ΕΥΘΥΜΙΟΣ N. ΚΟΥΖΙΝΟΣ
Μετάφραση- Εισαγωγή-Επιμέλεια: Θεοφάνης Μαλκίδης
Λέσχη Ποντίων Νομού Καβάλας 2011, σ.260.
-Ευθύμιος Κουζινός: Μία σημαντική μαρτυρία για το Κολλέγιο Ανατόλια Μερζιφούντας και το Σύλλογο «Πόντος»
-Για το Συμεών Ανανιάδη, τη Γενοκτονία των Ελλήνων και των Αρμενίων, την προσφυγιά.
-Μία υπόμνηση για το χρέος και το καθήκον μας.
Η έρευνα για το ζήτημα των Ελλήνων του Πόντου, το σύλλογο «Πόντος» της Μερζιφούντας και για την προσφορά του στον Ελληνισμό οδήγησε στην ανακάλυψη ενός σημαντικού έργου ενός μαθητή του Κολλεγίου «Ανατόλια», του Ευθύμιου Κουζινού.
Ο Ευθύμιος Κουζινός γεννήθηκε το 1899 στο Αλατσάμ (Λεοντόπολις ή Λεοντούπολις- τουρκ. Alaçam) του Πόντου, 27 χλμ δυτικά από τη Σαμψούντα και φοίτησε στο Κολλέγιο «Ανατόλια», από το 1913 μέχρι και το 1921. Το 1922 έφυγε μαζί με τους άλλους πρόσφυγες για την Ελλάδα και το επόμενο έτος μετανάστευσε στις ΗΠΑ, όπου μέσω της Αμερικανικής φιλανθρωπικής οργάνωσης «Near East Relief» (Περίθαλψη Εγγύς Ανατολής), ενημέρωνε το αμερικανικό κοινό για τη γενοκτονία.
Το βιβλίο «Εικοσιτρία χρόνια στη Μικρά Ασία» στηρίχτηκε στις διαλέξεις του Ευθύμιου Κουζινού «Η Ζωή μου στην Τουρκία», οι οποίες πραγματοποιήθηκαν στο Κολλέγιο Bates (Maine) στο χρονικό διάστημα 1923-1925 και στο Πανεπιστήμιο Northwestern την περίοδο 1926-1927.
Επίσης χρησιμοποιήθηκε το κείμενό του «Σημειώσεις στους προσφυγικούς καταυλισμούς στην Αθήνα (1922-1923)».
Το βιβλίο του Ευθύμιου Κουζινού δίνει ιδιαίτερες και μεγάλης αξίας πληροφορίες οι οποίες είναι παντελώς άγνωστες, για τη ζωή και τις διώξεις στην πατρίδα του το Αλατσάμ, σε όλον τον Πόντο και τη Μικρά Ασία, για το Μουσταφά Κεμάλ, για τα τάγματα εργασίας, για τους Έλληνες και τους Αρμένιους, για το Κολλέγιο «Ανατόλια» Μερζιφούντας, για τη δράση του αθλητικού Συλλόγου «Πόντος», για την τύχη των μελών του συμβουλίου και ειδικότερα για ένα εξέχον μέλος του και φίλο του συγγραφέα. Τον Συμεών Ανανιάδη, τον αθλητή του «Πόντος» και μαθητή του «Ανατόλια», ο οποίος απαγχονίστηκε το 1921 στην Αμάσεια, μαζί με καθηγητές και μαθητές του Κολλεγίου.
Όπως γράφει ο Κουζινός στο βιβλίο του, ο Ανανιάδης λίγο πριν τον απαγχονισμό του φώναξε τις τελευταίες του λέξεις «Είμαι αθώος».
Ο Ελληνικός Αθλητικός Σύλλογος «Πόντος» και οι άνθρωποί του όπως ο Συμεών Ανανιάδης, συνέβαλλαν αποφασιστικά στην πνευματική, πολιτισμική, και κοινωνική ανύψωση. Επιπρόσθετα με τη δραστηριότητά τους αποτέλεσαν μία ακόμη προσφορά στην εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων του Πόντου, οι οποίοι αγωνίζονται με κάθε τρόπο για την ελευθερία. Μάλιστα πολλά μέλη του Συλλόγου θα δώσουν και τη ζωή τους για την εθνική υπόθεση, η οποία δεν θα δικαιωθεί.
Το βιβλίο «Εικοσιτρία χρόνια στη Μικρά Ασία» του Ευθύμιου Κουζινού το οποίο εκδόθηκε το 1969 στη Νέα Υόρκη, αποτελεί μία σημαντική πηγή για τους Έλληνες και για τους Αρμένιους που ζούσαν στην Ανατολή και ειδικότερα στον Πόντο.
Για την έκδοση του μεταφρασμένου στην ελληνική γλώσσα βιβλίου στην ελληνική γλώσσα, θα πρέπει να τονισθεί αυτό έγινε χάρη στη χορηγία των του Θεμιστοκλή Ανανιάδη, καθώς με την αμέριστη συμπαράσταση της Λέσχης Ποντίων Νομού Καβάλας και ειδικότερα του προέδρου της Χαράλαμπου Αλεξανδρίδη, του πρώην προέδρου του Συλλόγου Ποντίων Σικάγου «Ξενιτέας» Γ. Μαυρόπουλο- το βιβλίο επανεκδόθηκε στην αγγλική γλώσσα στις ΗΠΑ το 2010 με φροντίδα του Συλλόγου Ποντίων Σικάγου «Ξενιτέας»- και των Grace Mowat, Nockolas H. Balison, Robert Balison, και James Ekmeian Jr.
Είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν και άλλα βιβλία όπως του Ευθύμιου Κουζινού, ήδη αυτό γίνεται πράξη που θα δείξουν την ιστορική πορεία και διαδρομή των Ελλήνων του Πόντου, της Μικράς Ασίας και άλλων πατρίδων της Ανατολής. Την ιστορία συλλόγων και σωματείων, ανθρώπων όπως ο Συμεών Ανανιάδης που έζησαν στην Μικρά Ασία, στην δική μας πατρίδα, ξεχώρισαν με τη δραστηριότητά τους και απέδειξαν με τη θυσία τους την ανιδιοτελή κοινωνική και εθνική τους προσφορά.
Ο Ευθύμιος Κουζινός γεννήθηκε στο Αλατσάμ της Μικράς Ασίας στο τέλος του 19ου αιώνα, το 1899. Φοίτησε στο Αμερικανικό Κολλέγιο «Ανατόλια» στη Μερζιφούντα. Μετά την καταστροφή ήρθε στις ΗΠΑ και φοίτησε στο Κολλέγιο Bates (Maine) και στο Πανεπιστήμιο Northwestern (Evanston, Illinois) από όπου πήρε το πτυχίο του το 1928. Έγινε πολίτης των ΗΠΑ και εργάστηκε ως μεταφραστής, εκπαιδευτικός και κυβερνητικός υπάλληλος, ενώ πραγματοποίησε εκατοντάδες ομιλίες ενημερώνοντας το αμερικανικό κοινό για τη Γενοκτονία. Έζησε στην Αλεξάνδρεια (Βιρτζίνια) και πέθανε το 1974.
