Σεπτέμβριος 1922: Την ώρα που οι Τσέτες πάταγαν στα πρώτα σπίτια της Σμύρνης, στο ποδοσφαιρικό γήπεδο της πόλης διεξαγόταν ο αγώνας Αρμένια Χομενετμέν-Απόλλων Σμύρνης, που έμελλε να είναι και ο τελευταίος, πριν αυτή περάσει στα χέρια των Τούρκων.
Παίκτες και φίλαθλοι από το γήπεδο βρέθηκαν στα καράβια της προσφυγιάς και από εκεί σε μια καινούργια πατρίδα. Φτωχοί, πεινασμένοι, χωρίς να έχουν στον ήλιο μοίρα, να κοιμούνται σε σκηνές και αργότερα σε παραπήγματα, που πολύ απείχαν από το να χαρακτηριστούν σπίτια· κι όμως…
/ Αύγουστος 1924: Δύο χρόνια ακριβώς μετά τον όλεθρο, ιδρύεται στο Δουργούτι η Ένωση Αρμενίων Αθλητών Αθηνών «Χομενετμέν». Με τις ίδιες κυανέρυθρες φανέλες, τις ποτισμένες ιδρώτα από τον ήλιο και σκονισμένες από το χώμα των χαμένων πατρίδων, οι αθλητές δεν πατάνε πια τα γήπεδα της Σμύρνης, του Αφιόν, των Αδάνων, του Ακσεΐρ και της Κιλικίας, αλλά τα αθηναϊκά· οι πρόσκοποι με τις ίδιες σημαίες, καπνισμένες από τη φωτιά που κατέκαψε τις πατρίδες τους, παρελαύνουν όχι πια στους δρόμους των μικρασιατικών πόλεων, αλλά στο Δουργούτι, στην Κοκκινιά και στο Σύνταγμα.
/ Με αριθμό μητρώου 21 στην Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (οι μισές και παραπάνω από τις 21 εκείνες πρώτες ομάδες έχουν διαλυθεί και δεν υφίστανται πλέον), η «Αρμενική» βρίσκεται στις δέκα αρχαιότερες ομάδες της Αθήνας. Η ομάδα την πρώτη χρονιά της ίδρυσής της, τη σεζόν 1924-25, κερδίζοντας τον Αίαντα Αθηνών 5-0, τον Αθηναϊκό 4-2 και την Λένορμαν 1-0, έφθασε στα ημιτελικά του πρωταθλήματος χάνοντας στην παράταση 1-0 από την ΑΕΚ. Σε κάθε αγώνα την ακολουθούσαν χιλιάδες φίλαθλοι. Η ομάδα των φτωχών και κατατρεγμένων προσφύγων, που, κόντρα σε όλες τις αντιξοότητες -οικονομικές, ρατσιστικές, συρρίκνωσης της παροικίας κ.ά.- κατάφερε εδώ και εκατό χρόνια κάθε Κυριακή να τιμά τα χρώματα της φανέλας της στα γήπεδα και να κερδίζει το σεβασμό όλων των φιλάθλων.
/ Η «Αρμενική» κατάφερε και μέσα από τα ερείπια της γερμανικής κατοχής ν’ αναγεννηθεί και να κρατήσει ζωντανή τη μνήμη και στα γήπεδα της Αθήνας. Την κυανέρυθρη φανέλα της Αρμενικής φόρεσε ο δυο φορές πρωταθλητής Ελλάδος με τα χρώματα του Άρη Θεσσαλονίκης και για επτά χρόνια βασικό στέλεχος της Εθνικής Ελλάδος, Τανιέλ Τανιελιάν, όπως και ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες ποδοσφαιριστές όλων των εποχών, ο Θανάσης Σαραβάκος του Πανιωνίου.
/ Μετά το αθλητικό, το δεύτερο σημαντικό τμήμα του συλλόγου «Χομενετμέν» είναι το προσκοπικό, το οποίο λειτουργεί από την πρώτη μέρα της ίδρυσης του σωματείου. Tον Αύγουστο του 1924 κι ενώ το σωματείο μέτραγε μερικές μέρες από την ίδρυσή του, πραγματοποιήθηκε προσκοπική κατασκήνωση στους Ποδαράδες της Νέας Ιωνίας, που τότε ήταν εξοχικό προάστιο. Αξίζει να αναφέρουμε ότι πήγαν εκεί με τα πόδια παρελαύνοντας μέσα από τους δρόμους της Αθήνας, με τις στολές και τις σημαίες, αποσπώντας τα θαυμαστικά σχόλια των κατοίκων από τις γειτονιές που περνούσαν.
/ Η «Αρμενική» μπορεί να μην κατέκτησε τίτλους και διακρίσεις, όπως θα πουν κάποιοι που μετρούν τις αξίες ενός συλλόγου με μετάλλια και κύπελλα. Αυτοί που τους ενδιαφέρουν τα συστήματα, τα γκολ που μετρούν εντός και εκτός έδρας, οι υπολογισμοί και τα τεφτέρια. Όμως όλοι αυτοί ποτέ δεν θα καταλάβουν ότι η «Αρμενική» αντιπροσωπεύει άλλες αξίες και ιδανικά. Χαμένες πατρίδες, παιδικά όνειρα, έμπνευση, αυθορμητισμό, ρομαντισμό…
Μικίων ο Βοιωτός *
*Αρχαίος Έλληνας αθλητής από τη Βοιωτία, ολυμπιονίκης στο αγώνισμα του σταδίου κατά τους 146ους ολυμπιακούς αγώνες.
