Ο «άγνωστος ήρωας» του Μεσολογγίου, Θανάσης Ραζικότσικας.
Τη νύχτα της 10ης προς την 11η Απριλίου 1826 γράφτηκε στο Μεσολόγγι, το αποκαλούμενο και «φράχτης» ή και «αλωνάκι», μια από τις ενδοξότερες όσο και τραγικότερες ιστορίες του ελληνικού έθνους.
Πόσοι από εμάς γνωρίζουν άραγε πως ο «οπλαρχηγός των εντοπίων» στο απόρθητο Μεσολόγγι ο οποίος «θα προμαχήσει σε κάθε αναμέτρηση κατά τα πέντε χρόνια της ερρωμένης αντίστασης στα κύματα των πολιορκητών» ήταν ο Θανάσης Ραζικότσικας ; Όνομα σχεδόν άγνωστο στο Πάνθεον των επιφανών αγωνιστών της Ελευθερίας, δεν καταγράφτηκε ούτε σε επίσημους καταλόγους, κι ας απευθύνονταν σ΄ αυτόν ο συντοπίτης του Κωστής Παλαμάς στο έργο του «Ελλάς και Μεσολόγγι…». Δεν εμφανίζεται ούτε καν στον πίνακα «Η Έξοδος του Μεσολογγίου» του Θεόδωρου Βρυζάκη, όπου κατονομάστηκαν όλοι οι καπεταναίοι, εκτός από τον αρχηγό με την υψηλόφρονα αγωνιστικότητα, τον «αδάμαστο μαχητή κατά τις επώδυνες ώρες της πολιορκίας» και «κύριο εκφραστή της αδιαπραγμάτευτης αντίστασης στον εχθρό». Ο «ευσυνείδητος», «γενναιόδωρος» και με «πηγαίο φιλελευθερισμό» ήρωας, πλοιοκτήτης και έμπορος, που «διακατέχονταν από αισθήματα που δονούν διαχρονικά την ανθρώπινη ψυχή» και που πρώτος ρίχτηκε στην επική Έξοδο τη νύχτα μεταξύ 10ης και 11ης Απριλίου 1826 «ξιφήρης έμπροσθεν απάντων κι ως άγγελος τον δρόμον των ανοίγων» («Μεσολογγιάς»), δίνοντας το πρόσταγμα : «Επάνω τους, πάρτε τους». Και που έπεσε από τους πρώτους από το εχθρικό βόλι, μόλις είκοσι οκτώ ετών, όρθιος, με το σπαθί και τη σημαία στα δυο του χέρια.
Μόνο η λαϊκή μούσα δεν τον λησμόνησε. Πρώτα, να τον αναπαριστά απευθυνόμενο στους Μεσολογγίτες λίγο πριν την Ηρωική Έξοδο :
«Θανάσης Κότσικας φώναξε, Θανάσης Κότσικας λέει˙
Αδέλφι ας πολεμήσωμε τους Τούρκους σα λιοντάρια,
Και το γιουρούσ΄ ας κάμωμε, ας και διαβούμε πέρα.»
Και κατόπιν, όταν λίγες ώρες μετά από το Έπος του Μεσολογγίου έγινε προσκλητήριο στην κορυφή του Αρακύνθου και καταμετρήθηκαν οι επιζώντες του χαλασμού κι έλειπε ο αρχηγός:
«… Μήπως μας λείπουν εκατό τιγάρις και διακόσοι,
Πέντε χιλιάδες είμαστε και μείναμ΄ εφτακόσιοι ∙
Παιδιά μ΄ μας λείπει ο Κότσικας, μας λείπει ο αρχηγός μας!»
Έστω, κι έτσι όμως, σαν την «συνδρομή» της λαϊκής μούσας για μια μικρή διόρθωση στη Ιστορία, που ενίοτε φαίνεται «άδικη» με πρόσωπα και καταστάσεις.