Στο Λαογραφικό Μουσείο Ξάνθης η ΦΕΞ οργάνωσε το Συμπόσιο Λαογραφίας.
Οι αντιλήψεις, οι απόψεις και οι δράσεις για την παράδοσή μας, σε μια πόλη με περισσότερους από 20 λαογραφικούς συλλόγους που δραστηριοποιούνται με το αντικείμενο αυτό, ήταν η αφορμή για το συμπόσιο μας.
Σκοπός μας είναι να θεσμοθετηθεί το συμπόσιο, ώστε ο Νομός μας να έχει μαζί με τη δυναμική των δράσεων και μια ανάλογη επιστημονική και καλλιτεχνική υποστήριξη.
Γιατί στην Ξάνθη και αυτήν περίοδο, αναφέρει στην εισαγωγή της η Χριστοδούλου Κική, Ιστορικός Τέχνης-Μουσειολόγος.
… Επεξεργαζόμενοι τα αποτελέσματα αυτής της τρίχρονης προσπάθειας, αποφασίσαμε ότι δεν θα έπρεπε να σταματήσουμε σε αυτό το σημείο. Η λαογραφία και η εθνολογία μπορούν να ενώσουν τους λαούς και να συμβάλουν, ελπίζουμε, στην κατανόηση και την αποδοχή του γείτονά μας. Κάπως έτσι γεννήθηκε η ιδέα να προσπαθήσουμε να καθιερώσουμε ένα συμπόσιο, στον τόπο που πραγματοποιήθηκε η θεματική της Γειτονιάς του Αίμου. Γι’ αυτό η Ξάνθη. Γι’ αυτό η ΦΕΞ και το Λαογραφικό της Μουσείο. Η χρονική στιγμή ίσως μοιάζει πιεσμένη. Όμως, η πρόθεση να γίνει θεσμός το συμπόσιο αυτό, φάνταζε ταιριαστή με τον προϋπάρχοντα θεσμό των Θρακικών Λαογραφικών Εορτών.
Η πρώτη μας προσπάθεια λοιπόν βρήκε αμέσως αρωγούς τις δύο κυρίες των οποίων οι εισηγήσεις ακολουθούν
§ η κα Μίνα Μαχαιροπούλου, τ. Δ/ντρια του Κέντρου Λαϊκών Δρωμένων Κομοτηνής, θα αναλύσει το ρόλο της παράδοσης για την κοινωνία σε συνάρτηση με την οργάνωση,
§ και στη συνέχεια η κα Δέσποινα Δαμιανού, Επίκουρος Καθηγήτρια του Δημοκριτείου Π. Θ. θα αναπτύξει τη σχέση της παράδοσης με την πανεπιστημιακή εκπαίδευση.
Τα αποσπάσματα από την εισήγηση της κα Δέσποινα Δαμιανού, Επίκουρο Καθηγήτρια του Δημοκριτείου Π. Θ. δίνουν τις απαντήσεις στα βασικά ερωτήματα που μας απασχόλησαν
«…Γι’ αυτό χαίρομαι που πήρατε την πρωτοβουλία να οργανώσετε αυτό το Συμπόσιο σαν μια έναρξη συζητήσεων και σκέψεων, που μπορούν να ανταλλαγούν γύρω από το θέμα παράδοση-λαϊκός πολιτισμός-λαογραφία με αφετηρία τη Θράκη.
Θα ήθελα λοιπόν να σας πω λίγα λόγια για τη δουλειά μας στο Πανεπιστήμιο συμβάλλοντας στη σημερινή συζήτηση και μέσα από αυτά να αναδείξουμε κάποιες πλευρές του θέματος.
Στην ελληνική πραγματικότητα η ελληνικότητα αποτελεί ένα στοιχείο της ταυτότητας του πολίτη και του κράτους. Όπως διαπιστώνεται μέσα από την εκπαίδευση, τα κρατικά μέσα ενημέρωσης, τις κρατικές υπηρεσίες πολιτισμού, καταβάλλεται προσπάθεια ,σαφώς μικρότερης έκτασης από ότι στο παρελθόν, για την προβολή της ελληνικής ταυτότητας, στο μέτρο του δυνατού (ανάλογα με τις οικονομικές και άλλες συνθήκες). Η διαχείριση της παράδοσης αποτελεί μέρος αυτής της πρακτικής. Η προβολή της λαϊκής παράδοσης με διάφορους τρόπους και μέσα χρησιμοποιείται για να τονώσει το αίσθημα του πατριωτισμού. Έτσι η παράδοση συχνά χρησιμοποιείται για την τόνωση της τοπικής ή ευρύτερα ελληνικής ταυτότητας κυρίως στην επαρχία, όπου αφενός το παρελθόν είναι πιο ζωντανό, αφετέρου η ανάγκη ενίσχυσης της τοπικής ή εθνικής ταυτότητας , λόγω και της θέσης της (γειτνίαση με άλλους λαούς κ.λ.π.) είναι εντονότερη. Παράλληλα ψυχαγωγικοί λόγοι, λόγοι τουριστικής προβολής του τόπου και γενικότερα οικονομικοί λόγοι οδηγούν σε αναβιώσεις εθίμων , παραδοσιακών εορτών, δημιουργία τοπικών φεστιβάλ ενίοτε αμφίβολου γούστου, όπου αναμειγνύονται πολλές φορές χωρίς γνώση και επίγνωση, στοιχεία τοπικού πολιτισμού με πρόχειρες λύσεις εμπορικού χαρακτήρα. Πολύ συχνά η παράδοση ερμηνεύεται με τέτοιο τρόπο ώστε να ταιριάζει με τα σχέδια ανάπτυξης μιας περιοχής ή ενός τόπου. Και συχνά επίσης παρατηρούνται φαινόμενα προχειρότητας στη διοργάνωση και την ανάδειξη τοπικών παραδοσιακών στοιχείων εν ονόματι μιας εντοπιότητας η οποία υποτίθεται εξασφαλίζει και την αυθεντικότητα. ..»
