Τζιχαντιστικές δυνάμεις, με ορμητήριο την -κατεχόμενη από την Τουρκία- επαρχία Ιντλίμπ Συρίας έχουν εξαπολύσει επίθεση στη -στρατηγικής σημασίας- δεύτερη σημαντικότερη, μετά τη Δαμασκό, πόλη της Συρίας. Οι τζιχαντιστές, εδώ και χρόνια, βρίσκονταν υπό την επιρροή, αν όχι τον άμεσο έλεγχο, της Αγκυρας. Η επίθεση έρχεται μετά από σοβαρή εμπλοκή στις σχέσεις Συρίας – Τουρκίας, και την άρνηση της Αγκυρας να συμφωνήσει με τη Δαμασκό για την επιστροφή των κατεχόμενων συριακών εδαφών. Παρά τη μεγάλη σοβαρότητα των εξελίξεων, η Αθήνα δεν προέβη ούτε σε μια ανακοίνωση, για να εκδηλώσει την ανησυχία της.
Οταν στην αρχή του Νοεμβρίου, σε συνέντευξή του, εμφανίστηκε … λάβρος ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέϊ Λαβρόφ, κατά της Τουρκίας, με σαφείς αιχμές για τις πωλήσεις τουρκικών οπλικών συστημάτων προς την Ουκρανία, αλλά και, στο Συριακό, επισημαίνοντας ότι η Δαμασκός ζητάει από την Τουρκία την αποχώρηση των δυνάμεών της από το συριακό έδαφος, στο οποίο έχει εισβάλλει, φαινόταν ότι κάτι δεν πήγαινε καλά. Ενώ οι σχέσεις Μόσχας – Αγκυρας, τα τελευταία χρόνια, δεν παρουσίαζαν εντάσεις, αίφνης ρωσικά ΜΜΕ ανέφεραν ότι ο Ερντογάν δημιουργεί εστίες ανησυχίας για τη Μόσχα.
Σενάρια για ΗΠΑ και Ισραήλ
Εως τώρα, βέβαια, σε αυτό το σύνθετο μωσαϊκό στη Μέση Ανατολή, ουδείς γνωρίζει με σιγουριά ποιοί βρίσκονται πίσω από την επίθεση των τζιχαντιστών στο Χαλέπι. Εξάλλου, στον εμφύλιο, στη Συρία, έχουν εμπλακεί με άμεσο ή έμμεσο τρόπο από αραβικές χώρες (Σ. Αραβία, Εμιράτα) και το Ιράν, έως οι ΗΠΑ, η Τουρκία, η Ρωσία, κ.α. Ωστόσο, τα βλέμματα στρέφονται κυρίως προς την Τουρκία, δεδομένου ότι η ίδια χάϊδευε τους τζιχαντιστές και τις δυνάμεις της «συριακής αντιπολίτευσης» επί σειρά ετών. Στα, δε, εδάφη που έχει καταλάβει ο τουρκικός στρατός, στη βορειοδυτική Συρία, την επαρχία Ιντλίμπ, είχε βρει καταφύγιο η φιλοτουρκική «συριακή αντιπολίτευση». Μισθοφόροι της, μάλιστα, εκπαιδεύτηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από την Τουρκία, ακόμα και στη Λιβύη.
Μεταξύ των σεναρίων που έχουν ακουστεί, είναι ότι πίσω από αυτή την κίνηση των τζιχαντιστών, βρίσκονται οι ΗΠΑ και το Ισραήλ. Κάποιοι, επίσης, αναδεικνύουν τις πληροφορίες -ή φήμες- σύμφωνα με τις οποίες οι φορητές συσκευές επικοινωνίας του συριακού στρατού (του Ασσαντ) άρχισαν να εκρήγνυνται ενώ γινόταν η επίθεση των τζιχαντιστών στο Χαλέπι, με συνέπεια τον τραυματισμό πολλών στρατιωτικών. Ως γνωστόν, το ίδιο συνέβη στον Λίβανο τον Σεπτέμβριο του 2024, κατά τη διάρκεια της ισραηλινής επίθεσης, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν και να τραυματιστούν εκατοντάδες μέλη και στελέχη της Χεζμπολάχ. Όπως αποδείχθηκε, οι ισραηλινές υπηρεσίες πληροφοριών βρίσκονταν πίσω από την προμήθεια της Χεζμπολάχ με «ναρκοθετημένες» συσκευές.
