Τετάρτη 11 Νοεμβρίου 2009

Η Ποντιακή διάλεκτος και ο Αστερίξ







Φάνης Μαλκίδης

Η δύναμη της Ποντιακής διαλέκτου και ο Αστερίξ

1. Τα χαρακτηριστικά της ποντιακής διαλέκτου, της πλησιέστερης προς την αρχαία ελληνική γλώσσα.

Όπως γράφει ο καθηγητής Γ. Σαββαντίδης, η ποντιακή είναι μία διάλεκτος της Ελληνικής γλώσσας που ξεκινάει από τα χρόνια του αποικισμού των Ελλήνων της Ιωνίας και την εγκατάστασή τους στον Πόντο. Μέχρι τον 19ο αιώνα δεν έχουμε καθόλου γραπτά κείμενα για τη διάλεκτο, και η ποντιακή αποτελούσε το σημαντικότερο μέρος της προφορικής παράδοσης, μία διάλεκτο την οποία ονόμαζαν «ρωμέικα». Η καταγραφή διαλεκτικών κειμένων αρχίζει παρά στα τέλη του 19ου αιώνα και γίνεται συστηματικότερη από το 1928 με την ίδρυση του Αρχείου Πόντου στην Ελλάδα, από την Επιτροπή Ποντιακών Μελετών υπό τον Μητροπολίτη Τραπεζούντας Χρύσανθο και στη συνέχεια από τον π. Ανθ. Παπαδόπουλο.
Ο Μ. Τριανταφυλλίδης αναφέρει τρεις μεγάλες διαλεκτικές ομάδες στην ποντιακή διάλεκτο: (α) τα οινουντιακά (με έντονες επιδράσεις από την κοινή νεοελληνική) (β) τα τραπεζουντιακά και (γ) τα χαλδιώτικα (με μεγαλύτερες επιδράσεις από την τουρκική). Ο π. Α. Παπαδόπουλος κατατάσσει στα εξαιρετικής σημασίας βιβλία του για την διάλεκτο, τα επιμέρους ποντιακά ιδιώματα σε 6 κύριες ομάδες: α) ιδίωμα Τραπεζούντας, Ματσούκας, Σάντας και Χαλδίας (το πολυπληθέστερο) β) Όφη και Σουρμαίνων γ) Κερασούντας και Τρίπολης δ) Οινόης ε) Αμισού και στ) Ινέπολης.

Απομονωμένος, γεωγραφικά και γλωσσικά ο Πόντος διατήρησε αρκετά αρχαϊκά γλωσσικά στοιχεία, όπως αναφέρει ο Γ. Σαββαντίδης. Ενδεικτικά, το η προφέρεται ως [ε]: νύφη > [νύφε], Γιάννης (Γιάννες), διατηρείται το τελικό [ν] και επεκτείνεται σε λέξεις: πόρταν , τραπέζιν , χώμαν. Η ονομαστική ενικού των δευτερόκλιτων αρσενικών ουσιαστικών λήγει σε -ον ή -ο (ο λύκον/λύκο), ο πάππον/πάππο ). Σχηματίζονται θηλυκά επίθετα με το επίθημα -έσσα, , π.χ. ορφανέσσα (ορφανή). Τα παραθετικά σχηματίζονται ως εξής: (κι) άλλο έμορφος, πολλά έμορφος 'πάρα πολύ όμορφος'. Τα ουδέτερα υποκοριστικά σχηματίζονται με το επίθημα -όπον, π.χ. κορτσόπον (κοριτσάκι), λαλόπον (φωνούλα), πουλόπον (πουλάκι). Στα ρήματα δεν γίνεται διάκριση μεταξύ εξακολουθητικού και στιγμιαίου μέλλοντα, π.χ. θα λέγω 'θα λέω/θα πω, ο παθητικός αόριστος λήγει σε -θα, π.χ. εκοιμήθα (κοιμήθηκα) και ενεργητικός παρακείμενος λήγει σε -να, π.χ. επαρακάλνα (παρακαλούσα).

Στη σύνταξη το αντικείμενο τίθεται πάντα σε αιτιατική, π.χ. είπα τον κύρη (είπα στον κύρη), τα κλιτικά έπονται του ρήματος, π.χ. ντο λες με; (τί μου λές). Επίσης, δεν υπάρχει το αρνητικό μόριο δεν, αλλά στη θέση του εμφανίζεται το κι (ουκ).
Το λεξιλόγιο της διαλέκτου έχει πολλά δάνεια από τις γλώσσες και διαλέκτους με τις οποίες ήρθε σε επαφή (λατινική, τουρκική, αρμενική, γεωργιανή, κουρδική, κ.ά ).
Η ποντιακή διάλεκτος επηρεάστηκε σημαντικά από το μεταναστευτικό ρεύμα προς τη Ρωσία, μετά τον 17ο αιώνα και από τη βίαιη εκδίωξη μετά τη Γενοκτονία, στις αρχές του 20ου αιώνα. Πολλοί ομιλητές της διαλέκτου εγκαταστάθηκαν στον Ελλαδικό χώρο, και μερικές δεκαετίες αργότερα έφυγαν σαν μετανάστες στην Ευρώπη (Γερμανία), Αυστραλία, ΗΠΑ και Καναδά.

Παράλληλα, αφού η ελληνοτουρκική ανταλλαγή των πληθυσμών έγινε στη βάση του θρησκεύματος, παρέμειναν στον Πόντο ελληνόφωνοι μουσουλμανικοί πληθυσμοί κυρίως δυτικά της Τραπεζούντας ( Τόνια) και ανατολικά της (χωριά του Όφεως) .Ο Ομέρ Ασάν συγγραφέας του βιβλίου «ο Πολιτισμός του Πόντου» αναφέρεται σε 300.000 Ποντιόφωνους, σήμερα.
Στην πρώην Σοβιετική Ένωση, τη διάλεκτο την ομιλούν στη Γεωργία και την Αρμενία, στην περιοχή της Σταυρούπολης και του Κράσνονταρ, στην Κριμαία και στην περιοχή της Αζοφικής.
Στον ελλαδικό χώρο, όπως επισημαίνει ο άλλος σημαντικός μελετητής της διαλέκτου, ο καθηγητής Δ. Τομπαίδης, ομιλείται πλέον ως δεύτερη γλώσσα σε περιβάλλοντα οικεία, οικογενειακά ή φιλικά και η χρήση της αποσκοπεί στην επιβεβαίωση πιο πολύ της κοινής καταγωγής και στην εκδήλωση της επιθυμίας για διατήρηση της γλώσσας.

2. Τα μηνύματα ελπίδας για την ποντιακή διάλεκτο

Η ποντιακή διάλεκτος παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει αποτελεί μία ζωντανή «γλώσσα». Τα ελπιδοφόρα παραδείγματα πολλά.
Η πρόσφατη δημοσίευση, με αφορμή την παγκόσμια ημέρα των γλωσσών, από την UNESCO (Η εκπαιδευτική επιστημονική και πολιτιστική οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών) του διαδραστικού Άτλαντα των γλωσσών του πλανήτη σε κίνδυνο (www.unesco.org/culture/ich/index.php?pg=00206) , δημιουργεί νέα δεδομένα για την ποντιακή διάλεκτο. Ο Άτλαντας των παγκόσμιων γλωσσών σε κίνδυνο απαριθμεί 18 γλώσσες στην Τουρκία που αντιμετωπίζουν την εξαφάνιση, όπου μεταξύ των άλλων συμπεριλαμβάνεται η ποντιακή διάλεκτος στον κατάλογο των γλωσσών που κινδυνεύουν, προτείνοντας συγκεκριμένα μέτρα για τη διάσωσή της.

Η δημοσίευση του Άτλαντα της UNESCO αποτελεί μία σημαντική εξέλιξη για την Ποντιακή διάλεκτο, αφού για πρώτη φορά γίνεται αναφορά σ’ αυτήν από όργανο του ΟΗΕ. Μάλιστα η αναφορά αυτή συμπίπτει με την προσπάθεια που γίνεται τα τελευταία χρόνια για διατήρηση της διαλέκτου και ανάκτησης της ταυτότητας ενός πληθυσμού, που βιώνει την τρομοκρατία και τις διώξεις και κάνει καθημερινές εκπτώσεις στην ποιότητα ζωής του.
Ακόμη η δημιουργία της Wikipedia (Γουικιπαίδεια), στην ποντιακή διάλεκτο, (http://pnt.wikipedia.org) δηλαδή η έκδοση τη ελεύθερης διαδυκτιακής εγκυκλοπαίδειας, που αναπτύσσεται συμμετοχικά από εθελοντές χρήστες και διαμορφώνει συνειδήσεις στην εποχή μας, αποτελεί σημαντική εξέλιξη.

Τα άρθρα της συγκεκριμένης εγκυκλοπαίδειας γράφονται αποκλειστικά στην ποντιακή διάλεκτο, με στόχο από τώρα και στο εξής να μπορεί να ανατρέχει ο κάθε ενδιαφερόμενος, που θέλει να εξασκήσει τις γνώσεις του στην ποντιακή διάλεκτο και παράλληλα να καλυφθούν κυρίως τα «ποντιακά θέματα» και όχι μόνο.
Στην προσπάθεια διάσωσης της ποντιακής διαλέκτου θα πρέπει να προσθέσουμε τις δραστηριότητες των Συλλόγων στο εσωτερικό και το εξωτερικό.

3. Ο Αστερίκον ο τεμέτερον

Επειδή πολλές φορές γίνεται αναφορά για το γεγονός ότι οι νέοι και τα παιδιά δεν μιλούν Ποντιακά, παρότι τα καταλαβαίνουν, η κυκλοφορία κόμιξ στην ποντιακή διάλεκτο, αποτελεί μία έξυπνη και σύγχρονη προσέγγιση το ζητήματος.

Η πρωτοβουλία για έκδοση τριών κόμιξ της παγκοσμίως αγαπημένης σειράς των Uderzo και Goscinny, Αστερίξ στα ποντιακά, αποτελεί τομή στη προσπάθεια διάσωσης της διαλέκτου, αφού γίνεται κτήμα μικρών αλλά και μεγάλων θαυμαστών των περιπετειών του Γαλάτη ήρωα. Ένας ήρωας ο οποίος φέτος έγινε 50 ετών και οι περιπέτειές του έχουν πουληθεί σε 325 εκατομμύρια αντίτυπα των 33 ιστοριών, με μεταφράσεις σε πάνω από 107 γλώσσες και διαλέκτους.

Έτσι ήρθε και η σειρά των ιστοριών όπου ο Αστερίξ, και οι άλλοι ήρωες του ανυπότακτου χωριού, μιλούν Ποντιακά. Μέχρι σήμερα ο Αστερίξ, «ο Αστερίκον ο τεμέτερον», έχει δώσει μετά από την σημαντική δουλειά του καθηγητή Γ. Σαββαντίδη, ο οποίος μετέφερε στην ποντιακή διάλεκτο τα κείμενα, με τις περιπέτειές του «Το ζιζάνιον», «Σπαθία και Τριαντάφυλλα» και «ο Αστερίκον σα Ολυμπιακά τ’ αγώνας», την ευκαιρία να γίνει διακριτή η διάλεκτος σε όλους τους Έλληνες.

Μέσα από το κόμιξ, μέσα από τον αγαπητό Αστερίξ, που έγινε ο Αστερίκον, η ποντιακή ζωντανεύει και προσεγγίσει με τον γνωστό και μοναδικό τρόπο των εμπνευστών του, τον Πόντο και τη διάλεκτο. Από την Αυστραλία, την Τουρκία, τη Ρωσία και τη Γερμανία, μέχρι τις ΗΠΑ, τον Καναδά και κάθε ποντιακό χωριό και γειτονιά στην Ελλάδα. Είναι μία μοναδική ευκαιρία για να υπάρξει έλξη προς την ποντιακή διάλεκτο από νέους ανθρώπους, είναι μία σημαντική στιγμή, όπου το χθες, συνδυάζεται αρμονικά και παραγωγικά με το σήμερα και το αύριο.

Μαθητικός Διαγωνισμός για την Ιστορία του Πόντου

Αποτελέσματα 1ου Πανελλήνιου Μαθητικού Διαγωνισμού για την Ιστορία των Ελλήνων του Πόντου




Μετά την προκήρυξη του διαγωνισμού στις 13 Μαρτίου του 2009 εκδηλώθηκε ζωηρό ενδιαφέρον από μαθητές όλων των σχολείων της Ελλάδος. Κατατέθηκαν στα γραφεία της Π.Ο.Ε. 368 συμμετοχές (256 μαθητές δημοτικού με ζωγραφιές, 76 μαθητές γυμνασίου με αφηγηματικό κείμενο και 36 μαθητές λυκείου με άρθρα).
Σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας ο 1ος Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός για την Ιστορία των Ελλήνων του Πόντου, που πραγματοποιήθηκε μετά από πρόταση της Συντονιστικής Επιτροπής Νεολαίας της Π.Ο.Ε., ήταν ο πλέον επιτυχημένος για την σχολική χρονιά 2008 – 2009 καθώς συγκέντρωσε τις περισσότερες συμμετοχές έναντι των υπολοίπων διαγωνισμών του Υπουργείου.
Τις συμμετοχές των διαγωνιζομένων κλήθηκαν να αξιολογήσουν δύο επιτροπές εκπαιδευτικών. Μία τετραμελής επιτροπή μελέτησε τις ζωγραφιές των μαθητών του δημοτικού και επέλεξε τις καλύτερες από αυτές, ενώ μία δεύτερη εξαμελής βαθμολόγησε τις εκθέσεις των μαθητών του γυμνασίου και του λυκείου. Στο δύσκολο έργο της αξιολόγησης των συμμετοχών του Πανελλήνιου Διαγωνισμού τη Συντονιστική Επιτροπή Νεολαίας βοήθησε ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ποντίων Εκπαιδευτικών καθώς τα μέλη των επιτροπών στην πλειονότητά τους προέρχονταν από τους κόλπους του. Πρόεδρος των επιτροπών ορίσθηκε ο ομότιμος καθηγητής Ιστορίας της Παιδαγωγικής Σχολής Φλώρινας Στάθης Πελαγίδης ενώ οι εκπαιδευτικοί που βαθμολόγησαν τις συμμετοχές και επέλεξαν τις καλύτερες από αυτές είναι οι φιλόλογοι Αθανασιάδης Δημήτριος, Αθανασιάδου Όλγα, Ζαγγελίδης Κοσμάς, Κουμλίδου Κατερίνα, Νικολαΐδης Αλέξανδρος, Χαλκίδου Σοφία και οι δάσκαλοι Ιωαννίδης Αδάμ, Κριτσιβέλα Ελένη, Θεοδωρίδου Αλκμήνη και Τελόπουλος Θεόδωρος.
Προκειμένου να διασφαλιστεί η αντικειμενικότητα στην αξιολόγηση των γραπτών καλύφθηκαν τα ονόματα των συμμετεχόντων, κάθε συμμετοχή εξετάστηκε από δύο εκπαιδευτικούς ενώ η τελική απόφαση που αφορούσε στους νικητές πάρθηκε από κοινού.
Οι επιτροπές σύμφωνα με τους όρους του διαγωνισμού επέλεξαν τις δέκα καλύτερες συμμετοχές κάθε βαθμίδας. Τα αποτελέσματα της αξιολόγησής τους εκθέτονται παρακάτω.
Νικητές Δημοτικού
1ο Βραβείο: Κιορίδου Ευστρατία, 8ο Δημοτικό Σχολείο Σερρών.
2ο Βραβείο: Γεωργόπουλος Γιάννης, 1ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς.
3ο Βραβείο: Παπαγερούδη Μαρίνα, 10ο Δημοτικό Σχολείο Ευόσμου.
4ο Βραβείο: Τσαγκάρη Ειρήνη, 1ο Δημοτικό Σχολείο Κικλίς.
5ο Βραβείο: Τσέλιος Νίκος, 22ο Δημοτικό Σχολείο Περιστερίου.
6ο Βραβείο: Ντάλλα Μηλιά, 2ο Δημοτικό Σχολείο Ηγουμενίτσας.
7ο Βραβείο: Ταουσιάνης Χαράλαμπος, 5ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς.
8ο Βραβείο: Μπαξεβανίδου Φρειδερίκη, Δημοτικό Σχολείο Περίστασης Πιερίας.
9ο Βραβείο: Λεύκα Δήμητρα, 22ο Δημοτικό Σχολείο Περιστερίου.
10ο Βραβείο: Τσιαμπακάρης Χρήστος, 8ο Δημοτικό Σχολείο Σερρών.
Νικητές Γυμνασίου
1ο Βραβείο: Κυδωνιέως Κωνσταντίνα, Γυμνάσιο Αρχιλόχου Μαρμαρά Πάρου.
2ο Βραβείο: Πριντζίου Αναστασία, Γυμνάσιο Εκπαιδευτήριων Μαντουλίδη.
3ο Βραβείο: Αντωνιάδου Βαΐα, 5ο Γυμνάσιο Λάρισας.
4ο Βραβείο: Τζιγκίζης Βενιαμίν, Γυμνάσιο Ελευθερούπολής.
5ο Βραβείο: Ορφανίδου Ανδρομάχη, 11ο Γυμνάσιο Αχαρνών.
6ο Βραβείο: Φωτιάδου Αναστασία, 8ο Γυμνάσιο Νάουσας.
7ο Βραβείο: Σωτηρίου Μαρία, 5ο Γυμνάσιο Λάρισας.
8ο Βραβείο: Ζιώγας Γεώργιος, 4ο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης.
9ο Βραβείο: Ιγγλέσης Παναγιώτης Ραφαήλ, 5ο Γυμνάσιο Κορυδαλλού.
10ο Βραβείο: Ερμείδου Αργυρώ, 5ο Γυμνάσιο Λάρισας.
Νικητές Λυκείου
1ο Βραβείο: Μακρόπουλος Ιωάννης, 4ο ΓΕΛ Ηλιούπολης.
2ο Βραβείο: Παρχαρίδης Κωνσταντίνος, 4ο ΓΕΛ Δράμας.
3ο Βραβείο: Τσικριτέα Βασιλική, 3ο ΓΕΛ Βύρωνα.
4ο Βραβείο: Καραπατσακλίδης Κωνσταντίνος, ΓΕΛ Μεσοποταμίας.
5ο Βραβείο: Αραμπά Ελένη, Εσπερινό ΕΠΑΛ Κατερίνης.
6ο Βραβείο: Σκρέτα Ευαγγελία, ΓΕΛ Λιτοχώρου.
7ο Βραβείο: Γκιλκίς Χαράλαμπος, 2ο ΓΕΛ Καβάλας.
8ο Βραβείο: Καραποστόλου Ευφροσύνη, 2ο ΓΕΛ Λαμίας.
9ο Βραβείο: Παπαγερoύδη Νίκη, 3ο ΓΕΛ Ευόσμου.
10ο Βραβείο: Γούσης Ιωάννης, Μορφωτικό και Εκπαιδευτικό ίδρυμα Άγιος Απόστολος ο Νέος, Βόλος.
Η απονομή των βραβείων στις δέκα καλύτερες συμμετοχές κάθε βαθμίδας καθώς και τα έπαθλα στους τρείς πρώτους νικητές θα δοθούν σε ειδική εκδήλωση που θα διοργανωθεί προσεχώς από τη Συντονιστική Επιτροπή Νεολαίας της Π.Ο.Ε.

