Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου 2023

Ο Γιώργος Σεφέρης & οι παλινωδίες της κριτικής

 

Τίτλος: Ο Γιώργος Σεφέρης & οι παλινωδίες της κριτικής

Συγγραφέας: Σπύρος Κουτρούλης

Σελ. 174



Από τα πρώτα του βήματα στον ποιητικό λόγο μέχρι σήμερα, ο Γιώργος Σεφέρης δεν έπαψε να προκαλεί το γόνιμο ενδιαφέρον του κριτικού λόγου. Αυτό όμως που ξαφνιάζει και δημιουργεί αμηχανία ίσως στον σημερινό αναγνώστη είναι ότι αφενός κατηγορήθηκε για διαφορετικούς και αντίθετους λόγους –για παράδειγμα άλλοτε για έλλειψη πατριωτισμού και άλλοτε για εθνολαϊκισμό– αφετέρου, ενώ ο ίδιος και το έργο του παρουσιάζουν μια αξιοσημείωτη ενότητα και συνέπεια, ο κριτικός λόγος που αποτίμησε το έργο του χαρακτηρίζεται από παλινωδίες.



Ο Γ. Σεφέρης, με αφετηρία τον βενιζελισμό, στάθηκε μια ανεξάρτητη φωνή που ξένισε τις ιδεολογικές αγέλες. Όμως το έργο του παραμένει ζωντανό και εξ αιτίας αυτού προκαλεί πολλές και ποικίλες αντιδράσεις. Όταν η κριτική επιχειρεί να τον αποτιμήσει με τα ιδεολογικά κριτήρια μίας υποτιθέμενης πολιτικής ορθοδοξίας και χρησιμοποιεί «πατριδόμετρα» ή «αριστερόμετρα» αντίστοιχα, αποτυγχάνει. Δεν είναι ανεξήγητο λοιπόν ότι το έργο του αναγνωρίστηκε πρώτα διεθνώς, ενώ στην χώρα μας η καθυστερημένη αποδοχή του συνοδεύτηκε από πολλές ενστάσεις, κάποιες εκ των οποίων είχαν ως αιτία προσωπικές πικρίες και ανταγωνισμούς.

***

Τα δοκίμια που περιλαμβάνονται στο βιβλίο αυτό επιχειρούν να περιγράψουν τις «παλινωδίες της κριτικής» και να τεκμηριώσουν ότι στο έργο του Σεφέρη εξισορροπούνται και συγχωνεύονται με επιτυχία μοντερνισμός και παράδοση, ελληνισμός και κόσμος, ή, κατά τη δική του έκφραση, ο «ευρωπαϊκός ελληνισμός» και ο «ελληνικός ελληνισμός».

Ο Σπύρος Κουτρούλης γεννήθηκε το 1963 στο Δερβένι Κορινθίας, σπούδασε Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ζει και εργάζεται στην Αθήνα στον τραπεζικό χώρο. Συμμετείχε στην συντακτική επιτροπή του περιοδικού Νέα Κοινωνιολογία, όπου δημοσίευσε πλήθος μελετών και έλαβε συνεντεύξεις από τον Μιχάλη Ράπτη (τ. 20) και τον Παναγιώτη Κονδύλη (τ. 25). Είναι μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού Άρδην, του περιοδικού Νέος Λόγιος Ερμής και τακτικός συνεργάτης της εφημερίδας Ρήξη. Δοκίμια του έχουν επίσης δημοσιευθεί στο περιοδικό Σύναξη και στις Εφημερίδες Καθημερινή και Μακεδονία.
Είναι συγγραφέας των βιβλίων:

  • Ο Θεός-χορευτής: Περιπλάνηση στον λόγο του Φ. Νίτσε (Παπαζήσης, 1994)
  • Εθνισμός και κοινοτισμός (Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2004)
  • Ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας: Αισθητική και Ιδεολογίες του Νέου Ελληνισμού (Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2010)
  • Το ξερίζωμα του ανθρώπου (Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2014).
  • Φιλοσοφία & ιστορία (Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2019).
  • Παράδοση & μοντερνισμός στον νέο ελληνισμό (Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2020).