Πανελλήνια Ομοσπονδία Θρακικών Σωματείων

Το πρώτο πανελλαδικά μνημείο στη μνήμη της Γενοκτονίας του Θρακικού Ελληνισμού τα αποκαλυπτήρια του οποίου έγιναν στις 01/04/2012 στη Δράμα από τη ΘΡΑΚΙΚΗ ΕΣΤΙΑ ΔΡΑΜΑΣ και του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Δράμας κ. Παύλου.

Στο συλλείτουργο και στο αρχιερατικό μνημόσυνο και στα αποκαλυπτήρια συμμετείχαν και οι σεβασμιότατοι μητροπολίτες Διδυμοτείχου-Ν.Ορεστιάδας-Σουφλίου κ. Δαμασκηνός , Ο Ξάνθης κ. Παντελεήμων, ο Αλεξανδρουπόλεως κ. Άνθιμος και ο πρωτοσύγκελος της Ιεράς Μητροπόλεως Κομοτηνής και Μαρώνειας, Βουλευτές, ο περιφερειάρχης κ. Αρης Γιαννακίδης, εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, εκπρόσωποι λοιπών αρχών και προπαντός πλήθος κόσμου.

Επίσης  με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε και η ημερίδα που διοργάνωσε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θρακικών Σωματείων στη Θεσσαλονίκη, για να τιμηθεί η 6^η Απριλίου του 1914, δηλαδή η ημερομηνία μνήμης της Γενοκτονίας του Θρακικού Ελληνισμού. Πρόκειται για την ημερομηνία που είναι ιστορικά γνωστή ως το «Μαύρο Πάσχα» των Ελλήνων της Θράκης, η ημέρα δηλαδή που οι Νεότουρκοι ξεκίνησαν τους διωγμούς εναντίον του Ελληνισμού στην περιοχή της Ανατολικής Θράκης.

Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 8 Απριλίου 2012 στην αίθουσα πολιτισμού «Αλέξανδρος» της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και περιελάμβανε δύο θεματικές ενότητες.

Η πρώτη είχε θέμα «Διωγμοί και ξεριζωμός των Ελλήνων από την πανάρχαια κοιτίδα της Θράκης», με συντονιστή τον στρατηγό ε.α. και πρώην αρχηγό της Εθνικής Φρουράς της Κύπρου, κ. Ιωάννη Φωτιάδη και εισηγητές τους καθηγητές του Α.Π.Θ. κ.κ. Αθανάσιο Καραθανάση και Σπυρίδωνα Σφέτα, και την καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας κα Ιφιγένεια Βαμβακίδου.

Η δεύτερη ενότητα με θέμα «Η προσαρμογή στη μετά τον ξεριζωμό πραγματικότητα – Προοπτικές για το μέλλον» είχε συντονιστή τον αντιπρόεδρο της Π.Ο.Θ.Σ., πρώην δημοτικό σύμβουλο Θεσσαλονίκης, κ. Γιάννη Κουριαννίδη, και εισηγητές τον συγγραφέα – ερευνητή Χάρη Τσιρκινίδη, τον κοινωνιολόγο Θεοφάνη Μαλκίδη και τον συνταξιούχο εκπαιδευτικό κ. Πέτρο Θεοχαρίδη.

Το κοινό παρακολούθησε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον όλες τις εισηγήσεις και στο τέλος η οργανωτική επιτροπή παρουσίασε τα παρακάτω συμπεράσματα της ημερίδας:

«Από τα κυριότερα σημεία των εισηγήσεων της πρώτης θεματικής ενότητας, διαπιστώνεται ότι η ιστορία της Θράκης μας είναι πολυσήμαντη αλλά και πολυκύμαντη και ότι από τους αρχαιότερους χρόνους το όνομα και ο βίος των Θρακών ήταν στενά συνδεδεμένος με το βίο και το πνεύμα των άλλων Ελλήνων, αφού είχαν κοινή την καταγωγή, τη θρησκεία, τη γλώσσα τον πολιτισμό, τα ήθη και έθιμα.

Τα χρόνια περνούν και μετά την ίδρυση της Κωνσταντινούπολης η Θράκη καθίσταται ο προμαχώνας της και μαζί με την Μικρά Ασία αποτέλεσαν τα κύρια στηρίγματα του μεσαιωνικού Ελληνισμού και θυσιάστηκε γι αυτόν.

Όσοι προσπάθησαν να καταλύσουν το Βυζάντιο ή να καταλάβουν την Βασιλεύουσα από τη Θράκη έπρεπε να περάσουν. Σε αυτήν ξέσπαγε κάθε φορά η άγρια και αιμοβόρα μανία τους με λεηλασίες, εμπρησμούς και σφαγές. Οι εχθροί ξέσχισαν και κομμάτιασαν με λύσσα τη Θράκη πατρίδα αυτοκρατόρων, ηγεμόνων, στρατηγών, λογίων και ανθρώπων του πνεύματος.

