Θ. Μαλκίδης
Λογοκρίνοντας και κατηγορώντας τον Κολοκοτρώνη στα σχολικά βιβλία
Η προσωπικότητα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη ξεπερνά τα όρια του Ελληνισμού και γίνεται παράδειγμα και για άλλα επαναστατικά κινήματα εμπνέοντας λαούς σε όλον τον κόσμο, από τα Βαλκάνια μέχρι τη Λατινική Αμερική.
Έχει μείνει στην ιστορία ο λόγος του στην Πύκνα προς τους νέους, αρχίζοντας με τη φράση “εις τον τόπο τούτο”, αναφερόμενος στο διαχρονικό χρέος μας για την Ελευθερία.
Οι αναφορές όμως στα σχολικά βιβλία, οι οποίες τείνουν να γίνουν καρκίνος με ολική μετάσταση, (και) για τον Κολοκοτρώνη και για το 1821, συνιστούν ένα προμελετημένο έγκλημα έναντι των νέων γενεών που έρχονται σε αντίθεση και με το Σύνταγμα της Ελλάδας (άρθρο 16).
Λογοκρισία στην ομιλία του στην Πνύκα
Στο βιβλίο της γλώσσας της Στ´ Δημοτικοῦ (β´ τεῦχος, σ. 105), λογοκρίθηκε ο λόγος του Κολοκοτρώνη στην Πνύκα, όπου σέ μιά ἀποστροφή του λόγου αναφέρει:
«Οἱ παλαιοί Ἕλληνες, οἱ πρόγονοί μας, ἔπεσαν εἰς τήν διχόνοιαν καί ἐτρώγονταν μεταξύ τους, καί ἔτσι ἔλαβαν καιρό πρῶτα οἱ Ρωμαίοι, ἔπειτα ἄλλοι βάρβαροι καί τούς ὑπόταξαν. Ὕστερα ἦλθαν οἱ Μουσουλμάνοι. Οἱ ἔμποροι καί οἱ προκομμένοι...».
Μετά τήν λέξη «Μουσουλμάνοι», ο Κολοκοτρώνης ανέφερε και τα εξής: «Καί ἔκαμαν ὅ,τι ἠμποροῦσαν διά νά ἀλλάξῃ ὁ λαός την πίστιν του. Ἔκοψαν γλῶσσες εἰς πολλούς ἀνθρώπους, ἀλλ᾽ ἐστάθη ἀδύνατο νά το κατορθώσουν. Τόν ἕνα ἔκοπταν, ὁ ἄλλος τόν σταυρό του ἔκαμνε». Τό κομμάτι αυτό λογοκρίθηκε!
Ο Κολοκοτρώνης πλούτισε από την Επανάσταση!
Στο βιβλίο «Κείμενα Νεοελληνικῆς Λογοτεχνίας» τῆς Γ´ Γυμνασίου (σελ. 46-48), συμπεριέλαβαν -τυχαία (;) -ένα ἀπόσπασμα από τά Ἀπομνημονεύματα τοῦ στρατηγοῦ Μακρυγιάννη, όπου γράφει ἐναντίον τοῦ Κολοκοτρώνη, παρότι σέ άλλα πενήντα σημεία επαινεί τον Κολοκοτρώνη. Ο στόχος προφανής για να μειώσουν τούς ήρωες και να τους ευτελίσουν, κατηγορώντας τους για πλουτισμό κατά τη διάρκεια της επανάστασης: «Οἱ ἄρχοντές μας, οἱ ἀρχηγοί μας ἔγιναν “Ἐκλαμπρότατοι”... ἔγινε ὁ Κολοκοτρώνης καί οἱ ἄλλοι συγγενεῖς καί φίλοι, πλούσιοι ἀπό γές (χωράφια), ἀργαστήρια, μύλους... Ὅταν ὁ Κολοκοτρώνης καί οἱ σύντροφοί του ἦρθαν ἀπό τή Ζάκυνθο, δέν εἶχαν οὔτε πιθαμή γῆς...».
Κάτι Κολοκοτρώνηδες και Ελεύθεροι Πολιορκημένοι και δωσ᾽του.....
Στο βιβλίο «Τετράδιο Ἐργασιῶν» της Νεοελληνικῆς Γλώσσας τῆς Β´ Γυμνασίου (σ. 35), στο κείμενο τίτλο «Ἀρχίζουμε πρόβες γιά τήν ἐθνική γιορτή» αναφέρονται τα εξής:
«Τέλεια! Σήμερα στό μάθημα τῆς μουσικῆς ἦταν τέλεια! Γιατί ἀπό αὔριο ἀρχίζουμε πρόβες γιά τή γιορτή τῆς 25ης Μαρτίου. Θά κάνουμε πρόβες μέ τή χορωδία, θά χάνουμε μαθήματα! Ἔχουμε μιά κάπως μικρή χορωδία στό σχολεῖο, καμιά τριανταριά ἄτομα καί ἔχει πλάκα. Τό ρεπερτόριο θά 'ναι τό συνηθισμένο: Ἐλεύθεροι Πολιορκημένοι καί δῶσ᾽του... Ἀπό τώρα ὀνειρεύομαι τίς ὧρες μαθημάτων πού θά χαθοῦν στίς πρόβες. Καί ἡ καλλιτεχνικοῦ, ἡ Βαφιώτη, μᾶς λέει ὅτι θέλει μιά ὁμάδα νά σχεδιάσει κάτι σκηνικά καί κάτι Κολοκοτρώνηδες καί κάτι σημαῖες καί δάφνες. Μέσα! Ὑπολογίζω κι ἄλλες χαμένες ὧρες μαθημάτων...».
