Φάνης Μαλκίδης
Για την οικονομική «κρίση» και τη νέα προπαγάνδα
Μέρος της συνέντευξης στο Maximum FM (Αλεξανδρούπολη)
«Θα σας στύψουμε μέχρι να αδειάσετε και μετά θα σας γεμίσουμε με τους εαυτούς μας» ( Τζώρτζ Όργουελ "1984")
Α. Η νέα προπαγάνδα
Η λεγόμενη «κρίση» της οικονομίας της πατρίδας μας- όσοι θυμούνται «ξεκίνησε» ως κρίση δανεισμού και τώρα έγινε κρίση χρέους- αποκάλυψε και τη στρατηγική της νέας προπαγάνδας.
Μία προπαγάνδα που ξεκίνησε από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 με τα «Μεγάλα Έργα», τους «Ολυμπιακούς Αγώνες», την «ισχυρή Ελλάδα», τον «πρωταγωνιστικό ρόλο της Ελλάδας στα Βαλκάνια», το «Χρηματιστήριο» και κατέληξε στην νέα προπαγάνδα για την «σωτηρία», την «προσαρμογή», στην «αναδιάρθρωση», στα «Μνημόνια».
Με τη συνδρομή θεσμικών και εξωθεσμικών παραγόντων η νέα προπαγάνδα προσπαθεί να εμφανίσει η εφαρμοζόμενη πολιτική ως «μοναδική», «αναγκαία», και «απαραίτητη». Δεν είναι τυχαία επιλεγμένες οι λέξεις, ούτε ακόμη και ο πανικός που προκαλείται από τις δηλώσεις, συνεντεύξεις, διαρροές και άλλες κινήσεις του προπαγανδιστικού συστήματος. Και παράλληλα με τους πολιτικούς όρους διαχείρισης της «κρίσης» μπαίνουν και οι ψυχολογικοί.
Β. Τα μέσα και οι πολιτικές
Ο Τσόμσκυ καταγράφει μία σειρά από μέσα και πολιτικές που εφαρμόζονται στο πεδίο της προσχηματικής κρίσης προκειμένου να εφαρμοστούν μέτρα Μεσαίωνα και Οθωμανικής περιόδου.
1. Το θεμελιώδες στοιχείο του ελέγχου της ελληνικής κοινωνίας είναι η στρατηγική της απόσπασης της προσοχής, στην εκτροπή της προσοχής από τα σημαντικά προβλήματα. Στην στροφή του λαού από τις αποφασισμένες «μεταρρυθμίσεις», μέσω της τεχνικής του κατακλυσμού συνεχόμενων αντιπερισπασμών και ασήμαντων πληροφοριών. «Βρέθηκε μία γάτα μετά από πέντε χρόνια», «έκανε πλαστική ή όχι η τραγουδίστρια;» «πόσα τουρκικά σήριαλ θα προβληθούν; »
2. Δημιουργείται ένα πρόβλημα, εν προκειμένω μία οικονομική κρίση ώστε να γίνει αποδεκτή ως αναγκαίο επόμενο, η υποχώρηση των δικαιωμάτων και η εξαφάνιση του κράτους και των υπηρεσιών του που είναι «αναχρονιστικές», και «δαπανηρές». Το κενό θα το καλύψουν «οι καλοί ιδιώτες», από τα σκουπίδια, μέχρι τις υποδομές, την υγεία και την παιδεία. Και τόσο οι «αναγκαίες» ιδιωτικοποιήσεις των δικών μας έργων που κατασκευάστηκαν με τα δικά μας χρήματα, από αεροδρόμια και σχολεία μέχρι νοσοκομεία και οδικές και σιδηροδρομικές υποδομές, υλοποιούνται μέσα σε λίγες ώρες.
3. Για να γίνουν αποδεκτά τα απαράδεκτα σε άλλες περιόδους μέτρα, χρησιμοποιείται η σταδιακή εφαρμογή τους. Εξαφανισμένες δημόσιες υπηρεσίες, μαζικές ιδιωτικοποιήσεις που λίγο πριν ήταν «απαράδεκτες», κοινωνική ανασφάλεια, ελαστικότητα στην εργασία, μαζική ανεργία, μισθοί που δεν εξασφαλίζουν ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης, μείωση και τελικά ολοκληρωτική εξαφάνιση της εθνικής κυριαρχίας.
