Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν ο Μορφωτικός Σύλλογος Ποντίων Ν. Εβρου ΄΄ΑΛΕΞΙΟΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ΄΄ και η Ενωση Πολιτιστικών Φορέων Εβρου (Ε.ΠΟ.Φ.Ε.) το απόγευμα της Τετάρτης 12 Οκτωβρίου 2022 στο Επιμελητήριο Εβρου με τίτλο΄΄Η προσφορά των προσφύγων στην οικονομική-κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της Ελλάδας – Ο πρωτοπόρος Νικόλαος Τοπαλίδης, δάσκαλος, μελισσοκόμος και εκδότης στην Αλεξανδρούπολη΄΄.
Κατά τον χαιρετισμό τους οι Πρόεδροι του συλλόγου ΄΄ΑΛΕΞΙΟΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ΄΄ κ. Παύλος Στεφανίδης και της Ε.ΠΟ.Φ.Ε. κ. Δημήτρης Κελεμίδης αντίστοιχα, αναφέρθηκαν μεταξύ άλλων στην εκδήλωση η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της συμπλήρωσης των 100 χρόνων από την Καταστροφή της Σμύρνης , που σηματοδότησε τον οριστικό ξεριζωμό χιλιάδων Ελλήνων της Ανατολής από τις προαιώνιες εστίες τους.
Στη συνέχεια ο λόγος ανατέθηκε στην κ. Ουρανία Πανταζίδου , μέλος του Δ.Σ. και των δυο προαναφερθέντων Σωματείων η οποία συντόνισε την εκδήλωση.
Η κ. Πανταζίδου αρχικά έδωσε το λόγο στον κ. Γιάννη Μαρόπουλο , ο οποίος μίλησε για τον συγχωριανό του Νικόλαο Τοπαλίδη (Αετοχώρι Αλεξανδρούπολης), την οικογένεια του οποίου γνώριζε προσωπικά. Όπως ανέφερε ο ομιλητής το περιοδικό ΄΄ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΗ ΕΛΛΑΣ΄΄ ήταν πολύτιμο βοήθημα για κάθε μελισσοκόμο την εποχή εκείνη.
Η εκδήλωση συνεχίστηκε με τον λυράρη Παναγιώτη Σιδηρόπουλο ο οποίος τραγούδησε δυο ποντιακά τραγούδια στη μνήμη του Νικ. Τοπαλίδη.
Κατόπιν ο λόγος δόθηκε στον κ. Πασχάλη Χριστοδούλου πρόεδρο του μελισσοκομικού συλλόγου κ. Εβρου ΄΄Η Κυψέλη΄΄ , ο οποίος αναφέρθηκε στη μεγάλη αξία της μέλισσας για ολόκληρο τον πλανήτη καθώς για το παρόν και το μέλλον της μελισσοκομίας στο Νομό Εβρου .
Στο τέλος ο κ. Θεοφάνης Μαλκίδης , Διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών αναφέρθηκε εκτενώς στην προσφορά των προσφύγων στην οικονομική , κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της Ελλάδας, μέσα από την προσωπικότητα αλλά και την προσφορά του Νικόλαου Τοπαλίδη , ο οποίος όταν έφτασε πρόσφυγας στην Ελλάδα ήταν ήδη δάσκαλος και μελισσοκόμος. Μάλιστα ο κ. Μαλκίδης στο τέλος της ομιλίας του προέβη σε πολύ ενδιαφέρουσες προτάσεις όσον αφορά τον τιμώμενο δάσκαλο-μελισσοκόμο και εκδότη.
Το Καστελλόριζο είναι το νησί, στο οποίο κυρίως προσκρούουν οι επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Το Καστελλόριζο, που επισήμως ονομάζεται Μεγίστη, αφού είναι το μεγαλύτερο νησί στην περί αυτό συστάδα δεκατεσσάρων νήσων, νησίδων, και βραχονησίδων. Τα χωρικά ύδατα, η υφαλοκρηπίδα και η ΑΟΖ που έχει, κατά το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, το Καστελλόριζο είναι κάρφος στα όμματα της σημερινής τουρκικής ηγεσίας και αν μπορούσε να τo αφανίσει θα το έκαμε ευχαρίστως…
Παιδιά μου , γιατί χύνεται δάκρυα με τόση λαύρα κι όλα φοράτε μαύρα στο έρμο αυτό σχολειό ; – Έκαψαν τη δασκάλα μας Βούλγαροι δολοφόνοι κι έχουμε μείνει μόνοι , χωρίς μανούλα πλειό. Γιατί από μάνα πιο πολύ μας αγαπούσε εκείνη , η δόλια Αικατερίνη από τη Γευγελή. Της είπαν να παραδοθεί τα τέρατα εκείνα. Μ’ αυτή σαν Μπουμπουλίνα, ενώ πυροβολεί, τους λέει ” Δεν παραδίνεται ποτέ της μια Ελληνίδα “. Κι ως λύκαινα ηρωίδα τρεις ώρες τους κρατεί. Μα τέλος την εκάψανε κι επέταξε στα ουράνια κι εμάς σε μαύρη ορφάνια μας άφησε στη γη.
