Ο Μάθιου Πέρι πίστεψε το μεγάλο ψέμα της σεξουαλικής επανάστασης. Του στοίχισε ακριβά.
Jonathon Van Maren
Η αυτοβιογραφία του Matthew Perry* του 2022 “Friends, Lovers, and the Big Terrible Thing ” χαρακτηρίζεται από δύο πράγματα: τον εθισμό και τα παρασκήνια σε μια από τις πιο δημοφιλείς κωμωδίες της τηλεόρασης. Δεν τη διάβασα όταν κυκλοφόρησε (δεν έχω διαβάσει ποτέ ούτε ένα από τα “απομνημονεύματα διασημοτήτων”), αλλά το αγόρασα πρόσφατα σε ένα κατάστημα λιανικής, όταν ο Matthew Perry ήταν ξανά στις ειδήσεις για τη συνεχιζόμενη δίκη για τους προμηθευτές κεταμίνης που τον σκότωσε τον περασμένο Οκτώβριο. Δεν την προτείνω – αυτό το έργο είναι κοσμικό και δεν είναι ιδιαίτερα καλογραμμένο, αν και ουσιαστικά μεταφέρει κάτι από τη βαθιά απόγνωση που βιώνουν οι εθισμένοι του διαμετρήματος του Perry.
Αν ξαναζούσα…
Αυτό που με εντυπωσίασε, ωστόσο, δεν ήταν τα σπάνια ανέκδοτα διασημοτήτων ή οι ατελείωτες θεραπείες του Matthew Perry για την απεξάρτηση. Μια από τις λιγότερο εντυπωσιακές αποκαλύψεις στα απομνημονεύματα του Perry είναι το γεγονός ότι έζησε τον τρόπο ζωής που προωθούσαν οι Friends στο έπακρο και είναι μια από τις μεγαλύτερες τύψεις του. Ήταν πλούσιος και διάσημος και εκμεταλλεύτηκε –όπως οι περισσότερες διασημότητες– για να ζήσει μια ζωή αχαλίνωτης ασωτίας. Ωστόσο, ο Perry δεν καυχιέται πραγματικά για τις σεξουαλικές του γελοιότητες. Αντίθετα, γράφει επανειλημμένα ότι αν μπορούσε να γυρίσει πίσω και να ξαναρχίσει από την αρχή, θα είχε παντρευτεί και θα είχε κάνει παιδιά. Είναι εξαιρετικά ειλικρινής σχετικά με το πόσους θαυμάσιους πιθανούς συντρόφους που απομάκρυνε για φτηνές σεξουαλικές συναντήσεις και πόσο μοναχικό τον άφησε αυτό:
“Σε μια ζωή γεμάτη λάθη, αυτό μπορεί να ήταν το μεγαλύτερο της ζωής μου. Και τα λάθη δύσκολα διορθώνονται. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, γνώρισα τουλάχιστον πέντε γυναίκες· κάποια απ’ αυτές θα μπορούσα να παντρευτώ και να κάνω παιδιά. Αν το είχα κάνει μόνο μια φορά, δεν θα καθόμουν σήμερα σε ένα τεράστιο σπίτι, με θέα στον ωκεανό, ολομόναχος εκτός από μια αδιάφορη σύντροφο, μια νοσοκόμα και έναν κηπουρό δύο φορές την εβδομάδα».
Ο Perry λέει ότι μια από τις πρώην φίλες του τηλεφώνησε για να του πει ότι έγινε μητέρα. Την είχε απομακρύνει αφού δέθηκε μαζί του κατά τη διάρκεια μιας περιστασιακής σεξουαλικής σχέσης, όπως ισχυρίστηκε. Αφού έκλεισε το τηλέφωνο, «σταμάτησα απότομα» στο αυτοκινητόδρομο Pacific Coast Highway:
«Ο ήλιος ήταν ακόμα ψηλά, οι σέρφερ ήταν πάνω στις σανίδες τους, αλλά με είχε κυριεύσει εντελώς η συγκίνηση. Το γιγάντιο κύμα που όλοι περίμεναν συνέβαινε στο κεφάλι μου. «Θα μπορούσε να είχε αυτό το παιδί μαζί μου», είπα, χωρίς να απευθυνθώ σε κανέναν, ενώ έκλαιγα σαν νεογέννητο. Ήμουν τόσο λυπημένος και τόσο μόνος. Έκλαιγα για περίπου σαράντα πέντε λεπτά… Μου φάνηκε φυσιολογικό να αναρωτιέμαι γιατί κατέρρευσα τελείως. Κάθισα εκεί, αναρωτιόμουν και σκεφτόμουν, ώσπου τελικά συνειδητοποίησα… τι είχα κάνει: έψαχνα για μια ή δύο ώρες ηδονής με κάθε γυναίκα που συνάντησα, ενώ έχανα τόσα πολλά».