Η κα Μίνα Μαχαιροπούλου, τόσο με τη τοποθέτησή της (με παράδειγμα το Κέντρο Λαϊκών Δρωμένων Κομοτηνής), όσο και απαντώντας στα ερωτήματα, έθεσε μια νέα βάση στο ρόλο της παράδοσης για την κοινωνία σε συνάρτηση με την οργάνωση.
Επιγραμματικά σας παρουσιάζουμε τα πρώτα αποτελέσματα και τον τρόπο ανάπτυξης και τη δομή οργάνωσης μιας βάσης για τον καλύτερο συντονισμό των δράσεων μας.
(στην έκθεση – παρουσίαση των αποτελεσμάτων οι υπογραμμισμένες λέξεις είναι -συνδέσεις –links που παραπέμπουν στο αντίστοιχο θέμα.
ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ
Συμποσίου Λαογραφίας
Παρασκευή 13 και ώρα 19.00 στο Λαογραφικό Μουσείο Ξάνθης1. Γιατί στην Ξάνθη συμπόσιο Λαογραφίας - Κική Χριστοδούλου, Ιστορικός τέχνης, Μουσειολόγος2. Ο ρόλος της παράδοσης για την κοινωνία. Θέματα οργάνωσης. - Μίνα Μαχαιροπούλου, τ. Διευθύντρια του Κέντρου Λαϊκών Δρωμένων Κομοτηνής.3. Παράδοση και εκπαίδευση - Δέσποινα Δαμιανού, Επίκουρος Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Θράκης4. Συζήτηση Σάββατο 14 και ώρα 11.00 στο Λαογραφικό Μουσείο Ξάνθης1. Παρουσίαση δράσεων και φορέων της περιοχής μας.2. Τοποθετήσεις φορέων και συζήτηση σχετικά με τις δυνατότητες της περιοχής για οργανωμένες δράσεις σχετικά με την παράδοση μας. Συντονιστές οι δημοσιογράφοι Θ. Μπακάλης, και Σαμή Καραμπουγιούκογλου.
Οργάνωση : Φιλοπρόοδη Ένωση Ξάνθης
Συντονιστές: Κ. Χριστοδούλου – Π. Ξανθόπουλος
Πληροφορίες: Φιλοπρόοδη Ένωση Ξάνθης
Αντίκα 7 67100 Ξάνθη Τηλ. 25410 254 Email: fexanthis@gmail.com www.fex.org.gr
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Συμποσίου Λαογραφίας
Σκοπός Συμποσίου: Να θεσμοθετηθεί το συμπόσιο, ώστε ο Νομός μας να έχει μαζί με τη δυναμική των δράσεων και μια ανάλογη επιστημονική και καλλιτεχνική υποστήριξη.Στόχοι Συμποσίου: Μια πρώτη διερεύνηση σχετικά με το πώς αντιλαμβανόμαστε την παράδοσηΤα μέσα, οι επιδιώξεις και οι υποδομές μας. Καταγραφή της δυναμικής της περιοχής μας Δράσεις που έχουμε αναπτύξει. Ανάπτυξη συνεργασιών (ΔΠΘ και άλλοι φορείς)
επιστημονική και καλλιτεχνική υποστήριξηκαι Επαναδιατύπωση των στόχων
Λαογραφία στην Ξάνθη
Τα πρώτα αποτελέσματα μετά το συμπόσιο
1. ΔΡΑΣΕΙΣ ΦΟΡΕΩΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΧΟΡΩΝ – ΔΡΩΜΕΝΑΙΜΑΤΙΟΘΗΚΕΣ – ΣΥΛΛΟΓΕΣ -ΑΡΧΕΙΑΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΣΕ ΓΙΟΡΤΕΣ – ΦΕΣΤΙΒΑΛΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ 2. ΣΚΟΠΟΙΔιάσωση – Διάδοση της παράδοσης στην Ελλάδα και Εξωτερικό
3. Τρόποι και μέσα για το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα
3.1. Οργάνωση και Συμμετοχή σε ΣυνέδριαΣυνέδρια στην ΕλλάδαΣυνέδρια του Υπ. ΠολιτισμούΜουσείο ΜπενάκηΣυνέδρια στο Εξωτερικό
3.2.Δράσεις φορέων λαογραφίας – έρευνα - καταγραφή – τεκμηρίωση
Σύλλογοι και άλλοι φορείς που ασχολούνται με την παράδοση στην Ξάνθη