Κύπρος – Συρία
Εάν επιβεβαιωθεί ότι η Τουρκία βρίσκεται πίσω από την κίνηση των τζιχαντιστών, θα πρόκειται για την τρίτη στρατιωτική επιχείρηση που διεξάγει η Τουρκία εντός συριακού εδάφους. Οι δύο πρώτες είχαν στόχο την κατάληψη της επαρχίας Ιντλίμπ και την απώθηση των κουρδικών δυνάμεων. Τώρα, θα πρόκειται για επέκταση των κατεχομένων εδαφών στη Συρία, με επιθέσεις … διά αντιπροσώπων.
Τη μόνιμη πρακτική της, αρχής γενομένης της εισβολής και κατοχής στην Κύπρο, την συνεχίζει η Τουρκία, χρόνια τώρα, στη Συρία. Παρά ταύτα, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών δεν μπήκε καν στον κόπο να εκδώσει μια ανακοίνωση για την κατάσταση στη Συρία, για να μην βγει εκτός αμερικανικής – ευρωπαϊκής «γραμμής» που δεν θέλει παρτίδες με τον Ασσαντ. Να σημειωθεί πως στο Χαλέπι μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού είναι Χριστιανοί, οι οποίοι κινδυνεύουν άμεσα από τους τζιχαντιστές.
Το όνειρο
Η ιστορική «ειρωνεία» είναι ότι, πριν από έναν αιώνα, όταν διαμοιράζονταν τα εδάφη της διαλυμένης Οθωμανικής αυτοκρατορίας, και σχεδιάζονταν τα σύνορα των υπαρχόντων αραβικών κρατών, και βέβαια της Συρίας, η Τουρκία ζητούσε για λογαριασμό της και την επαρχία του Ιντλίμπ.
Κάτι στο οποίο, ο ίδιος ο Κεμάλ επέμενε, αφού, σύμφωνα με ιστορικά ντοκουμέντα που έχουν ανευρεθεί, θεωρούσε ότι η γραμμή των συνόρων της Συρίας θα πρέπει να εκτείνεται από τη Λατάκεια στο Κχαν Σεϊσούν, μέχρι το Χαλέπι. Βορειότερα, ακριβώς από πάνω είναι το Ιντλίμπ. Και βορειοανατολικά είναι το γνωστό σατζάκι της Αλεξανδρέττας, το οποίο η Τουρκία, σε πείσμα της Δαμασκού, προσάρτησε, σε συνεννόηση με Δυτικές δυνάμεις (Γαλλία), λίγο πριν τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο.
Τώρα, μετά από έναν αιώνα, η κατάρρευση της Συρίας, άνοιξε τις ορέξεις της Τουρκίας για να υλοποιήσει τα σχέδιά της, ουσιαστικά ανατρέποντας τη Συνθήκη της Λωζάννης. Κάτι που, εκτός των άλλων, αφορά άμεσα και την Ελλάδα.
Δημιουργούν τετελεσμένα
Εάν ισχύει η εκδοχή του τουρκικού «δάκτυλου», ή οποιοδήποτε άλλο σενάριο, τότε είναι εμφανές ότι, στο μεσοδιάστημα από τις αμερικανικές εκλογές μέχρι την ανάληψη της προεδρίας από τον Τράμπ, στις 20 Ιανουαρίου 2025, επιχειρείται να δημιουργηθούν νέα γεωπολιτικά δεδομένα. Ηδη, η Μέση Ανατολή βράζει, σε Γάζα, Ισραήλ, Λίβανο και Ιράν, τώρα ξανασημειώνονται εκρήξεις στη Συρία, η οποία τα τελευταία χρόνια είχε ηρεμήσει, ενώ ο Ασσαντ κυριαρχούσε στο μεγαλύτερο κομμάτι της διαμελισμένης χώρας.
