Η Ρωμιά «Σιδηρά Κυρία»

 

Από τις πλέον εμβληματικές μορφές της Ανατολικής 

Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η Άννα Δαλασσηνή 

(1025-1105), έμεινε στην ιστορία συνδυάζοντας ένα 

πλήθος αξιοθαύμαστων χαρακτηριστικών για 

ανθρώπους της εξουσίας: ασκητική, ενάρετη, ευγενής, 

ευφυής, θαρραλέα, περήφανη, σεμνή, αγέρωχη,

 χαρισματική. 

Υπήρξε η άτεγκτη μάνα ενός ικανότατου βασιλιά, του Αλέξιου Α΄ Κομνηνού, ο οποίος – πρωτόγνωρο στην ιστορία - με αυτοκρατορικό διάταγμα, όπου διαφαίνεται «όλη η τρυφερότητα και η εκτίμηση που έτρεφε για τη μητέρα του», της παραχωρεί χωρίς ενδοιασμούς αυτοκρατορικές εξουσίες : «οι λόγοι και οι προσταγές της θα λογίζονται ως προερχόμενες από μένα τον αυτοκράτορα».

Μάνα και γιος έκαναν ξανά ισχυρή την Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία που περιτριγυρίζονταν και απειλούνταν από πάμπολλους εχθρούς. Ανάμεσα στους δύο εμφανίζεται μια σύμπνοια, αλληλοκατανόηση κι ένας αλληλοσεβασμός μοναδικός στην ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, όπως φαίνεται και σε «μια φράσιν έμορφην, ευγενική» κατά τον Κωνσταντίνο Καβάφη, σ΄ ένα αυτοκρατορικό χρυσόβουλο : «Ου το εμόν ή το σον, το ψυχρόν τούτο ρήμα, ερρήθη». («Το δικό μου ή το δικό σου, η ψυχρή αυτή λέξη δεν ειπώθηκε»).
Και ήταν η σεβάσμια «Μεγάλη Κυρία» από τον αριστοκρατικό οίκο των Δαλασσηνών που επέβαλλε υποδειγματική τάξη στη βυζαντινή δημόσια διοίκηση - οι κακόβουλοι έλεγαν πως στην πραγματικότητα αυτή διοικούσε το κράτος - και που καθιέρωσε ένα «μοναστηριακού τύπου» ημερήσιο πρόγραμμα στ΄ ανάκτορα. Η εγγονή της, η Άννα η Κομνηνή, στο βιβλίο της «Αλεξιάς» εξυμνεί τις ικανότητες και το ήθος της «Σιδηράς Κυρίας», η έκφραση της οποίας «αποκάλυπτε τον αληθινό χαρακτήρα της, απαιτούσε τη λατρεία των αγγέλων, αλλά γεννούσε τον τρόμο στους δαίμονες …».
Από τους «σπάνιους» χαρακτήρες της Ιστορίας!