Τρίτη 10 Νοεμβρίου 2009

Ο Γέρων Παϊσιος


Τά όσα παραθέτουμε εδώ, είναι παρμένα από δύο βιβλία.
Τό πρώτο, είναι γραμμένο από τόν Αγιορείτη ιερομόναχο π. Χριστόδουλο Αγγέλογλου πού επί σειρά ετών βοηθούσε τόν π. Παϊσιο από τήν διπλανή Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου στήν οποία τότε υπηρετούσε. Τίτλος του ” ΣΚΕΥΟΣ ΕΚΛΟΓΗΣ ” { κείμενα Α΄ }
Τό δεύτερο, είναι τού κ. Νικ. Ζουρνατζόγλου, επισμηναγού έ.ά. πνευματικού παιδιού τού π. Παϊσίου καί επί σειράν ετών συνεργάτη του μέ τίτλο ” ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΩΝ –Γέροντας ΠΑΪΣΙΟΣ ό ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ ” { κείμενα Β΄ }

ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ
Σταύρος Βαλίδης, πρώην διοικητής Αστυνομικού τμήματος τού Αγίου Όρους.
Τόν Γέροντα Παϊσιο τόν γνώρισα, όταν μέ αξίωσε ό Θεός νά υπηρετήσω ώς διοικητής τού Αστυνομικού Τμήματος τού Αγίου Όρους.
Τόν Νοέμβριο τού 1991 μαζί μέ έναν συνάδελφο αστυνομικό κατηφορίσαμε από τίς Καρυές γιά τό κελλί του.
Εκείνη τήν εποχή ξέραμε καλά ότι, άν τήν ημέρα έμπαιναν 300 προσκυνητές, οί μισοί από αυτούς πήγαιναν στόν πατέρα Παϊσιο…
Στήν επάνω πόρτα τού φράκτη σέ καλωσόριζε μιά πινακίδα πού έγραφε ” κεραστείτε ” καί από κάτω υπήρχε ένα κουτί μέ λουκούμια. Υπήρχε ακόμη τρεχούμενο νερό καί μερικά σιδερένια κύπελλα γιά νά πίνουν οί προσκυνητές.
Όταν φθάσαμε, ήταν ευτυχώς εκεί καί σκάλιζε τόν κήπο του.
Εκείνο πού μού έκανε μεγάλη εντύπωση ήταν ότι ό Γέροντας, άν καί απομονωμένος από τόν κόσμο, γνώριζε σχεδόν τά πάντα πού συνέβαιναν, από πλευράς αστυνομεύσεως καί εθνικής ασφάλειας καί αφορούσαν τό Αγιο Ορος. Ηταν ακόμη ενήμερος γιά όλα όσα συνέβαιναν στήν Ελλάδα.
Μού έλεγε, ότι οί ξένες δυνάμεις στήν Ευρώπη μέ τά τεράστια κεφάλαια πού διαθέτουν, έχουν σάν στόχο νά αλλοιώσουν τίς αρχές, τίς παραδόσεις, καί τούς θεσμούς τού Αγίου Ορους. Τό πολύ χρήμα, οί ανέσεις, τά περιουσιακά στοιχεία, ή διάνοιξη δρόμων, τά μηχανήματα, καί οί ευκολίες, ήτανε θέματα πού τόν προβλημάτιζαν.
Θυμάμαι κάποια φορά, πού είχα συνοδεύσει ώς διοικητής τής Αστυνομίας τρείς ξένους επισήμους, πού ήθελαν νά γνωρίσουν τόν ” μεγάλο ασκητή Παϊσιο “, μέσα από όσα είχαν ακούσει γι΄ αυτόν στήν πατρίδα τους.
Ενας από αυτούς τόν ρώτησε γιά τήν Ενωμένη Ευρώπη, καί πήρε τήν εξής απάντηση.
– Είναι πολύ ζεστό ακόμη τό αίμα…
Οί επίσημοι απόρησαν μή μπορώντας νά καταλάβουν τήν κρυπτογραφημένη απάντησή του. Αργότερα πού τόν ρώτησα τί σημαίνει , ότι είναι ακόμη ζεστό τό αίμα, μού είπε.
– Είναι αδύνατο, καί θά φανεί αυτό αργότερα, νά υπάρξει ποτέ συνεργασία τών Αγγλων, τών Γάλλων, τών Γερμανών, τών Ιταλών, τών Αυστριακών, κλπ. όταν υπάρχουν ακόμη άνθρωποι πού χάσανε στόν Δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο τούς πατεράδες καί τούς θείους τους.
Είναι ποτέ δυνατόν νά ονομάζει ό ένας τόν άλλο “σύμμαχε” καί νά τό εννοεί;
Μή βλέπουμε τά πράγματα κοντόφθαλμα καί μόνο χάριν τής Οικονομίας. Θά βγεί ό Εθνικισμός στήν επιφάνεια καί τότε…
Μιά άλλη φορά πού βρέθηκα στό κελλί του συνοδεύοντας Ελληνες επισήμους, μάς είπε.
– Η Κωνσταντινούπολη θά γίνει Ελληνική, καί η Αγία Σοφία πάλι θά λειτουργήσει. Η Τουρκία θά διαλυθεί. Ετσι θά απελευθερωθούν τά χωριά μας καί οί αλύτρωτες πατρίδες μας… { κείμ. Α }
ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΘΑ ΦΘΑΣΟΥΝ ΣΤΑ ΕΞΑΜΙΛΙΑ ;
Ενα μεσημέρι έφθασε στό κελί τού Γέροντα μιά παρέα προσκυνητών. Αφού πήραν τήν ευχή του, κάθισαν στό υπαίθριο αρχονταρίκι. Μέ πολύ καλοσύνη τούς πρόσφερε δροσερό νερό, λουκούμι, καί φρέσκα κορόμηλα. Σέ λίγο ή συζήτηση άρχισε…
– Πώς πάει ό κόσμος έξω; ρώτησε ό Γέροντας.
– Γενικώς πάτερ μου, τά μέσα ενημερώσεως προβάλλουν τό κακό. Φθάσαμε στό σημείο νά αισχρολογούν ακόμη καί τά μικρά παιδιά…Πώς πρέπει άραγε νά φερόμαστε μέσα στήν κακία αυτού τού κόσμου;
– Χρειάζεται διάκριση. Νά συμβουλευόσαστε τόν πνευματικό σας σέ τέτοιες καταστάσεις.
Εδώ, ό Γέροντας σηκώθηκε, τούς άφησε γιά λίγο μόνους, κι΄ εκείνοι βρήκαν τήν ευκαιρία νά συνεννοηθούν μεταξύ τους. Σκέφθηκαν νά τόν ρωτήσουν ” τί θά γίνει μέ τήν Πόλη; “
Σέ λίγο επέστρεψε ο π.Παϊσιος, καί πρός γενική έκπληξη, τούς πρόλαβε όλους. Είχε διαβάσει τήν σκέψη τους!…
– Τί λέτε, θά τήν πάρουμε τήν Πόλη;
Η παρέα έμεινε άναυδη καί αμίλητη…
– Σάς ρωτάω πάλι, είπε ό Γέροντας. Θά τήν πάρουμε τήν Πόλη;
Καί σέ λίγο αστειευόμενος προσθέτει,
– Παλικάρια τής φακής…
– Ναί Γέροντα, άν είναι από τόν Θεό ευλογημένο, θά τήν πάρουμε τήν Πόλη…
– Θά τήν πάρουμε παιδιά μου. Οχι δηλαδή πώς θά τήν πάρουμε εμείς, άλλοι θά μάς τήν δώσουν. Θά τήν πάρουν αυτοί από τούς Τούρκους καί θά τήν δώσουν σ΄ εμάς, όχι γιατί μάς αγαπούν αλλά γιατί αυτό θά είναι τότε, τό συμφέρον τους!…
– Θά διαρκέσει πολύ αυτό τό κακό, Γέροντα;
– Μπόρες, μπόρες θά ΄ναι. Θά δώσουμε όμως εξετάσεις…
Σ΄ αυτόν τόν πόλεμο όλοι θά γυρίσουν νικημένοι. Ο Ελληνικός στρατός θά παραμείνει θεατής. Γήπεδο θά είναι ή Παλαιστίνη, τάφος τους ή Νεκρά Θάλασσα. Αυτό θά είναι καί τό πρώτο ημίχρονο…
Θά υπάρξει μετά καί συνέχεια…. τό δεύτερο ημίχρονο…
Ο κόσμος θά φθάσει σέ αδιέξοδο, καί τότε όλοι θά ζητούν νά μάθουν γιά τό Ευαγγέλιο καί τίς Γραφές. Θά λυπηθεί ό Χριστός τόν κόσμο, καί μέ ένα ξεχωριστό σημείο πού θά δείξει, πολλοί θά πιστέψουν.
Τότε, θά ψάχνει κανείς νά βρεί άπιστο!
– Γέροντα, στό απολυτίκιο τού προφήτου Ηλιού λέει, ότι είναι ό δεύτερος πρόδρομος τής Παρουσίας Χριστού.
Είναι γνωστό, ότι ό προφήτης Ηλίας δέν κοιμήθηκε, όπως καί ό Ενώχ. Θά έλθει πάλι ό προφήτης Ηλίας στήν Γή;
Ο Γέροντας χαμογέλασε.
– Ο προφήτης Ηλίας τροχάει καί ετοιμάζει τήν μαχαίρα του! Καί μάλιστα πρώτα θ΄ αρχίσει από τούς Πατριάρχες, δεσποτάδες, παπάδες, καί μοναχούς!
– Καί από τούς λαϊκούς πάτερ Παϊσιε…
– Τά δικά σας είναι αγνοήματα, ενώ τά δικά μας είναι αμαρτήματα.
Ο προφήτης Ηλίας τροχάει τό μαχαίρι του, όμως χρειάζεται προσοχή, γιατί μερικά πράγματα αλλοιώς τά λένε οί Πατέρες τής Εκκλησίας κι΄ αλλοιώς τά ερμηνεύει ό κόσμος.
Παράδειγμα τά “Εξαμίλια” πού αναφέρει ό Αγιος Κοσμάς ό Αιτωλός.
{ Οί Τούρκοι, λέει, θά φύγουν, αλλά θά ξανάρθουν πάλι φθάνοντας στά Εξαμίλια. Στό τέλος θά τούς διώξουν μέχρι τήν Κόκκινη Μηλιά. Από τούς Τούρκους τό 1/3 θά σκοτωθεί, τό άλλο 1/3 θά βαπτισθεί, καί μόνο τό υπόλοιπο 1/3 θά πάει στήν Κόκκινη Μηλιά}
Κανένας δέν μπόρεσε νά τό εξηγήσει, όλοι τό ερμηνεύουν λανθασμένα.
Εξαμίλια υπάρχουν στόν Λαγκαδά, στό Κιλκίς, στήν Θράκη, στήν Κόρινθο, μά κανένας δέν καταλάβαινε ότι τά “Εξαμίλια” τού Αγίου Κοσμά είναι τά εξαμίλια τής υφαλοκρηπίδας καί ή αιτία πολέμου μέ τήν Τουρκία…
Νά διαβάσετε τούς προφήτες τί λένε…Τόν Ιωήλ,τόν Ζαχαρία, τόν Ιεζεκιήλ, τόν Δανιήλ…Τά λένε όλα πώς θά γίνουν!
Γιά 7 χρόνια στήν Παλαιστίνη δέν θά καίνε ξύλα, αλλά μπαστούνια, αλλά πού νά ξέρετε εσείς από μπαστούνια καί ξύλα! Εσείς έχετε στά σπίτια σας καλοριφέρ ( χαμογελώντας), ενώ εγώ, καίω ακόμη ξύλα στό τζάκι κι΄ έτσι ξέρω απ΄ αυτά…( προφ. Ιεζεκ. 39,9-10)
– Καί οί Εβραίοι Γέροντα;
– Ενας ευσεβής Ιορδανός μού έλεγε ότι οί Εβραίοι έχουν σκάψει ένα τούνελ κάτω από τό τέμενος τού Ομάρ ( τέμενος Αλ Ακτσά ) θέλοντας νά τό καταστρέψουν. Εκεί βρίσκονται καί τά θεμέλια τού αρχαίου Ναού τού Σολομώντος.
Εκεί, όταν έλθει ό Αντίχριστος, θά κτίσει πάλι καί τόν Ναό τού Σολομώντος… { κείμ. Β΄}
Λάμαρης Δημήτριος, Πάφος Κύπρου.
Γνώρισα τόν π. Παϊσιο στά 1992 από επίσκεψή μου στό Αγιο Ορος μαζί μέ έναν τυφλό φίλο μου. Τόν βρήκαμε στό κελλί του νά συνομιλεί μέ δύο άτομα. Μόλις τελείωσε, ήρθε κοντά μας καί μάς χαιρέτισε μέ τά μικρά μας ονόματα, άν καί τόν βλέπαμε γιά πρώτη φορά!
Γιά τήν Κύπρο μάς είπε.
– Θά έλθει ή ώρα πού τό θέμα τής Κύπρου θά λυθεί. Θά περάσει πολλές δυσκολίες, αλλά θά λυθεί καί θά είναι Ορθόδοξη καί Ελληνική !
Τόν ρώτησα γιά τήν συνεχή αδιαλλαξία καί τίς προκλήσεις τών Τούρκων. Μέ έπιασε από τόν ώμο καί μέ πολλή σοβαρότητα μού είπε,
– Μή ανησυχείς παιδί μου, εγώ ετοιμάζομαι νά κοιμηθώ πιά καί δέν θά είμαι στήν ζωή, αλλά θά τά βλέπω όλα από επάνω. Εδώ είμαστε όλοι προσωρινοί.
Η Τουρκία θά διαλυθεί σέ τρία-τέσσερα κομμάτια. Εχει αρχίσει ήδη ή αντίστροφη μέτρησή της.
Πολύ σύντομα οί προσευχές πού γίνονται τώρα κάτω από τήν επιφάνεια τής γής, θά γίνονται επάνω, καί τά κεράκια πού ανάβονται κάτω, θά ανάβονται επάνω… ( εννοούσε τούς Ελληνες κρυπτοχριστιανούς τής Τουρκίας )
Εμείς θά πάρουμε τά δικά μας εδάφη, οί Αρμένιοι τά δικά τους, καί οί Κούρδοι πάλι τά δικά τους. Τό Κουρδικό θέμα έχει πιά δρομολογηθεί.
Αυτά θά γίνουν όχι τώρα, τό 1992, αλλά σύντομα…
Θά γίνουν όλα αυτά όταν θά πάψουν νά κυβερνάνε τήν Τουρκία οι πολιτικοί πού είναι σήμερα, καί όταν μιά νέα γενιά πολιτικών εμφανισθεί γιά νά κυβερνήσει.
Τότε θά γίνει καί ό διαμελισμός τής Τουρκίας ….
( μήπως μέ κυβέρνηση Ερντογάν καί νέων πολιτικών; )
Θά τά δείς παιδί μου, θά τά δείς. Πίστη καί ελπίδα στόν Θεό νά υπάρχει καί θά χαρούν πολλοί. Ολα αυτά θά γίνουν μέσα στά χρόνια αυτά. Εφτασε πιά ό καιρός! “
Τόν ρώτησα άν ή Ελλάδα υποστεί συμφορές από ότι επακολουθήσει, καί μού είπε.
– Θά υπάρξουν ασήμαντα προβλήματα. Αρκετός κόσμος πού σήμερα είναι Χριστιανικά αδιάφορος, θά επιστρέψει στόν Ορθόδοξο χώρο. Νά μή ανησυχείτε γιά τήν Ελλάδα !…
{ κείμ. Α΄}
Η ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΣΟΒΙΕΤΙΚΩΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΩΝ ( ΕΣΣΔ)
Ο κύριος Δ.Κ. από τήν Κ…, είχε επισκεφθεί τόν Γέροντα. Τήν εποχή εκείνη ή Ρωσία ήταν πανίσχυρη, κυβερνούσε ό Μπρέζνιεφ καί κανείς δέν μπορούσε νά διανοηθεί ότι μπορούσε νά φθάσει σέ διάλυση.
Ο π.Παϊσιος μεταξύ άλλων, τού είπε,
– Η ΕΣΣΔ νά δείς πού σέ λίγο θά διαλυθεί…
Ο κύριος Δ… είχε τίς αντιρρήσεις του.
– Μά… τέτοια δύναμη πανίσχυρη, Γέροντα, ποιός θά τήν διαλύσει; Ούτε τό νυχάκι της δέν θά μπορέσουν νά πειράξουν!
– Θά τά δείς, έλεγε ό Γέροντας. Θά ζείς μάλιστα ( είχε καί μεγάλη ηλικία ), καί θά τά δείς κι΄ όλας αυτά πού σού λέω…
Καί συνέχισε,
– Νά γνωρίζεις ότι καί ή Τουρκία θά διαλυθεί. Θά γίνει πόλεμος σέ δύό ημίχρονα. Εμείς θά είμαστε οί νικητές, γιατί είμαστε Ορθόδοξοι.
– Γέροντα, σ΄ αυτόν τόν πόλεμο, θά πάθουμε εμείς κακό;
– Έ, τό πολύ-πολύ νά πειράξουν ένα-δυό νησιά μας αυτοί, αλλά σέ εμάς θά δώσουν καί τήν Κωνσταντινούπολη.
Θά τά δείτε, θά τά δείτε όλα αυτά! { κείμ. Β΄}
Πελωριάδης Γεώργιος
Ο π.Παϊσιος είχε υπηρετήσει ασυρματιστής στόν στρατό, μέ εμφύλιο, χιόνια, καί πείνα, προσευχόμενος στόν Θεό νά μή σκοτώσει άνθρωπο. Οταν τόν ρωτούσαν στήν Τρίπολη ποιό μέσον καί ποιόν Συνταγματάρχη είχες στό Επιτελείο γιά νά σού δώσουν τέτοια ειδικότητα, τούς έλεγε. ” Τόν Θεό “.
Σχετικά μέ τήν πτώση τής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας έλεγε.
– Δέν ήθελε ό Θεός νά πέσει τό Βυζάντιο. Αλλά τότε πήγαιναν καί έπαιρναν αντίδωρο στήν εκκλησία μέ τό ξίφος τους…
Αν οί πρόγονοί μας δέν είχαν παροργίσει τόν Θεό, δέν θά έφθανε στό σημείο νά χρησιμοποιήσει τήν παιδαγωγική τιμωρία…
Οταν κατά καιρούς γινόταν λόγος γιά τήν προφητεία τού Αγίου Κοσμά τού Αιτωλού ότι θαρθούν οί Τούρκοι καί θά φθάσουν μέχρι τά Εξαμίλια στόν πόλεμο Ελλάδος - Τουρκίας ό Γέροντας έλεγε.
– Ο κόσμος σήμερα δέν έχει μυαλό. Τά εξαμίλια τά οποία αναφέρει ό άγιος Κοσμάς, είναι τά έξη μίλια τής υφαλοκρηπίδος στό Αιγαίο. Αυτά θά είναι, καί ή αιτία πολέμου… { κείμ. Α΄}
ΑΡΜΑΓΕΔΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ
ΤΑ ΦΡΑΓΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΥΦΡΑΤΗ…
Μιά μέρα τού 1987 ( σημειώνει ό συγγραφέας ), ρώτησα τόν Γέροντα, γιά τόν μελλοντικό παγκόσμιο πόλεμο, τόν Αρμαγεδόνα, πού αναφέρεται στήν Αποκάλυψη.
Μέ πατρικό ενδιαφέρον μού ανέφερε διάφορα σχετικά θέματα. Θέλησε μάλιστα, νά προχωρήσει περισσότερο, αποκαλύπτοντας ορισμένες ενδείξεις πού πιστοποιούν ότι πράγματι βρισκόμαστε στήν γενεά τού Αρμαγεδώνος.
Είπε λοιπόν,
” Οταν ακούσετε ότι τά νερά τού Ευφράτη τά κόβουν από ψηλά οί Τούρκοι μέ φράγματα, καί τά χρησιμοποιούν γιά αρδευτικά έργα, τότε νά ξέρετε ότι ήδη έχουμε μπεί στήν ετοιμασία τού μεγάλου εκείνου πολέμου καί ότι προετοιμάζετε ό δρόμος γιά τίς ” μύριες μυριάδων στρατού τών από ανατολών ηλίου ” , πού αναφέρει ή Αποκάλυψη…
{ Σήμερα λειτουργεί ήδη κοντά στίς Τουρκικές πηγές τού Ευφράτη, τό μεγάλο φράγμα Κεμάλ Ατατούρκ πού μπορεί νά κόψει εντελώς τά νερά πρός τό Ιράκ καί τήν Συρία καί νά τά ρίξει στήν Μεσόγειο! δημιουργώντας έτσι γενική ανάφλεξη, τόν “πόλεμο τού νερού ” όπως η διεθνής διπλωματία έχει ήδη επισημάνει καί περιμένει… }
Μέσα σέ όλη αυτή τήν προετοιμασία, συνεχίζει ό π.Παϊσιος, είναι καί ή αποξήρανση τού ποταμού Ευφράτη ( στήν δεδομένη πολεμική στιγμή ) πού αναφέρει ή Αποκάλυψη, γιά νά μπορέσουν έτσι νά περάσουν τά 200.000.000 στρατού πού σημειώνονται, καί πού σήμερα μόνο οί Κινέζοι διαθέτουν…
Μάλιστα οί Κινέζοι, έλεγε ό Γέροντας, κατασκευάζουν ένα δρόμο, πού σήμερα τόν έχουν φθάσει κοντά στήν Ινδία, τόν λεγόμενο ” θαύμα τής Εποχής ” καί πού τό πλάτος του είναι ικανό γιά νά περνούν χίλιοι στρατιώτες παρατεταγμένοι δίπλα-δίπλα.
Αν περιμένουμε νά σχιστεί ό Ευφράτης καί νά εξαφανιστεί τό νερό, τότε σίγουρα θά πλανηθούμε. Γιατί αλλοιώς τά εννοεί ή Γραφή, καί αλλοιώς οί περισσότεροι τά καταλαβαίνουν…
Πρέπει ό άνθρωπος νά έχει Θεϊκή καθαρότητα σήμερα, γιά νά μή ξεγελασθεί από τά σημεία τών καιρών.
Κάτι ανάλογο συνέβη καί μέ τό Τσέρνομπιλ…
Εκεί, στήν Αποκάλυψη, ό Αγιος Ιωάννης ό Θεολόγος αναφέρει, ότι είδε αστέρα μέγα καιόμενον νά πέφτει από τόν ουρανό μολύνοντας, πικραίνοντας, καί δηλητηριάζοντας θανάσιμα, τά νερά καί τίς πηγές τών υδάτων…
Καί τό όνομα τού αστέρος Αψινθος!…( Ουκρανικά Τσέρνομπιλ !…)
Οσοι περιμένουν ακόμη νά πέσει κάποιο αστέρι από τόν ουρανό έχουν πλανηθεί. Ποτέ δέν πρόκειται νά καταλάβουν ότι αυτό έχει ήδη γίνει…
Γιατί Τσερνομπίλ στά Ρωσικά σημαίνει ” πικράδα ” καί είναι ή ίδια λέξη ” Αψινθος ” πού αναφέρεται στήν Αποκάλυψη, πού θά μολύνει μέ πικρότητα τά ύδατα κάνοντάς τα ακατάλληλα… { κείμ. Β΄}
Στέφανος Παπαβασιλείου - Κουβουκλιώτης, Θεσσαλονίκη
Γνώρισα τόν πατέρα Παϊσιο στήν Παναγούδα, μετά από πληροφορίες πού είχα γιά τήν αγιωσύνη καί γιά τήν χάρη πού έφερε.
Επηρεασμένος από σχετική προφητεία τού Αγίου Κοσμά τού Αιτωλού γιά τά Εξαμίλια, χωριό πού βρίσκεται 28 χλμ. από τήν Θεσσαλονίκη στόν δρόμο πρός τίς Σέρρες, τόν ρώτησα άν είναι ποτέ δυνατόν νά φθάσουν οί Τούρκοι έξω από τήν Θεσσαλονίκη…
Μέ κοίταξε χαμογελώντας καί μού είπε.
– Μήν ανησυχείς καθόλου. Ακου νά σού πώ τί συμβαίνει. ” Εξαμίλι ” είναι κάθε σημείο πού απέχει από τίς ακτές τής Τουρκίας έξη ναυτικά μίλια. Οταν ό Τουρκικός στόλος ξεκινήσει κατά τής Ελλάδος καί φθάσει στά 6 μίλια, πράγματι θά καταστραφεί. Οί Τούρκοι έχουν τά κόλλυβα στό ζωνάρι τους…
Τόν ρώτησα, τί θά γινόταν από εκεί καί πέρα;
– Εχω τήν εντύπωση, μού είπε, ότι έφθασε πιά ή ώρα, γιά νά πάρουμε τήν Πόλη…
– Πώς θά τήν πάρουμε τήν Πόλη; Θά έχουμε πάλι πόλεμο;
– Τήν Πόλη θά μάς τήν δώσουν…
– Ποιοί; Οί Τούρκοι; Είναι ποτέ δυνατόν;
– Οχι. Τήν Πόλη θά μάς τήν δώσουν οί Ρώσοι σέ πόλεμό τους μέ τήν Τουρκία… Θά μάς τήν δώσουν, όχι γιατί μάς αγαπούν αλλά γιατί αυτό θά είναι τό συμφέρον τους…
– Καί οί Τούρκοι Γέροντα τί θά γίνουν;
– Αυτοί θά καταστραφούν! Θά σβήσουν από τόν χάρτη, γιατί είναι ένα έθνος πού δέν προέκυψε από τήν ευλογία τού Θεού. ( Χρησιμοποιήθηκε προφανώς γιά νά τιμωρήσει παιδαγωγικά τήν ασέβεια τών χριστιανικών λαών, αλλά έχει κι΄ αυτό τήν ημερομηνία λήξεώς του… )
Θά σβήσουν ώς έθνος, καί ή έκταση ολόκληρης τής Τουρκίας θά καταντήσει αχανής έρημος. Επτά ώρες θά περπατάς γιά νά συναντήσεις εκεί άνθρωπο… { κείμ. Α΄}
Αλέξανδρος Οικονόμου , αντιπτέραρχος έ.ά.
Τόν Μάρτιο τού 1994 συνάντησα τόν Γέροντα Παϊσιο βαριά άρρωστο, στό μοναστήρι τής Σουρωτής, έξω από τήν Θεσσαλονίκη. Συγκινήθηκα, όταν μού έπιασε τό χέρι, καί παρά τήν κρισιμότητα τής καταστάσεώς του, μού είπε τά ακόλουθα.
” Εσύ δέν πρέπει νά στενοχωριέσαι καί νά φοβάσαι τήν Τουρκία. Η Τουρκία θά διαλυθεί, καί μάλιστα θά τήν διαλύσουν οί ίδιοι οί σύμμαχοί της.
Η Βοσνία θά γίνει μουσουλμανικό κράτος ( εκείνη τήν εποχή σημειωτέον δέν υπήρχε τέτοιο κράτος ), αλλά αυτό θά στραφεί εναντίον τους, γιατί θά δημιουργηθεί καί Κουρδικό κράτος μέσα στήν καρδιά τής Τουρκίας…”
Ο Γέροντας τότε, βλέποντας με προβληματισμένο μέ αυτά πού άκουγα, μού ξαναλέει.
” Οπως ξέρεις, εγώ δέν διαβάζω εφημερίδες, αλλά αυτά τά μαθαίνω από “αλλού…” { Α΄}
Καραφεϊζης Βασίλειος, ταξίαρχος έ.ά. , Διδυμότειχο Έβρου
Στίς 10 Ιανουαρίου 1992 έλαβε χώρα ή παρακάτω συνομιλία μου μέ τόν π. Παϊσιο.
– Γέροντα, πώς βλέπετε τήν διάλυση τής Γιουγκοσλαβίας;
– Έ, καλό θά βγεί γιά τήν Ελλάδα.
– Τί θά γίνει όμως μέ τό λεγόμενο ” μουσουλμανικό τόξο; “
– Καί από αυτό, καλό θά βγεί…
Επειδή όμως δέν κατάλαβα τί εννοούσε, μού εξήγησε καί μού είπε.
– Ο διάβολος επιθυμεί τήν καταστροφή κάθε ανθρώπου. Ο Θεός όμως δέν τόν αφήνει ανεξέλεγκτο αλλά τού επιτρέπει μέχρι ενός ορισμένου σημείου. Καί τό κάνει αυτό γιατί προγνωρίζει ότι από αυτό τό κακό, θά προκύψει καί κάτι καλό.
Η Τουρκία θά χάσει τούς συμμάχους της, ακόμη καί τούς πατροπαράδοτους φίλους της, τούς Γερμανούς…
Μού είπε ακόμη, ότι στήν Ιταλία θά παρουσιασθεί ένας πολιτικός τύπου Μουσολίνι, καί στήν Γερμανία ένας νέος Χίτλερ, καί ότι ή ΕΟΚ θά διαλυθεί !…
Η ΕΟΚ ( Ε.Ε. σήμερα ), δέν έχει καμμιά ομοιότητα μέ τήν Αμερική. Η Αμερική μοιάζει μέ έναν αργαλειό, πού αφομοιώνει όλα τά κουρέλια καί όλες τίς χώρες… { Α΄}
Γεώργιος Γιάννου, αξιωματικός Πολεμικής Αεροπορίας.
Τήν άνοιξη τού 1987 επισκέφθηκα τόν γέροντα Παϊσιο στό κελλί του, στήν Παναγούδα. Προβληματισμένος, τόν ρώτησα άν θά γινόταν πόλεμος μέ τήν Τουρκία καί μού είπε, ότι
…. όταν θά δούμε τήν Ελλάδα νά παίρνει τήν πρεσβεία της από τήν Τουρκία, καί ή Τουρκία νά παίρνει τήν πρεσβεία της από τήν Αθήνα, τότε θά πρέπει νά πούμε ” Ταίς πρεσβείαις τής Θεοτόκου, Σώτερ σώσον ημάς…
Νικόλαος Μάρτης, πρώην Υπουργός, καί συγγραφέας τού βιβλίου
” Η πλαστογράφηση τής Ιστορίας τής Μακεδονίας ”
Η πρώτη πληροφορία μου γιά τόν Γέροντα ήλθε μιά Κυριακή, στήν εκκλησία τής Αγίας Αικατερίνης στήν Αθήνα, πού είναι μετόχι τής Μονής Σινά. Μετά τό τέλος τής ακολουθίας μέ περίμενε έξω, ό συνταξιούχος σήμερα Αρεοπαγίτης Εμμανουηλίδης, πρόεδρος τότε τού συλλόγου τών Δικαστών καί Εισαγγελέων ” Φίλων τού Αγίου Ορους ” .
Μού μετέφερε τίς ευχές καί τήν ευλογία τού Γέροντα γιά τόν αγώνα πού έκανα τότε γιά νά αποδειχτεί ή Ελληνικότητα τής Μακεδονίας.
Συζητώντας, μού ανέφερε μάλιστα δύο περιστατικά, εκ τών οποίων τό ένα είχε συμβεί μπροστά του όταν μ΄ έναν εφέτη φίλο του είχε συναντήσει τόν Γέροντα στό κελί του καί είχε αποκαλύψει στόν εφέτη κάποιες ιδιαίτερες σκέψεις του.
Τό δεύτερο, τό είχε ακούσει ό Εμμανουηλίδης όταν επισκεφθείς παλαιότερα τόν π.Παϊσιο άκουσε στό πλοιάριο πρός τήν Ουρανούπολη, από μία συντροφιά νέων ένα περίεργο περιστατικό.
Ενας δικηγόρος, πηγαίνοντας πρός τό καλύβι τού Γέροντα μέ έναν φίλο του υφηγητή τού Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης , προσπάθησε νά ξεγελάσει τόν π.Παϊσιο κάνοντάς του τόν γιατρό, γιά νά δεί άν θά τό καταλάβει…
Μόλις έφθασαν καί άνοιξε τήν πόρτα του ό Γέροντας, απευθυνόμενος στόν δικηγόρο τού είπε,
–Δικηγόρε, τά ψέμματά σου στά δικαστήρια! Δέν δέχομαι ανθρώπους πού λένε ψέμματα.
Καί τόν έδιωξε!
Οταν συνάντησα τόν Γέροντα, βαρειά άρρωστο πιά στό μοναστήρι τής Σουρωτής, μέ μορφή ήρεμη πού ακτινοβολούσε, χάρηκε πολύ πού μέ είδε καί μού είπε,
– Ακουσε νά σού πώ! Μάρτη μήνα έγινε ό Ευαγγελισμός τής Θεοτόκου. Μάρτη μήνα έγινε ή Επανάσταση τού 1821.
Δέν είναι τυχαίο, συνεπώς, ότι Μάρτης αγωνίζεται γιά τό θέμα τής Μακεδονίας! { Α΄}
http://www.scribd.com/doc/15372413/-