Τεράστια προπαγάνδα
Δεδομένων των τύψεών του, είναι θλιβερή ειρωνεία το γεγονός ότι ο Matthew Perry έγινε γνωστός πρωταγωνιστώντας σε μια παράσταση που, περισσότερο από κάθε άλλη, βοήθησε στη διάδοση της σεξουαλικής επανάστασης. Οι Friends ξεπέρασαν σκόπιμα τα όρια μιας πληθώρας κοινωνικών ζητημάτων, εξοικειώνοντας το κοινό με τον «γάμο» μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου, την παρένθετη μητρότητα, τον εθισμό στην πορνογραφία και τους τραβεστί, όλα προσεκτικά τυλιγμένα σε κωμωδία και με ηθοποιούς λαμπρούς και ελκυστικούς. Αλλά ήταν οι περιστασιακές σχέσεις και η ληστρική σεξουαλική συμπεριφορά που αποτέλεσαν τον πυρήνα της σειράς. Κατά τη διάρκεια των δέκα ετών της σειράς, η κορυφαία κωμική σειρά του NBC παρουσίαζε τους έξι φίλους με 85 σεξουαλικούς συντρόφους χωρίς ποτέ να παίρνουν οπιούχα ή να κάνουν έκτρωση — και όλα παρουσιάστηκαν ως αθώα, φυσιολογική ψυχαγωγία.
Όπως λέει ο playboy Joey Tribbiani, τον οποίο υποδύεται ο Matt LeBlanc ως βουβός και χλιαρός Καθολικός, αναζητώντας τον επόμενο στόχο του: “Είναι άπορη, είναι ευάλωτη, σκέφτομαι τα χρήματα!” Οι γυναίκες που έχουν «προβλήματα με τον μπαμπά τους» – δηλαδή, είναι βαθιά πληγωμένες από το διαζύγιο και ενισχύονται οικονομικά από τον πατέρα – παρουσιάζονται ως ιδιαίτερα εύκολη λεία, όπως το τραυματισμένο θήραμα τραβάει το άγριο ζώο. Το σεξ παρουσιάζεται ως ένα τρομερό πάθος και θεμελιωδώς επιπόλαιο. Ο Matthew Perry, κατά τη δική του ομολογία, είχε ζήσει την πραγματική ζωή. Επέμεινε σε μια «χωρίς δέσμευση» προσέγγιση της οικειότητας, απατούσε τις φίλες του και εγκατέλειψε γρήγορα τις γυναίκες εάν έδειχναν σημάδια ότι αναπτύσσουν γνήσια συναισθήματα για εκείνον.
Περισσότερο από κάθε προηγούμενη κωμωδία καταστάσεων, οι Friends τυποποίησε αυτήν την σεξουαλική κουλτούρα. Όπως έγραψε η Jasmine Lee για το Screen Prism, «Οι Friends παρουσιάζουν το σεξ ως μια απλή φυσική πράξη που περιλαμβάνει δύο συναινούντες ενήλικες. Το σεξ δεν αλλάζει τον κόσμο, δεν δεσμεύει δύο ανθρώπους μέχρι θανάτου ή δεν απαιτεί πολλά περισσότερα από το “Ναι, είναι χαριτωμένος/η, ενδιαφέρομαι για τα «καυτά» μέρη του/της, πάμε”. Λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή ήταν μια τηλεοπτική εκπομπή μεγάλης τηλεθέασης, αυτό είναι ένα υπέροχο παράδειγμα τυποποίησης της προβολής. » Ή, όπως παρατήρησε η πολιτιστική αναλύτρια Samantha Allen, η πιο διαρκής πολιτιστική κληρονομιά των Friends ήταν η ευτελισμός του περιστασιακού σεξ. Η εκπομπή, σημείωσε, έσπασε τα ταμπού της τηλεόρασης και έδωσε στους τηλεθεατές «δεκαετή εντατικά μαθήματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης».
Όπως έγραψε ο Sebastian Morello, αυτή η «εκπαίδευση» δεν λειτούργησε καλά για όσους την έλαβαν.
