Θ. Μαλκίδης
Στις αρχές της δεκαετίας του 1970 και λίγο πριν την εισβολή στην Κύπρο, η Τουρκία εγκαινίασε μια συστηματική πολιτική αμφισβητήσεων και διεκδικήσεων σε βάρος της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων του Ελληνισμού.
Σκοπός αυτής της τουρκικής πολιτικής έναντι της Ελλάδας ήταν και είναι η μεταβολή του εδαφικού status quo, το οποίο προβλέπεται από διεθνείς συνθήκες, καθώς και του νομικού καθεστώτος στον εναέριο και θαλάσσιο χώρο το οποίο πηγάζει από το δίκαιο της θάλασσας (το οποίο σημειωτέον η Τουρκία δεν το έχει ψηφίσει-κυρώσει…).
Η έναρξη της πολιτικής αυτής, η οποία άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, που διαρκεί μέχρι σήμερα, σηματοδοτείται από την εμφάνιση των πρώτων διεκδικήσεων σε βάρος της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, το 1973 και της πρώτης αμφισβήτησης του εύρους του ελληνικού εθνικού εναερίου χώρου, το 1975 (λίγο πριν, λίγο μετά την τουρκική εισβολή δηλαδή στην Κύπρο).
Έτσι η Τουρκία (ή αυτό που ονομάζουμε Τουρκικό πρόβλημα) άρχισε να εφαρμόζει ένα δίκτυο συνεχώς αυξανόμενων αμφισβητήσεων και διεκδικήσεων που προκάλεσαν ακόμη και σχεδόν θερμό επεισόδιο (κρίση Μαρτίου 1987, κρίση Ιμίων Ιανουαρίου 1996 και κρίση Ορούτς Ρέις Ιούλιος 2020 μέχρι σήμερα), χωρίς να λησμονούμε τα όσα συνέβησαν στον Έβρο το Μάρτιο του 2020 και όσα συνέβησαν στην Κύπρο με το άνοιγμα της Αμμοχώστου.
Με άξονα τη διαφορά για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας (1973), και την κρίση που επακολούθησε φέρνοντας την μεν Ελλάδα σε άμυνα για τα κυριαρχικά της δικαιώματα και την μεν Τουρκία σε διαρκή επίθεση, αντιπαράθεση η οποία συζητήθηκε τόσο στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών όσο και το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, η Τουρκία άρχισε να εισάγει σε διμερές και διεθνές επίπεδο με την ανάλογη στρατιωτική παρουσία και να θέτει την πολιτική των αυξανόμενων διεκδικήσεων που αφορούν τα ζητήματα της αμφισβήτησης του εύρους του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου, μέσω παραβιάσεών του από τουρκικά πολεμικά αεροσκάφη, της αμφισβήτησης ότι τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα αφού σύμφωνα με ένα τουρκικό «επιχείρημα» είναι κοντά στις τουρκικές ακτές, με διαχρονικό και χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Μεγίστη (Καστελόριζο), της αμφισβήτησης του Ελληνικού δικαιώματος να γίνει επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνη μέχρι τα 12 ναυτικά μίλια, όπως προβλέπει το Δίκαιο της Θάλασσας και όπως έχει πράξει το μεγαλύτερο μέρος των παράκτιων κρατών, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας σε Εύξεινο Πόντο και Ανατολική Μεσόγειο. Η άσκηση του δικαιώματος αυτού από την πλευρά της Ελλάδας θεωρείται απειλή πολέμου (casus belli) από την Τουρκία, της αμφισβήτησης των Ελληνικών αρμοδιοτήτων της Ελλάδας εντός της περιοχής ευθύνης της για θέματα έρευνας και διάσωσης (25ος Μεσημβρινός), που ποικίλλει βεβαίως ανάλογα των τουρκικών συμφερόντων όταν τα θέματα αυτά αφορούν διακίνηση ανθρώπων από Τούρκους της αμφισβήτησης της κυριαρχίας της Ελλάδας επί νησιών και παραβίασή της ακόμα και στην περίπτωση κατοικημένων περιοχών με πιο πρόσφατες της δηλώσεις ότι 153 νησίδες και βραχονησίδες ανήκουν στην Τουρκία, όπως και του δικαιώματος να υπάρχουν στρατεύματα, της αμφισβήτησης των αρμοδιοτήτων εντός του περιοχής ελέγχου του εναέριου χώρου (FIR) Αθηνών και της άρνησης συμμόρφωσης της Τουρκίας προς τους κανόνες εναέριας κυκλοφορίας, θέτοντας σε κίνδυνο ακόμη και πτήσεις της πολιτικής αεροπορίας ή Ελλήνων θεσμικών, της αμφισβήτησης των θαλάσσιων συνόρων, της απαίτησης για συνεκμετάλλευση των πόρων του Αιγαίου και της ανατολικής Μεσογείου, της άρνησης να αποδεχθεί τον ορισμό της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της Ελλάδας με τις γειτονικές χώρες και της άρνησης να δεχθεί την ΑΟΖ της Κύπρου.
Τις παραπάνω αμφισβητήσεις, που είναι μέρος μόνο ενός πλέγματος αμφισβήτησης της εθνικής κυριαρχίας συνολικά, η Τουρκία τις προωθεί με λεκτικές και όχι μόνο απειλές που έρχονται σε αντίθεση με τις αρχές του ΟΗΕ και με το διεθνές δίκαιο και με πράξεις που είναι προάγγελοι θερμούς επεισοδίου: απειλή πολέμου, παραβιάσεις εθνικού εναέριου χώρου με οπλισμένα μαχητικά αεροσκάφη, παρεμπόδιση στη θάλασσα κ.ά., στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Η υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας σε Γη, θάλασσα και Αέρα, αφορά ένα ιστορικό καθήκον των τωρινών έναντι των προηγούμενων και των επόμενων γενεών και σχετίζεται με τη συζήτηση που έχει ξεκινήσει για τη συνεκμετάλλευση και θέματα με μεγάλο εθνικό και διεθνές ενδιαφέρον, τα οποία πρέπει να «λυθούν»: ενέργεια, πετρέλαιο, φυσικό αέριο, Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, υφαλοκρηπίδα, αποστρατικοποίηση, εναέριος χώρος, χωρικά ύδατα και βεβαίως η καθημερινή εισβολή από την Τουρκία στα νησιά του Αιγαίου και τη Θράκη και την απειλή στην Κύπρο.
Είναι σαφές ότι μπροστά στο τουρκικό πρόβλημα που αποτελεί το μείζον θέμα στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, προβάλλει ως άμεση και επιτακτική ανάγκη η ανάπτυξη ενός άλλου πολιτικού λόγου, μίας διαφορετικής πολιτικής πράξης. Για την υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας με άξονες στις ικανότητές μας, στα σύγχρονα επιτεύγματα της διπλωματίας, την πολιτική, τις Ένοπλες Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας, στην δύναμη των ανθρώπων, στον Ελληνικό Λόγο και την Ελληνική Πολιτισμική και Πολιτική Πράξη. Η πατρίδα μας οφείλει και πρέπει να υπερασπίσει την κυριαρχία της σε Γη, Θάλασσα και Αέρα. Η αρχή των Έργων και των Πράξεων ας γίνει με την επικείμενη “πενταμερή” για την Κύπρο...