Η ταινία του Γρηγόρη Γρηγορίου “Διωγμός” (1964).
ΥΠΟΘΕΣΗ:
Το 1942 σε μια παραλία κάποιου ελληνικού νησιού απέναντι από τις Μικρασιατικές ακτές, μια γυναίκα εντοπίζει έναν νεαρό τραυματία. Πρόκειται για έναν αντιστασιακό που ετοιμαζόταν να φύγει για την Τουρκία. Τον περιθάλπει και τον βοηθά να περάσει απέναντι με μια βάρκα. Πιάνονται, όμως, και κρατούνται σε ένα στρατόπεδο φυγάδων με Τούρκο επικεφαλής. Οι Άγγλοι ζητούν να τον αφήσει ενώ οι Γερμανοί τον διεκδικούν κι αυτοί. Τελικά κατορθώνει να φύγει όμως η γυναίκα –που στο μεταξύ έψαχνε να βρει τον από το 1922 χαμένο γιο της- ανακαλύπτει πως δεν είναι άλλος από τον αξιωματικό που διοικεί το στρατόπεδο των φυγάδων….
Η ταινία απέσπασε τρία βραβεία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1964: καλύτερης ταινίας, καλύτερης σκηνοθεσίας και καλύτερου σεναρίου.
Το «Ελληνικόν θαύμα» (1921) των αδελφών Γαζιάδη.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Στα μέσα Αυγούστου του 1921, στη Μικρά Ασία βρίσκονταν ήδη και οι αδελφοί Γαζιάδη μαζί με τεχνικούς, με σκοπό την «αποπεράτωση πατριωτικών και λοιπών κινηματογραφικών ταινιών». Εκεί θα γύριζαν το «Ελληνικόν θαύμα», την παλιότερη σωζόμενη ελληνική ταινία, η οποία ωστόσο δεν προβλήθηκε στην εποχή της, καθώς είχε μεσολαβήσει η μικρασιατική τραγωδία. Μέχρι τα τέλη Αυγούστου είχαν ολοκληρωθεί τα γυρίσματα των πρωταγωνιστών, ενώ ήδη η ταινία χαρακτηριζόταν «κολοσσιαία» σε δημοσίευμα της εφημερίδας Κόσμος
1922 του Νίκου Κούνδουρου. Η τραγική και μαρτυρική πορεία μιας μεγάλης ομάδας Μικρασιατών που δεν διαφεύγουν στην Ελλάδα, αλλά οδηγούνται από τους Τούρκους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης κάτω από πολύ βάρβαρες συνθήκες. Βασίζεται καταρχήν στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη «Το Νούμερο 31328.
ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑ: Η Τουρκία δημιούργησε διπλωματικό επεισόδιο και ζήτησε να απαγορευτεί η προβολή της ταινίας με την ελληνική κυβέρνηση, εν τέλει, να υποκύπτει.
ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΕΣ 1ης ΓΕΝΙΑΣ ΑΦΗΓΟΥΝΤΑΙ.
Ντοκιμαντέρ με αφηγήσεις προσφύγων για τα γεγονότα του 1922.
Ελευθέριος Βενιζέλος 1910-1927 του Παντελή Βούλγαρη. Βιογραφική ταινία. Ξεκινώντας από τον Αύγουστο του 1909, η ταινία εστιάζει στο ήθος και τις ιδέες του Βενιζέλου για μια Μεγάλη Ελλάδα. Περιγράφει την περίοδο της απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης και των Ιωαννίνων από τον ελληνικό στρατό και αργότερα τον Εθνικό Διχασμό ως τον επικείμενο πόλεμο στην Ευρώπη. Με το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Βενιζέλος είναι της γνώμης ότι η χώρα θα πρέπει να συμμαχήσει με την Αντάντ, ενώ ο (βασιλιάς πλέον) Κωνσταντίνος τάσσεται υπέρ της τήρησης ουδέτερης στάσης, επειδή κάτι τέτοιο θα εξυπηρετούσε τα γερμανικά συμφέροντα. Ο Βενιζέλος αποσύρεται από την πολιτική (προσωρινά) μετά την ήττα του στις εκλογές του 1920 για να ακολουθήσει η Μικρασιατική Καταστροφή, όπου και επιστρέφει στη γενέτειρά του, την Κρήτη.