Δεκαετίες αργότερα, αφού μπουχτίσαμε από σεξουαλική υποβάθμιση, επιφανειακές «φιλίες» (ακόμα και εικονικές), από αιχμαλωσία λόγω εθισμού, οικονομική ανισότητα, αυξανόμενο χρέος και οικογενειακή κατάρρευση, η προσπάθεια προσαρμογής του κόσμου μας στην αριστερή κωμωδία καταστάσεων μας μπάφιασε. Οι Millennials**, που έχουν γνωρίσει τον εαυτό τους, είναι γενικά πιο άνετοι στην εικονική πραγματικότητα (ή στην μη πραγματικότητα) παρά στην πραγματικότητα. Δυσκολεύονται να λάβουν συνετές επαγγελματικές αποφάσεις, αισθάνονται τρομερά ψηλομύτες και έχουν εξαιρετικά ασταθείς φίλους και σεξουαλική ζωή. Οι Millennials όχι μόνο δεν μπόρεσαν να αποκτήσουν μεγάλα διαμερίσματα δίπλα στο Central Park, αλλά δεν θα πάρουν καν στεγαστικό δάνειο σε όλη τους τη ζωή. Καθηλωμένοι στην κωμωδία, ανακάλυψαν ότι δεν έμοιαζε καθόλου με αυτό που βλέπουν στην τηλεόραση και σίγουρα δεν ήταν αστείο.
Αλλά επίσης δεν λειτούργησε καλά για τους περισσότερους από τους ηθοποιούς που έβγαζαν ένα εκατομμύριο δολάρια σ’ ένα επεισόδιο και προσπαθούσαν να πουλήσουν αυτή την ιδέα και αυτό το όραμα.
Η Jennifer Aniston εξέφρασε τη λύπη της και είπε ότι θα ήθελε κάποιος να της είχε πει να καταψύξει τα ωάρια της κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, καθώς τώρα θέλει απεγνωσμένα να κάνει παιδιά, αλλά έχει συνειδητοποιήσει ότι αυτό δεν είναι πλέον δυνατό. Η Courtney Cox, ο David Schwimmer και ο Matt LeBlanc έχουν χωρίσει όλοι. Μόνο η Lisa Kudrow έχει μακροχρόνια σχέση – θα γιορτάσει την 30η επέτειο του γάμου της τον επόμενο χρόνο. Δεν είναι τυχαίο ότι η Kudrow απέρριψε τον τρόπο ζωής των Friends και είπε σε συνέντευξή της ότι παρέμεινε παρθένα μέχρι να παντρευτεί. «Για μένα, ήταν απλά τα πράγματα: Γλύτωσα, γιατί σκέφτομαι ότι πρέπει να γίνω αντάξια του ανθρώπινου είδους», είπε σε δημοσιογράφο.
Για δέκα χρόνια, οι Friends πούλησαν μια εκδοχή του κόσμου που υποτίθεται ότι απομυθοποιεί την παραδοσιακή ηθική και το σεξ. Ήταν λαμπρή προπαγάνδα, αλλά ψεύτικη. Ο Matthew Perry παραδέχτηκε ότι το έμαθε …πληρώνοντας . Ολοκλήρωσε τα απομνημονεύματά του ελπίζοντας ότι είχε ξεπεράσει επιτέλους τους εθισμούς του και ότι θα έρχονταν καλύτερες μέρες – ότι τα τέλη του θα ήταν καλύτερα και ότι θα έβρισκε γυναίκα και ίσως ακόμη και να κάνει παιδιά. Η προσωπικότητά του στην οθόνη, δυστυχώς, έχει επιβιώσει περισσότερο από ποτέ. Αντίθετα, η μεγάλη αγωνία επέστρεψε για τελευταία φορά και πέθανε στο τζακούζι του λίγο λιγότερο από ένα χρόνο μετά τη δημοσίευση των απομνημονεύσεών του. Δεν υπήρξε δεύτερη πράξη.
Ίσως το πιο σπαρακτικό απόσπασμα σε ένα βιβλίο γεμάτο δυστυχία είναι η πρώτη παράγραφος του τελευταίου κεφαλαίου:
«Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι θα ήμουν ανύπαντρος στα πενήντα δύο και, δεν θα έπαιζα διασκεδαστικά, ανόητα παιχνίδια με μικρούλικα, χαριτωμένα παιδιά, τα οποία θα έτρεχαν επαναλαμβάνοντας τις ανοησίες που τους είχα μάθει μόνο και μόνο για να κάνω την όμορφη γυναίκα μου να γελάσει».
Αλλά ήταν η περίπτωση, και όχι μόνο λόγω του Μεγάλου Τρομερού Πράγματος. Τελικά, ο Perry πίστευε για πάρα πολύ καιρό το μεγάλο ψέμα της Σεξουαλικής Επανάστασης, το ψέμα που διέδωσε οι Friends σε δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους. Το πλήρωσε ακριβά αυτός και όλοι μας.
*Ο Μάθιου Λάνγκφορντ Πέρι ήταν Αμερικανοκαναδός ηθοποιός της τηλεόρασης και του κινηματογράφου. Περισσότερο γνωστός είναι για τον ρόλο του στη δημοφιλέστατη σειρά NBC, Τα Φιλαράκια, ως Τσάντλερ Μπινγκ, η οποία διήρκεσε από το 1994 έως και το 2004.
**Η γενιά που γεννήθηκε από το 1981 μέχρι το 1996.