Δομνίτσα Λανίτου - Καβουνίδου (Λεμεσός 6 Απριλίου 1914 - Αθήνα 20 Ιουνίου 2011).
Η πρώτη Ελληνίδα αθλήτρια που συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες που έγιναν το 1936 στο Βερολίνο.
Γεννήθηκε το 1914 στη Λεμεσσό της Κύπρου, κόρη του σπουδαίου κύπριου αγωνιστή και πολιτευτή για τον ΕΝΩΣΗ της Κύπρου με την Ελλάδα Νικολάου Λανίτη και της Σαπφούς Κολακίδη. Ο πατέρας της ήταν αθλητής κι ίδιος και πολλές δεκαετίες πρόεδρος του Γυμναστικού Συλλόγου "ΟΛΥΜΠΙΑ" κι επηρέασε σημαντικά την μικρή Δομνίστα ν' ασχοληθεί με τον αθλητισμό.
Μετά τα Οκτωβριανά το 1931 που εξόρισαν οι Άγγλοι τον πατέρα της, εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα με τις αδελφές της Ολυμπία και Ισμήνη. Μαζί με τη μικρή της αδελφή Ισμήνη και με άλλες τέσσερις αθλήτριες (Μπεναρδή, Στεργίου, Ρημάκη και Καν) δημιούργησαν το ελληνικό γυναικείο αθλητικό τμήμα. και φοίτησε στο Κολλέγιο Θηλέων.
Με την άφιξή της στην Αθήνα η Δομνίτσα Λανίτου καθιερώνεται σαν πρωταθλήτρια. Στους πανελλήνιους αγώνες γυναικών του 1931 έλαβε μέρος και πήρε 7 πρώτες θέσεις (σε όλα τα αγωνίσματα που έλαβε μέρος) κάνοντας αντίστοιχα 7 νέα πανελλήνια ρεκόρ (μήκος, μήκος άνευ φοράς, ύψος, ύψος άνευ φοράς, 100m, 60m, σκυταλοδρομία 4×100). Διακρίθηκε ιδιαίτερα στα 80 εμπόδια, αγώνισμα στο οποίο έφθασε μέχρι τα ημιτελικά στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου. Χαρακτηριστικό αφιέρωμα για τη Δομνίτσα, που δίνει αυτούσιο τον χαρακτήρα της διάσημης αθλήτριας, με όλα τα ψυχικά και σωματικά προσόντα, δίνει ο Παύλος Παλαιολόγος με το ακόλουθο σχόλιό του το 1936: Έχει το θάρρος της νεότητος, χωρίς να έχει την αυθάδειά της. Έχει τη συστολή, χωρίς να έχει τη σεμνοτυφία. Δεν χαμηλώνει τα μάτια, όσο τολμηρά και αν την κοιτάξετε, όσο αδιάκριτο και αν είναι το ερωτηματολόγιό σας. Αλλά ούτε και προκαλεί το βλέμμα της. Είναι ευθύ, απονήρευτο, χωρίς υπονοούμενα. Μένει γυναίκα και η αθλήτρια. Ό αθλητισμός ίσως να απομακρύνει τον ρομαντισμό. Η φυσιολογική γυναίκα, όμως, η μέλλουσα σύζυγος, η αυριανή γυναίκα, μένει ακέραια.Το 1936, κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων, γερμανικό περιοδικό είχε περιλάβει τη Δομνίτσα μεταξύ των πιο όμορφων αθλητριών της Ολυμπιάδας για να υποστηρίξει με άρθρο του πως ο αθλητισμός και η ομορφιά συμβαδίζουν. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου. Έτρεξε στα 80μ με εμπόδια και στα 100μ. προκρίθηκε στα ημιτελικά ως τρίτη από τη σειρά της με χρόνο 12.6». Στη συνέχεια όμως αποκλείστηκε Κατείχε τα πανελλήνια ρεκόρ γυναικών σε όλα τα άλματα και τους δρόμους για πολλά χρόνια. Τα τελευταία της ρεκόρ καταρρίφθηκαν τη δεκαετία του ’60. Προς το τέλος της αθλητικής της καριέρας έλαβε μέρος (πάλι μόνη ελληνίδα) και στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου το 1948. Το 1939 αποφοίτησε από τη Σχολή Πολιτικών Επιστημών της Παντείου.
Η Δομνίτσα παντρεύτηκε το 1941 τον πολιτικό μηχανικό Κώστα Καβουνίδη με τον οποίο απέκτησε ένα γιο, τον Σπύρο. Όταν τερμάτισε την αθλητική της καριέρα συνέχισε να ασχολείται με τον αθλητισμό γυναικών από διοικητικές θέσεις. Διετέλεσε Γενική Γραμματέας και μετά Πρόεδρος της Τεχνικής Επιτροπής Αθλητισμού Γυναικών του ΣΕΓΑΣ ενώ παράλληλα έγραφε σε εφημερίδες για αθλητικά θέματα.
