Θεοφάνης Μαλκίδης
Μνήμη και αγώνας ενός ξεχωριστού Έλληνα, ενός μοναδικού διανοούμενου και πολιτικού, του Μιχάλη Χαραλαμπίδη
Μέρος των ομιλιών στο διήμερο που οργάνωσαν οι Κούρδοι και οι Ασσύριοι για τον Μιχάλη Χαραλαμπίδη. Αθήνα Δεκέμβριος 2024
O Μιχάλης Χαραλαμπίδης (Μ.Χ.)
γεννήθηκε στην Αλεξανδρούπολη το 1951, από γονείς πρόσφυγες από τη Σάντα του
Πόντου, οι οποίοι κατέφυγαν στη Θράκη, μετά από τη Γενοκτονία. Όπως έγραψε ο
Μ.Χ. στο βιβλίο του «Το Ποντιακό ζήτημα σήμερα», το οποίο υπήρξε μία
πρωτοποριακή συμβολή στην ανάδειξη του ζητήματος της Γενοκτονίας, «το ιστορικό, κοινωνικό, πολιτικό
δρομολόγιο της οικογένειάς μου είναι παρόμοιο με εκείνο μεγάλης μερίδας του
λαού μας και ιδιαίτερα των προσφύγων. Από τα αμελέ ταμπουρού (εργατικά
τάγματα), το αντάρτικο σωτηρίας της Σάντας του Πόντου, η έξοδος στον Καύκασο
και την Ελλάδα, η εγκατάσταση σε ένα από τα Μακόντο της Ελλάδας, το Αετοχώρι
Θράκης (Έβρος)».
Το 1969 ο Μ.Χ. φεύγει στην Ιταλία και
στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης σπουδάζει πολιτικές και οικονομικές επιστήμες, καθώς
και κοινωνιολογία. Στην Ιταλία
αναλαμβάνει παρά το νεαρό της ηλικίας του πρωταγωνιστικό ρόλο στην εκπροσώπηση
του ΠΑΚ. Διώκεται από το στρατιωτικό
καθεστώς, ωστόσο συνεχίζει τη δράση του και το 1973 συμμετέχει στην επταμελή
ομάδα η οποία συνέγραψε την ιδρυτική διακήρυξη του ΠΑΣΟΚ (Μόναχο, Αύγουστος
1974). Εκλέγεται μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ από το 1977
και μέλος του Εκτελεστικού Γραφείου το 1994, από το οποίο παραιτήθηκε μετά από
ένα έτος, όπως σημειώνει ο ίδιος λόγω
σοβαρών πολιτικών διαφωνιών.
Ο Μ.Χ. επιστρέφει στην Ελλάδα το
1979, εγκαθίστανται στην Αθήνα και αναπτύσσει έντονη πολιτική και
συγγραφική δραστηριότητα σε διάφορους
τομείς. Η άνοδος στην εξουσία του ΠΑΣΟΚ το 1981, σηματοδοτεί πολλά για την
Ελλάδα και για την κοινωνία της και ο Μ.Χ., αντιλαμβάνεται τις αλλαγές που
συντελούνται και προσεγγίζει με κριτική ματιά τις επιδιώξεις, καθώς και τα
συμφέροντα που εμφανίζονται μαζί με το ΠΑΣΟΚ. Η στάση του είναι μοναδική εντός του κόμματος και γενικότερα στην
πολιτική ζωή της πατρίδας μας: ο Μ.Χ., δεν πήρε ποτέ κρατική θέση, δεν έγινε
ποτέ βουλευτής ή υπουργός, παρότι ο Ανδρέας Παπανδρέου του είχε προτείνει
πολλές φορές ακόμη και θέση πρεσβευτή και παραμένει ενεργό στέλεχος με
προτάσεις για μία άλλη πορεία του κόμματος και της κυβέρνησης, για μία άλλη
πορεία του Ελληνισμού.
Μία εκ των κορυφαίων δραστηριοτήτων του αφορά την ανάδειξη
της Γενοκτονίας, προτείνοντας την 19η
Μαΐου ως ημέρα μνήμης, πρόταση η οποία γίνεται νόμος του κράτους το 1994. Εισάγει στην Επιτροπή Ανθρώπινων
Δικαιωμάτων του ΟΗΕ το Κουρδικό ζήτημα, θέτει στη συνέχεια το
Ποντιακό και στον ΟΗΕ και στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία
στην Ευρώπη και στην Ευρωπαϊκή Ένωση,
αλλά και σε κοινοβούλια και μάλιστα η
δράση του έχει ως αποτέλεσμα πολλές χώρες να αναγνωρίσουν τη Γενοκτονία.
