πολιτών κομμάτων, καθώς κυριάρχησε το ζήτημα του κόστους ζωής και της μεταρρύθμισης του τοπικού συστήματος περίθαλψης, η ιστορική νίκη του Sinn Féin καθώς και τα δημογραφικά στοιχεία στην Ιρλανδία, δείχνουν ότι ένα δημοψήφισμα για την ένωση της Β. Ιρλανδίας και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας είναι πιθανό να διεξαχθεί εντός των επόμενων 5-10 ετών. Σύμφωνα μάλιστα με την πρόεδρο του Σιν Φέιν, Μαίρυ Λου Μακ Ντόναλντ, το δημοψήφισμα θα μπορούσε να διεξαχθεί εντός των επόμενων πέντε, μόλις, ετών
Μια νέα γενιά βόρειο Ιρλανδών ισχυρίζεται ότι έχει κουραστεί από την παλιά διαίρεση μεταξύ των εθνικιστών (αυτών που τάσσονται υπέρ της επανένωσης της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας και της Βορείου Ιρλανδίας, ως επί το πλείστον Καθολικοί) και των, κυρίως, Προτεσταντών ψηφοφόρων που παραμένουν πιστοί στην ένωση της Β. Ιρλανδίας με το Λονδίνο.
Η πλειονοψηφία των ψηφοφόρων στα 20 ή 30 έτη τους είναι πολύ νέοι για να θυμούνται τα 30 χρόνια του εμφυλίου που διέλυσαν τους Προτεστάντες και τους Καθολικούς μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1990. Η νίκη του Σιν Φέιν (Sinn Féin) οδηγεί τη Βόρεια Ιρλανδία ένα βήμα πιο κοντά στην απόσχιση από το Ηνωμένο Βασίλειο και την ένωση με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας και συνεπώς με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το DUP έχει δεσμευτεί να εμποδίσει τον σχηματισμό τοπικής κυβέρνησης εκτός εάν το Λονδίνο αναστείλει τους ελέγχους που απαιτούνται από την ΕΕ στα βρετανικά προϊόντα που φτάνουν στα λιμάνια της Βόρειας Ιρλανδίας. Μετά το Brexit, υπεγράφη ένα πρωτόκολλο ανάμεσα σε Βρυξέλλες και Λονδίνο, ώστε η Βόρεια Ιρλανδία να παραμείνει στην ευρωπαϊκή ενιαία αγορά ώστε να αποφευχθεί ένα χερσαίο σύνορο στο νησί της Ιρλανδίας. Κάτι που σημαίνει ότι πραγματοποιούνται έλεγχοι στα βρετανικά προϊόντα που φτάνουν στη Β. Ιρλανδία.
Η διοργάνωση δημοψηφίσματος για την ένωση των δύο τμημάτων της Ιρλανδίας προβλέπεται από τις συμφωνίες της Μεγάλης Παρασκευής, που τερμάτισαν τον εμφύλιο πόλεμο, ωστόσο πρόκειται για μια περίπλοκη διαδικασία. Παράλληλα το δημογραφικό προφίλ της Βόρειας Ιρλανδίας έχει αλλάξει άρδην τις τελευταίες δεκαετίες, ενισχύοντας τη δυναμική για ένα δημοψήφισμα για την ένωση των δύο τμημάτων της Ιρλανδίας. Η τελευταία απογραφή στην Β. Ιρλανδία κατέγραψε τους Προτεστάντες στο 48% ενώ τους Καθολικούς στο 45%. Ωστόσο σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αναλυτών έως το 2030 οι καθολικοί θα πλειοψηφούν σε όλες τις ηλικιακές ομάδες εκτός από τους πολίτες άνω των 85 ετών, ενώ οι συντηρητικές θέσεις του DUP αποξενώνουν τους νέους ψηφοφόρους σε μια χώρα του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βορείου Ιρλανδίας, στην οποία η συντριπτική πλειονοψηφία των πολιτών ψήφισε υπέρ της παραμονής στην Ευρωπαϊκή Ένωση με ποσοστό 56% και συνεπώς κατά του Brexit.
Πώς λειτουργεί το Κοινοβούλιο της Βόρειας Ιρλανδίας;
Από το 1998, ημερομηνία της συμφωνίας της «Μεγάλης Παρασκευής», το κοινοβούλιο λειτουργεί υπό τη συγκυβέρνηση μεταξύ των κύριων κομμάτων. Ο πρώτος υπουργός (πρωθυπουργός) και ο αναπληρωτής πρώτος υπουργός (αναπληρωτής πρωθυπουργός), από τα δύο μεγαλύτερα αντίπαλα κόμματα, λαμβάνουν τις αποφάσεις τους από κοινού ενώ υφίσταται διασύνδεση και στη λειτουργία της τοπικής κυβέρνησης, κάτι που σημαίνει ότι η παραίτηση του ενός συνεπάγεται αυτομάτως και την παραίτηση του άλλου. Οι αρμοδιότητες τους αφορούν μια σειρά από τομείς, όπως η υγεία και η περίθαλψη, η δικαιοσύνη και η εκπαίδευση, ενώ άλλοι τομείς όπως η εξωτερική πολιτική και ή άμυνα αποτελούν αρμοδιότητα του Λονδίνου.
