Θεοφάνης Μαλκίδης
Νεοκλής
Σαρρής- δεκατρία έτη απουσίας: ερμηνεύοντας το τουρκικό πρόβλημα και τα μέσα
αντίστασης του Ελληνισμού.
Σε μία συνέντευξή του το 1992 στο ομογενειακό περιοδικό "Οίστρος" του
Μονάχου, ο αείμνηστος καθηγητής του Παντείου Νεοκλής Σαρρής, ο οποίος έφυγε από
αυτή τη ζωή πριν ακριβώς δεκατρία χρόνια, έλεγε μεταξύ των άλλων τα εξής: «Το
σημαντικότερο είναι να γνωρίζουμε ότι το κεμαλικό καθεστώς είναι
«ρεβιζιονιστικό». Ο Κεμαλισμός είναι ένας σεχταρισμός των Νεότουρκων, μια
παρέκβαση των Νεότουρκων· οι δε Νεότουρκοι είναι οι πρώτοι Ναζί της Ευρώπης –
με όλη τη σημασία της λέξης. Όλο το πολιτικό φάσμα της σημερινής
Τουρκίας, ολόκληρο, είναι συνέχεια της «Ένωσης και Πρόοδος» (Νεότουρκοι).»
Χωρίς να χρειάζεται να επεκταθούμε περαιτέρω για την ερμηνεία
των συνομιλητών της Αθήνας για το τουρκικό πρόβλημα, ο Νεοκλής Σαρρής υπήρξε
μία χαρισματική προσωπικότητα και ένας εξαιρετικός καθηγητής, ένα μοναδικό
πολιτικό ον και ένας λαμπρός Έλληνας και άνθρωπος. Μας έδωσε μέσα, εφόδια, εργαλεία, πυξίδα για
το τουρκικό πρόβλημα, για την αντίσταση του Ελληνισμού.
Είναι βέβαιο ότι στη
ζωή κάθε ανθρώπου, η γνωριμία με
ορισμένους συνανθρώπους του, έχει σαν αποτέλεσμα να αλλάξει την πορεία του. Διαμορφώνεται μία νέα
στάση ζωής και αναδεικνύεται ο λόγος και
η πράξη που μέχρι πρότινος ούτε καν είχε σκεφτεί η ανθρώπινη οντότητα. Και από
τότε φανερώνεται ένας άλλος κόσμος και ο
σπόρος βγάζει καρπούς.
Ο
Νεοκλής Σαρρής υπήρξε ένας από τους ανθρώπους που άλλαξαν
τη ζωή μας, με τους οποίους άνοιξε μία νέα πραγματικότητα ιδεών και
πολιτισμού, πολιτικής και ανθρώπινης δραστηριότητας.
Η γνωριμία με τον
Κωνσταντινουπολίτη καθηγητή στα
αμφιθέατρα, στις αίθουσες εκδηλώσεων- πολλές φορές αξιώθηκα να μιλήσω μαζί του σε κοινές επιστημονικές και άλλες συναντήσεις αλλά και σε ανθρώπινες και φιλικές στιγμές- μας έδωσε τη δυνατότητα να κατανοήσουμε πολλά από τα ζητήματα που
απασχόλησαν και απασχολούν τους Έλληνες και τις Ελληνίδες εδώ αιώνες: Κωνσταντινούπολη, Ίμβρος και
Τένεδος, Κύπρος, Μικρά Ασία,
Θράκη, Πόντος, Καππαδοκία,
Οικουμενικό Πατριαρχείο,
Οθωμανικό κράτος, Τουρκία, Γενοκτονία , η συνέχεια του Ελληνισμού.
Για κάθε ένα από τα
παραπάνω θέματα είχε ολοκληρωμένη, τεκμηριωμένη, εμπεριστατωμένη άποψη και
θέση, αλλά ταυτόχρονα άκουγε όπως όφειλε και οφείλει να κάνει κάθε επιστήμονας
και άνθρωπος του μεγέθους του.
Η επιστημονική του
κατάρτιση συνδυαζόταν με βαθιά ανθρώπινα και ελληνικά, οικουμενικά συναισθήματα.
Πολλά από αυτά βεβαίως
που ανέδειξε τουλάχιστον στην Ελλάδα, δεν έτυχαν ανάλογης αποδοχής, της
βαρύτητας και της σπουδαιότητάς τους που τους είχε προσδώσει. Τι γίνεται άλλωστε σ΄ αυτόν εδώ τον τόπο
γνωστό και αποδεκτό στην ώρα του;
Ιδιαίτερα σε ότι έχει
σχέση με την Τουρκία αποτέλεσε τον επιστήμονα που συνέβαλλε με μοναδικό τρόπο,
ώστε η γνώση για τη γειτονική χώρα να γίνει επιστήμη.
Η Τουρκολογία στην
Ελλάδα του οφείλει πολλά, όπως οφείλει πολλά και η μεγάλη κοινότητα των Κωνσταντινουπολιτών,
για την οποία και στην οποία ήταν ο
πρωταγωνιστής. Το φανερώνουν οι συνεχείς μνημονεύσεις της παρουσίας του, σε
εκδηλώσεις και αλλού. Ακόμη λένε και
γράφουν, και θα λένε και θα γράφουν
«αυτό έλεγε ο Σαρρής» ή «έτσι έπραττε ο Σαρρής».
Η αναγνώριση του ανθρώπου
και καθηγητή Νεοκλή Σαρρή, πέρασε από πολλές διακυμάνσεις και εμπόδια. Σήμερα
πλέον είναι διαπιστωμένο ότι η εκτίμηση στο πρόσωπό του είναι ολοκληρωμένη στον
πυρήνα του ελληνικού λαού και στους στρατιωτικούς και πολιτικούς κύκλους της
Τουρκίας (!) παρά στην ελλαδική ομάδα που χρησιμοποιεί λαθραία τον τίτλο
«ελίτ».
Τα κείμενα, οι παρεμβάσεις
και η δραστηριότητά του, έβαλαν το
στίγμα τους σε πολλά κομμάτια της επιστημονικής και πολιτικής ανάλυσης για
τεράστια ζητήματα που αφορούν τον
Ελληνισμό. Είναι όμως χαρακτηριστικό των
ανθρώπων της εμβέλειας όπως η δική του,
η αποδοχή να μην έρχεται από μη
ομάδες του συστήματος και του καθεστώτος, αλλά από το Λαό. Την πρωτογενή
πηγή Δικαίου και Αντικειμενικότητας.
Οι
φοιτητές του, οι αμέτρητοι Έλληνες και Ελληνίδες που τον παρακολούθησαν στο αμφιθέατρο και σε αίθουσες,
μιλώντας για την Τουρκία, την Κωνσταντινούπολη, τη Θράκη, τη Γενοκτονία, και
μία σειρά από άλλα ζητήματα που καθόρισαν την ελληνική ιστορία και κοινωνία, εύχομαι να ακολουθήσουν τη στάση και την
πορεία ζωής που είχε. Ειλικρίνειας, ευθύτητας, ανθρωπισμού, γνώσης,
μετριοφροσύνης και σεμνότητας, ταπεινότητας και
ήθους.
Νεοκλή Σαρρή σε ευχαριστούμε
για όλα αυτά που προσέφερες,
σε ευχαριστούμε για όσα
μας έμαθες. Ο Ελληνισμός (θα) σε ευγνωμονεί.
