Το δεξί χέρι του διαβόητου Άντολφ Αιχμαν, ο Αλόις Μπρούνερ, θα μπορούσε να είχε συλληφθεί στη Βηρυτό το 1961, αλλά πρόλαβε να δραπετεύσει επειδή Γερμανοί αξιωματούχοι άργησαν υπόπτως να διαβιβάσουν το αίτημα σύλληψής του, αποκαλύπτουν αρχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας.
Όπου Άντολφ Αιχμαν, ο συνταγματάρχης των SS και επικεφαλής του Γραφείου Εβραϊκών Υποθέσεων της Γκεστάπο, θεωρούμενος και αρχιτέκτονας του Ολοκαυτώματος.
Όπου Αλόις Μπρούνερ, ο στενότερος συνεργάτης του αρχιεγκληματία Άιχμαν στην αποκαλούμενη «Κεντρική υπηρεσία για εβραϊκή μετανάστευση» στη Βιέννη. Υπήρξε υπεύθυνος για τη μεταγωγή σε ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης, μεταξύ άλλων, 44.000 Εβραίων από την Ελλάδα, 47.000 από την Αυστρία, 23.500 από τη Γαλλία και 14.000 από τη Σλοβακία.
Οι νέες αποκαλύψεις προκύπτουν από αρχειακά έγγραφα των εισαγγελιών Φρανκφούρτης και Κολωνίας, τα οποία ενισχύουν τους ισχυρισμούς ότι ο Μπρούνερ βοηθήθηκε να μη συλληφθεί, υποστηριζόμενος από πρώην Ναζί που εξακολουθούσαν προφανώς να διατηρούν κρίσιμα πόστα στη μεταπολεμική Δυτική Γερμανία.
Ο Μπρούνερ ουδέποτε αντιμετώπισε τη δικαιοσύνη. Πιστεύεται ότι πέθανε ελεύθερος στη Συρία το 2001. Ζούσε εκεί από τη δεκαετία του 1950 υπό την προστασία του Χαφέζ Αλ Ασαντ, ο οποίος είχε αρνηθεί κατ’ επανάληψι να ανταποκριθεί στα εντάλματα έκδοσης.
Ο -Αυστριακός την καταγωγή- Μπρούνερ, είχε το παρατσούκλι του «κυνηγόσκυλο» λόγω του φρικώδους ζήλου, με τον οποίο ξετρύπωνε εβραϊκές οικογένειες στη Βιέννη, το Βερολίνο, την Ελλάδα και τη Γαλλία.
Λέγεται μάλιστα ότι ήταν εκείνος που συμβούλεψε το συριακό καθεστώς για τις τεχνικές βασανιστηρίων με το ψευδώνυμο Dr Georg Fischer.
Τον έσωσαν δια της αργοπορίας
Όσο βρισκόταν στη Συρία, ο Μπρούνερ ήταν ασφαλής. Όμως, τον Απρίλιο του 1961, λίγο πριν από το Πάσχα εκείνης της χρονιάς, υπήρξε μια μεγάλη ευκαιρία να συλληφθεί όταν επισκέφτηκε έναν γνωστό του Γερμανό, στην Βηρυτό.
Σύμφωνα με έγγραφα που κοινοποιήθηκαν στην εφημερίδα Bild am Sonntag, ένας αξιωματούχος με το όνομα Grützner από το υπουργείο Δικαιοσύνης της Δυτικής Γερμανίας, στις 3 Απριλίου του 1961 τηλεγράφησε από την πρωτεύουσα του Λιβάνου προς στο υπουργείο Εξωτερικών στη Βόννη, ζητώντας την έκδοση εντάλματος σύλληψης για τον Μπρούνερ.
«Η σύλληψη και η απέλαση (σσ: για να δικαστεί) θα ήταν δυνατή αν είχε φτάσει έγκαιρα το ένταλμα σύλληψης. Το υπουργείο Εξωτερικών είναι αυτό που πιθανόν να ευθύνεται» αναφέρει η εισαγγελία της Φρανκφούρτης σε μια δακτυλογραφημένη αναφορά που δημοσίευσε η εφημερίδα.
Το έγγραφο αναφέρει ότι το αίτημα του Grützner δεν διαβιβάστηκε ποτέ στις δικαστικές αρχές της Φρανκφούρτης, η οποία ήταν αρμόδια για τη διεκπεραίωση της έρευνας για τον Μπρούνερ, παρά μόνο οκτώ ημέρες αργότερα, στις 11 Απριλίου. Οταν το ένταλμα σύλληψης εκδόθηκε, ο Μπρούνερ είχε φύγει.