Ο Γέροντας
(25-7ου-1924 έως 12-7ου(29-6ου)-1994)
Μαρτυρίες Προσκυνητών1
Τον Ιούλιο του 1992, ως υπασπιστής του στρατιωτικού Αεροδρομίου Θεσσαλονίκης,
οργάνωσα προσκύνημα στο Άγιον Όρος με 70 αξιωματικούς, κι επισκεφθήκαμε μεταξύ των
άλλων και το κελλί του Γέροντος Παϊσίου (Παναγούδα). Συζητούσαμε με το Γέροντα και του
θέταμε διάφορα ερωτήματα για εθνικά θέματα. Τον ρώτησα:
«Γέροντα, πώς βλέπετε το Σκοπιανό θέμα»;
«Όποια λύση και να δοθεί, μακροπρόθεσμα θα είναι προς όφελος των ελληνικών
συμφερόντων. Σκυλί που γαβγίζει πίσω από λεωφορείο, μην το φοβόσαστε, δε δαγκώνει».
«Γέροντα, θα πάρουμε την Κωνσταντινούπολη»;
«Οι Εγγλέζοι και οι Αμερικάνοι θα μας παραχωρήσουν την Πόλη. Όχι γιατί μας αγαπάνε,
αλλά γιατί αυτό θα συμπλέει με τα συμφέροντά τους». «Όταν θα πάρουμε την Πόλη, θα την
κρατήσουμε για έξι μήνες, όσο δηλαδή διαρκεί ένα λάχανο»; Ο Γέροντας με κοίταξε με το
διεισδυτικό βλέμμα του και μου απήντησε: «Όχι παιδί μου, για πάντα»! «Γέροντα, θα τα
ζήσουμε αυτά τα γεγονότα»; «Βέβαια και θα τα ζήσετε!» Εκείνη τη στιγμή αναρωτήθηκα αν
είναι στ’ αλήθεια δυνατό να συμβή αυτό. ο Γέροντας κατάλαβε το λογισμό μου και,
κοιτάζοντας με, απήντησε: «Ο καλός Θεός πήρε το κατσαβίδι και γύρισε λίγο το “παξιμάδι”
του Γκορμπατσώφ. Είδατε τι έγινε»! (σελ.164)
Αργότερα, επισκέφθηκα το Γέροντα μαζί μ’ ένα φίλο μου σμήναρχο, γύρω στα τέλη
Οκτωβρίου του 1993, και του εξέφρασα την ανησυχία μου γι’ αυτά που συμβαίνουν στην
πατρίδα μας. ο Γέροντας απήντησε: «Μη φοβάσαι. Ο Θεός δε θα επιτρέψει να γίνει κακό,
αλλά θα γίνουν όμως πράγματα και θάματα που δεν θα εξηγούνται με τη λογική.
Ο κόσμος θα τους σιχαθεί (τους πολιτικούς) και θα τους κυνηγήσει. Όπως ένα
μπαλόνι φουσκώνει και ξαφνικά σκάει, έτσι θα σκάσουν κι αυτοί! Δεν μπορώ να σου
πω πιο πολλά». Μετά μου πιάνει το χέρι καθησυχαστικά και μου λέει: «Η Παναγία και οι
άγιοί μας σκανδαλωδώς μας βοηθάνε! Ποια χώρα έχει τους αγίους που έχουμε εμείς - η
Αλάσκα»; (σελ.165)
Σκόπια - Αλβανία:
Τον ρώτησα, (σε άλλη επίσκεψη), τι γνώμη έχει για τα Σκόπια και μου είπε: «Ας τα Σκόπια.
Μην τα λογαριάζεις». Για την Αλβανία μου είπε: «Όταν μια γίδα θέλει να φάει ξύλο, πάει και
ξύνεται στην γκλίτσα του τσοπάνου. Έτσι κάνουν και οι Αλβανοί τώρα. Ας τους. Μην τους
λογαριάζεις. Μη φοβάσαι» (σελ. 259).
Για την Κωνσταντινούπολη έλεγε ότι:
«Κάποτε θα την πάρουμε την Πόλη. Δική μας είναι. Εμείς δεν θα πάθουμε κακό. Όταν θα
ξεκινήσουμε για τον πόλεμο, θα την έχουν πάρει την Πόλη οι άλλοι. Στα μισά οι Έλληνες θα
γυρίσουν πίσω. Την Πόλη θα την έχουν πάρει οι Ρώσοι και θα μας τη δώσουν. Όχι ότι
οι ίδιοι μας αγαπούν, αλλά θα υποχρεωθούν να μας τη δώσουν από τις περιστάσεις».
Για τα «Εξαμίλια» έλεγε
ότι αφορά το πρόβλημα της υφαλοκρηπίδας. Για τους Τούρκους, που συνέχεια δημιουργούν
προκλήσεις, ο Γέροντας έλεγε: «Οι Τούρκοι..., ας τους αυτούς. Αυτοί τα κόλλυβα τα έχουν
στο ζωνάρι τους. Τά ‘χουνε, τα κουβαλούν μαζί τους...» Όσο για το πότε θα διαλυθεί η
Τουρκία, όσες φορές κι αν τον ρωτήσαμε και το συζητήσαμε, ποτέ δεν το έλεγε: «Αυτό δεν το
ξέρουμε. ο Θεός μας είπε ότι θα μας δείχνει σημεία. Τα πράγματα όμως προς τα εκεί
βαδίζουν...» (σελ. 260).
Για τη Σερβία
Χαραλαμπίδης Χαράλαμπος, ιατρός, από Καβάλα: …Κατηφορίσαμε χαρούμενοι στην
καταπράσινη πλαγιά γεμάτη από αγριολούλουδα και αρώματα, και φθάσαμε στην εξώπορτα
1 «Μαρτυρίες Προσκυνητών», Θεσσαλονίκη 2003, Ζουρνατζόγλου Νικόλαος, επισμηναγός.
- 70 -
με τη βρύση, στο πίσω μέρος του κελλιού του γέροντα. Εκείνη την ώρα εκείνος άπλωνε τις
μπλούζες που είχε πλύνει. Πλησίασε στο συρματένιο φράχτη και μας είπε: «Τι θέλετε, βρε
παλληκάρια;» «Ήρθαμε να πάρουμε την ευχή σου», απαντήσαμε. Ο κ. Ιωάννης Δουλγερίδης
είπε πως είμαστε από ένα «Σύλλογο Φίλων του Αγίου Όρους», ότι ερχόμαστε συχνά και
φέρνουμε κόσμο στο Άγιον Όρος. Εγώ στη συνέχεια τον ρώτησα: «Γέροντα, να βοηθάμε
τους Σέρβους που βρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση»; Εκείνος αμέσως ανασηκώθηκε, με
κοίταξε αυστηρά και μου είπε: «Τι να τους βοηθάμε»; Κάπως διστακτικά του λέω: «Να τους
στέλνουμε οικονομική βοήθεια»; «Αν θέλετε», μου απήντησε, «στείλτε τους μερικές
κονσέρβες. Αυτοί θέλανε να μας πάρουνε τη Μακεδονία μας, και πριν δέκα περίπου
χρόνια, κάποιοι επίσκοποί τους που ήλθαν εδώ, μου είπαν πώς η Μακεδονία είναι
δικιά τους και ότι πρέπει να την πάρουνε! Εγώ τότε τους κοίταξα άγρια και τους είπα
πώς αυτό δεν είναι σωστό και ότι είναι άδικο. Εκεί (στη Βοσνία) εφαρμόζονται τώρα οι
πνευματικοί νόμοι». (σελ. 277). - Αυτό δείχνει πώς το κοσμικό πνεύμα του κομμουνισμού πέρασε
ακόμη και μέσα στην ιεραρχία της Σλαβικής αυτής εκκλησίας! - ΛΜΔ.
Στη συνέχεια του λέω:
«Γέροντα, η πατρίδα μας περιβάλλεται από εχθρούς και όλοι οι μεγάλοι (Αμερικάνοι,
Ευρωπαίοι) βοηθούν αυτούς και, κυρίως, τους Τούρκους». «Οι Τούρκοι», απήντησε, «τα
κόλλυβα τα έχουν στο ζωνάρι τους (δηλ. το τέλος τους είναι κοντά -ΛΜΔ). Θα πάθουν μεγάλο
κακό. Θα γίνει σύγκρουση στο Αιγαίο. Εμείς δεν θα πάθουμε μεγάλο κακό. Τότε θα
επέμβει από πάνω ο Ρώσος και θα γίνει όπως τα λέει η προφητεία του αγίου Κοσμά. Οι
μεγάλοι θα φροντίσουν... Την Κωνσταντινούπολη οι Έλληνες πρέπει να τη φυλάξουν. Και
έτσι ο Θεός θα τη χαρίσει σε μας. Θα μας βοηθήσει ο Θεός, γιατί είμαστε Ορθόδοξοι».
«Γέροντα», του αντείπα, «τι χριστιανοί είμαστε; Ξέρεις έξω πόσο αμαρτωλά ζουν οι Έλληνες;
Μέρα - νύχτα διασκεδάζουν και κυλιούνται στην αμαρτία. Πώς θα μας βοηθήσει ο Θεός να
πάρουμε την Πόλη»; Και με το απλό, σοφό του ύφος, μου είπε: «Υπάρχει η μαγιά κι αυτή η
μαγιά κρατάει την Εκκλησία και την Ελλάδα. Γι’ αυτή τη μαγιά ο Κύριος θα κάμει ότι θα
κάμει». Τελευταία, τον ρωτώ: «Γέροντα, άραγε εμείς θα τα δούμε αυτά;» Τότε ο Γέροντας,
κοιτώντας προς την πλαγιά, που μια μεγάλη ομάδα προσκυνητών κατηφόριζε, μας είπε:
«Άντε τώρα, στο καλό. Πολλά σας είπα για σήμερα». (σελ. 278)
Μάρκου Γαβριήλ: Την άνοιξη του 1993 επισκεφθήκαμε το Γέροντα Παίσιο.
Τον ρωτήσαμε αν θα γίνει πόλεμος με την Τουρκία, και ο Γέροντας είπε: «Ναι, θα γίνει
πόλεμος και θα χτυπηθεί η Τουρκία από το βορρά. Θα πάθει τεράστια καταστροφή,
αλλά ρουθούνι Ελληνικό δεν θα ματώσει. Όσον αφορά στην Πόλη, θα διοικείται
από Ρώσους, Έλληνες, και Ευρωπαίους. Η καταιγίδα αυτή θα φτάσει μέχρι το
Ισραήλ και τότε οι Εβραίοι θα καταλάβουν τα σφάλματα τους». (σελ. 278)
Καραφείζης Βασίλειος, ταξίαρχος ε.α., Διδυμότειχο, Έβρου: Την 10η Ιανουαρίου 1992
έλαβε χώρα η έξης συνομιλία μεταξύ του Γέροντος και εμού:
«Γέροντα, πώς βλέπετε τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας»; «Έ, καλό θα βγει για την
Ελλάδα». «Τι γίνεται με το “μουσουλμανικό τόξο”; Υπάρχει κίνδυνος για μας;»
«Καλό και απ’ αυτό θα βγει». Επειδή προβληματίσθηκα και δεν κατάλαβα το νόημα των
λόγων του, μου εξήγησε στη συνέχεια ότι:
«Ο διάβολος επιθυμεί την καταστροφή του ανθρώπου. Πάντα, όμως, ο Θεός δεν
επιτρέπει να γίνει έτσι, όπως το θέλει ο διάβολος. Άλλα τι κάνει; Παραχωρεί στο διάβολο το
δικαίωμα να κάνη κακό μέχρις ενός σημείου, γιατί από το κακό αυτό θα προκύψει κάτι καλό.
Είπε πώς ό,τι έπαθε το Ιράκ, το ίδιο θα πάθει και η Τουρκία από μία συμμαχική δύναμη
και κυρίως από τους Αμερικανούς. Θα χάσει ακόμη και τους πατροπαράδοτους φίλους
της, τους Γερμανούς». Είπε, επίσης, ότι:
«Στην Ιταλία θα παρουσιασθεί ένας νέος Μουσολίνι, στη Γερμανία ένας νέος
Χίτλερ και η ΕΟΚ (τώρα Ε.Ε.) θα διαλυθεί». H ΕΟΚ, είπε, δεν έχει καμμία σχέση με την
Αμερική. Η Αμερική μοιάζει μ’ έναν αργαλειό, που αφομοιώνει όλα τα κουρέλια, ενώ
στην ΕΟΚ υπάρχουν αντιτιθέμενα και διαπλεκόμενα συμφέροντα. «Πήγατε, Γέροντα,
στην Τουρκία»; «Ναι, πήγα. ο πατέρας μου πολέμησε τους Τσέτες». «Άραγε, Γέροντα, θα
ξαναπάμε πίσω»; Μετά την ερώτηση μου αυτή, ο Γέροντας πήγε αμέσως μέσα στο κελλί και
έφερε ένα μικρό τετραδιάκι, γραμμένο στα φαρασιώτικα ή στα τούρκικα, με προφητείες του
αγίου Αρσενίου (του Καππαδόκη) από το 1901 έως το 1923. Το τετραδιάκι εκείνο
περιελάμβανε γεγονότα που συνέβησαν την εποχή εκείνη, καθώς και προφητείες
- 71 -
μελλοντικές. Ο Γέροντας μου έδειξε τι έγραφε για το 1922: «Φέτος η πατρίδα μας θα χαθεί
και θα μας διώξουν, αλλά θα πάμε πάλι». (σελ. 279)
Γιάννου Γεώργιος, αξιωματικός Πολεμικής Αεροπορίας: Την άνοιξη του 1987
επισκέφθηκα το μακαριστό Γέροντα Παίσιο στο κελλί του, την Παναγούδα. Τον ρώτησα,
προβληματισμένος, αν θα γινόταν πόλεμος με την Τουρκία. Ο Γέροντας μου απάντησε ότι,
όταν θα δούμε η Ελλάδα να παίρνει την πρεσβεία της από την Τουρκία και η Τουρκία
την πρεσβεία της από την Ελλάδα, τότε θα πρέπει να πούμε: «Ταις πρεσβείαις της
Θεοτόκου, Σώτερ σώσον ημάς». (σελ. 280)
Παπατζήμας Αθανάσιος: Το καλοκαίρι του 1992 ρωτήσαμε το Γέροντα Παίσιο:
«Γέροντα, τι επιπτώσεις θα έχει η ΕΟΚ για την Ελλάδα»;
«Κοιτάξτε παιδιά», απήντησε ο Γέροντας. «Στην Αμερική πήγαν άνθρωποι από διάφορα
μέρη. Κουβάλησε ο καθένας το κουρέλι του και έτσι έγινε εκεί μία κουρελού. Στην ΕΟΚ,
όμως, οι χώρες που μπαίνουν είναι έτοιμα χαλιά. Τα χαλιά, όσο και να τα ενώσεις, το ένα
πάει από δω και το άλλο απ’ εκεί. Έτσι, μη φοβάστε για δυσμενείς συνέπειες από την ΕΟΚ.
Δεν πρόκειται ποτέ οι χώρες της Ευρώπης να ενωθούν πλήρως, ώστε να μας
βλάψουν». (σελ. 280)
Οικονόμου Αλέξανδρος, αντιπτέραρχος, ε.α., Αθήνα: Σχετικώς με τη διάλυση της
Τουρκίας. Το Μάρτιο του 1994 συνάντησα το Γέροντα Παΐσιο στο Μοναστήρι της Σουρωτής.
Συγκινήθηκα, όταν μου έπιασε το χέρι και, παρά την κρισιμότητα της καταστάσεώς του, μου
είπε τα ακόλουθα: «Εσύ δεν πρέπει να στενοχωριέσαι και να φοβάσαι την Τουρκία. Η
Τουρκία θα διαλυθεί, και μάλιστα θα τη διαλύσουν οι ίδιοι οι σύμμαχοι. Στη Βοσνία θα
γίνει μουσουλμανικό κράτος (εκείνη την εποχή δεν υπήρχε τέτοιο κράτος). (σελ. 280)
Σε άλλη επαφή που είχα με το Γέροντα, η συζήτηση αφορούσε την ανησυχία μου για
τον πόλεμο κατά της Βοσνίας, ο οποίος ακόμη εμαίνετο. Ήταν η περίοδος '92-'93, που
είχαν ληφθεί οι αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών με καταδικαστικό αποτέλεσμα κατά της
Βοσνίας. Όταν, λοιπόν, τον ρώτησα τι θα γινόταν μ’ αυτόν τον πόλεμο, που είχε ως σκοπό
να πλήξη την Ορθοδοξία και την ενότητά της, μου είπε: «Μην ανησυχείς, δεν πρόκειται να
γίνει τίποτε». «Γέροντα, πως είναι δυνατόν;» Μου ξαναλέει: «Δεν θα γίνει τίποτε’ σ’ το λέω
εγώ. Αυτή τη στιγμή στρατηγός των Βόσνιων είναι ο ίδιος ο Χριστός. Το κακό θα
αυτοκαταστραφεί μόνο του». «Γέροντα, είναι πολύ δύσκολο να το πιστέψει αυτό κάποιος,
διότι είναι φοβερές οι δυνάμεις που έχουν μαζευτεί εναντίον της». «Μην ανησυχείς»,
επανέλαβε. «Θα δεις αυτό που σου είπα». Βέβαια, ανακουφίστηκα από τα λόγια του, και δεν
πέρασε πολύς καιρός που οι εξελίξεις ήταν πράγματι θαυματουργικές. Τελικά, κανείς μας δε
θυμάται τον τρόπο με τον όποιο εξαφανίστηκαν όλες αυτές οι δυνάμεις, οι οποίες δεν
μπόρεσαν να φέρουν κανένα θετικό αποτέλεσμα υπέρ τους, και κανένα σημαντικό πλήγμα
κατά των Βοσνίων ορθόδοξων.
Η ερμηνεία της προφητείας για το Εξαμίλι.
Σε άλλη μας συζήτηση, αναφέρθηκα στην αγωνία που είχα για το Εξαμίλι, επηρεασμένος
από τη σχετική προφητεία του αγίου Κοσμά του Αιτωλού. Υπάρχει χωριό Εξαμίλι στη
διαδρομή μεταξύ Θεσσαλονίκης και Σερρών - βρίσκεται 28 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη - και
θεώρησα ότι είναι το σημείο στο όποιο θα φθάσουν οι Τούρκοι, σε περίπτωση πολέμου
μεταξύ μας, και από εκεί θ’ αρχίσει η εξαφάνιση τους. Τον ρώτησα αν είναι δυνατόν οι
Τούρκοι να φθάσουν έξω από τη Θεσσαλονίκη. Ανησυχούσα, αλλά ο Γέροντας γελούσε.
Πράγματι, επέμενα στην ερώτηση μου και εκείνος εξακολουθούσε να γελά, παρ’ ότι ήταν η
περίοδος που πονούσε πάρα πολύ, γιατί αναφέρομαι στη συνάντηση μας στη Μονή της
Σουρωτής. Στο τέλος μου είπε: «Μην ανήσυχης καθόλου. Άκου να σου πω τι συμβαίνει»:
«Εξαμίλι είναι κάθε σημείο που απέχει έξι μίλια από τις ακτές της Τουρκίας. Το
ίδιο και από τη δική μας πλευρά. Κάθε σημείο που απέχει έξι μίλια από τις ακτές μας, απ’
οποιεσδήποτε νησιωτικές η χερσαίες ακτές, είναι τα εξαμίλια. Όταν ο τουρκικός στόλος
ξεκινήσει κατά της Ελλάδος και φτάσει στα έξι μίλια, πράγματι θα καταστραφεί. Θα είναι η
