-Η ΑΓΙΑ
ΒΑΡΒΑΡΑ και η Βυζαντινή-Ρωμαίικη- Θρακιώτικη Συνταγή
«Βαρβάρα».
-Η προσφορά «Βαρβάρας» από την Κίνηση
Αλληλεγγύης Πολιτών Αλεξανδρούπολης
Η Αγία
Βαρβάρα, ήταν θυγατέρα του φανατικού εθνικού Διόσκουρου, που το μίσος του για
τους Χριστιανούς ήταν πολύ μεγάλο και τον οδηγούσε σε πράξεις εγκληματικές.
Αντίθετα, η Βαρβάρα ήταν κρυφή Χριστιανή και όταν χρειάστηκε δεν δίστασε να
φανερώσει το μυστικό της στον πατέρα της, αψηφώντας την οργή του. Ο Διόσκουρος,
τυφλωμένος από τον φανατισμό του και μη μπορώντας να την συγχωρέσει, την
παρέδωσε στον έπαρχο για να την τιμωρήσει. Ο έπαρχος θαμπωμένος από την ομορφιά
της, τη σοφία της, αλλά και τον θαυμάσιο χαρακτήρα της νέας, θέλησε να την
σώσει. Προσπάθησε να την κάνει να αλλάξει ιδέες, αλλά μάταια. Την βασάνισε αλλά
χωρίς αποτέλεσμα. Τότε την έστειλε πίσω στον πατέρα της. Αυτός τυφλωμένος από το
μίσος του για τους χριστιανούς, δεν μπόρεσε πια να δει τη Βαρβάρα σαν κόρη του.
Κατά την κρίση του, αφού ήταν Χριστιανή, ήταν άσπονδος εχθρός και έπρεπε να
εξοντωθεί.
Έτσι αποφάσισε να αποκεφαλίσει με τα ίδια του τα χέρια την
Βαρβάρα. Ενώ το ξίφος του πατέρα της έκοβε το κεφάλι της, η Θεία Δίκη, με μορφή
κεραυνού έκαψε τον άσπλαχνο πατέρα. Αυτόν τον τιμωρό κεραυνό, συμβολίζουν τα
πυρά του πυροβολικού μας, κι έχουν ως προστάτιδα την Αγία Βαρβάρα.
Επίσης η Αγία Βαρβάρα είναι προστάτιδα και των
παιδιών και τα φυλάει από τις παιδικές αρρώστιες, όπως την ανεμοβλογιά και
άλλες. Για να την "γλυκάνουν" σε πολλά μέρη του τόπου μας την ημέρα της γιορτής
της προσέφεραν μελόπιτες ή κολυβόζουμο, που στην ανατολική Ρωμαϊκή αυτοκρατορία
(Βυζάντιο) το ονόμαζαν «ασουρέ» και στη Θράκη ονομάστηκε "ΒΑΡΒΑΡΑ". Στους
Χριστιανούς η παρασκευή της "Βαρβάρας" καθιερώθηκε από το εξής
περιστατικό.
Ο σατανικός νους του
Διόσκουρου, είχε συλλάβει ένα αποτρόπαιο σχέδιο για την εξόντωση των Χριστιανών
της περιοχής του. Κάλεσε όλους τους αρτοποιούς της περιοχής του και τους έδωσε
εντολή να βάλουν δηλητήριο στο ψωμί που θα παρασκεύαζαν και οι πωλητές τροφίμων
στα τρόφιμα που θα πωλούσαν.
Το
μυστικό αυτό το έμαθε η κόρη του η Βαρβάρα, και ειδοποίησε τους χριστιανούς να
μην αγοράσουν ψωμί και τρόφιμα, και να πορευτούν με τα υπολείμματα που είχαν στα
σπίτια τους. Έτσι κάθε Χριστιανική οικογένεια μαγείρεψε ότι πρόχειρο της βρέθηκε
στο σπίτι. Επειδή όμως τα τρόφιμα που τους είχαν απομείνει ήταν πολύ λίγα και
κάθε είδος από μόνο του δεν έφτανε για μια σωστή μαγειριά, έβαλαν στην κατσαρόλα
λίγο από όλα. Δηλαδή, λίγο στάρι, μερικά φασόλια, κουκιά, σταφίδες και ότι άλλο
σχετικό είχαν, κι όλα μαζί τα μαγείρεψαν. Έτσι χάρη στη Βαρβάρα σώθηκαν και από
τότε σε ανάμνηση αυτού του περιστατικού καθιερώθηκε στη γιορτή της να
μαγειρεύουν το παρασκεύασμα που είναι γλυκό και φαγητό μαζί.
Η Κίνηση
Αλληλεγγύης Πολιτών Αλεξανδρούπολης παραμονή της εορτής της Αγίας Βαρβάρας, όπως
αναφέρει το έθιμο, ετοίμασε «Βαρβάρα» και τη μοίρασε σε πάνω από τριάντα (30)
οικογένειες, μαζί με ψωμί και φαγητό.