Στη Μόσχα, ως όλα δείχνουν, επικρατεί μεγάλη ανησυχία εξαιτίας της κατάστασης στη Συρία. Πόσο μάλλον, αφού η Ρωσία έχει ρίξει τις μεγαλύτερες δυνάμεις της στο ουκρανικό μέτωπο, με αποτέλεσμα να μην μπορεί εύκολα να διαθέσει άλλες για τη Συρία. Να σημειωθεί πως, κατά πληροφορίες, μετά την έκρηξη του πολέμου στην Ουκρανία, η Ρωσία «τράβηξε» μεγάλες δυνάμεις της από τη Συρία.
Ενδιαφέρον έχει η ματιά μερίδας Ρώσων αναλυτών για το θέμα. «Είναι σαφές ότι στη Συρία δεν έχουμε απλώς μια μεγάλη κρίση, αλλά βαίνουμε σταδιακά προς την καταστροφή», γράφουν. Αναφέρονται, δε, ευθέως στην Τουρκία, την οποία κατηγορούν ότι «προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία για να αποσπάσει ένα ακόμη κομμάτι της Συρίας, την πόλη του Χαλεπίου. Κατόπιν να επιβάλλει στη Ρωσία, η οποία βρίσκεται σε στιγμή μέγιστης έντασης στην Ουκρανία, ένα τετελεσμένο γεγονός».
Κατά την άποψη των αναλυτών, η επίθεση της «ονομαζόμενης «αντιπολίτευσης» (η οποία στηρίζεται από τους Τούρκους)», για τη Ρωσία «στην πραγματικότητα σημαίνει το άνοιγμα ενός δεύτερου μετώπου. Πόσο μάλλον, αφού θα πρέπει να στείλουμε εκεί δυνάμεις μας. Ετσι, το Κίεβο θα πάρει μια μικρή ανάσα, για λίγο, ή στην καλύτερη περίπτωση για πολύ καιρό. Μοιάζει κάπως με την «επιχείρηση Κούρσκ» (σ.σ. ουκρανική εισβολή επί ρωσικού εδάφους, τον Αύγουστο του 2024) της Μέσης Ανατολής, προκειμένου να αποσπάσουμε δυνάμεις μας και να τις στείλουμε εκεί».
Μπορεί, λοιπόν, Ερντογάν και Πούτιν να δείχνουν ότι ερωτοτροπούν, αλλά μια τόσο εχθρική ατμόσφαιρα ανάμεσα στη Δαμασκό και την Αγκυρα, η οποία εξάλλου υπήρχε εδώ και δεκαετίες και τώρα κορυφώνεται, σίγουρα δεν είναι εύκολα επιλύσιμη εξίσωση. Ειδικά, μάλιστα, όταν πρόκειται για κατοχή εδάφους ξένης χώρας. Οπως, επίσης, δεν φαίνεται ότι μπορεί εύκολα να διαγραφεί από το υποσυνείδητο των ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων, και ειδικά των μελών και στελεχών της Πολεμικής Αεροπορίας της, η εν ψυχρώ δολοφονία του πιλότου της από Τούρκους «Γκρίζους λύκους», όταν αυτός κατέπεσε σε έδαφος στη Συρία, το οποίο ελεγχόταν από την «συριακή αντιπολίτευση».