ώρα που θα έχουν τα κόλλυβά τους στο ζωνάρι τους». Πράγματι συγκινήθηκα πολύ, όταν
άκουσα αυτήν την απάντηση, επειδή μου δόθηκε όλη η ερμηνεία και η επιβεβαίωση του
λόγου του αγίου Κοσμά του Αιτωλού. …Στη συνέχεια θέλησα να επεκταθώ, παρ’ ότι ήξερα
ότι τον κούραζα. Εκείνη μας η συνάντηση έμελε να είναι και η τελευταία. Τον ρώτησα,
- 72 -
λοιπόν, τι θα γινόταν από κει και πέρα. Μου είπε:
«Έχω την εντύπωση ότι έφθασε η ώρα. Πιστεύω ότι έφθασε η ώρα». «Ποια ώρα
Γέροντα»; «Η ώρα να πάρουμε την Πόλη»! «Την Πόλη πως θα την πάρουμε; Θά ’χουμε πάλι
πόλεμο;» «Όχι, δεν θά ’χουμε ούτε μία ντουφεκιά. Δεν πρόκειται να γίνει πόλεμος2».
«Τότε, Γέροντα, πως θα την πάρουμε την Πόλη;» «Την Πόλη θα μας τη δώσουν». «Ποιοί;
Οι Τούρκοι; Είναι δυνατόν;» «Όχι. Την Πόλη θα μας τη δώσουν οι Ρώσοι. Θα την
πάρουν σε πόλεμο που θα κάνουν με την Τουρκία και θα τη δώσουν σ’ εμάς». «Μα,
Γέροντα, τόσο μας αγαπάνε οι Ρώσοι, ώστε να μας δώσουν την Πόλη, έτσι, χωρίς πόλεμο»;
«Όχι. Θα ξέρουν ότι δεν πρόκειται καμμία επιδίωξή τους να πραγματοποιηθεί, εάν δε μας
δώσουν την Πόλη. Έτσι θ’ αναγκαστούν να μας την παραχωρήσουν».
«Γέροντα, τι θα γίνει μετά απ’ αυτό; Οι Τούρκοι τι θα γίνουν»;
«Αυτοί θα καταστραφούν. Πραγματικά θα σβήσουν από το χάρτη, διότι είναι ένα έθνος, το
όποιο δεν προέκυψε από την ευλογία του Θεού. Θα σβήσουν ως έθνος και η έκταση
ολόκληρης της Τουρκίας θα είναι μία αχανής έρημος, στην οποία, για να συναντήσει
κανείς άνθρωπο, θα πρέπει να περπατάει εφτά (7) ώρες!» (σελ. 285-6)
Άλλη φορά, βρέθηκα μαζί με μία παρέα προσκυνητών στο κελλί του. Τότε υπήρχε ο
πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία. Του έλεγαν λοιπόν: «Γέροντα, πώς τα βλέπετε τα πράγματα;
Θα γίνει πόλεμος και προς τα εδώ; Θα έχουμε προβλήματα; Να φύγουμε, να πάμε
αλλού; Θα έχουμε πόλεμο με τα Σκόπια;» και ο Γέροντας, ο οποίος είχε ακούσει πολλές
φορές το ίδιο ερώτημα, τους έλεγε: «Βρε παιδιά, δεν μπορείτε να καταλάβετε ότι δεν είναι
δυνατόν να έχουμε πόλεμο, όταν υπάρχει πόλεμος σε διπλανό κράτος»; «Μα για ποιο
λόγο»; «Να σας το κάνω πιο λιανά. Όταν στο διπλανό σας σπίτι, στο σπίτι δηλαδή του
γείτονα, η οικογένεια έχει δύο παιδιά τα όποια μαλώνουν είτε μεταξύ τους, είτε με τον πατέρα
τους, είτε με τη μάνα τους, μπορούν αυτά να σας πειράξουν; Πρώτα θα τελειώσουν το
μάλωμα μεταξύ τους, θα μονιάσουν, θα τελειώσει η ιστορία και μετά θα πάνε στο
γείτονα για να μαλώσουν μαζί του. Έ, μέχρι τότε έχουμε ακόμα καιρό μπροστά μας.
Αλλά η χάρις του Θεού δε θα μας αφήσει να πάθουμε κακό3». (σελ. 292)
Στην συνέχεια με ρώτησε για την Κύπρο και, χαμογελώντας με καθησύχασε και είπε:
«Θα έρθει η ώρα που θα λυθεί το θέμα της Κύπρου. Θα περάσει δυσκολίες, αλλά θα
λυθεί και θα είναι Ορθόδοξη και Ελληνική».
Κατόπιν τον ρώτησα για την συνεχή αδιαλλαξία και τις προκλήσεις των Τούρκων. Μ’
έπιασε από τον ώμο και με πολλή σοβαρότητα μου απάντησε: «Μην ανησυχείς παιδί μου,
εγώ ετοιμάζομαι να κοιμηθώ και δεν θα είμαι εδώ, αλλά θα βλέπω από επάνω, διότι εδώ
είμαστε όλοι προσωρινά. Η Τουρκία θα διαμελισθεί σε 3-4 κομμάτια. Ήδη έχει αρχίσει η
αντίστροφη μέτρηση. Εμείς θα πάρουμε τα δικά μας εδάφη, οι Αρμένιοι τα δικά τους
και οι Κούρδοι τα δικά τους. Το κουρδικό θέμα έχει ήδη δρομολογηθεί. Αυτά θα
γίνουν, όχι τώρα, αλλά σύντομα, όταν θα πάψει αυτή η γενιά που κυβερνάει την
Τουρκία και θα αναλάβει νέα γενιά πολιτικών4. Τότε θα γίνει ο διαμελισμός της Τουρκίας.
Πολύ σύντομα, οι προσευχές που γίνονται κάτω από την επιφάνεια της γης, θα γίνονται
επάνω στη γη και τα κεράκια που ανάβονται κάτω, θα ανάβονται επάνω. (Ο Γέροντας
αναφερόταν στους Έλληνες κρυπτο-Χριστιανούς της Τουρκίας). Θα τα δεις, παιδί μου. Πίστη
και ελπίδα στον Θεό να υπάρχει και θα χαρούν πολλοί. Όλα αυτά θα γίνουν μέσα στα
χρόνια αυτά. Έφτασε ο καιρός».
Τον ρώτησα επίσης εάν η Ελλάδα πάθει κακό. Μου απάντησε ότι θα υπάρξουν
κάποια προβλήματα, τα όποια όμως θα είναι ασήμαντα, και αρκετός κόσμος που σήμερα
είναι αδιάφορος, θα επιστρέψει στον χώρο της Ορθοδοξίας.
«Να μην ανησυχείτε για την Ελλάδα», είπε. Φεύγοντας από το κελλί του, μας είπε πάλι:
Άντε στην ευχή της Παναγίας και μην ανησυχείς. Η Κύπρος θα απελευθερωθεί μέσα στα
χρόνια που περπατάμε και η Τουρκία θα διαμελισθεί. Όλες οι χώρες έχουν τα προ-
βλήματα τους, αλλά δεν υπάρχει για μας πρόβλημα. Ελπίδα στον Θεό και πίστη. Άντε
στο καλό, παιδιά μου». (σελ. 297)
2 Πόλεμος για την Πόλη δεν θα γίνει, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει εμπόλεμη κατάσταση πριν. - ΛΜΔ
3 Μάλλον εδώ εννοεί ο γέροντας την σύμπραξη κάποιων βορείων γειτόνων μας εις βάρος της χώρας μας όταν
μας επιτεθούν οι Τούρκοι. Ίσως να υπάρξει και εσωτερικό μέτωπο από παρεπιδημούντες Μουσουλμάνους
κλπ. Αυτό όμως για πολύ λίγο!
4 Ήδη ανέλαβαν (από τα μέσα περ. του 2003) οι Ισλαμιστές με τον Ερντογάν.
- 73 -
Πελωριάδης Γεώργιος:
Ο π. Παΐσιος είχε υπηρετήσει ασυρματιστής στον στρατό, με εμφύλιο, χιόνια, και
πείνα, προσευχόμενος στον Θεό να μη σκοτώσει άνθρωπο. Όταν τον ρωτούσαν στην
Τρίπολη ποιο μέσον και ποιον Συνταγματάρχη είχες στο Επιτελείο για να σου δώσουν τέτοια
ειδικότητα, τούς έλεγε, "τον Θεό"!
Σχετικά με την πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας έλεγε.
- Δεν ήθελε ο Θεός να πέσει το Βυζάντιο. Αλλά τότε πήγαιναν και έπαιρναν αντίδωρο στην
εκκλησία με το ξίφος τους...
Αν οι πρόγονοί μας δεν είχαν παροργίσει τον Θεό, δεν θα έφθανε στο σημείο να
χρησιμοποιήσει την παιδαγωγική τιμωρία...
Όταν κατά καιρούς γινόταν λόγος για την προφητεία τού Αγίου Κοσμά τού Αιτωλού ότι
θαρθούν οι Τούρκοι και θα φθάσουν μέχρι τα Εξαμίλια στον πόλεμο Ελλάδος - Τουρκίας ο
Γέροντας έλεγε.
- Ο κόσμος σήμερα δεν έχει μυαλό. Τα εξαμίλια τα οποία αναφέρει ο άγιος Κοσμάς, είναι
τα έξι μίλια της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο. Αυτά θα είναι, και η αιτία πολέμου...
(κείμ. Α΄)
ΑΡΜΑΓΕΔΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ, ΤΑ ΦΡΑΓΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΥΦΡΑΤΗ...
Μια μέρα τού 1987 (σημειώνει ο συγγραφέας), ρώτησα τον Γέροντα, για τον μελλοντικό
παγκόσμιο πόλεμο, τον Αρμαγεδόνα, που αναφέρεται στην Αποκάλυψη.
Με πατρικό ενδιαφέρον μου ανέφερε διάφορα σχετικά θέματα. Θέλησε μάλιστα, να
προχωρήσει περισσότερο, αποκαλύπτοντας ορισμένες ενδείξεις που πιστοποιούν
ότι πράγματι βρισκόμαστε στην γενεά του Αρμαγεδώνος.
Είπε λοιπόν,
«Όταν ακούσετε ότι τα νερά τού Ευφράτη τα κόβουν από ψηλά οι Τούρκοι με φράγματα, και
τα χρησιμοποιούν για αρδευτικά έργα, τότε να ξέρετε ότι ήδη έχουμε μπει στην ετοιμασία τού
μεγάλου εκείνου πολέμου και ότι προετοιμάζετε ο δρόμος για τις "2 μυριάδες μυριάδων
στρατού των από ανατολών ηλίου», που αναφέρει η Αποκάλυψη...
(Σήμερα λειτουργεί ήδη κοντά στις Τουρκικές πηγές τού Ευφράτη, το μεγάλο φράγμα Κεμάλ
Ατατούρκ που μπορεί να κόψει εντελώς τα νερά προς το Ιράκ και την Συρία και να τα ρίξει
στη Μεσόγειο! Δημιουργώντας έτσι γενική ανάφλεξη, τον «πόλεμο τού νερού» όπως η
διεθνής διπλωματία έχει ήδη επισημάνει και περιμένει... )
Μέσα σε όλη αυτή την προετοιμασία, συνεχίζει ο π. Παΐσιος, είναι και η
αποξήρανση του ποταμού Ευφράτη (στην δεδομένη πολεμική στιγμή) που αναφέρει η
Αποκάλυψη, για να μπορέσουν έτσι να περάσουν τα 200.000.000 στρατού που
σημειώνονται, και που σήμερα μόνο οι Κινέζοι διαθέτουν...
Μάλιστα οι Κινέζοι, έλεγε ο Γέροντας, κατασκευάζουν ένα δρόμο, που σήμερα τον έχουν
φθάσει κοντά στην Ινδία, τον λεγόμενο «θαύμα της Εποχής» και που το πλάτος του είναι
ικανό για να περνούν χίλιοι στρατιώτες παραταγμένοι δίπλα - δίπλα. Αν περιμένουμε να
σχιστεί ο Ευφράτης και να εξαφανιστεί το νερό, τότε σίγουρα θα πλανηθούμε. Γιατί αλλοιώς
τα εννοεί η Γραφή, και αλλοιώς οι περισσότεροι τα καταλαβαίνουν...
Κάτι ανάλογο συνέβη και με το Τσέρνομπιλ... Εκεί, στην Αποκάλυψη, ο Άγιος Ιωάννης ο
Θεολόγος αναφέρει, ότι είδε αστέρα μέγα καιόμενον να πέφτει από τον ουρανό μολύνοντας,
πικραίνοντας, και δηλητηριάζοντας θανάσιμα, τα νερά και τις πηγές των υδάτων...
Και το όνομα του αστέρος Άψινθος!... (Ουκρανικά Τσέρνομπιλ !...)
Νικόλαος Μάρτης, πρώην Υπουργός, και συγγραφέας τού βιβλίου: «Η
πλαστογράφηση της Ιστορίας της Μακεδονίας».
Όταν συνάντησα τον Γέροντα, βαρειά άρρωστο πια στο μοναστήρι τής Σουρωτής, με μορφή
ήρεμη που ακτινοβολούσε, χάρηκε πολύ που με είδε και μου είπε,
- Άκουσε να σου πω: Μάρτη μήνα έγινε ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου. Μάρτη μήνα έγινε η
Επανάσταση του 1821. Δεν είναι τυχαίο συνεπώς, ότι Μάρτης αγωνίζεται για το θέμα της
Μακεδονίας! (Α΄)
- 74 -
Ο ΚΟΣΜΟΣ & Η ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ
Ο κόσμος μοιάζει σήμερα, σαν μια κοχλάζουσα χύτρα ταχύτητος, με πολλές βαλβίδες! Θα
σκάσει εδώ, θα σκάσει εκεί. Προσεύχεσθε μη γίνει μ’ εμάς η αρχή .
Nα ζήτε όσο μπορείτε πιο απλά . Μη δυσκολεύετε από μόνοι σας τη ζωή σας . Οι πολλές
ευκολίες κάνουν δέσμιους τους ανθρώπους σήμερα.
Γέροντα, γιατί οι άνθρωποι νοιώθουνε σήμερα ανασφάλεια ;
- Γιατί όλοι είμαστε ασφαλισμένοι ! Ασφαλίζουμε το αυτοκίνητό μας, το σπίτι μας, τη ζωή μας.
Κάνοντας λοιπόν την κοσμική ασφάλεια, παραμερίζουμε την προστασία και Πρόνοια του
Θεού!
Γέροντα, σ’ αυτά τα δύσκολα χρόνια θα επέμβει ο Χριστός;
Ναι. Εδώ βλέπεις, σε έναν αδικημένο που έχει καλή διάθεση, επειδή δικαιούται την θεία
βοήθεια, παρουσιάζονται πολλές φορές οι Άγιοι, η Παναγία, ο Χριστός, για να τον σώσουν.
Πόσο μάλλον τώρα που θα βρίσκεται σε τόσο δύσκολη κατάσταση ο καημένος ο κόσμος.
Τώρα μια μπόρα θα είναι, μια μικρή κατοχή του αντίχριστου σατανά. Θα φάει μετά μια
σφαλιάρα από τον Χριστό, θα συγκλονισθούν όλα τα έθνη και θα έρθει η γαλήνη στον κόσμο
για πολλά χρόνια. Αυτήν την φορά θα δώσει ο Χριστός μια ευκαιρία, για να σωθεί το πλάσμα
Του. Θα αφήσει το πλάσμα του ο Χριστός; Θα παρουσιασθεί στο αδιέξοδο των ανθρώπων,
για να τους σώσει από τα χέρια του Πονηρού. Θα επιστρέψουν στο Χριστό και θα έρθει μια
πνευματική γαλήνη σε όλη την οικουμένη για πολλά χρόνια. Δεν θα είναι η Δευτέρα
Παρουσία του Χριστού, όταν έρθει ως Κριτής, αλλά μια επέμβαση του Χριστού, γιατί είναι
τόσα γεγονότα που δεν έχουν γίνει ακόμη. Θα επέμβει ο Χριστός, θα δώσει μια σφαλιάρα
σε όλο αυτό το σύστημα, θα πατάξει όλο το κακό, και θα βγάλει απ’ αυτό, καλό τελικά. Θα
γεμίσουν οι δρόμοι προσκυνητάρια. Έξω τα λεωφορεία θα έχουν εικόνες. Θα πιστέψουν όλοι
οι άνθρωποι. Θα σε τραβάν, για να τους πεις για το Χριστό! Έτσι θα κηρυχθεί το Ευαγγέλιο
σε ολόκληρη την οικουμένη και μετά (αργότερα), ο Χριστός θα έρθει ως Κριτής, να κρίνει τον
κόσμο. Άλλο Κρίση, άλλο μια επέμβαση του Χριστού, για να βοηθήσει το πλάσμα Του.
(Από το βιβλίο “Πνευματική Αφύπνιση”, Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, έκδοση Ιερού Ησυχαστηρίου
Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος - Σουρωτή Θεσσαλονίκης)
ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ:
Όταν πλησίαζε ο καιρός για τις εθνικές εκλογές, πολλοί προσκυνητές ερχόντουσαν και
ρωτούσαν τον Γέροντα ποια ήταν η γνώμη του και ποιόν εκείνος θεωρούσε άξιο, για να
ψηφίσουν.
Ο Γέροντας έλεγε:
-Να ψηφίσετε όποιον βλέπετε ότι είναι ο καλύτερος, όποιον αγαπά τον Θεό και την πατρίδα
μας, αυτόν να ψηφίσετε.
Τότε εκείνοι, επί μονίμου βάσεως του απαντούσαν:
-Γέροντα, όλοι το ίδιο είναι.
Κι εκείνος τους έλεγε:
-Βρε παιδιά, κοιτάξτε εδώ πέρα: όλες οι ελιές ίδιες είναι και όλες έχουν δάκο, όμως άλλες
έχουν εκατό τοις εκατό, ενώ άλλες πενήντα τοις εκατό. Εμείς, λοιπόν, εφόσον έχουμε
ανάγκη από ελιές, πρέπει να κοιτάξουμε ποιές έχουν το λιγότερο δάκο, γιατί
διαφορετικά δέ γίνεται. Και πάντα πρέπει να ψηφίζουμε με δύο κριτήρια:
α) με το πόσο αγαπά ο υποψήφιος το Θεό και είναι συνειδητό μέλος της Εκκλησίας και
β) με το πόσο αγαπά την πατρίδα και αποβλέπει στο γενικό καλό του τόπου κι οχι στο δικό
του συμφέρον.
Εάν κάποιος χρησιμοποιήσει κάποιο άλλο κριτήριο, εκτός από αυτά τα δύο, τότε κινείται
ιδιοτελώς, και δεν είναι αυτό που κάνει χριστιανικό. Αργότερα θα επιτρέψει η Θεία Δικαιοσύνη
να το πληρώσει.
Από βιβλίο Αγιορείτου Ιερομονάχου "Ο Γέρων Παϊσιος", σελ 231 (Εκδόσεις "ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ" 1994)