(Φωτό από την διαδικασία
παρασκευής)
Ευχαριστούμε το
φίλο που θέλησε να κρατήσει την ανωνυμία του που προσέφερε το σιτάρι, το φίλο
Τάσο που ετοίμασε τη «Βαρβάρα» και όλους που προσέτρεξαν για να συνεχιστεί το
έθιμο αυτό, αλλά και για να μοιραστεί το φαγητό στις οικογένειες που υποφέρουν.
Η ΑΝΙΔΙΟΤΕΛΗ
προσπάθειά μας συνεχίζεται και θα συνεχιστεί παρόλα τα
εμπόδια.
Έχουμε μαζί μας το Θεό και το λαό!
Για να φτιάξετε τη "ΒΑΡΒΑΡΑ" ακολουθήστε τα
παρακάτω βήματα:
ΥΛΙΚΑ
Μισό κιλό σιτάρι
2.5 λίτρα ζεστό
νερό
1 κούπα ζάχαρη
4 κουταλιές αλεύρι καβουρντισμένο ή νισεστέ
200γρ
σταφίδες ξανθές
300γρ σουσάμι
300γρ καρύδια
300γρ αμύγδαλα
λευκά
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Πλένετε το σιτάρι και το βάζετε από βραδύς σε ζεστό
νερό να
φουσκώσει. Την επόμενη το βράζετε με το ίδιο νερό μέχρι να σκάσει το
σιτάρι και να χυλώσει το ζουμί. Το στραγγίζετε και μετράτε τον χυλό. Πρέπει να
είναι 7 κούπες. Ρίχνετε και 1 κούπα βρασμένο σιτάρι και το αφήνετε να πάρει μια
βράση. Καβουρντίζετε το αλεύρι στο τηγάνι και αφού κρυώσει το διαλύετε σε λίγο
νερό και το ρίχνετε στο χυλό. Προσθέτετε την ζάχαρη, σπάτε στο γουδί το σουσάμι,
χοντροκόβετε τα καρύδια και τα αμύγδαλα και τα ρίχνετε στο χυλό και ανακατεύετε
να πάρουν μια βράση. Ο χυλός να μην είναι ούτε πολύ πηχτός, ούτε πολύ αραιός.
Σερβίρετε σε μπολάκια και πασπαλίζετε με σουσάμι, καρύδια και
κανέλα.
Η
4η του Δεκέμβρη είναι η ημέρα της Αγίας Βαρβάρας της μεγαλομάρτυρος (και του
Αγίου Δαμασκηνού). Στη Θράκη η συγκεκριμένη ημέρα αποτελεί ξεχωριστή ημέρα στο
συλλογικό υποσυνείδητο των ντόπιων. Πέρα από το ότι είναι ορόσημο για την είσοδό
μας στον «κανονικό» χειμώνα και την έναρξη της αντίστροφης μέτρησης για τις
γιορτές των Χριστουγέννων, αποτελεί την ημέρα κατά την οποία λαμβάνει χώρα το
έθιμο της «βαρβάρας» (που οι απαρχές του χάνονται στα βάθη των αιώνων). Από την
παραμονή ετοιμαζόταν η «βαρβάρα» ούτως ώστε την επομένη το πρωί να μοιραστεί από
πόρτα σε πόρτα. Όλες οι γειτόνισσες γύριζαν από σπίτι σε σπίτι για να προλάβουν
να μοιράσουν την «βαρβάρα» πρίν ξεκινήσουν τα παιδιά για το σχολείο.
Πιστεύεται
ότι δίνει δύναμη και υγεία, ιδίως στα παιδιά, και μεταδίδει την χάρη της
Μεγαλομάρτυρος. Βασισμένο σε αρχαιοελληνικό έθιμο για την πανσπερμία, «έδεσε»
κατάλληλα από την τακτική τηςΒαρβάρας, η οποία τότε (ως κόρη ευγενούς
ειδωλολάτρη) συνέστησε τους χριστιανούς της περιοχής της (προκειμένου να
αποφύγουν την επικείμενη δηλητηρίασή τους από ένα σχέδιο εξοντώσεώς τους με
δηλητηριασμένο ψωμί), να φτιάξουν μόνοι τους από σιτάρι (κι άλλους καρπούς που
παρήγαγαν οι ίδιοι) κάτι βρώσιμο για τις υπόλοιπες ημέρες (εξ’ού και η συγγένεια
με την πανσπερμία της αρχαιότητος).
Έτσι, στή μνήμη της, τιμάται αυτή η ημέρα με
την παρασκευή της «βαρβάρας». Η Θράκη είναι η μοναδική περιοχή, πλέον, που
διατηρείται αυτό το έθιμο. Η λήθη και η απαξίωση των πάντων, είναι ο μόνος της
εχθρός. Ας προσέξουμε να το παραδώσουμε και στα παιδιά μας για να συνεχιστεί
αυτό το υπέροχο έθιμο.