Το κούρσος της Αδριανούπολης το 1362 από τους Τούρκους το θρήνησε η λαϊκή μούσα και το κλάμα μαζί με το αίμα δεν ήταν τα πρώτα που πότισαν το χώμα της Θράκης. Και σήμερα ακόμη τα δάκρυα γίνονται χείμαρρος όταν μιλάμε για τη Θράκη μας αφού η μοίρα επεφύλαξε για τους Θρακιώτες, ένα δύσκολο, τραχύ, πονεμένο και αιματοβαμμένο δρόμο που τους υποχρέωσαν να τον περπατήσουν, ξυπόλητοι, κατεστραμμένοι μέχρι να περάσουν τα γιοφύρια που ζεύουν τον Έβρο ποταμό και να εκτελωνιστούν σαν εμπορεύματα σε διάφορα λιμάνια. Περπάτησαν το δρόμο του ξεριζωμού, της φωτιάς και της σφαγής, ουσιαστικά της γενοκτονίας, που σχεδίασαν οι γερμανοί ανώτεροι αξιωματικοί Γκόλτς και Φον Σάντερς Λίμαν και εκτέλεσαν με πάθος, μίσος και αγριότητα οι Νεότουρκοι μέχρι τη φρικτή της ολοκλήρωση από το σφαγέα Μουσταφά Κεμάλ.

Τα γεγονότα επιβεβαιώνονται και από τα πρόσφατα αποχαρακτηρισθέντα Τουρκικά αρχεία της εποχής εκείνης και είναι επιβεβαιωμένο ότι η γενοκτονία ξεκίνησε από τη ΘΡΑΚΗ επεκτάθηκε στη Μικρά Ασία και αργότερα σε κραυγαλέο βαθμό στον Πόντο.

Όσον αφορά τις θεματολογίες της δεύτερης ενότητας, άκρως σημαντικές αλλά και επίκαιρες, μας οδηγούν στο συμπέρασμα πως η περίφημη συνθήκη της Λοζάνης, με την πάροδο του χρόνου, διαπιστώνει κανείς ότι τηρήθηκε με σεβασμό μόνον από την Ελληνική πλευρά και ότι στην ουσία αφορούσε τα συγκεκριμένα συμφέροντα και προβλήματα όσο και τις φιλοδοξίες αλλά και αντιπαλότητες των μεγάλων δυνάμεων και τα κυριαρχικά δικαιώματα του τουρκικού αναγεννημένου κράτους.

Ανεξάρτητα όμως από όλα αυτά η συνθήκη της Λοζάνης παραμένει ένα κείμενο με τεράστια νομική και πολιτική σημασία για όλα τα συμβαλλόμενα μέρη.

Περνώντας στη δεύτερη εισήγηση το συμπέρασμα είναι ότι η συμμετοχή του προσφυγικού στοιχείου διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη συνδιαμόρφωση του σύγχρονου ελληνισμού μέσα από την οικονομία προπαντός, με την ειδικευμένη εργατική δύναμη, τη διεύρυνση της εσωτερικής αγοράς, με συμμετοχή σε γεωργικές, στεγαστικές, αποξηραντικές, βιοτεχνικές επιχειρήσεις που έβγαλαν από το λήθαργο την ελληνική οικονομία και την ώθησαν σε αναδιαρθρώσεις.

Ακόμη πρέπει να τονισθεί ότι σημαντικό ρόλο έπαιξε και η πολιτισμική τους προσφορά στην τόνωση της πνευματικής ζωής διαμορφώνοντας μία νεοελληνική πολιτισμική ταυτότητα.

Συνοψίζοντας τις παραπάνω διαπιστώσεις καταλήγουμε στα παρακάτω συμπεράσματα,

1^ον) Η γενοκτονία του Θρακικού Ελληνισμού είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο, ιστορικά αποδεδειγμένο και επιστημονικά τεκμηριωμένο αλλά αποσιωπημένο και ελάχιστα μνημονευόμενο από την ελληνική ιστοριογραφία και παντελώς αποσιωπημένο από την πολιτεία.

2^ον) Η συμμετοχή του Θρακικού προσφυγικού στοιχείου σε συνδυασμό με το υπόλοιπο προσφυγικό στοιχείο είναι πασιφανής στη διαμόρφωση του νεοελληνικού γίγνεσθαι. Και

3^ον) ότι θα πρέπει η πολιτεία αναφορικά με τους Πομάκους, Έλληνες πολίτες, να τους εφοδιάσει με τη μοναδική πυξίδα του εθνικού τους προσανατολισμού που θα τους οδηγήσει και θα επισφραγίσει την Ελληνική τους προέλευση και ταυτότητα.

Και στο τέλος υιοθετήθηκε το παρακάτω ψήφισμα:

Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού Μόσχας

Την Τετάρτη 18 Απριλίου  το Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού (ΚΕΠ) και ο Σύλλογος Ελλήνων Μόσχας προέβησαν, στις εγκαταστάσεις του Οίκου Εθνοτήτων της Μόσχας, σε παρουσίαση του τελευταίου βιβλίου της σειράς «Ελληνικό Μαρτυρολόγιο» του ερευνητή Ιβάν Ντζουχά με τίτλο «Έτσι συνέβη, είμαι μάρτυρας…» (Αναμνήσεις των εκτοπισθέντων και των συγγενικών τους προσώπων).