και δράσεις τους όπως αυτές παρουσιάζονται στις ιστοσελίδες τουςΚΡΗΤΙΚΗ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ ΛΥΚΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΕΝΙΣΕΑΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΒΡΙΤΩΝ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΗΠΕΙΡΩΤΩΝ Ν. ΞΑΝΘΗΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΘΡΑΚΙΩΤΩΝ ΧΡΥΣ/ΠΟΛΗΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΑΥΡΟΘΑΛΑΣΣΙΤΩΝΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΩΝΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΩΝ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΟΝΤΙΩΝ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΑΙΩΝΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΙΜΜΕΡΙΩΝ Ο ΑΜΦΕΡΑΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΙΛΟΠΡΟΟΔΗ ΕΝΩΣΗ ΞΑΝΘΗΣ ΠΑΚΕΘΡΑΙΔΡΥΜΑ ΘΡΑΚΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΞΑΝΘΗΣ & ΠΕΡΙΘΕΩΡΙΟΥΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥΝΟΜΑΡΧΙΑ - ΔΗΜΟΣ – ΔΕΑΞ - ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΞΑΝΘΗΣ -
3.3. Εκπαίδευση
Η λαογραφία στην εκπαιδευτική κοινότηταΜάθημα τοπικής ιστορίαςεκπαιδευτικά προγράμματα ΣεμινάριαΗ λαογραφία από τους λαογραφικούς φορείςΕργαστήρια παραδοσιακών χορών – μουσικής – λαϊκών τεχνώνΣεμινάρια
3.4. Εκθέσεις
στην Ξάνθη μόνιμες περιοδικές εκθέσειςστην Ελλάδα στο Εξωτερικό
3.5. Μουσεία και άλλοι χώροι - ΚΤΙΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ
ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΞΑΝΘΗΣ http://www.fex.org.gr/ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΞΑΝΘΗΣΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΗΣ www.stavroupolis.gr/ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΒΔΗΡΩΝ - http://www.avdera.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=26&Itemid=83ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΔΗΜΟΥ ΞΑΝΘΗΣ - www.cityofxanthi.gr/News/2007/xatzidakio07.pdf ΚΑΠΝΑΠΟΘΗΚΕΣ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΘΡΑΚΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ http://www.fthrace.gr/ΚΤΙΡΙΟ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ http://lykeio.xan.gr/index.phpΚΤΙΡΙΟ ΜΟΥΖΑΦΕΡ ΜΠΕΗ παλια πόλη – Σαμακόβ – χωριά - www.tedk-xanthis.gr/tedk/files/OldTownofXanthi-EOSP-2007.pps
3.6. Εκδόσεις - παραγωγές Λαογραφίας
Περιοδικές εκδόσειςΘΡΑΚΙΚΑ – ΘΡΑΚΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑΒιβλίαΨηφιακοί δίσκοι cd romΜουσικές παραγωγέςΠαραγωγές από ΜΜΕραδιοφωνικές – τηλεοπτικές – ένθετα σε εφημερίδες και περιοδικό τύποΚαταστήματα παραδοσιακών ειδώνεργαστήρια – αντίκες – μουσικά όργανα
3. 7. Λαογραφική έρευνα - καταγραφή – τεκμηρίωση
Ψηφιακή παρουσίαση - ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ Λαογραφίας
ΛΑΪΚΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΞΑΝΘΗΣ-SMOLIAN. ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΑΤΛΑΣ - ΙΔΡΥΜΑ ΘΡΑΚΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣΒΑΡΤΑΛΑΜΙΔΙ – ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ - Ίδρυμα Θράκης Τέχνης και Παράδοσης www.vartalamidi.gr/el/ «Κέντρο Μελέτης Θρακικού λόγου» στα πλαίσια του προγράμματος Ίδρυμα Θράκης Τέχνης και ΠαράδοσηςΘΡΑΚΙΚΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ http://thesaurus.duth.gr/hellenic.html Δ.Π.Θ.Η Κιβωτός Κειμηλίων Προσφύγων περιέχει 4.000 κειμηλίων/τεκμηρίων. ΠΑΚΕΘΡΑ Το κάθε αντικείμενο τεκμηριώθηκε με τη συμπλήρωση ενός εκτενούς Δελτίου Καταγραφής και φωτογραφήθηκε με ψηφιακή φωτογραφική μηχανή υψηλής ανάλυσης. http://www.ceti.gr/kivotos/
ΚΛΕΨΥΔΡΑ - ΙΠΕΤ – http://www.ipet.gr/interreg3/files/program_meeting.pdfΟρφέας η ηλεκτρονική σελίδα της Θράκης http://alex.eled.duth.gr/Leader + Θράκη Αιγαίο Κύπρος