Άγιος Αρσένιος ο Καππαδόκης


Άγιος Αρσένιος ο Καππαδόκης





Ο Οσιότατος Αρσένιος ο Καππαδόκης γεννήθηκε γύρω στα 1840 στα Φάρασα ή Βαρασιό, στο Κεφαλοχώρι των έξι Χριστιανικών χωριών της περιφερείας Φαράσων της Καππαδοκίας. Οι γονείς του ήταν πλούσιοι σε αρετές και μέτριοι σε αγαθά. Είχαν αποκτήσει δύο αγόρια, τον Βλάσιο και τον Θεόδωρο (τον Άγιο Αρσένιο). Από μικρή ηλικία έμειναν ορφανά και τα προστάτεψε η θεία τους, αδελφή της μητέρας τους. Ένα θαυμαστό γεγονός που συνέβηκε στα παιδιά και την θαυματουργική διάσωση του μικρού τότε Θεόδωρου από τον Άγιο Γεώργιο που τον έσωσε από βέβαιο πνιγμό, είχε ως αποτέλεσμα, για τον μεν Βλάσιο να δοθεί με τον δικό του τρόπο στον Θεό, να τον δοξολογεί ως δάσκαλος της Βυζαντινής Μουσικής και κατέληξε αργότερα στην Κωνσταντινούπολη, για τον Θεόδωρο δε να θέλει να γίνει καλόγερος. Στη συνέχεια μεγαλώνοντας, στάλθηκε στη Νίγδη και μετά στη Σμύρνη όπου τέλειωσε τις σπουδές του. Στα είκοσι έξι του περίπου χρόνια πήγε στην Ιερά Μονή Φλαβιανών του Τιμίου Προδρόμου όπου αργότερα κάρηκε Μοναχός και πήρε το όνομα Αρσένιος. Δυστυχώς όμως δε χάρηκε πολύ την ησυχία του, διότι εκείνη την εποχή είχαν ανάγκη μεγάλη από δασκάλους και ο Μητροπολίτης Παϊσιος ο Β΄, τον χειροτόνησε Διάκο και τον έστειλε στα Φάρασα για να μάθει γράμματα στα εγκαταλειμμένα παιδιά. Αυτό φυσικά γινόταν στα κρυφά, με χίλιες δυο προφυλάξεις, για να μη μάθουν τίποτε οι Τούρκοι.
Στο τριακοστό έτος της ηλικίας του χειροτονήθηκε στην Καισαρεία πρεσβύτερος με τον τίτλο του Αρχιμανδρίτου και την ευλογία ως Πνευματικός. Άρχισε πια η πνευματική του δράση να γίνεται μεγαλύτερη και να απλώνεται. Με την άφθονη Θεία Χάρη που τον προίκισε ο Θεός θεράπευε τις ψυχές και τα σώματα των πονεμένων ανθρώπων. Είχε πολλή αγάπη στον Θεό και προς την εικόνα Του, τον άνθρωπο και όχι στον εαυτό του, διότι , όταν έβλεπε πολύ πόνο και καταπίεση Τουρκική, η αγάπη τον έβγαζε έξω από τον εαυτό του και έξω από το χωριό του και αγκάλιαζε και τα γύρω χωριά. Θεράπευε αδιάκριτα τον ανθρώπινο πόνο όπου τον συναντούσε σε Χριστιανούς ή Τούρκους. Για τον Άγιο δεν είχε καμιά σημασία, διότι έβλεπε στο πρόσωπό τους, την με πολλή αγάπη πλασθείσα εικόνα του Θεού.
Αναρίθμητα είναι τα θαύματα που επετέλεσε ο Άγιος με τη Χάρη του Θεού. Στείρες γυναίκες τεκνοποιούσαν, αφού τις διάβαζε ευχή ή έδιδε "φυλακτό" που ήταν ένα κομμάτι χαρτί γραμμένο με κάποιες ευχές που τις έγραψε ο ίδιος. Διάβαζε το Άγιο Ευαγγέλιο σε σοβαρές περιπτώσεις, όπως στους τυφλούς, βουβούς, χωλούς παραλυτικούς, δαιμονιζομένους και γινόντουσαν καλά, μόλις τελείωνε την ανάγνωση. Πολλοί Χριστιανοί και Τούρκοι είχαν θεραπευθεί, αφού πήραν χώμα από το κατώφλι του κελιού του και αναμιγνύοντάς το με λίγο νερό το έπιναν, πιστεύοντας ότι θα εθεραπεύοντας ότι θα εθεραπεύοντο και η πίστη τους που είχαν στον Άγιο, έκανε το θαύμα. Χρήματα φυσικά δε δεχόταν ποτέ ούτε κι έπιανε στα χέρια του. Συνήθιζε να λέγει "η πίστη μας δεν πουλιέται". Βίωνε ολοκληρωτικά και "έπασχε τα Θεία". Ζούσε με αυταπάρνηση, διότι αγαπούσε πολύ πρώτα τον Θεό και μετά την εικόνα Του, τον Θεό και μετά την εικόνα Του, τον πλησίον. Αιματηρούς αγώνες και προσπάθειες κατέβαλε για να διατηρήσει τους συγχωριανούς και τους συμπατριώτες του στην πίστη, για να μην κλονιστούν και αλλαξοπιστήσουν στις χαλεπές εκείνες ημέρες και εποχές, από τις πολλές και διάφορες πιέσεις που δεχόντουσαν από τους Τούρκους, αλλά και από διάφορους προβατόσχημους λύκους, τους προτεστάντες, που προσπαθούσαν να ποιμάνουν την ποίμνη του Χριστού.
Το κελί του, μικρό, απέριττο, ευρισκόταν μέσα στον κόσμο. Ζούσε μέσα στον κόσμο, αλλά συγχρόνως κατόρθωνε να ζει και εκτός του κόσμου. Σε αυτό, καθώς και για τα θεία του κατορθώματα, πολύ τον βοηθούσαν οι δύο ημέρες (η Τετάρτη και η Παρασκευή) που έμενε έγκλειστος στο κελί του, προσευχόμενος. Οι οποίες καρποφορούσαν περισσότερο πνευματικά τότε, διότι αγίαζαν και την εργασία των άλλων ημερών. Ώρες έμενε γονατιστός προσευχόμενος στον Θεό για τον λαό Του, που τον είχε εμπιστευθεί στα ασκητικά χέρια του δούλου Του Αρσενίου. Η μεγάλη ευαισθησία του Αγίου Πατρός δεν άντεχε να κάνει κανένα κακό στην πλάση. Ιδιαίτερα στα ζώα. Ποτέ του δεν κάθισε σε ζώο να το κουράσει, για να ξεκουράσει τον εαυτό του. Προτιμούσε πάντοτε να βαδίζει πεζός και όπως συνήθιζε ξυπόλυτος. Είχε πάντοτε μπροστά του τον Χριστό που ποτέ Του δεν κάθισε σε ζώο - μόνο μια φορά - και όπως χαρακτηριστικά έλεγε: "Εγώ που είμαι χειρότερος και από το γαιδουράκι, πως να καθίσω σ' αυτό;" Για να κρύψει τις αρετές του από τα μάτια των ανθρώπων και να αποφύγει έτσι τους επαίνους, κατάφευγε σ' ορισμένες "ιδιοτροπίες". Παρουσιαζόταν σαν σκληρός θυμώδης, οξύθυμος, απόπαιρνε τις διάφορες γυναίκες, που από αγάπη γι' αυτόν και ευγνωμοσύνη προσπαθούσαν να τον βοηθήσουν, με διάφορους τρόπους, να του μαγειρεύουν και να του στέλνουν φαγητό.
Όπως χαρακτηριστικά έλεγε στον πιστό του φίλο και ψάλτη Πρόδρομο τα εξής: "Εάν ήθελα να με υπηρετούν γυναίκες, θα γινόμουν έγγαμος ιερεύς και θα με υπηρετούσε παπαδιά. Τον καλόγηρο που τον υπηρετούσε γυναίκες, δεν είναι καλόγηρος". Όταν ύψωνε τα χέρια του για να παρακαλέσει για κάτι τον Θεό, άρχιζε να τον παρακαλεί προσευχόμενος και φωνάζοντας, "Θεέ μου! λες και ξεκοβόταν η καρδιά του εκείνη την ώρα, και θαρρείς πώς έπιανε τον Χριστό από τα πόδια και δεν του έκανε το αίτημά του. Εμείς όπως έλεγαν οι Φαρασιώτες "στην Πατρίδα μας τι θα πει γιατρός, δεν ξέραμε στον Χατζεφεντή τρέχαμε. Στην Ελλάδα μάθαμε από γιατρούς, αλλ' αν τα πούμε στους εντόπιους, τους φαίνονται παράξενα". Εκτός από τα άλλα του χαρίσματα είχε και το προορατικό χάρισμα.
Είχε πληροφορηθεί από τον Θεό, πως θα έφευγαν για την Ελλάδα και έγινε στις 14 Αυγούστου του 1924 με την ανταλλαγή των πληθυσμών. Γνώριζε από προηγουμένως και τον θάνατό του και ότι αυτός θα συνέβαινε σ' ένα νησί. Η αγία του μορφή συνέχεια σκοπούσε Χάρη και παρηγοριά. Το πρόσωπό του έλαμπε από την ασκητική γυαλάδα, που έμοιαζε σαν το χρώμα του φτιασμένου κυδωνιού. Είχε πια εξαϋλωθεί από τους υπερφυσικούς πνευματικούς αγώνες, που έκανε από αγάπη στον Χριστό, καθώς και από τους πολλούς του κόπους για την αγάπη προς το ποίμνιο του, που το ποίμανε πενήντα χρόνια σαν καλός Ποιμένας.
Τρεις μέρες πριν την εκδημία του ήλθε η Παναγία, τον γύρισε σ' όλο το Άγιο Όρος, τα Μοναστήρια, τους Ναούς που τόσο επιθυμούσε να δει και δεν είχε αξιωθεί και του είπε ότι σε τρεις ημέρες θα παρουσιαστεί στον Κύριο, που τόσο πολύ αγάπησε και έδωσε όλο του τον εαυτό σ' Αυτόν. Έφυγε στις 10 Νοεμβρίου το 1924. Με λίγα λόγια αυτός ήταν ο Άγιος Αρσένιος. Ας έχομε όλοι τις Αγίες του Ευχές.