4. Η προπαγάνδα μιλά για αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν και παρότι είναι «επώδυνες» είναι «αναγκαίες». Εξάλλου ένα παράθυρο του τύπου «θα είμαστε καλύτερα στο μέλλον», είναι πάντα ανοιχτό από όλους. Και οι αιματηρές θυσίες με τις ψεύτικες ελπίδες αυξάνονται. Πόσες φορές ακούσαμε πως αν ακολουθήσουμε τα συγκεκριμένα μέτρα, τα «φάρμακα» θα βγούμε από την κρίση, στις «αγορές»;
5. Η πλειονότητα των πολιτικών λόγων, των μηνυμάτων, των «ειδήσεων», των διαφημίσεων απευθύνονται στο κοινό χρησιμοποιώντας «επιχειρήματα», παιδικά, σαν ο πολίτης να ήταν παιδάκι ή με νοητική υστέρηση.
6. Το συναίσθημα κυριαρχεί έναντι της λογικής, και ο φόβος κυριαρχεί παντού, αφού η κοινωνία δεν μπορεί να σκεφτεί και να λειτουργήσει. Όλοι θα πρέπει να φοβούνται.
7. Κυριαρχούν οι μέτριοι και η μετριότητα. Η έλλειψη γνώσης της ελληνικής γλώσσας δεν είναι πλέον μειονέκτημα, η κοινωνία συμβιβάζεται με το υπάρχον πολιτικό και οικονομικό σκηνικό και προσβλέπει σ΄ αυτό τη σωτηρία του , η τεχνολογία δεν είναι στην υπηρεσία του λαού αλλά έχει μετατρέψει την κοινωνία σε δούλη της , οι άριστοι πολεμούνται και εξαφανίζονται.
8. Είναι Life Style να μην σε ενδιαφέρει τίποτα, «να νιώθεις ωραία με το τίποτα», «να μη σε νοιάζει τίποτα», να είσαι αμόρφωτος, να είσαι ηλίθιος, χωρίς να μπορείς να ξεχωρίσεις το σωστό και το λάθος.
9. Η προπαγάνδα προωθεί την συλλογική και την ατομική ενοχή για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η κοινωνία. Η έλλειψη βασικών χαρακτηριστικών που δεν τα έχουν οι πολλοί, αλλά μόνο οι λίγοι, «αυτοί που ξέρουν και γνωρίζουν», είναι η αιτία του κακού. Και η κοινωνία δεν εξεγείρεται αλλά αποδέχεται με καταθλιπτικούς όρους το οικονομικό σύστημα. Ένα σύστημα που υποδουλώνει και εξαθλιώνει συνεχώς.
10. Χάρη σε μέσα που προέρχονται από την ιατρική επιστήμη, μέχρι μεθόδους μυστικών υπηρεσιών, η προπαγάνδα έχει περάσει στην κοινωνία τα βασικά της εργαλεία, τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά. Το σύστημα, οι «επιστήμονες», οι «υπουργοί», οι «σύμβουλοι», οι «τεχνοκράτες» ξέρουν και τελικά ασκούν έλεγχο και εξουσία στα άτομα, μεγαλύτερη από αυτήν που τα ίδια ασκούν στους εαυτούς τους.
3. Αντί επιλόγου ή η ώρα της ελληνικής κοινωνίας
Η προπαγάνδα μετέρχεται μέσων και πολιτικών που έφτασαν το λαό στη σημερινή κατάσταση. Και τα σοκ έρχονται το ένα μετά το άλλο, από τους κεφαλικούς φόρους, τις μειώσεις μισθών, τις απολύσεις και την ανεργία, τη φτώχεια, τις ιδιωτικοποιήσεις και την εξαφάνιση του «σπάταλου» κράτους.
Η ώρα της κοινωνίας μετά από το απαραίτητο χρονικό διάστημα ολιγωρίας και παθητικής παρακολούθησης των γεγονότων με όρους ψυχολογικού και σωματικού σοκ, έχει τελειώσει. Η κοινωνία οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες της και πρωτοβουλίες αλλαγής της πορείας καταστροφής. Έξω από το υπάρχον θλιβερό πολιτικό και οικονομικό σκηνικό και στήριξη της σωτηρίας της πατρίδας μας στις δικές μας δυνάμεις. Για αυτά όμως θα επανέλθουμε.