ΑΟΖ, Γενοκτονία και Θεωρία Παιγνίων
Ν. Λυγερός
Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι τα θέματα της ΑΟΖ και της Γενοκτονίας μπορούν να συσχετίζονται. Κι όμως η πραγματικότητα το αποδεικνύει. Ένα αποτελεσματικός τρόπος για να κατανοήσουμε αυτό το γεγονός είναι να το εντάξουμε στο πλαίσιο της θεωρίας παιγνίων. Σε αυτό, οι παίκτες έχουν αρχικά συμφέροντα, τα οποία λειτουργούν ως υπόβαθρο, αλλά και στρατηγικές συμπεριφοράς μέσα στο πεδίο δράσης. Καθώς η ΑΟΖ δρα ως καταλυτικό στοιχείο, προκαλεί αναμενόμενες αντιδράσεις. Ο καθορισμός της γεώτρησης στην περιοχή, όπου συνορεύουν οι ΑΟΖ της Κύπρου και του Ισραήλ μετά από την διακρατική συμφωνία, αποτελεί αλλαγή φάσης του παιγνίου. Αυτό δεν είναι πια δυνητικό, διότι η γεώτρηση είναι μία υλοποίηση. Όσο ήταν δυνητικό το παίγνιο, ο κάθε παίκτης μπορούσε να θεωρήσει ότι υπάρχει ή όχι, ανάλογα με τη θέλησή του. Τώρα αυτό δεν ισχύει πια. Επιπλέον, οι προκλητικές κινήσεις της Τουρκίας, οι οποίες δεν είναι παρά κινήσεις απόγνωσης, προκαλούν αναπόφευκτα αντιδράσεις από τους άλλους παίκτες. Το Ισραήλ έχει υποστεί μία γενοκτονία. Η Ελλάδα έχει υποστεί μία γενοκτονία.
Και η Κύπρος ένα έγκλημα πολέμου. Αυτές οι περιοχές δεν είναι τυχαίες και αποτελούν διαχρονικά μία συνέχεια. Μία από τις καλύτερες αποδείξεις είναι οι Ιππότες της Μάλτας, οι οποίοι είναι οι διάδοχοι των Ιπποτών των Ιεροσολύμων, της Κύπρου και της Ρόδου. Έχει ενδιαφέρον ν' αντιληφθούμε ότι η έννοια της ΑΟΖ καλύπτει μέσω των διακρατικών συμφωνιών, αλλά και του ευρωπαϊκού πλαισίου την ίδια τοπολογική συνεκτικότητα. Έχουμε λοιπόν ένα τοποστρατηγικό πεδίο δράσης, στο οποίο ιστορικά ανήκε κι η Αρμενία, η οποία έχει υποστεί κι αυτή μία γενοκτονία. Και δεν πρέπει να ξεχάσουμε ότι η αναφορά σε αυτή, αλλά και στα κατεχόμενα της Κύπρου διώκεται ποινικά στην Τουρκία, διότι υπάρχει άρθρο που την απαγορεύει στον Ποινικό της Κώδικα. Όταν εξετάζουμε ολικά αυτό το πλαίσιο αντιλαμβανόμαστε ότι η κίνηση του Ισραήλ ως αντίποινα στις στρατιωτικές κινήσεις της Τουρκίας, που αφορά την προώθηση της αναγνώρισης της γενοκτονίας των Αρμενίων μέσω του lobby τους, όχι μόνο δεν είναι εκτός πλαισίου, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι, αλλά είναι ορθολογική μέσα στη θεωρία παιγνίων. Δεν είναι λοιπόν μία κίνηση αντιπερισπασμού, όπως μπορεί να χαρακτηρισθεί επιφανειακά. Το πλαίσιο της ΑΟΖ με τα 200 Ναυτικά Μίλια επιτρέπει μία συνοχή την οποία δεν υποστήριζαν τα χωρικά ύδατα με τα 12 Ναυτικά Μίλια. Είναι ελάχιστοι αυτοί που αντιλήφθηκαν αυτές τις επιπτώσεις, οι οποίες είναι ριζοσπαστικές και θεμελιακές. Αφού προσπαθεί η Τουρκία να αποφύγει τις αναγνωρίσεις των γενοκτονιών που έχει πράξει, δυσκολεύεται να δράσει ανεξάρτητα και ποντάρει στις υποχωρήσεις των άλλων παικτών. Αυτό προσπάθησε με την υπόθεση του Αρτσάχ στη γη, αυτό προσπαθεί με την ΑΟΖ στη θάλασσα. Αλλά η ανθρωπότητα και ο χρόνος δεν ξεχνούν.
