Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 2023

Η αυτοθυσία των κατοίκων στη Χαλάστρα που ξήλωσαν τα πορτοπαράθυρα των σπιτιών τους και τα έκαναν γέφυρα για να περάσει ο ελληνικός στρατός από τον Αξιό

 

Οκτώβριος του 1912.
Ο αγώνας του ελληνικού στρατού για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τους Τούρκους, βρίσκεται στο αποκορύφωμά του.



Οι Έλληνες δίνουν μάχη με τον χρόνο, για να προλάβουν τους Βούλγαρους, που κατευθύνονται κι αυτοί προς τη Θεσσαλονίκη.Οι ελληνικές δυνάμεις έχουν καταφέρει να ξεπεράσουν πολλά προβλήματα. Φτάνοντας όμως λίγο έξω από την πόλη, ένα φυσικό εμπόδιο τους κόβει το δρόμο.
Ο αγριεμένος Αξιός ποταμός.

Οι κάτοικοι της Χαλάστρας δημιούργησαν πλωτή γέφυρα για να προλάβει ο ελληνικός στρατός τα Βουλγαρικά στρατεύματα.Η προσφορά της περιοχής ήταν τεράστια και στον Μακεδονικό Αγώνα που προηγήθηκε. Αναφορές γίνονται στο βιβλίο της Πηνελόπης Δέλτα, «Τα Μυστικά του Βάλτου»…

Έλληνες στρατιώτες έχουν στρατοπεδεύσει στον Αξιό ποταμό.Πιθανότατα πριν από το διάβασή του,περιμένοντας την κατασκευή της γέφυρας στη Χαλάστρα.Εξάλλου η προφυλακή της 7ης μεραρχίας,το σώμα Προσκόπων και το απόσπασμα Ευζώνων Κωνσταντινόπουλου,μετά τη διέλευση του Αξιού,είχαν σταθμεύσει στο Τεκελί (Σίνδο) και όχι αμέσως μετά τον Αξιό.

Αξιός.Το μεγάλο εμπόδιο

Ο ελληνικός στρατός ήταν κουρασμένος, αλλά και πολύ πεισμωμένος. Οι Βούλγαροι πλησίαζαν στη Θεσσαλονίκη με το ιππικό, ενώ οι Έλληνες προέλαυναν με το πεζικό. Έπρεπε πάση θυσία να φτάσουν πρώτοι. Η κούραση, η πείνα και οι άσχημες καιρικές συνθήκες δεν κατάφεραν να τους λυγίσουν.

Ο ποταμός Αξιός όμως τους έκοψε τον δρόμο.
Οι γέφυρες του Αξιού είχαν καταστραφεί από τους Τούρκους και ο ελληνικός στρατός ήταν αδύνατον να διασχίσει το «φουσκωμένο» από την κακοκαιρία ποτάμι.
Οι σκαπανείς που θα μπορούσαν να βοηθήσουν,  βρίσκονταν στο Σαραντάπορο και χρειαζόταν πολύς χρόνος για να φτάσουν ως τον Αξιό.

axios-katastrofi


Ακόμα και οι πιο έμπειροι αξιωματικοί του στρατού σήκωσαν τα χέρια ψηλά και θεώρησαν πως όλα είχαν χαθεί.
Η τύχη της Θεσσαλονίκης θα ήταν στα χέρια των Βουλγάρων, αν δεν υπήρχε λαϊκή αποφασιστικότητα.
Μπροστά σε ένα, φαινομενικά άλυτο πρόβλημα, τη λύση έδωσε η αυταπάρνηση των κατοίκων του χωριού Χαλάστρα.

Ο σιδηροδρομικός σταθμός του Τοψίν (σημερινή Γέφυρα) με διαφορά 24 ωρών.Αριστερά με τουρκική φρουρά και δεξιά με ελληνική.
Μέσα στη νύχτα, η ελληνική ψυχή αφυπνίστηκε.
Κάτω από την καταρρακτώδη βροχή, που συνέχιζε ασταμάτητα, οι κάτοικοι με αυτοθυσία έπιασαν δουλειά.
Ξήλωσαν από τα σπίτια τους τις πόρτες και τα παράθυρα, για να φτιάξουν γέφυρα. Γκρέμισαν τους φράχτες των σπιτιών τους, για να χρησιμοποιήσουν τα ξύλα.
Διέλυσαν τα έπιπλά τους, για να πατήσουν οι Έλληνες στρατιώτες. Κάποιοι έδωσαν ακόμα και τις βάρκες τους για να βοηθήσουν, που εκείνη την εποχή ήταν μια μικρή περιουσία.
Άνοιξαν τις αποθήκες τους και πήραν οποιοδήποτε αντικείμενο θα μπορούσε να βοηθήσει στην ολοκλήρωση της αυτοσχέδιας κατασκευής. Βαρέλια, σκοινιά, τραπέζια, κάδρα και άλλα αντικείμενα, έγιναν οι πρώτες ύλες στα χέρια ενός καροποιού, του Ντελικάρη, που τα ένωσε και έφτιαξε αυτοσχέδια, αλλά αποτελεσματική γέφυρα. 
Χάρη στην πολύτιμη βοήθεια των κατοίκων της Χαλάστρας, ο ελληνικός στρατός κατάφερε μέσα σε 48 ώρες να περάσει το μεγαλύτερο εμπόδιο και να φτάσει πρώτος στη Θεσσαλονίκη.

J.Leune: “Δεν υπάρχει τίποτα πιό περίεργο από το να βλέπεις στρατιώτες να κουβαλάνε το αντίσκηνό τους”.

Οι Έλληνες στρατιώτες στην πορεία για τη Θεσσαλονίκη. Ο άγιος αγώνας και ο θρίαμβος -πέραν των διπλωματών,της στρατιωτικής και πολιτικής ηγεσίας- είναι κατ’ εξοχήν δικός τους!

Πηγή: Χαλάστρα 1912-Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης @facebook