Έγινε την , 27 Ιουλίου του 2025, η νεκρώσιμη ακολουθία και η ταφή των οστών δυο Μακεδόνων στρατιωτών της ΕΛΔΥΚ που παρέμεναν αγνοούμενοι για 51 χρόνια, μέχρι τον πρόσφατο εντοπισμό των λειψάνων τους. Στην Έδεσσα, στον μητροπολιτικό ναό της Αγίας Σκέπης, έγινε η κηδεία του Θεόδωρου Χαραλαμπίδη, στην παρουσία του Πρόξενου της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Θεσσαλονίκη, Κωνσταντίνου Πολυκάρπου, ο οποίος εκφώνησε και τον επικήδειο. Τα οστά του Χαραλαμπίδη τάφηκαν στο στρατιωτικό κοιμητήριο Έδεσσας.
Στον Νέο Μαρμαρά Χαλκιδικής έγινε η κηδεία του Στέφανου Κουτρούλη. Και οι δυο τους, και ο Χαραλαμπίδης και ο Κουτρούλης, κανονικά θα απολύονταν το καλοκαίρι του 1974, αφού ανήκαν στους «παλιούς» Ελδυκάριους του 1974, τους άνδρες της 103 σειράς, που είχαν αναχωρήσει από το λιμάνι της Αμμοχώστου στις 19 Ιουλίου επιστρέφοντας στην Ελλάδα με το «Λέσβος», που ωστόσο κατάφερε να γυρίσει στην Πάφο και τους αποβίβασε εκεί μετά την εκδήλωση της τουρκικής εισβολής, λίγες ώρες αργότερα. Από τις 16 Αυγούστου 1974 και την επική μάχη του στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ και οι δυο τους ήταν μέχρι πρότινος αγνοούμενοι. Είχαν θεαθεί για τελευταία φορά στο ύψωμα «Άλφα», στα δυτικά της Λευκωσίας. Οι μαρτυρίες των συμπολεμιστών τους αναφέρουν ότι πολέμησαν ηρωικά. Ο Κουτρούλης, όπως είχα ξαναγράψει στο «Περί Ιστορίας» τον Δεκέμβριο του 2019, με την ευκαιρία τότε της κηδείας του αγνοούμενου συντοπίτη του Παύλου Παυλούδη, από τον Άγιο Νικόλαο Χαλκιδικής, είχε στείλει ένα σύντομο τηλεγράφημα στους δικούς του στις 13 Αυγούστου 1974, ενημερώνοντάς τους ότι ήταν καλά και ότι σύντομα θα επέστρεφε κοντά τους. Την επόμενη μέρα ξέσπασε η δεύτερη φάση της εισβολής…
Ευρισκόμενος εδώ και μερικές μέρες στη Σιθωνία και στη Νικήτη, κατηφόρισα χτες το μεσημέρι στον Νέο Μαρμαρά και στην κηδεία του Ελδυκάριου από τη Χαλκιδική που σκοτώθηκε στην Κύπρο πριν από μισόν αιώνα. Η παραθαλάσσια κωμόπολη του δεύτερου ποδιού είχε σημαιοστολιστεί, τα πλακόστρωτα είχαν βαφτεί και ο ναός των Ταξιαρχών, ο ιστορικός ναός του χωριού, στον κεντρικό δρόμο, πάνω από το λιμάνι, ήταν κατάμεστος. Ένα μεγάλο στρατιωτικό άγημα είχε αναλάβει να διεκπεραιώσει τα ειωθότα από την πλευρά του πρωτοκόλλου, καθώς ο Στ. Κουτρούλης όπως και ο Θεόδ. Χαραλαμπίδης είχαν ονομαστεί τιμητικά πριν από μερικά χρόνια έφεδροι ανθυπασπιστές. Επικεφαλής του στρατιωτικού τμήματος, προς χαρά και έκπληξή μου, ήταν ο μέχρι πρότινος διοικητής της ΕΛΔΥΚ και καλός φίλος της Κύπρου ταξίαρχος Παναγιώτης Κεραμιδάς.