Απολυτίκιον.


Ήχος γ' Θείας πίστεως.
Βίον ένθεον, καλώς ανύσας, σκεύος τίμιον, του Παρακλήτου, ανεδείχθης θεοφόρε Αρσένιε, και των θαυμάτων την χάριν δεξάμενος, πάσιν πάρέχεις ταχείαν βοήθειαν. Πάτερ όσιε Χριστόν τον Θεόν ικέτευε δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.


Πηγή: pneumatikokotita.blogspot.com

Δευτέρα 9 Νοεμβρίου 2009

Άγιος Νεκτάριος


Άγιος Νεκτάριος ή Νεκτάριος Πενταπόλεως ή Νεκτάριος Αιγίνης (1846-1920) είναι σύγχρονος άγιος της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας. Το κατά κόσμον όνομά του ήταν Αναστάσιος Κεφαλάς και υπήρξε λαοφιλής ιεράρχης, ποιμενάρχης και παιδαγωγός στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ου αιώνα. Ο Άγιος Νεκτάριος επίσης θεωρείται και θαυματουργός διότι όπως λέγεται από τις λαϊκές παραδόσεις, πραγματοποίησε θαύματα ενώ βρισκόταν ακόμα εν ζωή.


Παιδική ηλικία
Ο Αναστάσιος Κεφαλάς γεννήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 1846, στην Συληβρία της Ανατολικής Θράκης. Γιος του Δημοσθένη και της Μαρίας Κεφαλά, ήταν το 5ο από τα 6 παιδιά, φτωχής οικογένειας. Σύντομα ήρθε αντιμέτωπος με την δύσκολη πραγματικότητα της εποχής, καθώς η οικογένειά του αδυνατούσε να συντηρήσει όλα τα μέλη της, ενώ η γενέτειρά του δεν είχε σχολείο μέσης εκπαίδευσης, με αποτέλεσμα να υποχρεωθεί να πάρει το δρόμο για μια καλύτερη ζωή στην Κωνσταντινούπολη, σε ηλικία 13 ετών.
[Επεξεργασία] Στην Κωνσταντινούπολη
Η ζωή στη Κωνσταντινούπολη για τον Αναστάσιο ήταν σκληρή και δύσκολη τα πρώτα χρόνια της παραμονής του. Αρχικά εργάζεται σε συσκευαστήριο καπνού, οπού ο ιδιοκτήτης του φερόταν βάναυσα. Εργάζεται πολλές ώρες ημερησίως, δεν αμείβεται και πολλές φορές ξυλοκοπείται. Ο Αναστάσιος τα υπέμενε όλα αυτά, καθότι δεν ήθελε να μάθει το δράμα το οποίο περνούσε η οικογένεια του, ώστε να μην λυπούνται. Από την άλλη, θλίψη τον καταλάμβανε γιατί αδυνατούσε να ενισχύσει οικονομικά την οικογένειά του, ενώ παράλληλα δεν μπορούσε να παρακολουθήσει μαθήματα στο σχολείο. Την κλίση, όμως, προς την Θεό και στο Ευαγγέλιο, την έδειχνε από μικρός. Έτσι στο συσκευαστήριο μαζί με τον καπνό που πουλούσε, κάθε φορά έδινε και ένα μικρό χαρτάκι, το οποίο έγραφε κάποια ευαγγελική ρήση.
Η κατάσταση άλλαξε όταν ένας έμπορος που είχε μαγαζί παράπλευρα από το συσκευαστήριο τον λυπήθηκε, όταν κάποια μέρα είδε ένα ξυλοδαρμό από το αφεντικό του και έτσι τον πήρε στην δούλεψή του. H κατάσταση μεταστράφηκε. Άρχισε να εργάζεται στο επιπλοποιείο του, με αποτέλεσμα οι ώρες εργασίας να μειωθούν, να έχει χρόνο για εκκλησιασμό, να πηγαίνει σχολείο, ενώ σύντομα η οικογένεια του τον ακολούθησε στην Κωνσταντινούπολη. Στην Πόλη κάθισε συνολικά 7 έτη και σε ηλικία 20 ετών την εγκατέλειψε, παρότι δεν ολοκλήρωσε την μόρφωση του, για να πάει στο Λιθί της Χίου να εργαστεί ως δάσκαλος.
[Επεξεργασία] Στη Χίο
Ήταν 20 ετών όταν έφτασε στη Χίο. Έχοντας πλέον γραμματική και θεολογική γνώση έλαβε τη θέση του δασκάλου. Στη Χίο έμεινε για άλλα 10 χρόνια, μέχρι το 1877. Εκεί αρχικά θα γνωρίσει τον μεγάλο ευεργέτη του Ιωάννη Χωρέμη, ένα εύπορο τοπικό άρχοντα, ο οποίος εξαιτίας ενός περιστατικού που είχε συμβεί κατά την μεταφορά του Αγίου από την Συληβρία προς την Κωνσταντινούπολη (ένας ανιψιός του Χωρέμη τον βοήθησε να επιβιβαστεί στο πλοίο γιατί δεν είχε χρήματα), τον έθεσε υπό την προστασία του. Ο Άγιος Νεκτάριος όμως είχε αποφασίσει πλέον να εξέλθει της κοσμικής ζωής. Το 1876 έγινε μοναχός με το όνομα Λάζαρος ενώ ένα χρόνο αργότερα χειροτονήθηκε διάκονος με το όνομα που έγινε γνωστός, Νεκτάριος. Ο Άγιος Νεκτάριος είχε κλίση προς το μοναχισμό, που επιθυμούσε πάνω από όλα και όχι τόσο στον κοσμικό βίο έστω και ως κληρικός. Οι πιέσεις όμως που του ασκήθηκαν λόγω των χαρισμάτων τού λόγου και της μορφώσεώς του, τελικά τον έστρεψαν προς τον κοσμικό κλήρο, αν και ποτέ δε λησμόνησε μέχρι τέλους της ζωής του τον μοναχισμό.
[Επεξεργασία] Ανώτερες θεολογικές σπουδές
Το 1877 ο Νεκτάριος μετά από παρότρυνση του Ιωάννη Χωρέμη πήγε στην Αθήνα για να ολοκληρώσει τις γυμνασιακές σπουδές και ενώ τις ολοκλήρωσε, εστάλη, μέσω γνωριμίας που είχε με τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Σωφρόνιο, στην Αλεξάνδρεια. Ο Σωφρόνιος, τριετής ήδη στον πατριαρχικό θρόνο εντυπωσιάστηκε από τον Νεκτάριο και με βάση τις πολύ καλές συστάσεις που είχε, τον έστειλε στην Αθήνα ξανά, να φοιτήσει στη θεολογική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο Νεκτάριος εκεί διέπρεψε, και μάλιστα, πρώτευσε στο διαγωνισμό σχολικής κοσμητείας στο «Παπαδάκειο κληροδότημα», με αποτέλεσμα να κερδίσει υποτροφία σπουδών στη θεολογική σχολή, κάτι που τον ανακούφισε πολύ, καθότι ο ευεργέτης του Ιωάννης Χωρέμης είχε φύγει από τη ζωή, με αποτέλεσμα να βρίσκεται σε δεινή οικονομική κατάσταση. Αφού έλαβε το πτυχίο του (1885), πάλι ανεχώρησε προς την Αλεξάνδρεια.
[Επεξεργασία] Στην Αλεξάνδρεια
Στην Αλεξάνδρεια όλα έβαιναν καλώς για τον Νεκτάριο. Άμεσα, με την επιστροφή του, χειροτονείται Ιερέας και 5 μήνες αργότερα τοποθετείται γραμματέας του Πατριάρχη παίρνοντας το αξίωμα του Αρχιμανδρίτη. Εν συνεχεία μέσα σε δύο μήνες, πείθοντας για την ρητορική του ικανότητα, ανελίχθηκε σε ιεροκήρυκα ενώ έλαβε και θέση Πατριαρχικού επιτρόπου. Μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα ο Νεκτάριος ανήλθε στην ιεραρχία του πατριαρχείου όντας ένας πολύ έμπιστος άνθρωπος στο πλευρό του Πατριάρχη. Στις 15 Ιανουαρίου του 1889 θα ανακηρυχτεί επίσκοπος Πενταπόλεως Λιβύης μετά από την κοίμηση του επισκόπου της περιοχής Νείλου. Το πρακτικό της χειροτονίας του διασώζεται μέχρι και σήμερα (Πρακτικό εκλογής κωδ. 66, σελ. 394).
Αυτή η ραγδαία άνοδος του Νεκταρίου, δεν πέρασε απαρατήρητη από τους υπολοίπους επισκόπους. Ο Σωφρόνιος πλησίαζε τα 90 χρόνια ζωής πλέον και η κούρσα της διαδοχής είχε ξεκινήσει. Ο λαός ο οποίος είχε ευεργετηθεί από το πολυποίκιλο έργο του Νεκταρίου (κυρίως φιλανθρωπικό αλλά και ποιμαντικό και αντιαιρετικό) επιθυμούσε την άνοδο του στον πατριαρχικό θρόνο και σε συνδυασμό με την εύνοια του Σωφρονίου καθίστατο η πρώτη επιλογή. Οι αντίπαλοί του γνωρίζοντας όλα αυτά, αποφάσισαν να τον παραμερίσουν, κατηγορώντας τον, πως ήθελε να ανατρέψει το Σωφρόνιο από τον θρόνο, αλλά και με αόριστες κατηγορίες ηθικής φύσεως. Επίσης είχαν μαζί τους και μερίδα κληρικών, οι οποίοι πίστευαν ότι η τακτική που ακολουθούσε ο Νεκτάριος ως επίσκοπος, δηλαδή λιτότητας και πενίας της εκκλησίας, θα επηρέαζε την οικονομική κατάσταση του Πατριαρχείου, το οποίο χωρίς οικονομική δύναμη θα γινόταν έρμαιο των διαφόρων πολιτικών ή εθνικών πιέσεων.
[Επεξεργασία] Η δίωξη και η επιστροφή στην Αθήνα
Ο Σωφρόνιος που πληροφορήθηκε τις κατηγορίες, που ισχυρίζονταν ότι έπραξε το αγαπημένο του παιδί, πείστηκε για την αλήθεια των ισχυρισμών. Αποτέλεσμα ήταν η άμεση εντολή, για παύση της ιδιότητάς του. Κάτι που ήταν εκκλησιαστικά παράνομο, καθότι σύμφωνα με το εκκλησιαστικό δίκαιο έπρεπε να παρουσιαστεί ο Νεκτάριος ενώπιον συνόδου η οποία θα εξέταζε, μετά ακροάσεως του κατηγορουμένου, τις κατηγορίες. Ο Νεκτάριος δεν θέλησε να τραβήξει το σχοινί στα άκρα και ανεχώρησε από την Αλεξάνδρεια, εν αντιθέσει με τους αντιπάλους του, οι οποίοι θέλησαν την οικονομική και ηθική εξόντωση του. Πέραν δηλαδή του ότι φρόντισαν να σπιλώσουν το όνομα του στην Αθήνα και την Κωνσταντινούπολη, με αποτέλεσμα να αδυνατεί να εργαστεί οπουδήποτε, παρακρατούσαν και τους μισθούς του.
Ο Νεκτάριος βρέθηκε ενώπιον ακόμα μιας πολύ δύσκολης κατάστασης, όπως από μικρή ηλικία πολλές φορές είχε βρεθεί. Ο ίδιος ενοικίασε ένα μικρό δωμάτιο στα περίχωρα των Αθηνών, αλλά αδυνατούσε να πληρώσει το ενοίκιο, ενώ δεν είχε χρήματα να τραφεί. Η παράλληλη διαπόμπευσή του, ακόμα και σε κυβερνητικά κλιμάκια δυσχέραιναν την δυνατότητα εύρεσης εργασίας. Προσπαθούσε μέσω του Αρχιεπισκόπου Γερμανού να βρει μια θέση ιεροκήρυκα. Ο ίδιος παρά την συμπάθεια που έτρεφε προς το πρόσωπό του, αδυνατούσε λόγω πιέσεων από την σύνοδο να τον βοηθήσει. Έφτασε μέχρι τον υπουργό παιδείας και εκκλησιαστικών, που όμως του διεμήνυσε, ότι λόγω του νόμου (ο Νεκτάριος δεν είχε ελληνική υπηκοότητα) αδυνατούσε.
Μετά από λίγο καιρό, τελικά ο Άγιος Νεκτάριος διορίστηκε ιεροκήρυκας χάρη στη βοήθεια ενός ανθρώπου ονόματι Μελά ο οποίος ήταν μέλος της κυβέρνησης και τον είχε γνωρίσει στην Αλεξάνδρεια. Μεσολαβώντας στο γραφείο του υπουργού διορίστηκε εν τέλει ιεροκήρυκας στη Χαλκίδα. Η φήμη όμως που τον ακολουθούσε ακόμα παρέμενε. Πέρασε δύσκολες στιγμές καθότι υπήρχε μεγάλη καχυποψία σε βάρος του, από τις κατηγορίες που τον ακολουθούσαν. Αποτέλεσμα αυτού ήταν, άνθρωποι από την Αθήνα αλλά και ντόπιοι να τον αποδοκιμάζουν στις ομιλίες του, στιγματίζοντας τον.
[Επεξεργασία] Η αποκατάσταση της αλήθειας
Το 1891, δύο έτη μετά από τις κατηγορίες που του εξαγγέλθηκαν και την απομάκρυνσή του από την Αλεξάνδρεια, στην κυβέρνηση ακόμα γίνονταν προσπάθειες για την αποπομπή του από τη θέση που κατείχε. Τότε αποκαλύφθηκε πλήρως το σχέδιο κι η πλεκτάνη που είχε στηθεί σε βάρος του. Όλα ξεκίνησαν από την αποκάλυψη ότι δεν έπαιρνε τα χρήματα που του οφείλονταν και εργαζόταν αμισθί επί της εποχής της επισκοπείας του. Επίσης παρότι παρέμενε δικαιωματικά επίσκοπος Πενταπόλεως, αφού είχε παράνομα εκδιωχθεί δεν ελάμβανε χρήματα. Εν συνεχεία καθαρίστηκε το όνομά του από κάθε είδους ανάμιξη σε σκάνδαλο ηθικού χαρακτήρος και από παντός είδους ραδιούργες προσπάθειες σε βάρος του πατριάρχη. Αυτό, ειδικά μετά την σκληρή συμπεριφορά του ποιμνίου, τον έκανε συμπαθή ενώπιον του λαού στη Χαλκίδα. Άρχισε τότε με περισσή άνεση να κηρύττει. Γρήγορα η φήμη του εξαπλώθηκε μακρύτερα από την Χαλκίδα, ενώ ο λαός έδειξε μεγάλη συμπάθεια στο πρόσωπό του, όταν χήρεψε η θέση του τοπικού επισκόπου, σχεδόν απαιτώντας την άνοδό του στο θρόνο.
[Επεξεργασία] Η Ριζάρειος σχολή
Το 1892 και 1893 διορίστηκε ιεροκήρυκας στο νομό Λακωνίας και Φθιωτοβοιωτίας αντίστοιχα. Ο Νεκτάριος πραγματοποιούσε διαρκώς περιοδείες σε χωριά και πόλεις κηρύττοντας, την ώρα που φίλοι του προσπαθούσαν να τον μεταθέσουν στη Ριζάρειο σχολή Αθηνών. Όταν έγινε αντιληπτό άρχισαν πάλι κάποιοι ψίθυροι, οι οποίοι τελικά δεν κατάφεραν να αποτρέψουν τον Νεκτάριο από το να γίνει διευθυντής της Αθηναϊκής θεολογικής σχολής της εποχής, που επί των ημερών του γνώρισε μεγάλη αίγλη.
Την Άνοιξη του 1894 διορίστηκε ως διευθυντής της σχολής. Οι αμφιβολίες που υπήρχαν πλέον περί του Νεκταρίου δεν ήταν τόσο για τις κατηγορίες του παρελθόντος, χωρίς όμως και να εκλείψουν, αλλά κατά πόσον αυτός ο λεγόμενος και «δεσποτοκαλόγερος», θα ήταν δυνατόν με τις παλαιές και θρησκευτικές αντιλήψεις του, να μπορέσει να πετύχει στο έργο που του ανατέθηκε, καθώς η Ριζάρειος σχολή ήταν μεν θεολογική σχολή, ήταν δε σχολή που φοιτούσαν και πολλά παιδιά ευκατάστατων Αθηναίων και άλλων αρχόντων και πολιτικών της εποχής, που δεν θα γίνονταν απαραίτητα ιερείς ή θεολόγοι, αλλά επιστήμονες. Σύντομα όμως κάμφθηκαν όλες οι αντιρρήσεις από το ρηξικέλευθο τρόπο διαπαιδαγώγησης του Νεκταρίου.
[Επεξεργασία] Το έργο του στη Ριζάρειο
Το έργο του στη Ριζάρειο ήταν οργανωτικό, εκπαιδευτικό, συγγραφικό και παιδαγωγικό. Σύντομα οργάνωσε την σχολή με πρότυπα τα οποία αφορούσαν τον εκκλησιαστικό ορθόδοξο τρόπο σκέψης. Όμως αυτό στο οποίο ήταν αξεπέραστος ήταν η παιδαγωγική του σκέψη. Κάποτε όταν μαθητές της Ριζαρείου ήρθαν στα χέρια, ο ίδιος αντί να τους τιμωρήσει, αυτοτιμωρήθηκε, θεωρώντας εαυτόν υπαίτιο, με ασιτία 3 ημερών. Σύντομα το παράδειγμα του έγινε ανάμεσα στους τροφίμους δείκτης και η σχολή επί των ημερών του απέκτησε μεγάλη αίγλη. Άλλοτε βρέθηκε ξυπόλητος ενώπιον των μαθητών να αγορεύει, διότι εισερχόμενος στην αίθουσα είδε ένα φτωχό ο οποίος τον παρεκάλεσε, αν μπορούσε να τον βοηθήσει ώστε να αποκτήσει παπούτσια, καθότι δεν είχε. Ο Νεκτάριος αμέσως έβγαλε τα δικά του και τα παρέδωσε προς κατάπληξη των πάντων. Άλλοτε σε μια διαμάχη μεταξύ των επιστατών για το ποιος ήταν υπεύθυνος καθαριότητας των αποχωρητηρίων, ο ίδιος έλυσε τη διαφορά τους, καθαρίζοντάς τες. Τέτοια και άλλα πλείστα παραδείγματα τον ανέδειξαν και σύντομα τον έκαναν στην τότε μικρή Αθήνα ακουστό και κοσμαγάπητο.
Την ίδια εποχή επιδόθηκε σε μεγάλο συγγραφικό έργο. Πολλά έργα τα διέθεσε στο λαό και τους θεολόγους δωρεάν, επειδή αδυνατούσαν να τα αγοράσουν, λόγω της φτώχειας. Χωρίς κανένα κέρδος, με γνώμονα μόνο την ψυχική ωφέλεια, πένητας από μικρός, ασκητής και ολιγαρκής, ουδέποτε ενδιαφέρθηκε για την αυτοπροβολή και το κέρδος. Όταν τον κατηγορούσαν ουδέποτε αντιδικούσε, παρέμενε πράος και έλεγε πάντα πως ο Θεός θα δικαιώσει το δίκαιο και την αλήθεια. Ταπεινός, μοναχικός και παρόλα αυτά προσηνής, ο ήδη σεβάσμιος γέροντας Νεκτάριος έγινε παράδειγμα ανιδιοτελούς προσφοράς και αγάπης στους πονεμένους συνανθρώπους του στις δύσκολες εποχές που διένυαν. Η ταπεινοφροσύνη και το αίσθημα ευθύνης που τον διακατείχε για το έργο που επιτελούσε, καταδείχθηκε την εποχή που πέθανε ο Πατριάρχης Σωφρόνιος, όταν του ζητήθηκε να τον διαδεχθεί και ο ίδιος αρνήθηκε.
Η φτώχεια την εποχή που διετέλεσε ο Νεκτάριος διευθυντής της Ριζαρείου ήταν κανόνας και ταυτόχρονα το ηθικό των Ελλήνων, ειδικά μετά την αποτυχία, το 1897 με τον ελληνοτουρκικό πόλεμο, βρισκόταν στο ναδίρ. Ο ίδιος όμως με την ελεημοσύνη ως όπλο και το λόγο του ευαγγελίου τόνωνε την τότε αθηναϊκή κοινωνία, η οποία προσέτρεχε συχνά στα κηρύγματά του για να πάρει την συμβουλή του. Ο ίδιος διετέλεσε διευθυντής της Ριζαρείου Σχολής 14 συναπτά έτη ως και το 1908, οπότε και για λόγους υγείας εγκατέλειψε τη θέση του.
[Επεξεργασία] Στην Αίγινα
Στην Αίγινα ο Άγιος Νεκτάριος εγκαταστάθηκε το 1908, η ιστορία όμως της εγκατάστασης του πηγαίνει αρκετά νωρίτερα στο χρόνο. Ο Νεκτάριος ποτέ στη ζωή του, δεν απέβαλε την έντονη επιθυμία του για το μοναχικό βίο. Αυτή η επιθυμία ενισχύθηκε ακόμα περισσότερο κατά την επίσκεψη του στο Άγιο Όρος και την σύνδεσή του με το γέροντα Δανιήλ το 1898. Έκτοτε έψαχνε ένα τόπο να στεγάσει ένα μοναστήρι για το τέλος της ζωής του, ένα «Εκκλησιαστικό Παρθενώνα», όπως έλεγε. Πιο έντονη και ίσως επιτακτική έγινε αυτή η ανάγκη, όταν 4 γυναίκες που ήσαν μόνες και συνδέονταν μαζί του, με σχέση πνευματικής καθοδήγησης, θέλησαν να μονάσουν υπό την εποπτεία του. Έτσι τελικά βρήκε ένα παλαιό εγκαταλελειμμένο μοναστήρι στην Αίγινα στη θέση Ξάντος στο οποίο και αποφάσισε να στεγάσει τις 4 μοναχές και άλλες 3 που ήδη μόναζαν στο νησί. Το μοναστήρι άρχισε να επαναλειτουργεί το 1904 υπό την καθοδήγησή του, παρότι αυτός ακόμα βρισκόταν στην Ριζάρειο σχολή.
