Σύμφωνα με μαρτυρίες ειδικών, η πύρινη λαίλαπα έχει αχρηστεύσει τους στρατιωτικούς «χώρους αποκρύψεως», ενώ θα χρειαστούν τεράστια κονδύλια για να επανέλθει το πεδίο σε αποδεκτά επίπεδα
Του Νίκου Σταυρουλάκι
Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές υπάρχει σε εξέλιξη νέα φωτιά, στο χωριό Λάβαρα, κοντά στο Σουφλί του νομού Έβρου, δίπλα ακριβώς από τον ποταμό, στα σύνορα με την Τουρκία. Η φωτιά οριοθετήθηκε την επόμενη ημέρα (8/9), με το ερώτημα που πλανάται να είναι: «Ποιος επιμένει να βάζει φωτιές στον Έβρο;»
Η έναρξη της καταστροφικής πυρκαγιάς στην περιοχή σημειώνεται στις 17 Αυγούστου (evros-news.gr), στην περιοχή του Συνοριακού Σταθμού Κήπων Έβρου, και μάλιστα κάτω ακριβώς από τη γέφυρα που ενώνει Ελλάδα και Τουρκία. Σε δύο ημέρες (19/8) πολλαπλές εστίες εκδηλώνονται σε διάφορα σημεία, σε εύρος 30 χλμ. παράλληλα με το ποτάμι. Τα επόμενα 24ωρα η φωτιά απείλησε την ίδια την πρωτεύουσα του νομού, αργότερα και το Σουφλί, ενώ κατέστρεψε οικισμούς και αγροτοκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις και υποδομές. Με δεδομένο το ξέσπασμα της νέας φωτιάς στα Λάβαρα, βρισκόμαστε ενώπιον ενός φαινομένου που διαρκεί πλέον 21 ημέρες, με μία μικρή διακοπή λόγω βροχοπτώσεων.
Στο διάστημα αυτό, μόνο από θαύμα δεν είχαμε εκρήξεις σε αποθήκες πυρομαχικών, σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις, καθώς σε πολλά σημεία (δεν αποκαλύπτονται) τα βουνά είναι «κούφια», φιλοξενώντας στρατιωτικές υποδομές και αποθηκευτικούς χώρους του ελληνικού Στρατού. Η καταστροφή στον Έβρο είναι πολυδιάστατη, επηρεάζοντας σημαντικά την εθνική άμυνα. Σύμφωνα με μαρτυρίες ειδικών, η φωτιά έχει αχρηστεύσει τους αμυντικούς σχεδιασμούς στον ακριτικό Έβρο, αφήνοντας εκτεθειμένη τη χώρα απέναντι σε εχθρική ενέργεια. Η άμυνα στον Έβρο έχει απογυμνωθεί και θα πρέπει να καταβληθούν τεράστιες προσπάθειες και να διατεθούν νέοι πόροι για να επανέλθει το πεδίο σε επίπεδα αποδεκτά, από αμυντικής πλευράς.
Με δεδομένο ότι η πυρκαγιά έχει καταστρέψει το 1/3 του νομού, κατά τι λιγότερα από 1.000.000 στρέμματα (938.808 στρέμματα), η αντικατάσταση με νέα μέσα κάλυψης θα πρέπει να πραγματοποιηθεί άμεσα, καθώς ο εξ Ανατολών εχθρός είναι κάθε στιγμή απρόβλεπτος. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το 47% είναι δασώδεις εκτάσεις, το 35% θαμνώδες έδαφος και το υπόλοιπο 18% χορτολειβαδικές εκτάσεις.
Ο επίτιμος αρχηγός ΓΕΣ, στρατηγός ε.α. Γεώργιος Καμπάς, που μίλησε στην «κυριακάτικη δημοκρατία», παρά την αρχική εκτίμησή του ότι η φωτιά δεν αποδυνάμωσε τις γραμμές άμυνας, τώρα αναφέρει πως «η κατάσταση δημιουργεί προβλήματα, τα οποία πρέπει να αντιμετωπισθούν άμεσα».
Το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί ως προς την άμυνα του Έβρου, μετά την τόσο εκτεταμένη καταστροφή, έγκειται στο ότι έχουν καταστραφεί οι «χώροι αποκρύψεως». Οι χώροι είναι σχεδιασμένοι από πριν ώστε, σε διαταγή ανάπτυξης των δυνάμεων, οπλικά συστήματα και προσωπικό να μπορούν να μετακινηθούν ταχύτατα από τα στρατόπεδα στις προεπιλεγμένες θέσεις. Στα συγκεκριμένα σημεία υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές, δηλαδή έχουν αποθηκευθεί εκ των προτέρων διατάξεις υποστήριξης και πυρομαχικά, ώστε να είναι άμεσα αξιοποιήσιμα. Αυτό ισχύει για άρματα, πυροβόλα αλλά και προσωπικό.
Για παράδειγμα, ως προς τα άρματα μάχης, έχουν προβλεφθεί «χώροι συγκέντρωσης» και σε δεύτερη φάση «χώροι διασποράς». Οι θέσεις είναι συγκεκριμένες για να ενεργήσουν στη συνέχεια, όταν μετακινηθούν στις «πολεμικές θέσεις». Η φωτιά έχει καταστρέψει μεγάλο μέρος των προεπιλεγμένων σημείων.