Καθοριστική είναι η (ιστορική όπως ονομάστηκε) ομιλία του στο
4ο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ το 1996, ομιλία στην οποία προέβλεψε, αρκετοί έγραψαν ότι
προφήτεψε την οικονομική κρίση στην Ελλάδα: «Στο τέλος του κύκλου το 2004 ή το
2010 η Ελλάδα, αυτό που ονομάζω Τουρκομπαρόκ», θα γίνει «Βιλαέτι ή Γερμανικό
Λάντερ».
Στην ίδια ομιλία μιλά για την πραγματικότητα στην περιοχή μας
και τη λύση στο Γόρδιο Δεσμό που απασχολεί τον Ελληνισμό: «Δεν υπάρχει Κυπριακό
πρόβλημα, δεν υπάρχει πρόβλημα Αιγαίου, δεν υπάρχει πρόβλημα Θράκης υπάρχει ένα
πρόβλημα: Το τουρκικό πρόβλημα.Και αυτό πρέπει να λυθεί με βάση τις αρχές, τις
αξίες, και τα ιδανικά που αποτέλεσαν τα θεμέλια των ευρωπαϊκών δημοκρατιών. Η
Ελλάδα θα ανήκει στους Έλληνες, όταν η Ανατολική Μεσόγειος θα ανήκει στους
λαούς της».
Προτείνει τον οδικό και σιδηροδρομικό
άξονα καθώς και τον αγωγό πετρελαίου και φυσικού αερίου Αλεξανδρούπολης -
Μπουργκάς, αγωγός ο οποίος παρακάμπτει
την Τουρκία και τα Δαρδανέλλια και αναλαμβάνει την πρωτοβουλία για τη
δημιουργία της πόλης Ρωμανία στα Θρακικά παράλια και το σχετικό σχέδιο νόμου
υποστηρίζεται από 204 (!) βουλευτές.
Ο Μ.Χ., αποχωρεί από το ΠΑΣΟΚ το 1999, λόγω σοβαρών πολιτικών
διαφωνιών και λόγω του ρόλου της κυβέρνησης στην παράδοση στην Τουρκία, του ηγέτη του Κουρδικού απελευθερωτικού
κινήματος Αμπντουλάχ Οτσαλάν.
Συνεχίζει να δραστηριοποιείται και να
αγωνίζεται σε διάφορους τομείς: για την
Κύπρο και για το ζήτημα των αιχμαλώτων («αγνοουμένων»), για την υπεράσπιση της
εθνικής κυριαρχίας στη Θράκη, στο Αιγαίο, τη Μακεδονία, στη Βόρειο Ήπειρο,
για τους Ελληνόφωνους της Κάτω Ιταλίας.
Γράφει και μιλά εντός και εκτός Ελλάδας για την ανάπτυξη, τον αγροτικό και τον
τουριστικό τομέα, για τη γαστρονομία, για τις οδικές, λιμενικές, σιδηροδρομικές
υποδομές, (ο ρόλος του στην κατασκευή της Εγνατίας οδού είναι καθοριστικός ),
ενώ στο διεθνές περιβάλλον συνεχίζει να αναπτύσσει πρωτοβουλίες για τους
Κούρδους, τους Αρμενίους, τους Ασσυρίους, τους καταπιεσμένους λαούς στην
Αφρική, στη Λατινική Αμερική, στην Ασία.
Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης ήταν ένας ενεργός διανοούμενος ακόμη
και λίγες ώρες πριν περάσει στην αιωνιότητα την 27η Μαρτίου 2024. Οργάνωνε εκδηλώσεις, συζητήσεις,
ομιλίες, εντός και εκτός Ελλάδος και έθετε τα ζητήματα του Ελληνισμού και των
λαών της περιοχής με γνώση, ανάλυση και βαθιά πολιτική συγκρότηση, με
δημιουργικό και παραγωγικό λόγο. Ήταν πολυγραφότατος και τα βιβλία του, τα
οποία μεταφράστηκαν σε διάφορες γλώσσες, κοσμούν σήμερα δημόσιες βιβλιοθήκες
και ιδιωτικές συλλογές.
Ο
Μ.Χ. υπήρξε ένας ξεχωριστός
διανοούμενος και πολιτικός του οποίου το έργο (θα) αποτελεί ιδιαίτερη
συνιστώσα του Ελληνισμού, (θα) είναι μία καθοριστική προσφορά της Ελληνικότητας στη δημοκρατία,
στον πολιτικό λόγο, στη μνήμη.
Η ομιλία στην εκδήλωση
https://youtu.be/svaH4S2XzuM?si=39ZfFHSRO_dnAfB4
