Θ. Μαλκίδης
Μνήμη Μακεδονικού Αγώνα και Ποντιακού Αντάρτικου: Μητροπολίτης Καστοριάς και Αμασείας Γερμανός Καραβαγγέλης.
Μέρος της ομιλίας στην εκδήλωση που οργάνωσε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θρακικών Σωματείων.
Λίγοι επίσκοποι όπως ο Γερμανός Καραβαγγέλης (Στύψη Λέσβου 16 Ιουνίου 1866 - Βιέννη 11 Φεβρουαρίου 1935), έχουν καταγραφεί στην ιστορία της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού με τόσο μεγάλη πνευματική και εθνική προσφορά. Αποτέλεσε τη συνέχεια προηγούμενων κληρικών με αντίστοιχη προσφορά (Γρηγόριος Ε΄, Παπαφλέσσας, Αθανάσιος Διάκος, κ.ά) και πρότυπο για τους επόμενους (Σμύρνης Χρυσόστομος, Ζήλων Ευθύμιος, Αρχιμανδρίτης Πλάτων Αιβαζίδης, κ.ά)
Μεγαλώνοντας στο μαρτυρικό Αδραμύττιο της Μικράς Ασίας, σπούδασε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, από την οποία θα αποφοιτήσει το 1888 και αφού χειροτονήθηκε διάκονος από τον Πατριάρχη Διονύσιο Ε΄, λαμβάνοντας το όνομα Γερμανός, προς τιμήν του ομώνυμου Πατριάρχη και ιδρυτή της Σχολής, συνέχισε τις σπουδές του με δαπάνες του εθνικού ευγεργέτη Στεφάνοβικ, στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας και της Βόννης.
Το 1896 χειροτονήθηκε επίσκοπος Χαριουπόλεως" και το 1900 τοποθετείται Μητροπολίτης Καστοριάς. Μαζί και με άλλους ιεράρχες της περιοχής, όπως ο Ποντιακής καταγωγής Μητροπολίτης Κορυτσάς και Πρεμετής Φώτιος Καλπίδης, ο Μακεδονικός Αγώνας κορυφώθηκε. Ο Μητροπολίτης Γερμανός εμπνέει, πρωτοστατεί και δημιουργεί τις απαραίτητες προϋποθέσεις για τη δημιουργία σωμάτων υπεράσπισης της Ελληνικότητας από τους κομιτατζήδες.
Με το τέλος του Μακεδονικού Αγώνα ο Σουλτάνος απαίτησε την μετακίνηση του Γερμανού, ο οποίος εξελέγη Μητροπολίτης Αμασείας του Πόντου με έδρα την Σαμψούντα. Από εκεί, αφού δημιούργησε τις πνευματικές και εθνικές προϋποθέσεις, στη συνέχεια αντιστάθηκε στη Γενοκτονία εναντίων των Ελλήνων από τους Νεοτούρκους και τους Κεμαλικούς αφιερώνοντας τις δυνάμεις του για τη δημιουργία αντιστασιακών ομάδων.
Στα βιβλία μας για το Ποντιακό αντάρτικο και τη συμβολή του Αναστάσιου Παπαδόπουλου (Κοτζά Αναστάς), του Αιμίλιου Καδίογλου- Χατζηγεωργίου, του Παντελή Αναστασιάδη (Παντέλ Αγά), καταγράφουμε την πρωταγωνιστή θέση του Μητροπολίτη Γερμανού, τον οποίο ο Κεμάλ στις ομιλίες του τον αναφέρει ως αρχηγό των ανταρτών του Πόντου.
Για τη δραστηριότητά του ο Μητροπολίτης Γερμανός Καραβαγγέλης καταδικάστηκε ερήμην σε θάνατο από τα λεγόμενα "δικαστήρια ανεξαρτησίας" της Αμάσειας (1921), μαζί με τους μητροπολίτες Τραπεζούντας Χρύσανθο, Αμασείας Γερμανό, Νεοκαισαρείας Πολύκαρπο, Χαλδείας και Κερασούντας Λαυρέντιο, τον επίσκοπο Απολλωνιάδος Ιωακείμ, καθώς και άλλους σημαντικούς άνδρες του Πόντου. Πολλοί συναγωνιστές του όμως δολοφονήθηκαν, αποτελώντας ακόμη μία χορεία μαρτύρων του αγώνα κατά της Γενοκτονίας. Γενοκτονία η οποία χωρίς το αντάρτικο με επικεφαλής τον Γερμανό Καραβαγγέλη, θα ήταν εντονότερη και με περισσότερα θύματα.
