Η επέτειος της απελευθέρωσης της Θράκης
Μέρος της ομιλίας του Φάνη Μαλκίδη σε εκδήλωση του Φιλεκπαιδευτικού Ομίλου Αλεξανδρούπολης για την απελευθέρωση της Θράκης.
Η τελευταία πράξη της τριχοτόμησης της ενιαίας Θράκης, της οποίας το μικρότερο μέρος βρίσκεται σήμερα στην Ελλάδα, γράφτηκε στη Λωζάννη.
Από τότε πέρασε, ένας σχεδόν αιώνας αφωνίας και σιωπής πέρασε από τότε ένας στρατός που δεν ηττήθηκε ακολουθούμενος από πρόσφυγες, όπως έγραψε ο Έρνεστ Χεμινγουέι, πέρασαν τον ποταμό Έβρο.
Ένας αιώνας από τότε που χιλιάδες άνθρωποι, οι γονείς μας, οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας, άφησαν τις οικίες τους, τα εκπαιδευτήρια, τους χώρους λατρείας τους, αυτά που είχαν οικοδομήσει, οι δικοί τους πρόγονοι, αιώνες πριν. Την ίδια στιγμή άνθρωποι έξω από κάθε δίκαιο και ηθική, διαπραγματεύτηκαν τις ψυχές αυτές χωρίς αιδώ, σε μία πόλη και μία συνθήκη (Λωζάννη) που μύριζε «αίμα και πετρέλαιο», όπως ανέφεραν οι ελβετικές εφημερίδες της εποχής.
Οι Θρακιώτες της Σηλυβρίας, της Ραιδεστού, της Μακράς Γέφυρας, των Μαλγάρων, των Σαράντα Εκκλησιών, της Αδριανούπολης ξεριζώθηκαν, όπως ξεριζώθηκαν λίγα χρόνια πριν οι συμπατριώτες τους από την Αγχίαλο, τη Σοζώπολη, τη Βάρνα, τον Πύργο, τη Φιλιππούπολη. Και έμειναν οι Θρακιώτες χωρίς Θράκη, να κοιτούν πληγές, να μετρούν τις απώλειες και να ψάχνουν τους αγνοούμενούς τους. Κορυφαία στιγμή του ξεριζωμού η φυγή από την Αδριανούπολη, το Κάραγατς και τα χωριά της περιοχής. Τότε που οι Αδριανουπολίτες θυσιάστηκαν για να σωθεί η Ελλάδα. Η νέα, όπως το συνθετικό στην ονομασία πριν από πολλές πόλεις και χωριά των Θρακών στην Ελλάδα, Ιφιγένεια, ήταν η Αδριανούπολη. Μία Ιφιγένεια που έσωσε την Ελλάδα του 1922.
Κάθε προσπάθεια, κάθε αναφορά, στην ιδιαίτερη μας πατρίδα, τη Θράκη, είναι μία ψηφίδα για να σχηματιστεί ξανά το ψηφιδωτό που καταστράφηκε το 1922. Το ψηφιδωτό το οποίο προσπαθούν θεσμοί, πρόσωπα, σύλλογοι να συνθέσουν ξανά, για να επανέλθουν οι μνήμες, οι εικόνες, οι μυρωδιές. Από τη γέφυρα στο ποτάμι, τα ωραία και φωτεινά σχολεία, τις εκκλησίες, τα όμορφα δέντρα, μέχρι τα αρτοποιεία, τα ζαχαροπλαστεία και το σιδηρόδρομο. Αυτόν που κάθε Θρακιώτης και απόγονός του είχε ως εικόνα ζωής, ορόσημο και ένωση Δύσης – Ανατολής και αντίστροφα, μέχρι που να απαξιωθεί και να στέκεται σήμερα εγκαταλελειμμένος και καταστραμμένος.
