Σε αυτή τη χώρα, όσες φορές επιχειρήθηκε κάθαρση έμεινε στα μισά του… δρόμου. Ακόμη και μετά την καταστροφή του 1974, κανείς δεν τιμωρήθηκε.
Ακόμη και μετά από οικονομικές καταστροφές, αποτέλεσμα της ασυδοσίας, του ατομικισμού και της σύμπλευσης διαφορετικών συμφερόντων, η ατιμωρησία «κέρδιζε» πανηγυρικά. Ακόμη κι όταν το κράτος σκότωνε τα παιδιά του, δεν υπήρξε τιμωρία.
Η όποια προσπάθεια για κάθαρση έμενε στα μισά του δρόμου. Ακόμη κι όταν πορίσματα ειδικών επιτροπών διερεύνησης ήταν καταπέλτης, αναδείκνυαν ενόχους, καταδίκαζαν πρακτικές, στο τέλος έμπαιναν στο ράφι. Επιστρατευόταν η γνωστή λογική, από τους γνωστούς ανακυκλωμένους, της διαπλοκής, πως με τον χρόνο «όλα θα ξεχαστούν».
Δοκιμασμένη φόρμουλα και επαναλαμβανόμενη. Παράλληλα, ξεκινούσε και η προσπάθεια της απομυθοποίησης, του «ξηλώματος» των πορισμάτων.
Ήλθαν, λοιπόν, τα αναμενόμενα ρεπορτάζ της κοινοπραξίας δημοσιογράφων. Ρεπορτάζ, τα οποία δεν θα πρέπει να αξιολογηθούν στη βάση του πόσο αποκαλυπτικά είναι ή όχι τα όσα δημοσιοποιήθηκαν ( αναμένονται κι άλλα). Ούτε εάν έχουν λεπτομέρειες που… σκοτώνουν! Ή το γεγονός πως όσα αναφέρονται έγιναν στο παρελθόν.
Σημασία έχει πως θα πρέπει να ερευνηθούν μέχρι τέλους. Κι αυτά και όσες άλλες υποθέσεις εκκρεμούν, μερικές από τις οποίες έχουν «ξεχαστεί». Κι ας έχουν συνασπισθεί τα συμφέροντα. Κι ας επιμένουν κάποιοι στο- διά της αδράνειας- κουκούλωμα.
Επιβάλλεται κάθαρση. Κι αυτή τη φορά θα πρέπει να γίνει. Για να ανατρέψει την πρακτική της ατιμωρησίας. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, νέος στο αξίωμα, νέας γενιάς πολιτικός, οφείλει να προχωρήσει μέχρι τέλους. Αυτό απαιτούσε η κοινωνία όταν έστελνε στα αζήτητα τα δυο μεγάλα κόμματα στις τελευταίες προεδρικές εκλογές.
Αυτό ήταν και είναι το μεγάλο του στοίχημα στην Προεδρία. Να καθαρίσει τον «στάβλο του Αυγεία» και το όνομα της Κύπρου. Να μην είναι η χώρα μας πάντα στην πρώτη σειρά των αρνητικών ειδήσεων, του διεθνούς διασυρμού και ρεζιλέματος. Είναι η ευκαιρία του για κάθαρση οριστική.
Έχει, όπως ακούγεται, συσπειρωθεί το σύστημα, το οικονομικό κατεστημένο και αντιδρά. Επιστρατεύει και πολιτικούς. Οι τελευταίοι χρωστούν στο σύστημα για τη διαχρονική οικονομική στήριξη που παρέχει σε αυτούς. Η δύναμη είναι προφανώς και στη μεριά τους, είναι όμως πρωτίστως στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση, το κράτος, την κοινωνία. Εάν δεν γίνει τώρα κάθαρση, θα βρισκόμαστε συνεχώς μπροστά σε νέες κατηγορίες και μόνιμο διασυρμό.
Ζούμε σε μια χώρα, που «ανθίζει» η ατιμωρησία. Στη χώρα μας, η ατιμωρησία, είναι- φευ- σύμπτωμα μιας παρακμιακής λογικής και πρακτικής. Αποτελεί εν πολλοίς μέρος της πεπατημένης ενός πολιτικού συστήματος, που βολεύεται στα λιμνάζοντα νερά. Αλλά και μιας οικονομικής ελίτ, που έχει τρόπο να πλευρίζει τους έχοντες την εξουσία για να την στηρίζει, «στα εύκολα και στα δύσκολα».
Σε σχέση με το συγκεκριμένο ζήτημα, των κυρώσεων, των «χρυσών διαβατηρίων», της αρπαχτής γενικά, δεν είναι δύσκολο να διαγνωστεί η αιτία, να αναλυθούν τα συμπτώματα και να βρεθεί η θεραπεία.
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει δημόσια δεσμευτεί να καθαρίσει το τοπίο. Οι ενέργειες, που γίνονται από πλευράς της κυβέρνησης κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση. Το μεγάλο στοίχημα είναι να τελειώνουμε με αυτά τα φαινόμενα σύντομα. Χωρίς πολλά λόγια, έχοντας εντοπίσει το πρόβλημα, πρέπει να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.
Κανείς, που παρανομεί, δεν μπορεί να αποκτά, να τους προσφέρεται, ασπίδα προστασίας. Την ίδια ώρα, εάν διά του ωχαδελφισμού και της αδιαφορίας, διατυπώνεται η επαναλαμβανόμενη ατάκα, «τίποτε δεν θα γίνει», προσφέρεται άλλοθι.
Έχουμε φθάσει σε ένα σημείο χωρίς επιστροφή. Διάθεση για κάθαρση υπάρχει, η μάχη με τα κάθε λογής κατεστημένα δεν είναι καθόλου εύκολη. Άλλωστε έχουν εδραιωθεί πρακτικές και νοοτροπίες. Αλλά είναι μονόδρομος η κάθαρση. Πρέπει να τελειώνουμε με τα φαινόμενα αυτά.
Του ΚΩΣΤΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ, Λευκωσία