Ποια είναι τα κύρια κόμματα στη Βόρεια Ιρλανδία;
Sinn Féin – Σιν Φέιν: Υπήρξε το πολιτικό σκέλος του IRA (Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού). Το κόμμα τάσσεται υπέρ της επανένωσης της Ιρλανδίας. Η Μισέλ Ο’ Νιλ, 45 ετών, εξελέγη αρχηγός του κόμματος το 2017 και διεκδικεί τη θέση του πρωθυπουργού.
Το Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα – DUP: Ιστορικά το μεγαλύτερο στη Συνέλευση της Βόρειας Ιρλανδίας, αυτό το συντηρητικό κόμμα υποστήριξε το Brexit αλλά το πρωτόκολλο που υπέγραψε το Λονδίνο με τις Βρυξέλλες μετά την αποχώρηση της Μεγάλης Βρετανίας από την ΕΕ έχει προκαλέσει προβλήματα στις σχέσεις του με το Λονδίνο. Επικεφαλής του κόμματος είναι ο Τζέφρι Ντόναλντσον.
Ποιά θέματα κυριάρχησαν στην προεκλογική περίοδο;
Όπως και στις περισσότερες άλλες χώρες, το Ηνωμένο Βασίλειο καταγράφει υψηλό πληθωρισμό που επιβαρύνει όλο και περισσότερο τον προϋπολογισμό των νοικοκυριών καθώς τα καθημερινά καταναλωτικά αγαθά έχουν αυξηθεί περισσότερο από 3%.
Ο πληθωρισμός προστίθεται στην εκτίναξη των τιμών των ακινήτων, ενώ ένα ακόμα βασικό ζήτημα αποτελεί το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης. Σε αυτά τα δύο ζητήματα εστίασε το Σιν Φέιν τις τελευταίες εβδομάδες, βάζοντας το ζήτημα της επανένωσης της Ιρλανδίας στο παρασκήνιο.
Τι θα συμβεί εάν ένα κόμμα αποφασίσει να μην ορίσει αναπληρωτή πρώτο υπουργό;
Τα μέλη της τοπικής συνέλευσης έχουν έξι εβδομάδες για να σχηματίσουν κυβέρνηση. Ο νόμος επιτρέπει τρεις διαδοχικές παρατάσεις αυτής της περιόδου. Το DUP έχει αρνηθεί να δεσμευτεί ότι θα ορίσει αναπληρωτή πρώτο υπουργό χωρίς να έχει προηγηθεί άρση των ρυθμίσεων του πρωτοκόλλου για τις Ιρλανδία / Βόρεια Ιρλανδία. Αν περάσει το εν λόγω χρονικό διάστημα χωρίς να έχει σχηματιστεί η τοπική κυβέρνηση ο Βρετανός υπουργός αρμόδιος για την Β. Ιρλανδία πρέπει να ορίσει ημερομηνία διεξαγωγής νέων εκλογών εντός 12 εβδομάδων. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο πρώτος υπουργός και ο αναπληρωτής υπουργός έχουν τις ίδιες εξουσίες. Οι λόγοι που το πρώτο κόμμα ορίζει τον πρώτο υπουργό είναι συμβολικοί.
Πρωθυπουργός της Σκωτίας: Θα δούμε θεμελιώδεις αλλαγές στη διακυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου τα επόμενα χρόνια
Από την πλευρά της η πρωθυπουργός της Σκωτίας Νίκολα Στέρτζον είχε δηλώσει νωρίτερα απόψε ότι εάν «το Sinn Fein γίνει το μεγαλύτερο κόμμα στη Βόρεια Ιρλανδία, κάτι που φαίνεται πολύ πιθανό, αυτό θα είναι ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα και κάτι που φαινόταν αδύνατο πριν από πολύ καιρό». Σύμφωνα με την ίδια, «δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τίθενται μεγάλα θεμελιώδη ερωτήματα στο Ηνωμένο Βασίλειο ως πολιτική οντότητα αυτή τη στιγμή. Ερωτήματα που τίθενται εδώ στη Σκωτία, αλλά και στη Βόρεια Ιρλανδία και την Ουαλία και νομίζω ότι θα δούμε κάποιες θεμελιώδεις αλλαγές στη διακυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου τα επόμενα χρόνια και είμαι σίγουρος ότι μία από αυτές τις αλλαγές θα είναι η ανεξαρτησία της Σκωτίας».
Από την ιστοσελίδα economytoday.sigmalive.com