Οταν Άντολφ Αιχμαν, το αφεντικό του Μπρούνερ, απήχθη από τη Μοσάντ στην Αργεντινή το 1960, δικάστηκε στο Ισραήλ και απαγχονίστηκε το 1962, ο Μπρούνερ ήταν στην κορυφή της λίστας με τους πλέον καταζητούμενους Ναζί.
Οι εισαγγελείς στην Κολωνία έκλεισαν την υπόθεσή του μόλις πριν από ένα χρόνο, όταν και κηρύχθηκε νεκρός δεδομένου ότι η ηλικία του, αν ζούσε, θα ήταν 110 ετών.
Η αποτυχημένη απόπειρα σύλληψης του Μπρούνερ το 1961 θεωρείται μία ακόμη απόδειξη της επιρροής των Ναζί στη μεταπολεμική Δυτική Γερμανία, όπου πρώην αξιωματούχοι του Τρίτου Ράιχ κατάφερναν να διεισδύουν σε υψηλόβαθμες κυβερνητικές θέσεις, στο δικαστικό σύστημα και στις υπηρεσίες πληροφοριών, βοηθώντας υπόδικους ναζί και παρεμποδίζοντας τις προσπάθειες του εισαγγελέα Φριτς Μπάουερ, κύριου διώκτη των Ναζί της Γερμανίας εκείνη την εποχή, να οδηγήσει τους εγκληματίες ενώπιον της δικαιοσύνης.
Oι κλίκες των Ναζί
Ο Christoph Heubner, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής του Άουσβιτς, είπε ότι ο Μπρούνερ μπορούσε να βασιστεί στη βοήθεια παλιών συντρόφων του. «Αυτό το θλιβερό περιστατικό αποδεικνύει ότι οι κλίκες των ναζί ήξεραν πώς να αποτρέψουν τη σύλληψη ναζιστών εγκληματιών αλλά και πόσο θαρραλέος και χωρίς υποστήριξη έδωσε ο εισαγγελέας Μπαόυερ τον αγώνα για δικαιοσύνη.
Η γερμανική υπηρεσία πληροφοριών εξωτερικού, η BND, έχει στο παρελθόν επικριθεί για την εξαφάνιση εκατοντάδων εγγράφων και τεκμηρίων σχετικών με τον Μπρούνερ κατά τη δεκαετία του 1990, εγείροντας πολλά ερωτήματα όχι μόνο για το πόσα ήξερε περί την τοποθεσία του Μπρούνερ αλλά και ακόμη και για αν αυτός την τροφοδοτούσε με πληροφορίες, με άλλα λόγια αν συνέχιζε να είναι κάτι σαν πράκτοράς της.
Ο Μπρούνερ υπήρξε, όπως είπαμε το δεξί χέρι του Άϊχμαν. Στη Γαλλία πλήρωνε κόσμο για να καταγγέλλουν Εβραίους.
Στη Μπρατισλάβα, παρέσυρε τους Εβραίους με ψεύτικες υποσχέσεις ότι δεν θα απελαθούν και τους έστειλε στα κρεματόρια.
Στη Θεσσαλονίκη, επέβλεψε τη συγκέντρωση 50.000 ατόμων που εστάλησαν στο Άουσβιτς.
«Εμπορος»
Αφού έφτασε στη Συρία, αρχικά εργάστηκε ως έμπορος, εισάγοντας μπύρα και μαύρο γερμανικό ψωμί. Κάποιοι είπαν ότι η επιχείρησή του ήταν απλώς μια προμετωπίδα για εμπόριο όπλων.
Οι συριακές αρχές αρνούνταν κατηγορηματικά ότι ο Μπρούνερ βρισκόταν στη χώρα τους, καίτοι ο Μπρούνερ είχε δώσει ακόμη και συνεντεύξεις σε δημοσιογράφους από εκεί, ενώ συνομιλούσε ακόμη και με τουρίστες.
Εισαγγελείς στη Γαλλία, τη Γερμανία και την Αυστρία του άσκησαν διώξεις, η δε Μοσάντ τον κυνήγησε απηνώς. Επίσης, γαλλικά δικαστήρια τον καταδίκασαν ερήμην σε θάνατο το 1954 και σε ισόβια κάθειρξη το 2001.
Το 1985, ο Μπρούνερ υπερηφανευόταν σε συνέντευξή του (στο Bunte, ένα γερμανικό περιοδικό), ότι το Ισραήλ δεν θα τον συλλάβει ποτέ.
«Δεν θα γίνω δεύτερος Άιχμαν», είχε πει, βγάζοντας επιδεικτικά μια κάψουλα με δηλητήριο από την τσέπη του.
Έγινε στόχος δύο φορές από επιστολές παγιδευμένες με εκρηκτικά που πιστεύεται ότι είχαν σταλεί από Ισραηλινούς πράκτορες.
Εχασε ένα μάτι στην πρώτη, το 1961, και μερικά δάχτυλα στη δεύτερη, το 1980.