Η εμφάνισή του στην Αίγινα όμως συνδυάστηκε από δύο γεγονότα, με αποτέλεσμα να γίνει άμεσα λαοφιλής. Ο Νεκτάριος αρχικά θεράπευσε έναν δαιμονισμένο νέο κάτι που γρήγορα μαθεύτηκε. Οι χωρικοί τότε τον επισκέφτηκαν ζητώντας του να λειτουργήσει και να δεηθεί στον Θεό να βρέξει, διότι είχε 3 χρόνια να βρέξει στο νησί με αποτέλεσμα να έχει προκληθεί εκτεταμένη ανομβρία και οικονομική ζημία. Ο ίδιος με σύσσωμη παρουσία των νησιωτών, λειτούργησε και την ίδια μέρα άρχισε να βρέχει. Αυτά, εκλείφθηκαν ως θεϊκά σημάδια από τους Αιγινίτες, με αποτέλεσμα να θεωρούν Άγιο τον Νεκτάριο, ακόμα και εν ζωή.
Το 1908 παραιτήθηκε από σχολή για λόγους υγείας αλλά και γήρατος και αφοσιώθηκε στο μοναστήρι. Η χάρη του και η φήμη διαρκώς μεγάλωνε με αποτέλεσμα μεγάλο μέρος δωρεών να κατευθύνεται στο μοναστήρι και μέσα σε 4 χρόνια επιτεύχθηκε να μεγαλώσει τόσο, ώστε να χωράει 15 μοναχές. Τα χρήματα κατευθύνονταν κυρίως στους φτωχούς του νησιού. Μεγάλο μέρος λαού και πιστών κατευθυνόταν προς το μοναστήρι, από διάφορα μέρη της Ελλάδας, για να δει ή να πάρει την ευχή του ήδη ξακουστού Νεκταρίου, κάτι που βοηθούσε και τους νησιώτες να ανασάνουν οικονομικά.
[Επεξεργασία] Το έργο του στην Αίγινα
Παρότι ήταν μεγάλος σε ηλικία όταν αποσύρθηκε στην Αίγινα, δεν έπαψε ποτέ να εργάζεται είτε πνευματικά, υπέρ της εκκλησίας, είτε και χειρωνακτικά για την διεύρυνση του μοναστηριού. Το έργο πλέον είχε χαρακτήρα ποιμαντικό, λειτουργικό, λατρευτικό, εξομολογητικό, παρηγορητικό. Στάθηκε στους ανθρώπους του νησιού σαν αδελφός, βοηθός, συμπαραστάτης, οδηγός και συνοδοιπόρος της ζωής. Τα χρόνια μέχρι το τέλος της ζωής του, έμελλε να είναι πολύ ταραγμένα. Μετά τους Βαλκανικούς πολέμους που έφεραν ηθική ανάταση και κάποια ευφορία οικονομική και πνευματική, ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, ήρθε να σκιάσει την Ελλάδα. Φτώχεια, ανέχεια και όλα τα συνεπακόλουθα ενός βασανισμένου τόπου και λαού μαζί με τα σύνδρομα του φόβου και των στερήσεων εμφανίζονταν απειλητικά σε αυτά τα ταραγμένα πολιτικά χρόνια για την Ελλάδα. Ο ίδιος όμως πάντα βοηθός, παρηγορητής, γνωρίζοντας από μικρός τις δυσκολίες του κόσμου κήρυττε την ελπίδα και το Θεό για ένα καλύτερο μέλλον, που πάντα όπως έλεγε στεκόταν κραταιός δίπλα στον πιστό λαό. Γι' αυτό και ο Άγιος Νεκτάριος για τους Αιγινίτες υπήρξε κάτι παραπάνω από ένας μοναχός που εγκαταστάθηκε στο νησί τους.
Η ποιμαντική αγωγή του ποιμνίου, μακρύτερα από τα στενά όρια του νησιού, ήταν πάντα μέλημά του, έτσι συνέχισε το συγγραφικό του έργο, που πλέον αναγνωριζόταν τόσο από τον τύπο της εποχής για την επιστημονική εγκυρότητά του, όσο και από μεγάλα πνευματικά ιδρύματα της εποχής. Επίσης διέθετε περισσότερο χρόνο για προσευχή κάτι που αγαπούσε, ιδιαίτερα προς την Παναγία, που θεωρούσε μητέρα του, όπως έλεγε. Ποτέ παρά τον κλονισμό της υγείας του δεν έπαψε όμως να προσφέρει ακόμα και χειρωνακτικά. Μάλιστα συνεισέφερε στην ανέγερση νέων κοιτώνων της μονής, στη διάνοιξη δρόμων προς το μοναστήρι, ασχολείτο με την κηπουρική και άλλες χειρωνακτικές εργασίες που πάντα τις θεωρούσε τιμή. Πάντα ανέφερε πως καμία εργασία δεν είναι ντροπή, αντιθέτως είναι ευλογία Θεού.
Οι δυσκολίες και οι πίκρες ποτέ δεν έλειψαν. Παρότι είχαν περάσει πάνω από 10 χρόνια από την επαναλειτουργία της μονής, ο Μητροπολίτης Αθηνών Θεόκλητος αρνείτο να αναγνωρίσει την μονή, παρά την αρχική συγκατάθεσή του. Το πρόβλημα αυτό μεγάλωνε, διότι η μονή δεν αποκτούσε νομική προσωπικότητα με αποτέλεσμα να αδυνατεί να κρατήσει τις κληρονομιές και όποια άλλα οικονομικά ωφελήματα είχε από πιστούς με αποτέλεσμα να δυσχεραίνει το φιλανθρωπικό έργο. Κάποιοι δηλαδή, άφηναν κληρονομιές υπέρ του μοναστηριού, που το μοναστήρι αδυνατούσε να αποδεχτεί λόγω της νομικής ανυπαρξίας του. Ο Μητροπολίτης δε, είχε δυσαρεστηθεί από την τροπή που έλαβε η εξέλιξη του μοναστηριού, με αποτέλεσμα να είναι ανένδοτος. Ο Νεκτάριος προσπάθησε με διάφορους τρόπους να τον μεταπείσει, όμως μέχρι τέλους της ζωής του, δεν είδε το αίτημά του να πραγματοποιείται.
[Επεξεργασία] Τα τελευταία χρόνια
Ο Νεκτάριος αρχικά αφού τελείωσε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, και ο Θεόκλητος αποπέμφθηκε λόγω του αναθέματος στον Βενιζέλο μαζί με τους υπολοίπους επισκόπους, πίστεψε πως τα πράγματα ίσως εξομαλυνθούν. Η αρχική αισιοδοξία όμως διεκόπη όταν 1918 κατηγορήθηκε από μητέρα μοναχής για ανηθικότητα. Γρήγορα όμως εξετάσεις και έρευνες του εισαγγελέα Αθηνών κατέδειξαν το ψεύδος της μητέρας της κόρης, η οποία οικειοθελώς είχε προσχωρήσει στο μοναστήρι. Εξ αιτίας αυτού του λόγου, αλλά και κληρικών οι οποίοι στο νησί τον φθονούσαν, πιστεύοντας ότι τους παίρνει όλη την «πελατεία» και τον κατηγορούσαν πισώπλατα, ουσιαστικά δεν κατάφερε να πραγματοποιήσει το όνειρό του, την αναγνώριση του Μοναστηριού. Πάντα όμως πιστός στο Ευαγγέλιο, το παράδειγμα του Χριστού, τα γραφέντα του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη, πίστευε απόλυτα στη δικαιοσύνη του Θεού. Ήταν πράος, ήρεμος, υπομονετικός σε όλες αυτές τις κατηγορίες και εξευτελισμούς που κατά καιρούς τον υπέβαλαν.
Το τέλος της ζωής του ήταν επίπονο. Η χρόνια ασθένεια του προστάτη, μαζί με τα περασμένα χρόνια της ηλικίας του και κακοπάθειες της ζωής τον ταλαιπωρούσαν. Ακόμα και τότε είχε σχέδια. Ήθελε να δημιουργήσει ένα εκπαιδευτήριο. Τελικά δεν πρόλαβε. Το 1920 εισήχθη στο Αρεταίειο νοσοκομείο Αθηνών όπου διεγνώσθη καρκίνος του προστάτη. Στις 8 Νοεμβρίου του ιδίου έτους ο Άγιος Νεκτάριος εκοιμήθη. Το δωμάτιο στο οποίο εκοιμήθη, έχει σήμερα μετατραπεί σε μικρό ναό στο δεύτερο όροφο του Αρεταιείου νοσοκομείου, που κοσμείται από εικόνες του Αγίου και τάματα πιστών για ανάρρωση των συγγενών τους που νοσηλεύονται στην κλινική.
[Επεξεργασία] Θαύματα μετά θάνατον;
Ο Άγιος Νεκτάριος θεωρείτο από τους κατοίκους του νησιού της Αίγινας εν ζωή Άγιος. Τα γεγονότα όμως που περιγράφουν οι μοναχές, ο Κωστής Σακκόπουλος, φίλοι, ιερείς, νησιώτες είναι πραγματικά αξιοπερίεργα και εξηγούν τη σημερινή λαοφιλία. Όπως λέγεται στο διπλανό κρεβάτι που νοσηλευόταν ο Άγιος νοσηλευόταν και ένας παραπληγικός, ο οποίος αδυνατούσε να περπατήσει. Τότε ακουμπώντας την φανέλα του κεκοιμημένου Αγίου πάνω του, θεραπεύτηκε. Κατά τη μεταφορά του λέγεται ότι δεν είχε βάρος, ενώ το μέτωπό του ανάβλυζε μύρο. Το μεγαλύτερο όμως μυστήριο είναι ότι το λείψανο του Αγίου παρά τις 3 ταφές και εκταφές παρέμεινε αναλλοίωτο για περισσότερο από 30 χρόνια. Η φήμη αυτή μάλιστα έδωσε ελπίδα στο λαό, ειδικά σε μια περίοδο όπου το Ελληνικό όνειρο της Πόλης έγινε συντρίμμια με τη πυρπόληση της Σμύρνης. Το λείψανό του πρώτη φορά εξετάφη 3 έτη μετά την κοίμησή του και αυτό που συνέβη κλόνισε από άκρη σε άκρη την Ελλάδα.
[Επεξεργασία] Το συγγραφικό του έργο
Ο Άγιος Νεκτάριος ήταν πολυγραφότατος και λόγιος της εποχής εξ ου και παρέδωσε πολυποίκιλο έργο, πραγματεύοντας πάσης φύσεως θέματα. Θρησκευτικά, κοινωνικά, παιδαγωγικά, ηθικά κλπ. Το έργο είχε αναγνωριστεί για τη σπουδαιότητά του, το ύφος του και πνευματικότητά του όσο ακόμα βρισκόταν εν ζωή από τον τύπο της εποχής αλλά και από την Πανεπιστημιακή κοινότητα.
Α. Από το 1885-1890. Περίοδος Αιγύπτου
• Δέκα λόγοι δια την Μεγάλην Τεσσαρακοστή. Αλεξάνδρεια 1885
• Λόγος Εκκλησιαστικός εκφωνηθείς εν τω Ναώ του Αγίου Νικολάου εν Καΐρω την πρώτη Κυριακή του Τεσσαρακονθημέρου. Αλεξάνδρεια 1886
• Δύο λόγοι Εκκλησιαστικοί ("Εις την Κυριακήν της Ορθοδοξίας, ήτοι περί πίστεως" και "Περί της εν τω κόσμω αποκαλύψεως του Θεού, ήτοι περί θαυμάτων") Κάιρον 1887
• Λόγοι περί εξομολογήσεως. Κάιρο 1887
• Περί των Ιερών Συνόδων και ιδίως περί της σπουδαιότητος των δύο πρώτων Οικουμενικών Συνόδων. Αλεξάνδρεια 1888
• Περί των καθηκόντων ημών προς το Άγιον Θυσιαστήριον. Κάιρο 1888
• Περί της εν τω κόσμω αποκαλύψεως του Θεού. Αλεξάνδρεια 1889
• Λόγος εκφωνειθείς εν τω Αχιλλοπουλείω Παρθεναγωγείο κατά την εορτήν των Τριών Ιεραρχών. Αλεξάνδρεια 1889
• Λόγος περί της προς το Άγιον Θυσιαστήριον προσελεύσεως. Αλεξάνδρεια
• Με πρωτοβουλία και με επιμέλειά του Αγίου εξεδόθηκε το βιβλίο του Ευγενίου Βουλγάρεως "Σχεδίασμα περί ανεξιθρησκείας". 1890
Β. Από το 1892-1894. Περίοδος που ο Άγιος ήταν ιεροκήρυκας
• Αι Οικουμενικαί Σύνοδοι της του Χριστού Εκκλησίας. 1892, Β' Έκδοση συμπληρωμένη.
• Τα παρ' ημίν τελούμενα ιερά μνημόσυνα. 1892
• Περί της εν τω κόσμω αποκαλύψεως του Θεού. 1892, Β' Έκδοση συμπληρωμένη.
• Υποτύπωσις περί ανθρώπου. 1893
• Περί επιμελείας ψυχής (Ένδεκα ομιλίες). 1894
• Μελέτη περί των αποτελεσμάτων της αληθούς και ψευδούς μορφώσεως. 1894
• Επιμέλεια της έκδοσης του βιβλίου του Νεόφυτου Βάμβα "Φυσική Θεολογία και Χριστιανική Ηθική", Αλεξάνδρεια 1893
Γ. Από το 1894-1908. Περίοδος που ο Άγιος ήταν Διευθυντής στη Ριζάρειο
• Ομιλίαι περί του Θείου χαρακτήρος και του έργου του Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού. 1895
• Ιερόν και Φιλοσοφικών λογίων θησαύρισμα. Τόμος Α' 1895, Τόμος Β' 1896
• Επικαί και Ελεγειακαί γνώμαι των μικρών Ελλήνων ποιητών. 1896
• Μάθημα Χριστιανικής Ηθικής. 1897
• Μάθημα Ποιμαντικής. 1898
• Ορθόδοξος Ιερά Κατήχησις. 1899
• Χριστολογία. 1901, εσώφυλλο 1990
• Μελέτη περί αθανασίας της ψυχής και περί των ιερών μνημοσύνων. 1901
• Ευαγγελική Ιστορία δι' αρμονίας των ποιμένων των ιερών Ευαγγελιστών Ματθαίου, Μάρκου, Λουκά και Ιωάννου. 1903
• Προσευχητάριον Κατανυκτικόν. 1904
• Το γνώθι σαυτόν. 1904
• Μελέτη περί της Μητρός του Κυρίου της Υπεραγίας Θεοτόκου και Αειπαρθένου Μαρίας. 1904
• Μελέτη περί των Αγίων του Θεού. 1904
• Μελέτη περί μετανοίας και εξομολογήσεως. 1904
• Μελέτη περί του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας. 1904
• Ιστορική μελέτη περί των διατεταγμένων νηστειών. 1905
• Θεοτοκάριον, ήτοι προσευχητάριον μικρόν. 1905
• Ιερατικόν Εγκόλπιον. 1907
• Θεοτοκάριον. 1907, Β' έκδοση επαυξημένη.
• Ψαλτήριον του προφητάνακτος Δαυίδ. 1908
• Επιμέλεια της έκδοσης του έργου του Αντιόχου μοναχού της Λαύρας του Αγίου Σάββα "Πανδέκτης των Θεοπνεύστων Αγίων Γραφών", 1906
Δημοσίευσε, επίσης, περιοδικά τις παρακάτω μελέτες
• Μελετίου Πηγά, "Δύο επιστολαί", Βυζαντινά Χρονικά, Πετρουπόλεως, Ι/1894
• Ποιμαντικαί Ομιλίαι. Α' Περί της πολιτείας του ιερού κλήρου κατά τους Πατέρας της Εκκλησίας. Ιερός Σύνδεσμος, 1895-96
• Η αγωγή των παίδων και αι μητέρες. Ιερός Σύνδεσμος, 1895
• Περί μεσαίωνος και Βυζαντιακού Ελληνισμού. Ιερός Σύνδεσμος
• Τίνες οι λόγοι της μήνιδος των Δυτικών κατά του Φωτίου. Θρακική Επετηρίς, 1897
• Περί του τις η αληθής ερμηνεία περί της ρήσεως του Αποστόλου Παύλου "η δε γυνή να φοβήται τον άνδραν". Ανάπλασις, 1902
• Μελέτη περί των αγίων εικόνων. Αναμόρφωσις, 1902
• Θρησκευτικαί μελέται. Αναμόρφωσις, 1903-4
• Περί όρκου. Ιερός Σύνδεσμος, 1906
• Επίσης έγραψε 136 επιστολές στις μοναχές που εξεδόθησαν με τον τίτλο "Κατηχητικαί Επιστολαί προς τας μοναχάς Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδος Αιγίνης", 1984
Δ. Από το 1908-1920. Περίοδος που ο Άγιος ήταν στο μοναστήρι στην Αίγινα
• Τριαδικόν. 1908
• Κεκραγάριον του Θείου και Ιερού Αυγουστίνου. τ.Α'-Β',1910
• Μελέτη ιστορική περί των αιτιών του σχίσματος. Περί των λόγων της διαιωνίσεως αυτού και περί του δυνατού ή αδυνάτου της ενώσεως των δύο Εκκλησιών, της Ανατολικής και Δυτικής (τ. Α' 1911, τ. Β' 1912)
• Μελέται δύο. Α' Περί Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας. Β' Περί της Ιεράς Παραδόσεως (1913)
• Προσευχητάριον Κατανυκτικόν (β' έκδοση, 1913)
• Μελέτη περί των Θείων Μυστηρίων (1915)
• Μελέτη ιστορική περί του Τιμίου Σταυρού (1914)
• Χριστιανική Ηθική της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας (β' έκδοση επαυξημένη, 1920)
• Περί Εκκλησίας ("Εβδομηκονταπενταετηρίς της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής 1844-1919", 1920)
Ε. Εκδόσεις μετά την εκδημία του Αγίου
• Θεία Λειτουργία του Αγίου και ενδόξου Αποστόλου και Ευαγγελιστού Μάρκου (1955)
• Θρησκευτικαί Μελέται (1986)
ΣΤ. Ανέκδοτα έργα του Αγίου
• Μελέτη περί των αγίων λειψάνων
• Περί της αφιερώσεως τω Θεώ οσίων παρθένων και περί Μονών και μοναχικού βίου
• Εορτολογία της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας (Περί των Κυριακών του όλου ενιαυτού- Περί των ακινήτων και κινητών εορτών)
• Ιερά Λειτουργική
• Κεφάλαια πέντε περί των λειτουργικών βιβλίων
• Περί της εν πνεύματι και αληθεία λατρείας
• Ερμηνεία των Πράξεων των Αποστόλων
• Περί Ελληνισμού
• Εγκυκλοπαιδεία της φιλοσοφίας
• Ιστορίας εκκλησιαστικής μυστική θεωρία
• Χρηστομάθεια
• Νέον Πασχάλιον αιώνιον
[Επεξεργασία] Υμνολογία - Υμνογραφία
Το πολυδιάστατο του χαρακτήρα του Αγίου Νεκταρίου αποκαλύπτεται και από το υμνολογικό και υμνογραφικό έργο του. Ο Άγιος Νεκτάριος αγαπούσε ιδιαίτερα την Υπεραγία Θεοτόκο και γι'αυτό ειδικά συνέγραψε το θεοτοκάριον. Επίσης επεσήμανε χαρακτηριστικά τη διαφορά μεταξύ τύπου προσευχής και λατρείας.
Α. Υμνολογία
• Κεκραγάριον είναι τα τέσσερα βιβλία των Εξομολογήσεων του ιερού Αυγουστίνου, κατά μετάφραση Ευγενίου του Βουλγάρεως, τα οποία ο Άγιος ανήγαγεν "από του πεζού λόγου εις τον έμμετρον"
• Ψαλτήριον είναι πάντες οι Ψαλμοί του Δαβίδ, τους οποίους ο Άγιος, "ενέτεινεν εις μέτρα ποικίλα, Θεού ευδοκούντος και εμπνέοντος, κατά τονικήν βάσιν".
Β. Υμνογραφία
• Θεοτοκάριον και Τριαδικόν είναι τα θεοτοκία και τριαδικά αντιστοίχως τροπάρια της Παρακλητικής, του Τριωδίου ή και λοιπών λειτουργικών βιβλίων, εντεταμένα σε ενιαία ή πολυποίκιλα μέτρα.
[Επεξεργασία] Αγιογραφία
Η μορφή του Αγίου Νεκταρίου στην αγιογραφία εμφανίζεται σε δύο φάσεις. Όρθιος και καθήμενος σε επισκοπικό θρόνο. Στην πρώτη περίσταση φέρει λιτή αμφίεση κρατώντας το ευαγγέλιο στο αριστερό χέρι και με το δεξί ευλογεί. Στην δεύτερη περίσταση φέρει αναστάσιμα άμφια και έχει στο δεξί χέρι το ευαγγέλιο ανοιχτό σε κάποιο ευαγγελικό ανάγνωσμα. Ο Άγιος Νεκτάριος είναι σύγχρονος Άγιος με αποτέλεσμα να υπάρχουν φωτογραφίες με την μορφή του.
[Επεξεργασία] Εορτή ιεράς μνήμης
• Κοίμηση - 9 Νοεμβρίου
• Ανακομιδή λειψάνων - 3 Σεπτεμβρίου
• Αναγνώριση Αγιότητος - 20 Απριλίου
Ύστερα από την με αριθμ. 22/30 Σεπτεμβρίου 1999 εγκύκλιο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, η μνήμη του Αγίου Νεκταρίου συμπεριελήφθηκε να τιμάται επιπρόσθετα και στις 12 Οκτωβρίου όπου και ορίσθηκε να τιμάται η Σύναξη των εν Αθήναις Αγίων.
[Επεξεργασία] Οστά
Μετά από 33 έτη που το σώμα του Αγίου Νεκταρίου έμεινε ακέραιο, άρχισε να αποσυντίθεται. Σήμερα η κάρα και τα οστά του Αγίου Νεκταρίου φυλάσσονται στο μοναστήρι που ίδρυσε στην Αίγινα.
[Επεξεργασία] Βιβλιογραφία
• «Ο Άγιος του αιώνας μας» - Σώτος Χονδρόπουλος.
Εκδόσεις «Καινούργια Γη», Αθήνα, 2003
[Επεξεργασία] Εξωτερικοί σύνδεσμοι
• Άγιος Νεκτάριος
• Ο Άγιος Νεκτάριος
• Ρήσεις του Αγίου Νεκταρίου
Αγίου Νεκταρίου (9 Νοεμβρίου)

