Με σίδερα στα χέρια και στα πόδια, ο επαναστάτης Ρήγας
Βελεστινλής και οι επτά Σύντροφοί του, είχαν οδηγηθεί μετά την προδοσία από ένα
τυχάρπαστο Έλληνα έμπορο της Τεργέστης στο μαρτυρικό θάνατο στον πύργο Νεμπόιζα
του Βελεγραδίου, σαν σήμερα 24 Ιουνίου 1798. Ωστόσο, ο σπόρος, που έσπειρε ο Ρήγας με τους παιάνες του, τον Θούριο και
τον ‘Ύμνο Πατριωτικό, βλάστησε λίγα χρόνια αργότερα εμψυχώνοντας τους
επαναστάτες του 1821 και ήρθε η πολυπόθητη Λευτεριά.
Η
ημερομηνία εκτέλεσης του Ρήγα και των Συντρόφων του 24 Ιουνίου 1798αναγράφεται
στο Πρωτόκολλο του Πολεμικού Συμβουλίου της Αυλής της Βιέννης: «Η Γενική
Διοίκηση τουBannat διαβιβάζει εμπιστευτικά στις
29 Ιουνίου 1798 μία ανιχνευτική αναφορά του ανώτερου Donnau-Kordons-Kommando, σύμφωνα με την οποία οι οκτώ
Έλληνες που εκδόθηκαν λόγω προδοσίας και μεταφέρθηκαν από εδώ στο Βελιγράδι,
εκτελέστηκαν κατά την 24η τρέχοντος».
Το έγγραφο
δημοσιεύεται στο βιβλίο του Ντούσαν Πάντελιτς, «Η Εκτέλεση του Ρήγα», μετάφραση
από τα Σερβοκροατικά της Πασχαλίνας Σπυρούδη,
επιμέλεια Δρ. Δημ. Καραμπερόπουλου και έκδοση της Επιστημονικής
Εταιρείας Μελέτης Φερών Βελεστίνου Ρήγα, Αθήνα 2000, σελ. 113.