Τουρκικός δάκτυλος
Τα τελευταία χρόνια η κύρια εστία της αντιπαράθεσης στη Συρία είχε μεταφερθεί στην ευρύτερη βορειοδυτική περιοχή της Συρίας, μεταξύ των επαρχιών Χάμα και Ιντλίμπ. Μετά το 2019, η κατάσταση είχε ηρεμήσει σχετικώς. Η επαρχία Χάμα ελέγχεται από τις δυνάμεις του Ασσαντ, τον οποίο στηρίζει με σημαντικά στρατιωτικά μέσα η Μόσχα. Η επαρχία Ιντλίμπ έχει «δοθεί» υπό τον έλεγχο της Τουρκίας. Στην πραγματικότητα, η Τουρκία έκανε εισβολή στην περιοχή και κατοχή.
Υποτίθεται ότι εκεί η Αγκυρα θα δημιουργούσε μια “ζωνη αποκλιμάκωσης”, προκειμένου να μεταφέρει και να εγκαταστήσει σημαντικό αριθμό Σύρων προσφύγων που ζουν στην Τουρκία. Η Δαμασκός, ωστόσο, καταγγέλλει ευθέως την Αγκυρα πως στην ουσία, αν δεν αποσκοπεί στην προσάρτηση της περιοχής, τουλάχιστον επιδιώκει να αλλοιώσει τη σύνθεση του πληθυσμού, ούτως ώστε να την καταστήσει ζώνη επιρροής της.
Πολύ περισσότερο, θεωρεί ότι η Τουρκία έχει μετατρέψει την επαρχία Ιντλίμπ σε ορμητήριο των τζιχαντιστών. Να σημειωθεί πως βορειότερα του Ιντλίμπ, η Τουρκία έχει εισβάλλει στρατιωτικά και κατέχει την περιοχή, στο όνομα δήθεν της καταπολέμησης των Κουρδων “τρομοκρατών”. Δηλαδή, των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), οι οποίες αποδεδειγμένα έχουν διεξάγει σκληρό αγώνα εναντίον των τζιχαντιστών.
Τριχοτομημένη
Η Συρία, μετά από 14 χρόνια αιματηρού εμφυλίου πολέμου, που τα τελευταία χρόνια πάντως υπήρχε σχετική ηρεμία, είναι τουλάχιστον τριχοτομημένη. Το μεγαλύτερο κομμάτι της, τουλάχιστον τα δυο τρίτα, ελέγχεται από τα στρατεύματα του Ασσαντ, χάρις στην αεροπορική κάλυψη που του παρέχουν τα ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη, και γενικότερα στην καταλυτική στρατιωτική βοήθεια της Ρωσίας.
Βόρεια – βορειοδυτικά έχει εισβάλλει η Τουρκία. Σημαντικό τμήμα των ανατολικών περιοχών της χώρας ελέγχονται από τους Κούρδους, οι οποίοι στηρίζονται από τις ΗΠΑ. Νότια, μέσα στην έρημο, στα τριεθνή Συρίας, Ιράκ, Ιορδανίας, ένα μικρό, πλην όμως στρατηγικής σημασίας για τις μεταφορές, κομμάτι γης ελέγχεται από τις ΗΠΑ. Εκεί έχει στηθεί η αμερικανική βάση, Αλ Τανφ. Νοτιοδυτικά, τα υψίπεδα του Γκολάν ουσιαστικά έχουν προσαρτηθεί από το Ισραήλ.
Ο θαλάσσιος και εναέριος χώρος της Συρίας ελέγχεται από τα ρωσικά πλοία, αεροσκάφη και αντιαεροπορικά συστήματα. Στο πλευρό της Δαμασκού βρίσκονται σημαντικές χερσαίες δυνάμεις του Ιράν, αλλά και των Ρώσων. Οι τελευταίοι διαθέτουν στη χώρα δυο μεγάλες στρατιωτικές βάσεις. Μια αεροπορική, στο αεροδρόμιο “Χμέϊμιμ”, μισή ώρα από την παραθαλάσσια πόλη, Λατάκεια, και μια ναυτική, στο λιμάνι της πόλης, Ταρτούς. Και στις δυο έχει αναπτυχθεί εξαιρετικά σοβαρή δύναμη εναέριων και πλωτών μέσων.