Από τις 14 ως τις 16 Σεπτεμβρίου έλαβε χώρα τριήμερο διεθνές συνέδριο στο κτίριο του Ινστιτούτου Ερευνών της Γενοκτονίας των Αρμενίων με περίπου σαράντα επιστημονικές ανακοινώσεις. Συνδιοργανωτές της συναντήσεως ήταν το Κρατικό Πανεπιστήμιο του Γερεβάν, Το Κρατικό Παιδαγωγικό Πανεπιστήμιο Χατσαντούρ Αμποβιάν του Γερεβάν η Έδρα Ποντιακών Σπουδών του ΑΠΘ, το Πανεπιστήμιο Χαϊγκαζιάν της Βηρυτού. Επίσημος τίτλος του Συνεδρίου ήταν: «Η Σμύρνη στο πλαίσιο των γενοκτονιών των Αρμενίων και των Ελληνορθόδοξων: εξόντωση, εμπρησμός, εκτοπισμοί».
Η πρώτη μέρα του συνεδρίου
Το συνέδριο ξεκίνησε με χαιρετισμούς από τους Harutyun Marutyan, διευθυντή του Αρμενικού Μουσείου-Ινστιτούτου Γενοκτονίας, Κυριάκο Χατζηκυριακίδη της έδρας Ποντιακών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, και Paul Haidostian, πρύτανη του Πανεπιστημίου Χαϊγκαζιάν της Βηρυτού. Ακολούθησε η κεντρική ομιλία του περιώνυμου Albert Kharatyan με θέμα «Η αρμενική αποικία της Σμύρνης από τον 11ο ως το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα», ο οποίος στη συνέχεια τιμήθηκε με το αναμνηστικό μετάλλιο «Henry Morgenthau». Τέλος, τα προκαταρκτικά έκλεισαν με συγκινητικό προσκύνημα στο μνημείο της γενοκτονίας των Αρμενίων.
Ακολούθησαν οι ομιλίες. Λόγω του μεγάλου αριθμού τους, θα περιοριστούμε στην περιγραφή λίγων αλλά κατά εμάς σημαντικών ανακοινώσεων. Η επιλογή μας είναι αναγκαστικά υποκειμενική.
MayaGrigoryan – Η δράση των αρμενικών εκδοτικών οίκων της Σμύρνης στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα.
KristineNajaryan – Οι διαφωτιστικές δραστηριότητες της Σχολής Mesropyan στη Σμύρνη
Γιώργος Πουλημένος – Αρμένιοι στην προκυμαία της Σμύρνης
Παρουσιάστηκαν πολλά από τα κτήρια αρμενικής ιδιοκτησίας στην προκυμαία της Σμύρνης και δόθηκαν στοιχεία για τους κατόχους τους, τονίζοντας την υπερ-αντιπροσώπευση των Αρμενίων στην προκυμαία σε σχέση με την αναλογία τους στον πληθυσμό. Αξιοσημείωτες ήταν οι σχέσεις με το εξωτερικό των μεγάλων αρμενικών εμπορικών οίκων, κυρίως με την Αγγλία, την Ιταλία, τη Μασσαλία και την Αίγυπτο, οι οποίες αποτελούσαν τον κύριο λόγο του πλουτισμού τους. Επίσης, λόγω της επετείου, προβλήθηκε χάρτης με τη χρονική εξέλιξη της Φωτιάς της Σμύρνης, η οποία ξεκίνησε από την Αρμενική συνοικία. Μετά το πέρας της ομιλίας του, ο Γ. Πουλημένος τιμήθηκε και αυτός με το μετάλλιο «Henry Morgenthau» για το σύνολο του έργου του για τη Σμύρνη.
