Οι μνήμες του ακμαίου Ελληνισμού της καθ’ ημάς Ανατολής, που διώχθηκε από τις πανάρχαιες κοιτίδες του το 1922, αναβίωσαν στη Νέα Ιωνία Αττικής, με αφορμή την έκδοση του πολυσέλιδου τόμου με τίτλο «1922-2022: 100 Χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή.
Ο τραγικός ξεριζωμός των Χριστιανικών Πληθυσμών της Ανατολής – Οι διαδρομές σωτηρίας προς την Ελλάδα».
Ο ιστορικός αυτός τόμος, που αριθμεί 610 σελίδες, κυκλοφόρησε φέτος με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων από τη μελανή αυτή σελίδα της ελληνικής ιστορίας από τον Δήμο Ν. Ιωνίας και το Κέντρο Σπουδής και Ανάδειξης Μικρασιατικού Πολιτισμού (ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ.) υπό τη στενή επίβλεψη και επιμέλεια του Προέδρου του Κέντρου κ. Λουκά Π. Χριστοδούλου.
Ο τόμος αυτός αναλυτικότερα διακρίνεται σε 47 κεφάλαια, που αντιστοιχούν σε πόλεις της Ανατολής – εστίες πολιτισμού και παιδείας, κέντρα ανάπτυξης και εμπορίου, σημεία ανεξίτηλα του διάσπαρτου Ελληνισμού. Μεταξύ των πόλεων αυτών καταγράφονται και τέσσερις πόλεις της Ανατολικής Θράκης, και συγκεκριμένα η Αδριανούπολη (συγγραφέας ο γράφων), το Καραγάτς (συγγραφείς Δημήτριος Κιηγμάς και Γεώργιος Ρυζιώτης), η Ραιδεστός (συγγραφέας Φάνης Μαλκίδης) και οι Σαράντα Εκκλησιές (συγγραφέας Ελευθέριος Χατζόπουλος). Τα 47 αυτά κεφάλαια συγγράφουν όχι μόνο έγκριτοι ιστορικοί, φιλόλογοι και ερευνητές αλλά και απόγονοι προσφύγων δεύτερης και τρίτης γενιάς.
Ενδεικτικά, να αναφέρουμε τους: Μαρία Βεϊνόγλου, Ειρήνη Βεκρή, Κυριάκο Χατζηκυριακίδη, Νικόλαο Ουζούνογλου, Ελευθέριο Χατζόπουλο, Κώστα Χατζηαντωνίου κ.ά. Λουκάς Π. Χριστοδούλου, «Η εθνική καταστροφή γέννησε τον Γολγοθά μυριάδων προσφύγων, που ξαφνικά βρέθηκαν “ξένοι” στον δικό τους τόπο» Ο Πρόεδρος του ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. κ. Λουκάς Π. Χριστοδούλου, αναφορικά με τον σκοπό της έκδοσης αυτής, τονίζει πως «είναι η καταγραφή μα και η παρουσίαση συγκεντρωτικά μιας πτυχής της Μικρασιατικής Καταστροφής.
Άγνωστης εν πολλοίς ή ίσως και, μάλλον αυτό συνέβη, συνειδητά καλυπτόμενης τόσο από τους θύτες όσο και από τα θύματα, με το πέρασμα του χρόνου να έχει μεν επουλώσει τα όποια τραύματα, αλλά να έχει αφήσει τα στίγματά του στις επόμενες γενεές. Για την υλοποίησή του καλέσαμε να συνδράμουν και να συμμετάσχουν Πανεπιστημιακοί, ιστορικοί, ερευνητές, συγγραφείς και προσφυγικοί σύλλογοι που, γνωρίζοντας και μελετώντας την ιστορία των πόλεων της Ανατολίας, θα μας έδιναν πολύ χρήσιμα στοιχεία για την καταγραφή της προσφυγικής τραγωδίας κατά τη διάρκεια της τριετίας 1922-1924.
Το εν λόγω βιβλίο φυσικά δεν είναι ένα βιβλίο λογοτεχνικό, ούτε βιβλίο μαρτυριών. Έχει γραφεί από απογόνους δεύτερης και τρίτης γενιάς, που με μια νεότερη ματιά αγγίζουν θα λέγαμε τις πατρογονικές εστίες των πατεράδων και παππούδων τους. […] Εμείς πάντως προσπαθήσαμε και ελπίζουμε πως καταφέραμε να αποτυπώσουμε, στο μέτρο του εφικτού, τον τραγικό ξεριζωμό των Χριστιανικών Πληθυσμών της Ανατολής και τις διαδρομές σωτηρίας προς την Ελλάδα.
Είναι γνωστό πως η εθνική καταστροφή γέννησε τον Γολγοθά μυριάδων προσφύγων που ξαφνικά, εν μια νυκτί, βρέθηκαν “ξένοι” στον δικό τους τόπο, αντιμέτωποι με τη δυσπιστία, τις χυδαίες αγριότητες, τις ξεδιάντροπες “αφαιμάξεις-πλιάτσικο”, αλλά ακόμα και φονικά… Έτσι, όταν κάποιος χάνει κάτι που αγαπά, προσπαθεί να αναπληρώσει το κενό και γι’ αυτούς που από τότε αποστερήθηκαν την πατρίδα τους, πατρίδα τους έγινε η μνήμη». Στα της εκδήλωσης όμως…
Αφού χαιρέτισαν η δήμαρχος της Ν. Ιωνίας κ. Δέσποινα Θωμαΐδου αλλά και ο κ. Χριστοδούλου, τον αξιέπαινο αυτόν τόμο ανέλαβαν να παρουσιάσουν στο κοινό ο μητροπολίτης Νέας Ιωνίας, Φιλαδελφείας, Ηρακλείου και Χαλκηδόνος κ. Γαβριήλ και ο αναπληρωτής καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας κ. Σπυρίδων Πλουμίδης. Η βραδιά της παρουσίασης ολοκληρώθηκε μουσικά, υπό τους μικρασιάτικους ήχους της παραδοσιακής χορωδίας του ΟΠΑΝ, με μαέστρο τον κ. Βαγγέλη Σαραντίδη.
Όπως έγινε γνωστό στη συνέχεια, το ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. προγραμματίζει να παρουσιάσει τον τόμο αυτόν και στη Βόρεια Ελλάδα, την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου, όπου και εκεί θα διατεθεί ο τόμος κατά τον αντίστοιχο τρόπο της Αθήνας. Για όσους όμως ενδιαφέρονται, το βιβλίο διατίθεται ήδη δωρεάν ηλεκτρονικά εδώ: https://kemipo-neaionia.gr/wp-content/uploads/2022/06/XERIZOMOS_1922_2022_KEMIPO.pdf
H συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Θράκη ΝΕΤ