Κάθε αγώνας για τη Θράκη είναι αναμφισβήτητα απαραίτητος, αφού μετά από χρόνια στο παρασκήνιο, αναδεικνύονται παλιά αλλά όχι ξεχασμένα και φέρνει στο πεδίο της σκέψης μας την καταγωγή μας, την κληρονομιά μας. Αυτήν που δεν πρέπει να παραδώσουμε ακόμη μία φορά, την ώρα που οι θύτες προκαλούν ζώντες και κεκοιμημένους. Κάθε αναφορά στην ιδιαίτερη πατρίδα μας είναι καθοριστική γιατί από το χώρο των συναισθημάτων και της συγκινησιακής φόρτισης ως μοναδικού τρόπου προσέγγισης της Θράκης, και των άλλων πατρίδων της καθ΄ ημάς Ανατολής, περάσαμε στη δυναμική, παραγωγική, ζωντανή και δημιουργική μνήμη.
Μπορεί να βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή για να νικηθούν οι δυνάμεις της αμνησίας, ωστόσο, όπως σημείωνε ο Γκάντι, μία μεγάλη προσωπικότητα που νίκησε μία αυτοκρατορία χωρίς βία, αλλά με τη σκέψη του, «στην αρχή σε αγνοούν, ύστερα σε περιφρονούν, μετά σε πολεμούν, στο τέλος νικάς».
Η μεγαλύτερη συνεισφορά και συμβολή μας, για τη Θράκη είναι η επανθακοποίησή μας, η ανάκτηση της μνήμης και της ταυτότητάς μας που δημιουργεί συνθήκες για την αλήθεια, δηλαδή τη μη λήθη. Όπως έγραφε ο Τσέχος συγγραφέας Μίλαν Κούντερα, «η πάλη του ανθρώπου ενάντια στην εξουσία είναι η πάλη της μνήμης κατά της λήθης».
***********************
Στην εκδήλωση διανεμήθηκε ως ελάχιστη προσφορά, η έκδοση του Φιλεκπαιδευτικού Ομίλου Αλεξανδρούπολης, για τη Θράκη.
Μέρος της ομιλίας του Φάνη Μαλκίδη σε εκδήλωση του Φιλεκπαιδευτικού Ομίλου Αλεξανδρούπολης για την απελευθέρωση της Θράκης.
Η τελευταία πράξη της τριχοτόμησης της ενιαίας Θράκης, της οποίας το μικρότερο μέρος βρίσκεται σήμερα στην Ελλάδα, γράφτηκε στη Λωζάννη.
Από τότε πέρασε, ένας σχεδόν αιώνας αφωνίας και σιωπής πέρασε από τότε ένας στρατός που δεν ηττήθηκε ακολουθούμενος από πρόσφυγες, όπως έγραψε ο Έρνεστ Χεμινγουέι, πέρασαν τον ποταμό Έβρο.
Ένας αιώνας από τότε που χιλιάδες άνθρωποι, οι γονείς μας, οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας, άφησαν τις οικίες τους, τα εκπαιδευτήρια, τους χώρους λατρείας τους, αυτά που είχαν οικοδομήσει, οι δικοί τους πρόγονοι, αιώνες πριν. Την ίδια στιγμή άνθρωποι έξω από κάθε δίκαιο και ηθική, διαπραγματεύτηκαν τις ψυχές αυτές χωρίς αιδώ, σε μία πόλη και μία συνθήκη (Λωζάννη) που μύριζε «αίμα και πετρέλαιο», όπως ανέφεραν οι ελβετικές εφημερίδες της εποχής.