Ιωσήφ Κασεσιάν – Απόλλων – Αρμενική ομάδα: Ο τελευταίος ποδοσφαιρικός αγώνας στη Σμύρνη, Φεβρουάριος 1922
KhachaturStepanyan – Οι δραστηριότητες της Αρμενικής Επαναστατικής Ομοσπονδίας (ARF) στη Σμύρνη, 1918-1922
FelixMovsisyan – Η αρμενική εφημερίδα «Arshaluys Araratyan» στη Σμύρνη: Σχετικά με τον Σύλλογο «Hamazgeats»
MariamHovsepyan – Το πρόβλημα της διατήρησης της εθνικής εικόνας στο σμυρναϊκό περιοδικό «Ashkhatank» (1910-1915)
MariaBrutyan – Η Σμύρνη το 1922-1923, σύμφωνα με τη σμυρναϊκή ελληνική εφημερίδα «Αμάλθεια» (Ιανουάριος – Αύγουστος 1923).
Η εκλεκτή συνάδελφος έδειξε καλή γνώση των ελληνικών και οικειότητα με την Αμάλθεια, την οποία ερεύνησε στην ψηφιοποιημένη μορφή της Βιβλιοθήκης της Βουλής. Η Αμάλθεια εκδόθηκε για βραχύ διάστημα εκ νέου στην Αθήνα μετά από την καταστροφή της Σμύρνης. Η ερευνήτρια υπογράμμισε τον ρόλο της εφημερίδας εκείνης για ολόκληρο τον μη μουσουλμανικό πληθυσμό της Σμύρνης.
SuzannaAbrahamyan – Η εκδοτική κουλτούρα της Σμύρνης. Ο ρόλος του τύπου στην εξάπλωση της σύγχρονης Αρμενικής γλώσσας
ArmineAvanesyan – Αιτιολογήσεις σχετικά με την κατάσταση του εκπατρισμού και των ορφανών στη Σμύρνη στην εφημερίδα «Arevelyan Mamul» (Ανατολικός Τύπος)
HaroutiunHarboian – Άγιος Νικόλαος ο Θαυματουργός, Πατριάρχης της Σμύρνης
ShushanKhachatryan – Ο μεσσίας της Σμύρνης, που προσηλυτίστηκε στο Ισλάμ: ανασκόπηση περί του Sabbatai (Shabtay) Zvi και του «Σαμπατιανσμού»
Η δεύτερη μέρα του συνεδρίου
DoraSakayan – Ντοκουμέντο ή λογοτεχνικό έργο; Το ημερολόγιο του γιατρού Karapet Hatcherian για την Καταστροφή της Σμύρνης
Η σημαντική γλωσσολόγος που ζει στο Κεμπέκ μας χαιρέτισε με τα πολύ καλά της ελληνικά, μια και είναι γεννημένη και εκπαιδευμένη στη Θεσσαλονίκη. Παρουσίασε τη μαρτυρία του παππού της, του ιατρού Γκαραμπέντ Χατσεριάν, ο οποίος βρισκόταν στη Σμύρνη τις μέρες της κατάκτησης και καταστροφής της πόλης. Το κείμενο δημοσιεύθηκε αρχικά στα πρωτότυπα αρμενικά στον Καναδά και ακολούθησαν πολλές μεταφράσεις σε διάφορες ξένες γλώσσες, μεταξύ των οποίων και τα ελληνικά. Πρόκειται για σπάνια μαρτυρία εκ μέρους ενός πνευματικά καλλιεργημένου πρώην ιατρού του οθωμανικού στρατού και διακρίνεται τόσο για τη μετριοπάθεια όσο και την ακρίβεια της. Στη διάρκεια του συνεδρίου πολλοί ομιλητές την ανέφεραν.
Verjiné Svazlyan – Η Καταστροφή της Σμύρνης και η λαϊκή ιστορική μνήμη
Η σπουδαία εθνολόγος παρουσίασε συμπεράσματα του ογκώδους έργου μιας ολόκληρης ζωής ως ερευνήτρια της μνήμης των Αρμενίων επιζησάντων και προσφύγων που εγκαταστάθηκαν στην πρώην σοβιετική Αρμενία. Επικεντρώθηκε στην περίπτωση των αφηγήσεων των μαρτύρων που ήταν παρόντες στη Σμύρνη τον Σεπτέμβριο 1922, οι οποίοι μπορεί να ήταν τότε ήδη πρόσφυγες από άλλες οθωμανικές περιοχές στην πρωτεύουσα της Ιωνίας. Η προσέγγισή της υιοθέτησε τη μεθοδολογία της προφορικής ιστορίας και το έργο της μπορεί να συγκριθεί με εκείνο του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών.
