Του Γιώργου Κυριακού
Οι εκλογές στην Αλβανία πραγματοποιήθηκαν σε ένα κλίμα πόλωσης αλλά και αποχής του μισού πληθυσμού που έχει μεταναστεύσει. Ενέργειες όπως οι πυροβολισμοί στην Καβάγια και οι συγκρούσεις οπαδών στο Ελμπασάν, περιστατικά εξαγοράς ψήφων με ένα από αυτά να καταλήγει σε εκτέλεση στελέχους του ΣΚ τραυμάτισαν την αλβανική κοινωνία. Επιπρόσθετα, αποκαλύψεις για τη διαρροή προσωπικών δεδομένων 910.000 πολιτών από την εθνική πλατφόρμα e-albania προς χρήση από το κυβερνητικό κόμμα, άλλες για fast-track νομιμοποιήσεις δεκάδων χιλιάδων παράνομων ιδιοκτησιών επιβεβαίωσαν όσους οργανισμούς (ΟΑΣΕ, πρεσβείες ΕΕ και ΗΠΑ κλπ.) είναι διαπιστευμένοι στο να παρακολουθούν την εξέλιξη χώρας. Το κερασάκι ήταν οι κατηγορίες προς την αντιπολίτευση, για φιλορωσικό σαμποτάζ της ΝΑΤΟϊκής άσκησης «Defender Europe 21», με αφορμή την απεργία των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας στο αεροδρόμιο Τιράνων. Από την Ελλάδα και την επονομαζόμενη «Βόρεια Μακεδονία» ήταν απαγορευμένη ουσιαστικά η είσοδος στη χώρα καθότι προβλεπόταν καραντίνα 14 ημερών με πρόσχημα τη μη διάδοση του ιού στις διακοπές του Πάσχα. Εντύπωση πάντως προκάλεσε η παρουσία στις κάλπες του νεοεκλεγέντος πρωθυπουργού του Κοσσυφοπεδίου Α. Κούρτι, του οποίου το κόμμα «Αυτοδιάθεση» συμμετείχε με τρεις υποψηφίους.
Η Τουρκία και η ΕΕ στις εκλογές
Στην προεκλογική του εκστρατεία ο Ράμα υπερθεμάτιζε της προστασίας από την Τουρκία. Στο Αργυρόκαστρο συνοδεύτηκε από τον Τούρκο υπουργό πολιτισμού και άλλους παράγοντες μεταξύ αυτών και της ΤΙΚΑ που ειδικεύεται στην αναστήλωση και ανάδειξη των οθωμανικών μνημείων. Το νοσοκομείο στο Φίερ, «τον ήλιο που ανατέλλει ξανά στην Αλβανία» όπως είπε, που χτίστηκε με χρήματα από την Τουρκία και κοσμείται με την τουρκική σημαία, ήταν στην κορυφή της προεκλογικής του εκστρατείας όπως και η χορήγηση των κινεζικών εμβολίων. Με έμφαση κατηγόρησε την «αναλγησία» της ΕΕ που δεν εξασφάλισε μαζικό εμβολιασμό. Από την άλλη ο Λουλζίμ Μπάσα του Δημοκρατικού Κόμματος καταλόγισε στην κυβέρνηση ότι αντί να επενδύσει στις πληττόμενες μικροεπιχειρήσεις προτίμησε να επενδύσει στις συμβάσεις με ιδιώτες. Υποσχέθηκε την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος προς όφελος των ενταξιακών διαδικασιών, αύξηση μισθών, αύξηση δημοσίων επενδύσεων, προσπάθεια για απελευθέρωση της βίζας κλπ. Το κόμμα του προέδρου Μέτα, συνομολόγησε για μετεκλογική συνεργασία με το Δημοκρατικό Κόμμα. Η πραγματικότητα όμως λέει ότι μεταξύ των μεγάλων κομμάτων δεν υπάρχει καμιά διαφορά και η εναπομείνασα Αλβανία επέλεξε την προσαρμογή στα δεδομένα τα οποία έχουν προκύψει κατόπιν σοβαρών τομών της οχταετίας Ράμα αλλά και αλλαγών στο διεθνές τοπίο.
Γιατί νίκησε ο Ράμα;
Πρώτον, ο Ράμα ενίσχυσε τον τουρκικό παράγοντα ύστερα από την έναρξη μιας συστηματικής νεοθωμανικής επεκτατικής πολιτικής ενίσχυσης στην βαλκανική «πίσω αυλή» της παλιάς αυτοκρατορίας και ιδιαίτερα μετά το πραξικόπημα του 2016. Η Τουρκία χρηματοδοτεί και επηρεάζει καθοριστικά την εξωτερική πολιτική της Αλβανίας-από εκεί και οι συναντήσεις του Ράμα με τον Ερντογάν πριν λάβει αποφάσεις για τα εθνικά θέματα. Ελέγχει τα θρησκευτικά ιδρύματα, παρεμβαίνει στην εκπαίδευση, στην υγεία και στον στρατό, με παροχές πολεμικού υλικού, υποδομών και στον τομέα της εκπαίδευσης ενώ έχει ναυτική βάση στην Αυλώνα. Διαρκής είναι η χρηματοδότηση και οι επενδύσεις της Τουρκίας στο εμπόριο, στο τραπεζικό σύστημα, σε υδροηλεκτρικούς σταθμούς, στη χαλυβουργία, στις τηλεπικοινωνίες. Ο Ερντογάν με 3 δισ. ευρώ επενδύσεις στην Αλβανία, δήλωσε: «Δεν ξέρω πόσες επενδύσεις έχουν φτάσει από την ΕΕ, αλλά οι δικές μας δεν θα σταματήσουν». Η Αλβανία έγινε «η μικρή Τουρκία των Βαλκανίων».
Δεύτερον, κατάφερε να συσπειρώσει την ολιγαρχία η οποία ήταν μοιρασμένη σε δυο ή τρεις μερίδες έχοντας δώσει γη και ύδωρ. Με τα περιβόητα ΣΔΙΤ κατάφερε να μεταβιβάσει οικονομικούς τομείς της δραστηριότητας του κράτους (ακόμα και στην υγεία με τη διαβόητη -τουρκικών συμφερόντων- αλυσίδα νοσοκομείων Spitalin Amerikan) κι έχει αφήσει υποσχέσεις για Ειδικές Οικονομικές Ζώνες σε τρεις περιοχές της χώρας. Νόμοι που καταπατούν εργατικά δικαιώματα έχουν επιφέρει σοβαρή επιδείνωση της ζωής των Αλβανών και ειδικά μέσα στην πανδημία οι επαγγελματίες έχουν φτάσει στα όριά τους. Είναι χαρακτηριστική η δημόσια προτροπή του σε επιχειρηματία να απολύσει τους Αλβανούς εργάτες να προσλάβει από το Μπαγκλαντές και μόλις αυτοί μάθουν αλβανικά να τους απολύσει! Επίσης, τα σχέδια ανάπλασης της παραλίας της Χιμάρας, η οποία έχει σηκώσει και το βάρος της αντίστασης μετά την καταπάτηση δημόσιας αλλά και ιδιωτικής περιουσίας Ελλήνων καθώς και οι ΒΑΠΕ είναι μέσα στην προοπτική ανάπτυξης του τουρισμού και της πράσινης ενέργειας.