(’Ηχος Α’)

Συλληβρίας τον γόνον, και Αιγίνης τον ’Εφορον τον εσχάτοις χρόνοις
φανέντα, αρετής φίλον γνήσιον, Νεκτάριον τιμήσωμεν πιστοί ως ένθεον
θεράποντα Χριστού αναβλύζει γαρ ιάσεις παντοδαπάς, τοις ευλαβώς
κραυγάζουσι, δόξα τω σε δοξάσαντι Χριστώ, δόξα τω σε θαυμαστώντι, δόξα
τω ενεργούντι δια σου πάσιν ιάματα.
Από την ελληνική Wikipedeia

Η Αγροτική Τράπεζα και ο κεφαλικός φόρος

Η Αγροτική Τράπεζα της Τουρκίας (Ziraat Bankasi) και ο κεφαλικός φόρος (verlik vergisi)

1. Η Zirat Bankasi

Είχαμε κάνει αναφορά για τη Ziraat Bankasi (Αγροτική Τράπεζα) και τη λειτουργία του υποκαταστήματός της στην Κομοτηνή, όταν η διοίκηση (;) της τράπεζας επέλεξε να στείλει τις προσκλήσεις στην τουρκική και αγγλική γλώσσα. Το κείμενο όμως θα δείξει ότι η τράπεζα συνδέεται εδώ και χρόνια με τους Έλληνες και μάλιστα με σχέσεις εκμετάλλευσης και οικειοποίησης των περιουσιών τους. Η Τράπεζα ιδρύθηκε στις 20 Νοεμβρίου 1863, από τον κυβερνήτη του Νις, Μιχάτ Πασά, αρχικά με το όνομα «Ταμεία της Πατρίδας». Το 1888 μετονομάστηκε σε Ziraat Bankası, έδρα την Κωνσταντινούπολη, και κεφάλαιο ύψους 10 εκατομμυρίων τουρκικών λιρών. Από το 1919 το υποκατάστημα της Τράπεζας χρηματοδότησε τον κεμαλικό αγώνα ενάντια στους Έλληνες και από το 1922 κράτησε πρωταγωνιστικό ρόλο στην οικονομική πολιτική που ακολούθησε το νέο καθεστώς. Στη δεκαετία του 1970 άνοιξε υποκαταστήματα στη Γερμανία, στην κατεχόμενη Κύπρο, στην Ολλανδία, στα Βαλκάνια, στην Κεντρική Ασία και στον Καύκασο, στις αρχές του 1980 στη Νέα Υόρκη, ενώ το 1988 χρηματοδότησε το γνωστό πρόγραμμα Νοτιοανατολικής Ανατολίας (GAP). Το 2005 κατέγραψε τα υψηλότερα κέρδη στην ιστορία του τουρκικού τραπεζικού συστήματος και το 2009 έκανε την εμφάνισή της και στη Θράκη (Σύμφωνα με δημοσίευμα σε εφημερίδα της Κομοτηνής «οι καταθέσεις στα ελληνικά υποκαταστήματα της Ζιράτ άγγιξαν τα 20 εκατομμύρια ευρώ μέσα στους πρώτους μήνες λειτουργίας»). Εδώ οφείλουμε να κάνουμε μία παρένθεση, και παραλληλίζουμε την δραστηριότητα της Ζιράτ με την παρουσία της Εθνικής Τράπεζας στην Τουρκία, μέσω της Finansbank. Ο Οσμάν Ορ, επιθυμούσε να αγοράσει ένα ακίνητο σε κεντρικό σημείο της ευρωπαϊκής ακτής του Βοσπόρου, και συμφώνησε με τη Finansbank, για την σύναψη δανείου ύψους 17,5 εκατ. δολαρίων, με σκοπό να επεκτείνει τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες. Είναι όμως παγκοσμίως γνωστό ότι όταν λαμβάνεις δάνειο υποχρεώνεσαι σε εγγύηση. Η άρνηση σύναψης του δανείου, δικαιολογήθηκε από τους κρατικούς μηχανισμούς με το αιτιολογικό ότι η σχετική αίτηση δανειοδότησης του επιχειρηματία είχε γίνει σε τραπεζικό όμιλο ξένων συμφερόντων. Το κράτος έκρινε σκόπιμο να αποτραπεί η έγκριση του δανείου, καθώς κάτι τέτοιο θα σήμαινε και υποθήκευση του ακινήτου για όσο χρονικό διάστημα θα διαρκούσε το δάνειο, γεγονός που περιείχε το διακύβευμα, σε περίπτωση μη αποπληρωμής του δανείου, να περιέλθει το εν λόγω ακίνητο στην Εθνική. Ο Ορ «προσανατολίστηκε» προς άλλους ομίλους, «καταλήγοντας», ναι σωστά καταλάβατε, στη Ζιράτ, η οποία παραχώρησε το δάνειο, με βαρύτερους όμως όρους από τη Finansbank, με αποτέλεσμα «καπέλο» 300.000 ευρώ (Εφημερίδα Aksam 13/8/2009). Το ερώτημα είναι το εξής: αντίστοιχη ρήτρα για δάνεια, υποθήκες, μη αποπληρωμή και τελικά μεταβίβαση ακινήτου στη Θράκη στην τράπεζα τουρκικών συμφερόντων ισχύει ή όχι;

2. Ziraat Bankasi και Varlık Vergisi
Ας πάμε στο άλλο ζήτημα. Ο Varlık Vergisi ( "φόρος περιουσίας") ήταν ένας τουρκικός φόρος που επιβλήθηκε στην Τουρκία το 1942, με δεδηλωμένο στόχο την αύξηση των κονδυλίων για την άμυνα της χώρας στην περίπτωση μιας ενδεχόμενης συμμετοχής της χώρας στον Β ' Παγκόσμιο Πόλεμο. (Όπως είναι γνωστό η Τουρκία μπήκε στον πόλεμο τρεις μήνες πριν την λήξη του…..)
Το νομοσχέδιο για το φόρο προτάθηκε από την κυβέρνηση του Sukru Saracoglu, και εγκρίθηκε από το τουρκικό κοινοβούλιο στις 11 Νοεμβρίου 1942. Επιβλήθηκε επί των παγίων στοιχείων, όπως κτήματα, κτίρια, οικίες, επιχειρήσεις. Ενώ όμως θεωρητικά ο φόρος είχε σαν ομάδα -στόχο όλους τους Τούρκους πολίτες, εκείνοι που επλήγησαν περισσότερο ήταν οι μη μουσουλμάνοι, όπως οι Εβραίοι, οι Έλληνες, οι Αρμένιοι, οι λεβαντίνοι, οι οποίοι έλεγχαν ένα μεγάλο μέρος της οικονομίας. Άλλωστε αυτό τόνισε και ο πρωθυπουργός: « η τουρκική αγορά να περάσει στα χέρια των Τούρκων». (Faik Ahmet Barutçu, Siyasi Anılar 1939-1954, Milliyet Y. s. 263; Ayhan Aktar, Varlık Vergisi ve Türkleştirme Politika).
Παρά το επιχείρημα ότι ο φόρος επιβλήθηκε για να καλύψει την ταμειακή κατάσταση σε περίπτωση που οι Γερμανοί ή οι Ρώσοι εισέβαλλαν στη χώρα, ωστόσο, ο βασικός λόγος ήταν να εθνικοποιήσει την τουρκική οικονομία, μειώνοντας την επιρροή και τον έλεγχο των μειονοτικών πληθυσμών στο εμπόριο, τις χρηματοδοτήσεις, τις επιχειρήσεις και τις βιομηχανίες της χώρας.
«Oι ξένες εταιρείες και οι μουσουλμάνοι γλύτωσαν εύκολα από αυτό το φόρο ή πλήρωσαν συμβολικά ποσά. H ντόπια εμπορική αστική τάξη πήρε αυτό που ήθελε από τα χέρια του ξένου βιομήχανου (δηλ. της μειονότητας), για ένα κομμάτι ψωμί. Έψαχνε τρόπους να δημιουργηθεί βιομηχανική αστική τάξη» (Yalcin Kucuk, Turkiye, 1999). Ο έφορος της Κωνσταντινούπολης Φαικ Οκτέ ανέλαβε το συντονισμό και τη συλλογή του φόρου, έφορος ο οποίος έγραψε και ένα σχετικό έργο, το οποίο αποτελεί σημαντικότατη μαρτυρία για το στόχο που είχε ο ρατσιστικός φόρος. (Faik Ökte, Varlık Vergisi Faciası, Nebioğlu Y. 1951 )
Ο φόρος που αντιστοιχούσε σε κάθε πολίτη επιβλήθηκε με αυθαίρετα κριτήρια, με στόχο την οικονομική ακόμη και την βιολογική εξόντωση των πολιτών. Αφού περίπου 2.000 μη-μουσουλμάνοι, στην συντριπτική τους πλειοψηφία Έλληνες, οι οποίοι δεν μπορούσαν να πληρώσουν το τεράστιο ποσό που απαιτούνταν για το φόρο, εντός της προθεσμίας των 30 ημερών, συνελήφθησαν και στάλθηκαν στο στρατόπεδο αναγκαστικής εργασίας στο Aşkale στην ανατολική Τουρκία. 21 από αυτούς πέθαναν εκεί.
Μέσα σε δύο μήνες ( Δεκέμβριος 1942 - Ιανουάριος 1943), είχαν αλλάξει χέρια χιλιάδες ακίνητα, ειδικά στην κεντρική Λεωφόρο Istiklal (Aktar, Ayhan 2002 Varlık Vergisi ve "Türkleştirme" Politikaları İletişim Yayınları 2002)
Ο ρατσιστικός φόρος είχε σαν αποτέλεσμα την αύξηση των τιμών, δημιουργώντας ένα φαύλο κύκλο πληθωρισμού που πίεσε ακόμη περισσότερο την τουρκική οικονομία. Ο νόμος καταργήθηκε την 15η Μαρτίου 1944 και αφού είχε προετοιμάσει το έδαφος για την εκδίωξη των Ελλήνων, η οποία κορυφώθηκε το 1955.
Ο κεφαλικός φόρος είχε σαν αποτέλεσμα να εισρεύσουν τεράστια έσοδα στα τουρκικά ταμεία. O φόρος για τα αγροτικά προϊόντα την περίοδο 1944-1948 για όλη την τουρκική επικράτεια ήταν 229 εκατομμύρια λίρες, ενώ τα έσοδα του Varlik Vergisi ήταν 221 εκατομμύρια λίρες σε δύο μόνο μήνες. «Και όμως το ποσό που κατάφερε να συγκεντρώσει η κυβέρνηση από το φόρο αυτό, ήταν πολύ μικρότερο από ότι υπολόγισε» (Emre Kongar Turkiye' nin toplumsal yapisi, 2003).

3. Η πραγματικότητα της ιστορίας
Το μεγαλύτερο μέρος της λείας, του πλιάτσικου των ελληνικών περιουσιών κατέληξε στην Ζιράτ. Η Ζιράτ ήταν η τράπεζα στην οποία η εφορία της Κωνσταντινούπολης, το τουρκικό κράτος δηλαδή, κατέθετε τα χρήματα τα οποία έπαιρνε από το ρατσιστικό φόρο.
Η Αγροτική Τράπεζα ήταν αυτή που δέχτηκε τα χρήματα από τον κεφαλικό φόρο και μετά από δεκάδες χρόνια, ένας αγωνιστής, ο Αρμένιος δικηγόρος Βαρνές Γεγκαγιάν, ο οποίος πέτυχε την αποζημίωση των απογόνων των θυμάτων της γενοκτονίας Ελλήνων και Αρμενίων, ετοιμάζεται να μηνύσει την Τράπεζα. Η είδηση αυτή και η σημασία που μπορεί να έχει η συγκεκριμένη περίπτωση και μία ενδεχόμενη καταδίκη της Τράπεζας από αμερικανικό δικαστήριο μπορεί να ανοίξει ακόμη ένα περιθωριοποιημένο ζήτημα, όπως ήταν και οι αποζημιώσεις των απογόνων των θυμάτων της γενοκτονίας. Η υπόθεση έχει μεγάλο ενδιαφέρον, συνέχεια και μάλιστα με Θρακικές πτυχές.