IngaAvagyan – Τα απομνημονεύματα του George του Merdigyoz σχετικά με τον πατέρα του Garabed και τις σφαγές στη Μικρά Ασία
MarinaMavian – Παλιές οικογενειακές μνήμες από τη Σμύρνη
ArmineVahanyan – Η μέθοδος του ημερολογίου ως εσωτερικός μηχανισμός για να αναλογιστεί κανείς την τρομερή πραγματικότητα (βασισμένο στο ημερολόγιο του γιατρού Γκαραμπέντ Χατσεριάν)
NairaPoghosyan – Αμνοί σε δέρμα λύκου: Η δαιμονοποίηση των Ελλήνων στην τουρκική προπαγάνδα (με παράδειγμα την τηλεοπτική σειρά «Είσαι η πατρίδα μου»)
Η πολλά υποσχόμενη ερευνήτρια ανέλυσε την εικόνα των μη-μουσουλμάνων τις τηλεοπτικές ιστορικές σειρές που παράγονται στη σημερινή Τουρκία και είναι δημοφιλείς όχι μόνο εκεί αλλά και στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανόμενης και της Ελλάδας. Με έμμεσους και άμεσους τρόπους το ευρύ κοινό διαμορφώνει μέσω αυτών μια αρνητική εικόνα για τους Ρωμιούς και τους Αρμενίους του τότε και του σήμερα.
Hervé Georgelin – Η κατάκτηση της Σμύρνης από τους Κεμαλιστές (Σεπτέμβριος 1922): στοχοποιώντας και κατηγορώντας πρώτα τους Αρμένιους
Επικεντρώθηκε στο γεγονός ότι υπάρχει πληθώρα αρμενικών πηγών για την καταστροφή της Σμύρνης, οι οποίες δυστυχώς δεν είναι εύκολα προσβάσιμες για τους ερευνητές. Ανέδειξε επίσης το γεγονός ότι το θέμα των διωγμών και θηριωδιών της ύστερης περιόδου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (Κομιτάτο Ένωση και Πρόοδος και κεμαλικό κίνημα) ήταν ταμπού στα γαλλικά πανεπιστήμια ως την επίσημη αναγνώριση της φύσης της Γενοκτονίας των Αρμενίων (Τον Ιανουάριο 2001). Εν μέρει το ταμπού, το οποίο κατά μία έννοια αποτελεί τη συνέχιση των εγκλημάτων εκείνων, ισχύει ακόμα και σήμερα.
ArmenMarukyan – Συγκριτική ανάλυση της Μεγάλης Καταστροφής [Mets Eghern] και της σφαγής του αρμενικού και ελληνικού πληθυσμού της Σμύρνης
ElinaMirzoyan – Τούρκισσες συμμετέχουσες σε διαδηλώσεις σχετικές με την τουρκική μάχη για τη Σμύρνη
Η νέα ιστορικός ανέλυσε την πολιτικοποίηση των γυναικών της Οθωμανικής ελίτ υπέρ του τουρκικού εθνικισμού. Εντυπωσιακό παράδειγμα αποτελεί η Χαλιντέ Εντίμπ, η φλογερή συγγραφέας και έμπιστη του Κεμάλ, η οποία με τα κείμενα και τις ομιλίες της σε μαζικές συγκεντρώσεις στην Κωνσταντινούπολη, κινητοποιούσε τους ακροατές και αναγνώστες και των δύο φύλων. Στο πλούσιο φωτογραφικό υλικό που παρουσιάστηκε εμφανίζονται γυναίκες που θα μπορούσαν να είναι μοντέρνες, σύμφωνα με τα δυτικά κριτήρια, ακόμα και σήμερα.
13 Οκτωβρίου 1904 χωριό Στάτιστα (νυν Μελάς) Καστοριάς, ο Αρχηγός πέφτει νεκρός από τουρκική σφαίρα έπειτα από Προδοσία του Βούλγαρου κομιτατζή Μήτρο Βλάχου.
