Θεοφάνης Μαλκίδης
Κοτζά Αναστάς- Αναστάσιος Παπαδόπουλος: “σ'έναν χέρ είχεν σταυρόν και σο άλλο το κανόν ”
Απόσπασμα από το βιβλίο του Θ. Μαλκίδη “ΤΟ ΑΝΤΑΡΤΙΚΟ ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ Ο ΚΟΤΖΑ ΑΝΑΣΤΑΣ (ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ)”
Το αντάρτικο στον Πόντο και τα πρόσωπα που το υλοποίησαν αποτέλεσε σημαντικό στοιχείο της νεώτερης ελληνικής αντιστασιακής ιστορίας, το οποίο όμως απουσιάζει προκλητικά. Μάλιστα τα ερωτήματα για την απουσία αυτή, έγιναν πιο επιτακτικά, όταν βρέθηκα σε τόπους που συνδέθηκαν με την εγκατάσταση Ποντιών ανταρτών στον ελλαδικό χώρο. ( Είχε μεσολαβήσει πριν μερικά χρόνια η ενασχόληση με τον Παντέλ – Αγά (Παντελή Αναστασιάδη), μία εξαιρετική φυσιογνωμία της ελληνικής αντίστασης στον Πόντο).
Ο πρώτος χώρος ήταν το Ανατολικό Πτολεμαίδας, ο δεύτερος η Νεοκαισάρεια Πιερίας και ο τρίτος η Νέα Μπάφρα Σερρών. Στην Ανατολικό προσκλήθηκα από τον Πολιτιστικό Σύλλογο για να μιλήσω για τον σπουδαίο αντάρτη Αιμίλιο Καδόγλου- Καδήογλου, σε ένα χώρο που δοκίμασε τη Γενοκτονία σε διάφορες χρονικές περιόδους. Το διπλανό Μεσόβουνο και οι Πύργοι είναι οι δύο τόποι όπου είχαν εγκατασταθεί Πόντιοι πρόσφυγες, οι οποίοι όσοι γλύτωσαν από το φασισμό του Κεμάλ, δολοφονήθηκαν από τον μαθητή του, τον Χίτλερ.
Στη Νέα Μπάφρα μίλησα για τη Γενοκτονία των προγόνων μας προσκεκλημένος από το Δήμο Αμφίπολης, την Εύξεινο Λέσχη Παγγαίου και τον Πολιτιστικό Σύλλογο Ποντίων Παφραίων, ο οποίος ά φέρει το όνομα ενός ακόμη αντάρτη του Πόντου, του Ηλία Πάνου. Η Νέα Μπάφρα υπήρξε επίσης η πατρίδα, ενός σημαντικού ανθρώπου, τον οποίο πρόλαβα και γνώρισα, που ασχολήθηκε με το Ποντιακό και ιδαίτερα με τον αντάρτικο, τον Γιώργο Αντωνιάδη.
Στην Νεοκαισάρεια προσκλήθηκα από τον ιστορικό πολιτιστικό σύλλογο που έχει το όνομα -και πολύ σοφά βεβαίως- του Κοτζά Αναστάς ( Αναστάσιου Παπαδόπουλου), για να μιλήσω για τον «Κολοκοτρώνη» του Πόντου, τον σπουδαίο αυτόν καπετάνιο του ποντιακού αντάρτικου.
Συνεχίζοντας τη διαδρομή αυτογνωσίας και πατριδογνωσίας, ένιωσα για ακόμη μία φορά τη ζώσα ελληνική ιστορία, αφού συνομίλησα με ανθρώπους με άμεση εμπειρία από το αντάρτικο και τον Κοτζά Αναστάς, καταγράφοντας συναισθήματα, διηγήσεις αλλά και απαίτηση για την (οριστική) επανόρθωση της μεγάλης διαδρομής της ποντιακής αντίστασης και των ανθρώπων της.
Τα δικά μας γράμματα, όπως έλεγε ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός είναι οι άγιοι και οι ήρωές μας, η αντιστασιακή πορεία των Ελλήνων και των Ελληνίδων, ο Πόντος του Κοτζά Αναστάς και των άλλων ανταρτών. Η αποκατάσταση της Ποντιακής αντίστασης, ως έμπνευση και οδηγός για την επιβίωσή μας στο μέλλον, είναι απαίτηση, ως οφειλή και καθήκον στις προηγούμενες και επόμενες γενιές.