Κυριακή 30 Οκτωβρίου 2022

«Το Ύψωμα 731» (1940-1941) – Αφιέρωμα στον Τ/χη Δημ. Κασλά και στους μαχητές του

 


Εξ αρχής να διευκρινίσω, ότι δεν είμαι ειδικός – βαθύς αναλυτής των πολεμικών επιχειρήσεων. Σχετίζομαι με αυτές (μόνο) στο μέτρο της εμπειρίας μου ως στρατιώτης σε Νησί του Αιγαίου Πελάγους σε Τάγμα προκαλύψεως με υψηλή εκπαίδευση (1977-79), θεωρητική και πρακτική.


Στα σημερινά Θρησκευτικά και Πολιτισμικά πρότυπα, συμβατά με την παγκοσμιοποίηση (νέα τάξη πραγμάτων), οι ηγεσίες (πολιτικές και εκκλησιαστικές) συντηρούν θεωρητικά (ως «αντίκες») τις εθνικές ιδέες – παράδοση, τείνοντας ολοταχώς σε οικουμενιστική και πολυπολιτισμική σήψη και εξαθλίωση. Γι’ αυτό και προσπερνούν το «ύψωμα 731», που είναι μια υπερατομική και συμπυκνωμένη τάξη των αξιών του Ελληνορθόδοξου λαού.

Η λέξη πρότυπο (προ+τύπος) «σημαίνει ό,τι μπορεί να προβληθεί και να αποτελέσει υπόδειγμα ήθους, γνώσης και αρετής σε μια κοινωνία» (Δρ. Ηρακλής Ρεράκης, θεολόγος – φιλόλογος).

Το Ύψωμα 731 (χαμηλός λόφος – Αλβανία) ευρίσκεται μεταξύ των βορείων ακρωρείων των κορυφογραμμών Γκαρονίν και Τρεμπεσίνας και προστατεύει την είσοδον της κοιλάδας του ποταμού Ντενιτσέ, η οποία δια της αμαξιτής οδού οδηγεί εις την Κλεισούραν. Για την στρατηγική σημασία του, διαβάζουμε:

«… διότι εάν διερρηγνύετο το Ελληνικόν μέτωπον εις την περιοχήν εκείνην (731), θα εχωρίζετο ο Ελληνικός Στρατός της Αλβανίας εις δύο τμήματα, να αποκοπούν αι Μεραρχίαι και να κατέλθουν ασυγκράτητοι οι Ιταλοί προς την Ήπειρον» (Σελ. 221- Ημερολόγιο Τ/χη Δημ. Κασλά). Η υπεράσπιση του υψώματος είχε ανατεθεί στον Τ/χη Δημ. Κασλά, από το Πουρί (Πήλιο – Μαγνησία), μαζί με το 2ο Τάγμα του 5ου Συντάγματος Πεζικού (Τρικάλων).

Ως έμπειρος αξιωματικός στις μάχες της Μικρασιατικής εκστρατείας, οργάνωσε (αμυντικά) το ύψωμα 731 έξυπνα, στρατηγικά, χωρίς ουδεμία σκέψη υποχωρήσεως – δειλίας ή φόβου. Ο ψυχισμός του Δημ. Κασλά, ως πιστού (προσευχόμενου) Ορθοδόξου Χριστιανού, είχε ξεπεράσει τα εφήμερα όρια – σύνορα.

Ο υιός του, μακαριστός Ιωάννης Κασλάς μου είχε εκμυστηρευθεί, ότι ο πατέρας του (σχεδόν) καθημερινά τελούσε την Ι. Παράκληση εις την Υπεραγία Θεοτόκο.

Το αίσθημα – φρόνημα αμφιβολίας ή προδοσίας κατά της Εκκλησίας και της πατρίδας, δεν είχε θέση ψυχικότητας στις καρδιές των υπερασπιστών του 731.

Στο ημερολόγιό του ο Δημ. Κασλάς, γράφει:

«Την 8ην Μαρτίου έλαβον την υπ’ αριθ. Α.Π. 687/7-3-41 Δ/γην του Σ/γη Κετσέα, δια της οποίας, κατόπιν Δ/γης της 1ης Μεραρχίας διετάσσετο όπως το Τάγμα μου την νύκτα της 8ης προς την 9ην Μαρτίου αντικαταστήσει το Ι/51 Τάγμα επί του Υψ. 731, το οποίον κατείχεν το Κέντρον αντιστάσεως ιππαστί της αμαξιτής οδού Κλεισούρας – Βερατίου. Η Δ/γή αυτή ελήφθη την πρωίαν καθ’ήν ώρα ετελείτο υπαίθριος λειτουργία, ήτο Ψυχοσάββατον, και οι στρατιώται οι περισσότεροι εκοινώνησαν των αχράντων μυστηρίων και εν συνεχεία εγένετο και μνημόσυνον υπέρ των πεσόντων Αξ/κών και οπλιτών του Τάγματος» (Σελ. 218).