Ο Τούρκος πρόεδρος ο οποίος τους τελευταίους μήνες έχει επανειλημμένα απειλήσει με εισβολή σε ελληνικά νησιά στο Αιγαίο πέλαγος, σχεδιάζει να αναπτύξει μια μυστική, ειδικά εκπαιδευμένη μονάδα που υπάγεται στην τουρκική υπηρεσία πληροφοριών MIT για να κλιμακώσει την ένταση με την Ελλάδα, έναν σύμμαχο στο ΝΑΤΟ και γείτονα.
Ο Δήμος Καβάλας και η Δημωφέλεια, σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Φιλίππων, προχώρησαν στην παραγωγή ντοκιμαντέρ με θέμα το χρονικό της σφαγής 25 κατοίκων του οικισμού από τις βουλγαρικές δυνάμεις κατοχής, στις 4 Οκτωβρίου 1941.
Πραγματοποιήθηκε από τον Σύλλογο Φίλων του Βιβλίου Ν. Πέλλας παρουσίαση του βιβλίου/κόμικ «Ανδρείος, Ο τελευταίος Μακεδών» του ζωγράφου Γιώργου Λαζαρίδη και του γραφίστα Ανδρέα Σιδηρόπουλου.
Η τρίτη παραγωγή του Βασίλη Τσικάρα για το 1821 είναι γεγονός. Το «Πέντε 5» έρχεται να ολοκληρώσει την τριλογία του σεναριογράφου – σκηνοθέτη για την ελληνική Επανάσταση, μετά τις ταινίες «Έξοδος 1826» και «Πολιορκία». Το «Πέντε 5» είναι ένα ιστορικό δράμα που αναδεικνύει το ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης (Σεπτέμβριος 1821), την Επανάσταση του 1821 στη Θράκη και τέλος τους 5 Νεομάρτυρες του νησιού.
Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους συναντάμε τον Νεοζηλανδό ηθοποιό ManuBennett (Spartacus, Hobbit, Arrow) και τους Γιάννη Αϊβάζη, Βύρωνα Κολάση, Νταίζη Σεμπεκοπούλου, Δημήτρη Παπαδόπουλο, Παναγιώτη Καρμάτη, Μανώλη Σαββίδη, Αντώνη Σιώπκα, Κωνσταντίνο Καραθωμά και Σπύρο Μπιμπίλα.
Τρεις επιστήμονες της Ιστορίας αφηγούνται πτυχές των γεγονότων της περιόδου πριν την Επανάσταση του 1821 αλλά και των ναυτικών αγώνων των Ελλήνων για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού.
Και ενώ ο Χίτλερ της Άγκυρας μας στέλνει κάθε ημέρα την πέμπτη φάλαγγα και μας απειλεί ότι θα έρθει νύχτα ,
και ενώ ένας στους τρεις Έλληνες είναι φτωχός,
και ενώ πάνω από μισό εκατομμύριο συμπατριώτες μας έφυγαν εκτός Ελλάδας, στα χρόνια του μνημονίου για εξεύρεση εργασίας,
στη Μόρια, στη Λέσβο, στο Αιγαίο,
η πτωχευμένη Ελλάδα δίνει στο πλαίσιο παροχής πλήρους διατροφής (πρωινό-γεύμα-δείπνο) 13.060 ατόμων για διάστημα επτά ημερών το ποσό των 499.234,50 ευρώ!!!
Υ. Γ. Και για όσους ενδιαφέρονται για το μενού των εισβολέων που μας στέλνει η εξ Ανατολών φασιστογειτονα , μενού το οποίο δεν τους αρέσει και το πετάνε στα σκουπίδια, είναι το εξής:
Σαμοθράκη: ένα πανέμορφο, ιστορικό, μα συνάμα και μαρτυρικό Ελληνικό νησί.
Μια άγνωστη εν πολλοίς, πλην αιματηρότατη δραματική πτυχή της ιστορίας μας, που διαπραγματεύεται μια ακόμα Οθωμανική θηριωδία κατά την επανάσταση του 1821.
Ο δημιουργός της ταινίας "Έξοδος 1826", Βασίλης Τσικάρας, επανέρχεται με ένα ακόμα έργο - καταγγελία, ύμνος τιμής στις εκατόμβες των θυμάτων υπέρ της Ελευθερίας.