Το 2019, οι δυνάμεις του Ασσαντ κατέλαβαν την στρατηγικής σημασίας, Κχαν Σαϊσούν, η οποία είναι η τελευταία σημαντική πόλη πριν από την επαρχία του Ιντλίμπ. Τυπικώς, διοικητικά, ανήκε στην επαρχία του Ιντλίμπ. Οπως καταγγέλλουν αξιωματούχοι του Ασσαντ, οι τζιχαντιστές επεδίωξαν να κρατήσουν υπό τον έλεγχό τους το Κχαν Σαϊσούν, με τις ευλογίες της Τουρκίας. Κατά τους ίδιους, είναι βέβαιον ότι επρόκειτο για τουρκική μεθόδευση. Γενικότερα, η Δαμασκός δείχνει “αγανακτισμένη” και απόλυτα εχθρική με την Τουρκία, την οποία χαρακτηρίζει ως εισβολέα που κατέχει έδαφος της Συρίας, και την καταγγέλλει ότι στηρίζει με εκπαίδευση και οπλισμό σκληρές, τζιχαντιστικές οργανώσεις.
Προσπάθειες ανοικοδόμησης
Η πόλη του Χαλεπιού –ιστορικό σταυροδρόμι εμπορίου στη Μέση Ανατολή– παρά τις τεράστιες καταστροφές που υπέστη κατά τη διάρκεια του εμφυλίου, ευτυχώς κατάφερε να σώσει τον κεντρικό οικιστικό ιστό της, αφού μέσα στην πόλη δεν πέρασε ο γενικευμένος πόλεμος. Αντίθετα, τα περίχωρά της έχουν μετατραπεί σε … κρανίου τόπο.
Παρά τα τεράστια προβλήματα, με την ανακαταλήψή της από τις δυνάμεις του Ασσαντ, γίνονταν προσπάθειες για να ξαναλειτουργήσουν ορισμένες από τις πολλές βιομηχανίες που διέθετε προπολεμικά το Χαλέπι. Να σημειωθεί ότι η πόλη διαθέτει στρατηγικής σημασίας βιομηχανική ζώνη για την οικονομία της Συρίας.
Οι τοπικοί παράγοντες, μάλιστα, παρουσίαζαν στα ξένα Μέσα Ενημέρωσης που έσπευδαν στην περιοχή μια κλωστοϋφαντουργία που ξαναλειτουργεί, καθώς και ένα εργοστάσιο που μόλις τώρα στήνεται. Και, βέβαια, σχεδόν όλος ο μηχανολογικός εξοπλισμός τους είναι κινεζικός. Γενικότερα, Κίνα και Νότιος Κορέα, σύμφωνα με εκτιμήσεις, θα είναι από τους μεγάλους κερδισμένους της ανοικοδόμησης της Συρίας. Πόσο μάλλον, αφού η Δύση έχει επιβάλλει εμπάργκο στη Δαμασκό.
Πάντως, κατά κοινή ομολογία, στις περιοχές που ξαναπερνούσαν υπό τον έλεγχο της Δαμασκού, τα πρώτα που γίνονται, είναι η αποκατάσταση της παροχής του ηλεκτρικού και του νερού, καθώς και η εξασφάλιση ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Επίσης, ειδικά τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας λειτουργούν χωρίς πρόβλημα. Κι’ αυτό, εκτός των άλλων, προκειμένου να ξαναγυρίσουν οι πρόσφυγες στις εστίες τους. Το 2019, το Χαλέπι υπό τον έλεγχο του Ασσαντ από πληθυσμό έξι εκατομμυρίων που είχε προπολεμικά, ήταν μόνον 3,5 εκ.
Πηγή: neostrategy.gr