Αξίζει να εμβαθύνουμε στην 1η διαταγή μάχης του Τ/χη Δημ. Κασλά (επί του 731) κατά την έναρξη της Εαρινής επίθεσης των Ιταλών (9-3-1941) και ώρα 9: «Επί των κατεχομένων θέσεων θα αμυνθώμεν μέχρι εσχάτων. Ουδείς θα κινηθή προς τα οπίσω. Εμψυχώσατε άνδρας σας και τονώσατε το ηθικόν των. Προμηνύεται λυσσώδης επίθεσις του εχθρού η οποία οπωσδήποτε θα αποκρουσθή και θα συντριβή∙ τηρήσατέ με ενήμερον τακτικής καταστάσεως. Επαναλαμβάνωμεν, τότε μόνον θα διέλθη ο εχθρός εκ της τοποθεσίας μας, όταν αποθάνωμεν άπαντες επί των θέσεών μας».

Ο Διοικητής του Τάγματος

Δημ. Κασλάς

Ιστορικά, σε κανένα άλλο σημείο (μικρή αμυντική θέση) του κόσμου κατά τον 2ο Παγκόσμιο πόλεμο δεν ερίφθησαν τόσα πυρομαχικά, όσα στο ύψωμα 731. Στην αρχή της επιθέσεως ήτο δενδροσκεπασμένο, ενώ στο τέλος τα δένδρα αφανίσθηκαν από τους βομβαρδισμούς και το ύψος του μειώθηκε κατά 5 μέτρα!

Το ύψωμα 731 δέχθηκε καταιγιστικό πυρ και πολλές φορές οι μάχες ήταν σώμα με σώμα, πάλη θανάτου. Ο Ιταλός Ταγματάρχης Τζίνι Φερνάντο, Δ/ντής του τάγματος Μελανοχιτώνων, τραυματισθείς αιχμαλωτίσθηκε και αφού παρέδωσε όλα τα σχέδια της Ιταλικής επιθέσεως, δήλωσε:

«Με εντυπωσίασε η γενναιότης και η αντοχή των στρατιωτών σας. Εμείς δεν περιμέναμε να ανθέξητε έπειτα από τόσον σίδηρον που ερρίφθη επί των υψωμάτων 731 και 717. Επίσης η μεγάλη ακρίβεια βολής του πυροβολικού σας και η τοιαύτη της βολής των ολμίσκων σας».

Σε απάντηση, ο ήρως Δημ. Κασλάς παρατήρησε:

« Ως προς τους ολμίσκους ο στρατός μας δεν είχεν τοιαύτα μηχανήματα, τους πήραμε από σας με άφθονα πυρομαχικά και μαχόμενοι οι στρατιώται μας έμαθον τον χειρισμόν των. Και τώρα σας εκδικούνται, διότι τους εγκαταλείψατε».

Αν και το 731 κατέστη θρυλικό (νέες Θερμοπύλες) και ανεγράφη επί του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη (Αθήνα), ως «731 – Μπούμπεσι», έχω την αίσθηση – εκτίμηση ότι οι αρχές της Μαγνησίας – Βόλος, εκκλησιαστικές και πολιτικές, δεν έχουν τιμήσει γενικευμένα – επίσημα (ως όφειλαν) τον ήρωα Δημ. Κασλά και τους συμπολεμιστές του, των νεωτέρων αυτών Λακεδαιμονίων.

Για την ιστορική σύνδεση – συνέχεια, να θυμηθούμε τι είπε ο Δημάρατος προς τον Βασιλέα των Περσών Ξέρξη για τους Λακεδαιμόνιους:

«Πρώτα – πρώτα πώς δεν υπάρχει περίπτωση να δεχτούν ποτέ τις προτάσεις σου που αποσκοπούν στην υποδούλωση της Ελλάδος∙ κάτι παρά πάνω, θα σηκώσουν χέρι εναντίον σου πολεμώντας, κι αν όλοι οι Έλληνες προσχωρήσουν σ’ εσένα. Τώρα, για το πλήθος τους, πόσοι άραγε να’ ναι και μπορούν να ενεργούν έτσι, μη ρωτάς, γιατί κι αν τύχει να έχουν βγει σε εκστρατεία χίλιοι, αυτοί θα σε χτυπήσουν με πόλεμο. Λιγότεροι ή περισσότεροι, δεν έχει σημασία».

Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο, ότι Λαός που υποβάλλεται σε ταπεινώσεις προκειμένου να αποφύγει πόλεμο και θα τον υποστεί και θα τον χάσει.

Να υπογραμμίσουμε και την αναφορά του Ξενοφώντος (για τους Έλληνες) στην Κύρου Ανάβαση (Κάθοδος Μυρίων), όπου εκφράζεται σαν να είναι πολεμικός ανταποκριτής του 1940!

«Επί της χιόνος, άνευ πυρός, άδειπνοι, ασθενούντες».

Αντιγράφω: «Οι ραγιάδες δεν έχουν απαιτήσεις. Ελπίζουν μόνο στην ησυχία τους. Να τους επιτραπεί να ζήσουν άλλη μια μέρα χωρίς φασαρίες, χωρίς κίνδυνο. Όπως έλεγε κι ο Θουκυδίδης: ή θα είστε ελεύθεροι ή θα είστε ήσυχοι».

 

ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