Και τα πυροβόλα έχουν προκαθορισμένες θέσεις, κατάλληλα διαμορφωμένες ώστε να υπάρχει κάλυψη, σε σχέση με τη διαμόρφωση του εδάφους. Η θέση μπορεί να αξιοποιεί μία εσοχή του βουνού ή μία σπηλιά, στην οποία είναι τοποθετημένα από πριν τα πυρομαχικά που χρησιμοποιούνται από το συγκεκριμένο πυροβόλο. Κατά την εξέλιξη της πυρκαγιάς οι δημοσιογράφοι μετέδιδαν ότι «ακούγονται εκρήξεις προερχόμενες από τις χαράδρες», χωρίς άλλες εξηγήσεις…
Ανάλογα είναι τα δεδομένα και για το προσωπικό, καθώς οι υποδομές κάλυψης των θέσεών τους (δίχτυα κάλυψης, δίχτυα μείωσης του θερμικού ίχνους, κλαδιά κ.λπ.) είναι προσαρμοσμένες στις χρωματικές αποχρώσεις του εδάφους. Στις περιοχές που έχουν καεί τα καφέ – πράσινα δίχτυα είναι άχρηστα, καθώς το τοπίο έχει πλέον γκρίζα απόχρωση. Τα δίχτυα και τα λοιπά μέσα κάλυψης τα οποία έχει προμηθευτεί και διαθέτει ο Στρατός για το τοπίο του Έβρου δεν μπορούν πλέον να αξιοποιηθούν. Θα πρέπει ο ελληνικός Στρατός να προμηθευτεί νέα, γκρίζας απόχρωσης.
Ο Δρ. Φάνης Μαλκίδης, πολιτικός επιστήμονας και κάτοικος της περιοχής, σε σημείωμά του αναφέρει: «Όλοι γνωρίζουν ότι η Τουρκία, λειτουργώντας ως διακινητής εδώ και πολλά χρόνια, στέλνει συστηματικά ανθρώπους από όλον τον πλανήτη να εισέλθουν παράνομα στην Ελλάδα, από τον Έβρο. “Οι κεραυνοί”, “οι φωτιές που βάζουν για να ζεσταθούν”, όπως λένε κάποιοι γελοίοι “θεσμικοί”, είναι κοινό μυστικό ότι είναι οι εμπρησμοί κάθε καλοκαίρι στην περιοχή. Είναι σχεδόν βέβαιο -άλλωστε ειπώθηκε και από τον πρωθυπουργό- ότι η φωτιά προήλθε από ανθρώπινο χέρι. Όλοι γνωρίζουν ότι στον Έβρο, όπως και στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, οι εμπρησμοί, μαζί με τις παράνομες εισόδους, είναι μέσο αποσταθεροποίησης της πατρίδας μας από τον εξ Ανατολών πειρατή»,
Εκτεθειμένα και τα νέα οπλικά συστήματα
Στο σκηνικό επί του πεδίου τα νέα μέσα που διαθέτουν οι στρατοί, όπως τα mini UAVs (Μη Επανδρωμένα Αεροχήματα – ΜΕΑ) κατόπτευσης και τα διαθέσιμα μέσα κάλυψης, στο καταπράσινο τοπίο του Έβρου δεν είναι αξιοποιήσιμα. Τα συγκεκριμένα UAVs έχουν τη δυνατότητα να πετούν σε χαμηλό ύψος και να «βλέπουν» από πολύ κοντά. Εάν υπάρξει ανάγκη ανάπτυξης και χρησιμοποιηθούν τα υπάρχοντα μέσα, οι αμυνόμενοι θα είναι εκτεθειμένοι «σαν τη μύγα μες στο γάλα», λένε χαρακτηριστικά επιτελείς του Δ’ΣΣ. Τα διαθέσιμα μέσα είναι πλέον άχρηστα. Όπως λέει και ο λαός, «πεταμένα λεφτά»!
Πολύ περισσότερο εκτεθειμένες θα είναι οι αμυνόμενες μονάδες, όταν σε επόμενη φάση μιας εχθρικής επίθεσης χρησιμοποιηθούν από τον αντίπαλο στρατό τα λεγόμενα «LOBSTER DRONES», δηλαδή Μη Επανδρωμένα Αεροχήματα, που έχουν τη δυνατότητα να συγκρατούν κάποιο επιθετικό όπλο, π.χ. ένα πυρομαχικό διασποράς ή μία χειροβομβίδα. Τα πυρομαχικά διασποράς αποτελούνται από έναν «διανομέα» φορτωμένο με «υποπυρομαχικά». Πρόκειται για χειροβομβίδες με πτερύγια και ουρά για έλεγχο της διαδρομής. Ο διανομέας απελευθερώνει τα υποπυρομαχικά πάνω από τον στόχο και αυτά διασπείρονται. Γίνεται αντιληπτό ότι σε αυτή την περίπτωση η έκβαση της μάχης είναι προδιαγεγραμμένη.
Εφημερίδα Κυριακάτικη Δημοκρατία 10/9/2023
