Θ. Μαλκίδης
Κύπρος: Εξήντα χρόνια αγχόνες
Λευκωσία - Φυλακισμένα Μνήματα Αύγουστος 2016
Κάθε Έλληνας, κάθε Ελληνίδα, θα πρέπει να προσκυνήσει τα φυλακισμένα μνήματα στην ημικατεχόμενη Λευκωσία. Εκεί όπου βρίσκεται η μήτρα του νέου Ελληνισμού, του νέου αγωνιζόμενου Έλληνα για Ελευθερία.
Σήμερα, 9 Αυγούστου 2016, συμπληρώνονται εξήντα χρόνια από τις αγχόνες που στήθηκαν για ακόμη τρεις νέους Έλληνες που πάλεψαν ενάντια στην αποικιοκρατία, ενάντια στην σκλαβιά.
Σαν σήμερα οδηγούνταν στην αγχόνη από τους Βρετανούς κατακτητές, οι νέοι εθνοιερομάρτυρες και μετά τη θυσία τους θαβόταν στα φυλακισμένα Μνήματα. Ο Ιάκωβος Πατάτσος ( γεν. στη Λευκωσία 1.7.1934) έγραφε τα εξής: «Αγαπημένη μου μητέρα, χαίρε. Ευρίσκομαι μεταξὺ των αγγέλων. Τώρα απολαμβάνω τους κόπους μου. Το πνεύμα μου φτερουγίζει γύρω απὸ το θρόνο του Κυρίου. Θέλω να χαίρεις όπως κι εγώ».
Ο Ανδρέας Ζάκος ( Λινού επαρχίας Λευκωσίας, 12.11.1931) έδινε θάρρος στους συγγενείς με τα παρακάτω λόγια : «Η ώρα του θανάτου πλησιάζει μα στην ψυχή μας φωλιάζει η ηρεμία».
Ο Χαρίλαος Μιχαήλ ( Γαληνὴ επαρχίας Λευκωσίας 9.2.1935), έδινε το μήνυμα της θυσίας του: «Επειδὴ γνωρίζω για ποιο σκοπὸ θα εκτελεστώ, αισθάνομαι τον εαυτό μου ισχυρὸ και γαλήνιο και είμαι έτοιμος να τα αντιμετωπίσω όλα με αφάνταστη ψυχραιμία».
Πριν τον Πατάτσο, τον Ζάκο, τον Μιχαήλ, είχαν προηγηθεί στην αγχόνη, ο Μιχαλάκης Καραολής
( Παλαιχώρι ἐπαρχίας Λευκωσίας, 13.2.1933) και απαγχονίστηκε στις 10.5.1956. («Εμένα δεν πρέπει να με λυπάστε... εφ᾿ όσον εγὼ δεν βρίσκω λόγον για να κλαίω τον εαυτόν μου, ούτε και οι δικοί μου δεν πρέπει να με κλαιν».) και ο Ανδρέας Δημητρίου ( Ἅγιος Μάμα επαρχίας Λεμεσοῦ 18.9.1934), ο οποίος απαγχονίστηκε στις 10.5.1956.( «Λυπούμαι που δε θα δω την Κύπρο μας ελεύθερη. Όμως δε με φοβίζει ο θάνατος, γιατὶ η ζωὴ είναι περιττὴ μέσα στη σκλαβιά»).
