Πέμπτη 18 Απριλίου 2024

Ασύμμετρες τουρκικές επενδύσεις σε νησιά του Ανατολικού Αιγαίου


Αγορά γεωγραφικών εκτάσεων και Golden Visa

Από την ιστοσελίδα futurewarfare.gr

Από τη Ρόδο μέχρι τη Σαντορίνη, από τη Μύκονο μέχρι την Κέρκυρα και από την Κρήτη μέχρι τη Λέσβο, τη Χίο και τη Σάμο, εντοπίζουμε τουρκικές επενδύσεις και δραστηριότητες μικρών και μεγάλων τουρκικών επιχειρήσεων. Ακόμα και ιδιώτες από τη γειτονική χώρα ενισχύουν την παρουσία τους, εκδηλώνοντας αυξημένο ενδιαφέρον στην αγορά ακινήτων και στον τομέα του τουρισμού, όπως καταλύματα και εστίαση. Η συνολική τους παρουσία τα τελευταία χρόνια εκτιμάται ότι ίσως υπερβαίνει το ένα δισεκατομμύριο ευρώ, με τα 350-500 εκατομμύρια ευρώ να συγκεντρώνονται στα ελληνικά νησιά.



Πρόκειται για σχετικά μικρές, αλλά πολλές επενδύσεις, οι οποίες πραγματοποιούνται και μέσω εταιρειών συμμετοχών, όπου εμφανίζονται αραβικά ή ακόμα και αμερικανικά κεφάλαια. Αυτό δυσκολεύει την εντοπισμό τους από τα ραντάρ της αγοράς και δεν αποτυπώνονται με ακρίβεια από τα επίσημα στατιστικά στοιχεία. Ωστόσο, οι ελληνικές αρχές διαθέτουν πληροφορίες για τον τρόπο δράσης των τουρκικών επενδύσεων στην Ελλάδα και τα ακριβή μεγέθη τους.

Για παράδειγμα, το απόθεμα των άμεσων ξένων επενδύσεων της Τουρκίας στην Ελλάδα υπερβαίνει μόλις τα 100 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος και του υπουργείου Εξωτερικών. Ωστόσο, στοιχεία του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών εκτιμούν τις επενδύσεις αυτές αρκετά υψηλότερα, περίπου 400 εκατομμύρια ευρώ. Παρόλα αυτά, και οι δύο πλευρές συμφωνούν ότι το 2022 σημειώθηκε σχεδόν διπλασιασμός της ροής άμεσων ξένων επενδύσεων, φτάνοντας τα 49 εκατομμύρια ευρώ από 27 εκατομμύρια ευρώ το 2021.

Ωστόσο, οι επενδύσεις των τούρκων επιχειρηματιών και επενδυτών στην Ελλάδα συχνά δεν εμφανίζονται ως άμεσες ξένες επενδύσεις, αλλά περισσότερο ως έμμεσεςόπως για παράδειγμα κατασκευές ξενοδοχείων που μπορεί να ανήκουν σε Έλληνες ή σε άλλα ξένα κεφάλαια. Εμπλέκονται σε διάφορους τομείς, όπως η αγροτική παραγωγή, οι υποδομές, ο τουρισμός και ο ενεργειακός τομέας. Παράλληλα, τα στοιχεία της Golden Visa αποκαλύπτουν την αυξημένη παρουσία τουρκικών επενδυτών στην αγορά ακινήτων, με τους τούρκους επενδυτές να αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη εθνικότητα μετά τους Κινέζους, ξεπερνώντας ακόμα και τους Ρώσους.

Ο κύριος τομέας ενδιαφέροντος για τους τούρκους επενδυτές είναι το real estate, με αγορές ακινήτων ή οικοπέδων σε Αττική και νησιά της Ελλάδας. Παράλληλα, συμμετέχουν σε έργα υποδομής και τουριστικής ανάπτυξης, καθώς και σε εμπορικές και βιομηχανικές επιχειρήσεις. Η παρουσία των τουρκικών επιχειρήσεων και επενδύσεων στην Ελλάδα συνδέεται με την ευρύτερη γεωπολιτική και οικονομική στρατηγική της Τουρκίας προς την Ευρώπη και τη Δύση. Παρά τις δημόσιες απειλές, οι τουρκικές επενδύσεις στην Ελλάδα δείχνουν να είναι ανθεκτικές, ενισχύοντας τη σταθερότητα και την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.

Η Akfen εμφανίστηκε στη Χίο το 2022 για να αγοράσει κτήματα, πληρώνοντας 20 εκατ. ευρώ. Η Cengiz Holding συμμετείχε στην κατασκευή αυτοκινητοδρόμου στη Ρόδο πριν από μερικά χρόνια. Η Limak συμμετέχει στην κατασκευή ενός έργου στο αεροδρόμιο της Σάμου. Η Yildirim Holding κατασκευάζει εργοστάσιο πλαστικών στην Κέρκυρα.

Ο Όμιλος Koc εξαγόρασε την Avis και πλέον διαχειρίζεται τη μαρίνα της Μυτιλήνης. Παλαιότερα, ο όμιλος Dogus είχε μεγάλη παρουσία στον κατασκευαστικό κλάδο, τον τουριστικό και τις μαρίνες. Άλλοι μεγάλοι τουρκικοί όμιλοι όπως οι Setur, Istikbal, Eren Holding, Pak Holdings, Polisan και Suoz Energy είχαν επίσης παρουσία αλλά στη συνέχεια μειώθηκαν ή αποσύρθηκαν από την αγορά. Επενδύσεις τουρκικών συμφερόντων παρατηρούνται ακόμα και σε αιολικά πάρκα και μικρά φωτοβολταϊκά σε διάφορα νησιά. Τα στοιχεία της Golden Visa αποκαλύπτουν ότι οι τούρκοι επενδυτές αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα με άδειες παραμονής, μετά τους Κινέζους, ξεπερνώντας τους Ρώσους.