Πρόκειται για μοναδικό σε σημασία και περιεχόμενο έργο, που βασίζεται σε πολυετή συλλογή και μελέτη ογκωδέστατου αρχειακού υλικού για τους Έλληνες-θύματα των εκτοπίσεων και εκκαθαρίσεων της σταλινικής περιόδου, που ο Ιβάν Ντζουχά πραγματώνει επί σειράς ετών. Ήδη έχουν κυκλοφορήσει τα εξής πέντε βιβλία της σειράς «Ελληνικό Μαρτυρολόγιο»: «Ελληνική Επιχείρηση», «Τα ειδικά τάγματα κατευθύνονται προς Ανατολάς», «Γράφω με δικά μου λόγια…», «Πίσω ορθωνόταν ο Παρθενώνας, μπροστά απλωνόταν η Μαγκαντάνη», «Έτσι συνέβη, είμαι μάρτυρας….».

Στην εναρκτήρια ομιλία της η διευθύντρια του ΚΕΠ Δώρα Γιαννίτση τόνισε ότι η ιστορία πρώτα απ΄ όλα και πάνω απ΄όλα συντελείται από απλούς ανθρώπους. Η αξία του εγχειρήματος του κ. Ντζούχα έγκειται στο ότι, καταγράφοντας το προσωπικό δράμα, την προσωπική τραγωδία των Ελλήνων της Σοβιετικής Ένωσης, των απλών αυτών ανθρώπων, που απέβησαν θύματα τραγικών συγκυριών και παιγνιδιών της ιστορίας, αναδεικνύει, ταυτόχρονα, το ιστορικό-πολιτικό πλαίσιο μιας ολόκληρης εποχής, ενός ολόκληρου λαού.

Το "Ελληνικό Μαρτυρολόγιο" αφ΄ενός αποτελεί φόρο τιμής σε όλα αυτά τα αθώα θύματα. Το "Ελληνικό Μαρτυρολόγιο" αφ΄ετέρου αποτελεί χρέος απέναντι στον ίδιο τον εαυτό μας και απέναντι στις επόμενες γενιές. Υπό αυτή την οπτική, το έργο του κ. Ντζούχα καθίσταται για άλλον ένα λόγο περισσότερο επίκαιρο, διαχρονικό και επιβεβλημένο.

Κατά τη διάρκεια της παρουσίας, ο Ιβάν Ντζούχα αναφέρθηκε στην ανέγερση δύο μνημείων των Ελλήνων-θυμάτων των εκτοπίσεων, στις πόλεις Κρασνοντάρ και Μαγκαντάν, καθώς και στα μελλοντικά του σχέδια, όπως, μεταξύ άλλων, η συγγραφή δίτομου έργου με τίτλο «Πώς συνέβη στο Κουμπάν», που θα είναι αφιερωμένο στις εκκαθαρίσεις και εκτοπίσεις των Ελλήνων της Νότιας Ρωσίας, της περιοχής του Κρασνοντάρ, γεγονός που οφείλεται στον ιδιαίτερο όγκο του υλικού, που ήδη έχει συλλεχθεί.

Η εκδήλωση, στην οποιά συμμετείχαν και συγγενείς των εκτοπισθέντων θυμάτων των συγκυριών της δεδομένης εποχής, διεξήχθη σε ιδιαίτερα συγκινητική και ειλικρινή ατμόσφαιρα. Αποβαίνοντας σε έναν απολογισμό 7ετούς δουλειάς και έργου, ο κ. Ντζούχα προέβη σε συζήτηση με το ακροατήριό του, απάντησε σε ερωτήσεις, μεταξύ άλλων σε θέματα που σχετίζονται με την αρχειακή έρευνα και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε κατά την πρόσβαση στο αρχειακό υλικό, τη συλλογή, επεξεργασία, αποκωδικοποίηση αυτού, την επικοινωνία του με τους συγγενείς και απογόνους των θυμάτων κ.α. Ειδική αναφορά έγινε σε σχέδια για έκδοση των βιβλίων στην ελληνική και αγγλική γλώσσα, καθώς και για δημιουργία ταινιών και ντοκιμαντέρ, αφιερωμένων σε αυτή την τραγική σελίδα του Ελληνισμού.

Με το πέρας της εκδήλωσης ετέθη πρόταση όπως ο Ιβάν Ντζούχα προταθεί για την τιμητική διάκριση του πρεσβευτή του Ελληνισμού, γεγονός που οι οργανωτές της εκδήλωσης συμμερίζονται απόλυτα και προτίθενται να δρομολογήσουν περαιτέρω ενέργειες και δράσεις προς αυτή την κατεύθυνση.