Το δρόμο της αγχόνης ακολούθησαν ο Στέλιος Μαυρομμάτης (Λάρνακα Λαπήθου της επαρχίας Κερύνειας, 15.11.1932), ο οποίος απαγχονίστηκε στις 21.9.1956. («Θέλω να ξέρετε πως ο γιος και αδελφός σας πέθανε με το χαμόγελο στα χείλη, γιατὶ κράτησε μέχρι τέλους τον ιερὸ όρκο που έδωσε να θυσιαστεί χάριν της ελευθερίας της Κύπρου»), ο Μιχαὴλ Κουτσόφτας
( Παλαιομέτοχο ἐπαρχίας Λευκωσίας , 12.11.1934) ο οποίος απαγχονίστηκε στις 21.9.1956, ( «Οι μόνες λέξεις που μπορούν να ακούσουν απ᾿ τα χείλη μας οι δυνάστες είναι αυτές: Ελευθερία ή Θάνατος. Αυτὲς τις λέξεις τις μάθαν και αυτοὶ οι τοίχοι των φυλακών»), ο Ανδρέας Παναγίδης ( Παλαιομέτοχό επαρχίας Λευκωσίας, 14.11.1934) που απαγχονίσθηκε στις 21.9.1956, («Λατρευτά μου παιδιά, στα 22 μου χρόνια πεθαίνω για χάρη μιας μεγάλης ιδέας. Κάποτε η μάνα σας και ο θείος σας θα σας αναπτύξουν γιατὶ εκτελέστηκα. Σας εύχομαι, αγαπητά μου παιδιά, να γίνετε καλοὶ χριστιανοὶ και καλοὶ Έλληνες Κύπριοι. Ακολουθήστε πάντα το δρόμο της αρετής») και έσχατος ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης (Τσάδα επαρχίας Πάφου, 26.2.1938), ο οποίος απαγχονίσθηκε στις 14.3.1957, («Θα πάρω μιαν ανηφοριά, θα πάρω μονοπάτια, να βρω τα σκαλοπάτια, που παν στη λευτεριά»).
Μαζί με τους απαγχονισθέντες στα Φυλακισμένα Μνήματα βρίσκονται και οι πεσόντες στη μάχη Μάρκος Δράκος (Λευκωσία, 24.9.1932), ο οποίος έπεσε σε ενέδρα των Άγγλων στο Σινάορος κοντὰ στην Ευρύχου στις 18.1.1957, ( «Ο Θεὸς και η Πατρίδα με καλούν, πατέρα. Ζητώ την ευχή σου»), Γρηγόρης Αυξεντίου (Λύση επαρχίας Αμμοχώστου, 22.2.1928), ο οποίος έγινε ολοκαύτωμα στο κρησφύγετό του, κοντὰ στη Μονὴ Μαχαιρά, μετὰ απὸ πολύωρη μάχη με τους Άγγλους στις 3.3.1957, («Στην έσχατην ανάγκην θα αγωνιστώ και θα πεθάνω σαν Έλληνας, αλλὰ ζωντανὸν δεν θα με πιάσουν»), Στυλιανὸς Λένας (Χανδριὰ επαρχίας Λεμεσοῦ, 1932), που πέθανε στο στρατιωτικὸ νοσοκομείο Ακρωτηρίου στις 28.3.1957, μετὰ απὸ τραυματισμό του σε μάχη ανάμεσα στο Πελέντρι και την Ποταμίτισσα στις 17.2.1957. («Εγὼ δε θα ζήσω. Θα σκοτωθώ για την ελευθερία της Κύπρου») και ο Κυριάκος Μάτσης (Παλαιχώρι επαρχίας Λευκωσίας , 23.1.1926), που έπεσε μαχόμενος στο κρησφύγετό του στο Δίκωμο στις 19.11.1958, («Ου περὶ χρημάτων τον αγώνα ποιούμεθα, αλλὰ περὶ αρετής»).
Οι απαγχονισθέντες, οι πεσόντες, οι νέοι Έλληνες της Κύπρου, είναι συνεχιστές της αντιστασιακής παράδοσης του Ελληνισμού του 1955, του 1974, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα με τον Θεόφιλο Γεωργιάδη, τον Τάσο Ισαάκ, τον Σολωμού Σολωμού. Προφανώς όλοι οι παραπάνω και άλλοι χιλιάδες δεν αγωνίστηκαν για την ομοσπονδία και την νομιμοποίηση της τουρκικής φασιστικής εισβολής, για να ανεβαίνει στο κατεχόμενο θέατρο της Σαλαμίνας "Αντιγόνη"!
Εξήντα χρόνια μετά από τους απαγχονισμούς, η Ελευθερία ήταν και παραμένει το αίτημα.