«Η ψήφος μου δεν θα αναστήσει τους νεκρούς μας»: Οι σεισμόπληκτοι της μαρτυρικής Αντιόχειας γυρίζουν την πλάτη στον Ερντογάν
Μπροστά στον σταθμό των λεωφορείων στην Αντάκια (Αντιόχεια), πόλη της νότιας Τουρκίας που υπέστη τεράστια καταστροφή από τον σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου, η οικογένεια Γενέρ, που μόλις έφτασε με τις δυο της βαλίτσες, περιμένει στωικά.
«Ήρθαμε από τη Μερσίνη για τις εκλογές» που διεξάγονται αύριο Κυριακή, εξηγεί ο Μετίν Γενέρ μετά το πεντάωρο ταξίδι.
Τη νύχτα της 6ης Φεβρουαρίου, το σπίτι της οικογένειας κατέρρευσε κατά μεγάλο μέρος του, όταν σημειώθηκε ο σεισμός 7,8 βαθμών ο οποίος στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον 50.000 ανθρώπους στη νότια Τουρκία.
Η ζωή της οικογένειας ανατράπηκε. Αλλά «αυτές οι εκλογές είναι σημαντικές».
Ο Μετίν και η σύζυγός του Ζουμπέιντε λένε πως θα ψηφίσουν τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, τον αντίπαλο του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που φέρεται να βρίσκεται σε καλή θέση στις δημοσκοπήσεις: «Έχουμε ελπίδες», λέει χαμογελώντας.
Στο πάρκινγκ, τα λεωφορεία πάνε κι έρχονται. Πολλοί κάτοικοι που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πόλη, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας μετατράπηκε σε συντρίμμια, επιστρέφουν, όπως οι Γενέρ, για να ψηφίσουν στην Αντάκια.
Στο μικροσκοπικό του κατάστημα, όπου είναι στοιβαγμένα μπουκάλια με νερό, πακέτα με πατατάκια, μπαταρίες που πουλάει στους βιαστικούς ταξιδιώτες, ο Μιτάτ, με λεπτό μουστάκι και αμάνικο μπουφάν, παρακολουθεί αυτό το ατέλειωτο μπαλέτο.
Περιμένει τις αυριανές προεδρικές και βουλευτικές εκλογές ανυπόμονα. «Όταν έγινε ο σεισμός, το κράτος μας παράτησε στην τύχη μας. Τις τρεις πρώτες μέρες, δεν ήρθε να μας βοηθήσει κανένας», λέει με οργισμένο τόνο.
Ο 55χρονος έμπορος δεν θέλει να πει το επώνυμό του, «για να μη φακελωθεί». Δεν θα πει ούτε ποιον σκοπεύει να ψηφίσει. Η ψήφος «είναι μυστική».
Αλλά «θα ψηφίσω κατά συνείδηση», προσθέτει.
«Δολοφόνοι»
Μπροστά στο μαγαζάκι, ο Σερντάλ Ανίλ, 21 ετών, δεν κρύβει πως θα ψηφίσει τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, τον ηγέτη του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), υποψήφιο συμμαχίας έξι κομμάτων της αντιπολίτευσης.
«Εξαιτίας του σεισμού και της οικονομίας, η ζωή μας έγινε κουβάρι», εξομολογείται ο νεαρός, που εδώ και τρεις μήνες ζει σε σκηνή μαζί με τους γονείς του.
Η κατάστασή τους είναι δύσκολη, «ολοένα περισσότερα ερπετά προσπαθούν να μπουν στις σκηνές». Δεν φοβάται πως η αλλαγή κυβέρνησης θα καθυστερήσει την ανοικοδόμηση.
«Και οι δύο [υποψήφιοι] μπορούν να το προχωρήσουν, είναι το κράτος», κρίνει.
Μερικά μέτρα μακριά, το CHP έχει εγκαταστήσει την επαρχιακή του οργάνωση, μέσα σε τέσσερις μεγάλες σκηνές, κατά μήκος δρόμου ταχείας κυκλοφορίας.
Τα γραφεία του κατέρρευσαν όταν χτύπησε ο σεισμός.
Μέσα σε μια από τις σκηνές, ο Χακάν Τιργιάκι, ο πρόεδρος της τοπικής οργάνωσης του CHP στην επαρχία Χατάι, δηλώνει πως παρά τις υποσχέσεις για ταχεία ανοικοδόμηση που κάνει ο πρόεδρος Ερντογάν, «η αλλαγή κυβέρνησης είναι η μοναδική αχτίδα ελπίδας που απομένει στους κατοίκους».
Σύμφωνα με τον ίδιο, πολλοί ανάμεσα στους περίπου 1 εκατ. εκλογείς της επαρχίας θα ψηφίσουν αλλιώς φέτος.
«Κόσμος που ψήφιζε AKP [σ.σ. Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, η παράταξη του προέδρου Ερντογάν] λέει σήμερα πως [τα στελέχη του] είναι οι δολοφόνοι των συγγενών τους», θα πει ανάμεσα σε δυο τηλεφωνήματα κάτω από μια μεγάλη φωτογραφία του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, του θεμελιωτή της σύγχρονης Τουρκίας.
«Ο κοσμος κάνει τα πάντα για να πάει να ψηφίσει. Άρρωστοι σταματάνε τη θεραπεία τους. Τα παίζουν όλα για αυτές τις εκλογές».
«Διστάζω»
Στον χώρο στάθμευσης, ο Μεμέτ Κουγιουμτζού, οδηγός, θα δουλεύει αύριο. «Δεν θα ψηφίσω. Δεν έχω ψηφίσει ποτέ», λέει ξερά.
«Έχασα πέντε συγγενείς μου, τι τα κόφτει τα πολιτικά κόμματα; Η ψήφος μου δεν θα τους αναστήσει».
Στην άλλη άκρη του πάρκινγκ, κάτω από μια σκηνή στημένη πάνω στην άσφαλτο, η Τζανσέλ Ντογρουέλ δεν παρακολούθησε και τόσο την προεκλογική εκστρατεία.
«Δεν ξέρω τι λένε οι υποψήφιοι, δεν έχω πλέον τηλεόραση, ούτε τηλέφωνο», παραδέχεται η νεαρή μητέρα, με τη μικρή της κόρη, δυόμισι χρονών, στην αγκαλιά.
Ο σύζυγός της, ο Μουράτ, πλένει το παρμπρίζ αυτοκινήτου μερικά μέτρα πιο κει.
«Περιμέναμε μια σκηνή για εβδομάδες — και δεν ήταν καν το κράτος αυτό που μας την έδωσε», λέει, μονολογώντας σχεδόν, η μητέρα.
Η επιζήσασα της καταστροφής λέει μολαταύτα πως σκέφτεται να ψηφίσει αύριο τον πρόεδρο Ερντογάν, όπως το 2018.
Ο αρχηγός του κράτους, που είχε επανεκλεγεί τότε από τον πρώτο γύρο, είχε λάβει το 48,5% των ψήφων στην επαρχία, τέσσερις εκατοστιαίες μονάδες κάτω από τον εθνικό μέσο όρο του.
Η νεαρή μητέρα κάνει παύση. Προτού πει «στην πραγματικότητα, με δεδομένη την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε, δεν ξέρω. Διστάζω».
Με πληροφορίες από AFP μέσω ΑΠΕ-ΜΠΕ
Αντάκια (Αντιόχεια), Τουρκία