Οι Θρακιώτες της Σηλυβρίας, της Ραιδεστού, της Μακράς Γέφυρας, των Μαλγάρων, των Σαράντα Εκκλησιών, της Αδριανούπολης ξεριζώθηκαν, όπως ξεριζώθηκαν λίγα χρόνια πριν οι συμπατριώτες τους από την Αγχίαλο, τη Σοζώπολη, τη Βάρνα, τον Πύργο, τη Φιλιππούπολη. Και έμειναν οι Θρακιώτες χωρίς Θράκη, να κοιτούν πληγές, να μετρούν τις απώλειες και να ψάχνουν τους αγνοούμενούς τους. Κορυφαία στιγμή του ξεριζωμού η φυγή από την Αδριανούπολη, το Κάραγατς και τα χωριά της περιοχής. Τότε που οι Αδριανουπολίτες θυσιάστηκαν για να σωθεί η Ελλάδα. Η νέα, όπως το συνθετικό στην ονομασία πριν από πολλές πόλεις και χωριά των Θρακών στην Ελλάδα, Ιφιγένεια, ήταν η Αδριανούπολη. Μία Ιφιγένεια που έσωσε την Ελλάδα του 1922.
Κάθε προσπάθεια, κάθε αναφορά, στην ιδιαίτερη μας πατρίδα, τη Θράκη, είναι μία ψηφίδα για να σχηματιστεί ξανά το ψηφιδωτό που καταστράφηκε το 1922. Το ψηφιδωτό το οποίο προσπαθούν θεσμοί, πρόσωπα, σύλλογοι να συνθέσουν ξανά, για να επανέλθουν οι μνήμες, οι εικόνες, οι μυρωδιές. Από τη γέφυρα στο ποτάμι, τα ωραία και φωτεινά σχολεία, τις εκκλησίες, τα όμορφα δέντρα, μέχρι τα αρτοποιεία, τα ζαχαροπλαστεία και το σιδηρόδρομο. Αυτόν που κάθε Θρακιώτης και απόγονός του είχε ως εικόνα ζωής, ορόσημο και ένωση Δύσης – Ανατολής και αντίστροφα, μέχρι που να απαξιωθεί και να στέκεται σήμερα εγκαταλελειμμένος και καταστραμμένος.
Κάθε αγώνας για τη Θράκη είναι αναμφισβήτητα απαραίτητος, αφού μετά από χρόνια στο παρασκήνιο, αναδεικνύονται παλιά αλλά όχι ξεχασμένα και φέρνει στο πεδίο της σκέψης μας την καταγωγή μας, την κληρονομιά μας. Αυτήν που δεν πρέπει να παραδώσουμε ακόμη μία φορά, την ώρα που οι θύτες προκαλούν ζώντες και κεκοιμημένους. Κάθε αναφορά στην ιδιαίτερη πατρίδα μας είναι καθοριστική γιατί από το χώρο των συναισθημάτων και της συγκινησιακής φόρτισης ως μοναδικού τρόπου προσέγγισης της Θράκης, και των άλλων πατρίδων της καθ΄ ημάς Ανατολής, περάσαμε στη δυναμική, παραγωγική, ζωντανή και δημιουργική μνήμη.
Μπορεί να βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή για να νικηθούν οι δυνάμεις της αμνησίας, ωστόσο, όπως σημείωνε ο Γκάντι, μία μεγάλη προσωπικότητα που νίκησε μία αυτοκρατορία χωρίς βία, αλλά με τη σκέψη του, «στην αρχή σε αγνοούν, ύστερα σε περιφρονούν, μετά σε πολεμούν, στο τέλος νικάς».
Η μεγαλύτερη συνεισφορά και συμβολή μας, για τη Θράκη είναι η επανθακοποίησή μας, η ανάκτηση της μνήμης και της ταυτότητάς μας που δημιουργεί συνθήκες για την αλήθεια, δηλαδή τη μη λήθη. Όπως έγραφε ο Τσέχος συγγραφέας Μίλαν Κούντερα, «η πάλη του ανθρώπου ενάντια στην εξουσία είναι η πάλη της μνήμης κατά της λήθης».
***********************
Στην εκδήλωση διανεμήθηκε ως ελάχιστη προσφορά, η έκδοση του Φιλεκπαιδευτικού Ομίλου Αλεξανδρούπολης, για τη Θράκη.