Το 1821, η σκορδαλιά και το σώβρακο.....
Και για τα σχολικά βιβλία ο αγώνας του Κολοκοτρώνη και των άλλων συναθλητών του, συμπυκνώνεται στο παρακάτω απόσπασμα του βιβλίου Νεοελληνική Γλῶσσα Α´ Γυμνασίου (σελ. 82-83) όπου σε κείμενο -αφιέρωμα υποτίθεται στό 1821 μέ τίτλο «Ἡ παράσταση» αναφέρονται τα εξής: «...τότε ὁ Βαγγελάκης πού ἔκανε τόν Μπότσαρη καί τόν στένευε ἡ στολή του, ἔσκυψε νά πάρει τά τσαρούχια μου νά μοῦ τά δώσει καί φάνηκε τό σώβρακό του καί τά κορίτσια ἔβαλαν τά γέλια κι ἐκεῖνος τά κλάματα...
Καί ὁ κύριος διευθυντής... ἄρχισε νά φωνάζει:
- Ζήτω ἡ 25η Μαρτίου! καί εἶπε «καί τοῦ χρόνου» κι ὅλοι σηκώσαμε τά χέρια μπροστά καί εἴπαμε καί ζήτω κι ἡ κυρία Οὐρανία φώναξε πάλι προσοχή! καί σταθήκαμε ὅλοι προσοχή καί τραγουδήσαμε τόν ἐθνικό ὕμνο καί γιατί χαίρεται ὁ κόσμος καί χαμογελάει πατέρα; καί φύγαμε νά πᾶμε σπίτι μας νά φᾶμε σκορδαλιά γιά τό καλό τῆς ἡμέρας, νά κοιμηθοῦμε, νά ξυπνήσουμε, νά βάλουμε τά καλά μας καί νά πᾶμε νά ποῦμε χρόνια πολλά τοῦ Βαγγελάκη πού εἶχε τήν ἐθνική ἑορτή του».
Έτσι, μετά και τα παραπάνω, το γεγονός ότι γίνεται υποχρεωτική η διδασκαλία, παρά τις διαψεύσεις (;), μαθημάτων για τα στερεότυπα περί φύλου και το "κόψιμο " του Επιταφίου και της Αντιγόνης, είναι μάλλον αναμενόμενο!
Την απάντηση σε όλα τα παραπάνω και άλλα τόσα που δεν τα αναφέρουμε τη δίνει ο ίδιος Κολοκοτρώνης, με τον μοναδικό τρόπο που αυτός γνωρίζει («Κολοκοτρώνη Ἀπομνημονεύματα», τόμ. Γ´, ἔκδ. «Γ. Βαλέτα», σ. 224):
«Εἰς τὴν Τριπολιτσάν», γράφει ο Τερτσέτης, ο ἀπομνημονευματογράφος του Γέρου του Μοριά, «εἶχον γράψει σάτιρα ἐναντίον τοῦ Κολοκοτρώνη καὶ τὴν ἐτοιχοκόλλησαν εἰς τὴν ἐκκλησίαν. Ἦταν Κυριακὴ καὶ ἐσυνάχθη κόσμος καὶ ἐδιάβαζε. Ὁ Γέρο Κολοκοτρώνης ἐπήγαινε εἰς τὴν ἐκκλησίαν νὰ λειτουργηθεῖ, καὶ ὅταν εἶδε τὸν κόσμο συμμαζωμένο, ἔστειλε τὸν γραμματικό του, νὰ ἰδεῖ τί τρέχει. Ὁ γραμματικὸς ἐπέστρεψε καὶ ἐμούδιαζε νὰ τοῦ εἰπεῖ. Ἔμαθε, τέλος πάντων, τί εἶναι. Τότε ἐπῆγε τὴν ἐξεκόλλησε καὶ τὴν ἐπῆρε στὸ χέρι καὶ ὅταν ἀπόλυσεν ἡ ἐκκλησία, τὴν ἔδωσε τοῦ παπᾶ καὶ τὸν ὑποχρέωσε νὰ τὴν διαβάσει μεγαλοφώνως εἰς τὸν λαό.
Ἔπειτα εἶπε: “κρίνετε, ἂν μὲ βρίζουν δίκαια”.
Καὶ τινές, λέγουν, ἐπρόσθεσε: “Ὁ κάλπικος παρὰς μένει στὸ νοικοκύρη του».