Μήνας Δεκέμβριος. Προδοσία και σύλληψη του Ρήγα
Ήταν Δεκέμβριος του 1797 όταν ο επαναστάτης Ρήγας Βελεστινλής κατέφθανε στην Τεργέστη, όχοντας πάρει διαβατήριο από την Αυστριακή Αστυνομία για να κατέβει στην Ελλάδα. Για πρώτη φορά ο Ρήγας έδινε συγκεκριμένη απάντηση στο αγωνιώδες ερώτημα των τόσων αιώνων σκλαβωμένων Ελλήνων, πώς, με ποιόν τρόπο θα ελευθερωθούν. Είχε ετοιμάσει το στρατηγικό σχέδιο της επανάστασης τους τυπώνοντας κρυφά τον Θούριο και την Επαναστατική Προκήρυξη μαζί με το Σύνταγμά του. Τα άλλα τα εξέδωσε φανερά αποκρύπτοντας τους πραγματικούς του σκοπούς.
Η Αυστριακή Αστυνομία δεν είχε αντιληφθεί το παραμικρό από την δράση του στην Βιέννη. Αναδείχθηκε τέλειος συνωμότης. Έστειλε όλα τα κιβώτια με το υλικό στην Τεργέστη, στον Σύντροφό του Νιώτη. Όμως η μοίρα της ιστορίας άλλα ύφαινε. Ο Νιώτης έλειπε στην Δαλματία και τα παρέλαβε ο συνέταιρός του. Άνοιξε τα κιβώτια και τον φάκελο με τις επιστολές και βλέποντας το επαναστατικό υλικό πάραυτα κατέδωσε τον Ρήγα στην Αυστριακή Αστυνομία, ότι ετοιμάζει επανάσταση στην Ελλάδα κατά της εξουσίας του σουλτάνου.
Φθάνοντας ο Ρήγας στην Τεργέστη η Αστυνομία τον περίμενε στο ξενοδοχείο όπου θα κατέλυε και τον συνέλαβε. Φρουρούμενος αυστηρά άρχισαν οι ανακρίσεις και συνεχίστηκαν για έξι μήνες με σίδερα στα πόδια και στα χέρια. Τελικά παραδόθηκε από την Αυστρία στον σουλτάνο και στραγγαλίστηκε μαζί με τους επτά Συντρόφους του στο Βελιγράδι.
Ανακόπηκε έτσι το μεθοδευμένο στρατηγικό σχέδιο της επανάστασής του, που σύνθημά του είχε το τρίπτυχο, «Τώρα η επανάσταση, όλοι στην Επανάσταση και με τις δικές μας δυνάμεις η Επανάσταση». Το ακολούθησαν όμως στη συνέχεια, το 1806 ο Ανώνυμος ο Ελλήνων με την Ελληνική Νομαρχία, το 1814 οι Φιλικοί με την Φιλική Εταιρεία και μετά οι Επαναστάτες του 1821, και ήρθε η λευτεριά. Ο Ρήγας είναι ο εθνεγέρτης, ο πατέρας τη ελληνικής ανεξαρτησίας.