Εκτός από τον αθλητισμό η Δομνίτσα είχε κοινωνική προσφορά. Στον πόλεμο υπηρέτησε ως εθελόντρια νοσοκόμα. Υπήρξε από τα παλαιότερα μέλη του Συνδέσμου για τα Δικαιώματα της Γυναίκας και του Συλλόγου Ελληνίδων Επιστημόνων.
Από το 1964 ήταν μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ένωσης Κυπρίων Ελλάδας και μάλιστα για πολλά χρόνια αντιπρόεδρος όπως επίσης και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Εταιρείας Αυτοδιάθεσης Κύπρου. Ήταν επί σειρά ετών πρόεδρος του Συλλόγου Αποφοίτων του Κολεγίου Θηλέων. Το 1958 ήταν υποψήφια του Κόμματος Φιλελευθέρων στην Α’ Περιφέρεια Αθήνας. Μαζί με συναθλητές της ήταν στην τιμητική συνοδεία γύρω από το φέρετρο του δολοφονημένου Γρηγόρη Λαμπράκη.
Μέλος της Ελληνικής Συντονιστικής Επιτροπής Κυπριακού Αγώνα ήταν από τις βασικές οργανώτριες της πορείας γυναικών προς την Αμμόχωστο. Η Δομνίτσα Λανίτου είχε συμμετοχή και στην πρώτη πορεία γυναικών κατά της κατοχής της Κύπρου με την ονομασία "Οι Γυναίκες Επιστρέφουν". Η πορεία αυτή έγινε πριν κλείσει χρόνος από την τουρκική εισβολή, συγκεκριμένα στις 20 Απριλίου 1975. Χιλιάδες Κύπριες, μαζί με προσωπικότητες από όλο τον κόσμο, όπως τη Δομνίτσα Λανίτη, τη Μελίνα Μερκούρη, και τη Μαργαρίτα Παπανδρέου πραγματοποίησαν την «πορεία προς την Αμμόχωστο», που έφτασε μέχρι το κατοχικό οδόφραγμα στη Δερύνεια.
Τα χρόνια της αθλητικής δόξας της έγραψαν γι’ αυτήν πολλοί γνωστοί ποιητές και διανοούμενοι όπως ο Κωστής Παλαμάς, ο Άγγελος Σικελιανός, ο Νίκος Καββαδίας, η Μυρτιώτισσα, ο Παντελής Χόρν, ο Σ. Σκίπης, ο Α. Κύρου και άλλοι.
Τιμήθηκε επανειλημμένα για την προσφορά της από την ελληνική πολιτεία, από το σύλλογο της ΑΟΠΦ, από τον Σύνδεσμο για τα Δικαιώματα της Γυναίκας, από τη Διεθνή Ολυμπιακή Ακαδημία και από την κυβέρνηση της ιδιαίτερης πατρίδας της, της Κύπρου. Στην Κύπρο, στη Λεμεσσό δόθηκε το όνομά της σε δρόμο έξω από το Στάδιο της Λεμεσού.
Η κηδεία της έγινε στο Α’ Νεκροταφείο της Αθήνας την Τετάρτη 22/6 στις 2.00μ.μ..
Το ποίημα του Παλαμά
Το 1934 ο Νικόλαος Λανίτης επισκέφθηκε τον ποιητή Κωστή Παλαμά στο σπίτι του μαζί με τις τις κόρες του, Δομνίτσα και Ισμήνη. Ο ποιητής τότε έγραψε ένα ποίημα στο λεύκωμα της Δομνίτσας
«Ένα είναι το τραγούδι μου για σας, Δομνίτσα, Ισμήνη,
Μία ρίμα για τη χάρη σας γίνεται περιβόλι
Χαρά στα νιάτα σας, ανθοί φυτρώνουν μυροβόλοι
Της Κύπρος τα τριαντάφυλλα, της Αττικής οι κρίνοι»....
Η Δομνίτσα Λανίτου - Καβουνίδου υπήρξε μια σπουδαία Ελληνίδα της Κύπρου στην Ελλάδα.
Πηγές :
Ζιάκος Νικόλαος ΔΟΜΝΙΤΣΑ ΛΑΝΙΤΟΥ -ΚΑΒΟΥΝΙΔΟΥ Εκδόσεις Α. Σταμούλη Αθήνα 2004.
Εφημερίδες, Το Βήμα, Η Καθημερινή.