Ανάμεσα στο πυκνό εκκλησίασμα ξεχώριζε μια ομάδα συμπολεμιστών του Κουτρούλη, από τη Χαλκιδική και τη Βόρεια Ελλάδα. Επικεφαλής τους ήταν ο Βεροιώτης βετεράνος του 1974 Θανάσης Στάικος, πρόεδρος του Συνδέσμου Βορειοελλαδιτών Πολεμιστών ΕΛΔΥΚ, φίλος και συμπολεμιστής του πεσόντος, ο οποίος εκφώνησε με τρέμουσα φωνή από συγκίνηση, τον κύριο επικήδειο. Ήμασταν και 5-6 μεμονωμένοι Κύπριοι της Μακεδονίας ή εποχιακοί παραθεριστές στη Σιθωνία. Η κηδεία, όπως όλων των αγνοουμένων που παραδίδονται στους συγγενείς τους για το τελευταίο τους ταξίδι, έκρυβε μεγάλη συγκίνηση για όλους. Η οικογένεια και η γενέτειρά του αποχαιρετούσαν, ύστερα από 51 χρόνια, έναν νέο 22 χρονών το 1974… Και βίωναν την τραγική παραδοξότητα να έχει σταματήσει ο χρόνος μόνο για τον πεσόντα ή τον δολοφονηθέντα άνθρωπό τους. Στη χτεσινή κηδεία ζήσαμε και μια άλλη ιδιαιτερότητα σε σχέση με τις κηδείες των αγνοουμένων στην Κύπρο: Ο εφημέριος του ναού, αρχιμανδρίτης Ιάκωβος Βασιλείου, μετά το πέρας της τελετής και τον ενταφιασμό των οστών επέτεινε τη συγκίνηση ψάλλοντας το «Χριστός Ανέστη», την ίδια ώρα που οι καμπάνες κτυπούσαν χαρμόσυνα. Ίσως να θέλησε να θυμίσει τη θρησκευτική σημασία του θανάτου, σίγουρα όμως για την οικογένεια του κάθε αγνοούμενου η ανεύρεση των λειψάνων του αποτελεί λυτρωτική ανακούφιση. Και επιπλέον για τις οικογένειες και τις γενέτειρες των Ελλαδιτών αγνοουμένων η λύτρωση είναι διπλή, καθώς η ανεύρεση των οστών και η κηδεία του αγνοούμενου σηματοδοτεί και την επιστροφή του «ξενιτεμένου» στην ιδιαίτερή του πατρίδα ύστερα από δεκαετίες. Όπως γράφει και το επίγραμμα στο μνημείο του Στέφανου Κουτρούλη, «ως ξένος ξενίζεται» στην πατρώα γη…
Ο πατέρας του Στέφανου Κουτρούλη, Νικόλαος, ήταν από τους πρώτους κατοίκους – οικιστές του Νέου Μαρμαρά όταν έφτασε, σε παιδική ηλικία, ξεριζωμένος μαζί με τους συγχωριανούς του από τον Μαρμαρά της Προποντίδας, ύστερα από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Από τον γάμο του με τη σύζυγό του Μαρία απέκτησαν δύο παιδιά, τον Στέφανο, που γεννήθηκε το 1952, και τη Δόμνα. Τον περίμεναν, τον Στέφανο, να γυρίσει από την Κύπρο και πιθανότατα θα εύρισκε δουλειά μετά το τέλος της στρατιωτικής του θητείας στο καινούριο τότε ξενοδοχείο του «Πόρτο Καρράς». Όπως ανέφερε ο εγγονός του στον επικήδειό του, όσα χρόνια έζησε ο παππούς του μετά το 1974 είχε το βλέμμα καρφωμένο στη θάλασσα προσμένοντας, θαρρείς, νέα για τον γιο του από το μακρινό νησί του Νότου… Τελικώς, χτες, στην οριστική επιστροφή του Στέφανου στη γενέτειρά του τον υποδέχθηκε η αδελφή του, Δόμνα, με την οικογένειά της και πλήθος συγχωριανών του, με επικεφαλής τον δήμαρχο Σιθωνίας, Ιωάννη Μαλλίνη. Το πυκνό εκκλησίασμα παρακολούθησε την εξόδια ακολουθία και συμμετείχε σε αυτήν με πρωτοφανή κατάνυξη: ήταν φανερό ότι για τους κατοίκους της τουριστικής κωμόπολης της Χαλκιδικής η τελετή είχε ξεχωριστή ιστορική σημασία.
Ο εφημέριος της εκκλησίας των Ταξιαρχών είχε τη λαμπρή ιδέα, με τη σύμφωνη γνώμη της οικογένειας, το κασελάκι με τα οστά του Στέφανου Κουτρούλη να ταφεί στο προαύλιο του ναού, σε ένα μικρό τάφο, αμέσως μετά την είσοδο, με το μνημείο να αγναντεύει πάνω από τα βράχια τη θάλασσα του Τορωναίου και την καταπράσινη συνέχεια του δεύτερου ποδιού της Χαλκιδικής. Εκεί, στον τόπο της μόνιμης, επιτέλους, ανάπαυσής του, αξίζει όσοι και όσες περνάτε από τον Νέο Μαρμαρά να κάνετε μια ολιγόλεπτη στάση και να τιμήσετε και τον πολυβολητή της ΕΛΔΥΚ, Στέφανο Κουτρούλη. Και τους γονείς του, όπως κι όλες τις οικογένειες των πεσόντων και των αγνοουμένων μας. Και να αναλογιστείτε τα «πάθια και τους καημούς» του σύγχρονου Ελληνισμού όπως σφραγίστηκαν από τις δύο κύριες τομές – μαχαιριές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, το 1922 και το 1974.
Το ταφικό μνημείο του Στέφανου Κουτρούλη στο προαύλιο του ναού των Ταξιαρχών στον Νέο Μαρμαρά
Από τη χτεσινή κηδεία: αντί φερέτρου το κασελάκι με όσα οστά βρέθηκαν…
Το προαύλιο του ναού των ταξιαρχών. Το ταφικό μνημείο του Στέφανου Κουτρούλη.
Πηγή:
https://papapolyviou.com/2025/07/28/i-epistrofi-ton-oston-tou-stefanou-koutrouli-agnooumenou-eldikariou-tou-1974-ston-neo-marmara/
