Οι αγώνες που έδωσε το Ελληνικό έθνος είχαν την μορφή άμυνας, αντίστασης, ή απελευθέρωσης Ελληνικών εδαφών, Ελληνίδων και Ελλήνων και τελικά την 28η Οκτωβρίου ο ελληνικός λαός επέλεξε την αξιοπρέπεια και την ελευθερία από την ήττα και την ταπείνωση. Και μάλιστα έναντι ενός εχθρού με πολύ περισσότερες και ποιοτικότερες δυνάμεις.
Η παιδεία είναι ο πρωταγωνιστικός δίαυλος για να περάσουν μηνύματα αντίστασης και ηρωισμού στους νέους ανθρώπους, όπως άλλωστε προβλέπει και ο καταστατικός χάρτης της Ελλάδας, το Σύνταγμά της. Ωστόσο από το 2006, δια των σχολικών βιβλίων, η παιδεία κάθε άλλο προβάλλει σχετικά παραδείγματα και υποδείγματα αντίστασης, όπως αυτό της 28ης Οκτωβρίου.
Ο Θεοφάνης Μαλκίδης και ο Δημήτρης Νατσιός συζητούν στη Δέλτα Τηλεόραση Θράκης για την 28η Οκτωβρίου, την παιδεία των Ελλήνων και των Ελληνίδων και τα σχολικά βιβλία.
Δείτε επίσης το κείμενο του Θ. Μαλκίδη για τη συμβολή των Θρακών στον πόλεμο του 1940.
Έχει ενδιαφέρον να πούμε ότι πέρα από την τραγουδίστρια της νίκης Σοφία Βέμπο (καταγόταν από την Καλλίπολη της Αν. Θράκης) η οποία σηματοδοτεί και νοηματοδοτεί με τα τραγούδια της την νίκη του 1940, έχει ενδιαφέρον ότι όλη η Θράκη, ιδιαίτερα η Ροδόπη και η Ξάνθη, αλλά και ο Έβρος συνέβαλαν τα μέγιστα, τόσο στρατιωτικά όσο και οι πολίτες με το γεγονός της επικράτησης εναντίον των Ιταλών και αργότερα στην αντίσταση εναντίον των Γερμανών.
Να αναφέρουμε πρώτο το περίφημο 29ο Σύνταγμα Πεζικού που ιδρύθηκε κατά την διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων στην Έδεσσα και μετεγκαταστάθηκε πριν τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο στην Κομοτηνή. Αυτό ήταν που την 28η Οκτωβρίου όταν είδε το μέτωπο να αρχίζει να ανοίγει στην Βόρειο Ήπειρο στα βουνά της Αλβανίας, προετοιμάστηκε από ανθρώπους δικούς μας, στρατεύσιμους και αναχώρησε την 17η Νοεμβρίου 1940 για το μέτωπο και μάλιστα έδωσε μάχες στο Πόγραδετς, στο Τεπελένι και στην Κλεισούρα, από τις πιο φονικές μάχες του μετώπου. Αυτό είναι καλό να το υπενθυμίζουμε.
Είναι μάχες στις οποίες χάθηκαν πέρα από τους 2-3 χιλιάδες έλληνες φαντάροι μεταξύ των οποίων και πάρα πολλοί από το 29ο Σύνταγμα Πεζικού και το οποίο σήμερα έχει μετονομαστεί στην 29η Ταξιαρχία Πεζικού με την ονομασία ΠΟΓΡΑΔΕΤΣ.
Επίσης έχει ενδιαφέρον ότι εκείνο το διάστημα η ταξιαρχία με την ονομασία «Νέστος» και η ταξιαρχία με την ονομασία «Έβρος» ήταν αυτές που συγκράτησαν τις δυνάμεις τόσο στην περιοχή αυτή όσο και γενικότερα στην μετέπειτα αντίσταση στην Γερμανική προέλαση, είναι καλό να το υπενθυμίζουμε και αυτό μιας και αυτή η στρατιωτική συμβολή των Θρακών έχει επίσης αποσιωπηθεί.
Να αναφέρουμε μια πραγματικά άγνωστη παράμετρο αυτής της ιστορίας, ότι η ταξιαρχία «Έβρος» που είχε πεδίο δράσης από την λίμνη Βιστωνίδα μέχρι τον Έβρο, σε όλη την σημερινή περιοχή του νομού Έβρου και του ποταμού, είχε διοικητή τον υποστράτηγο Ιωάννη Ζήση. Αυτός ο άνθρωπος αντιστάθηκε κατά την διάρκεια του 2ου παγκοσμίου πολέμου. Πολέμησε στην μάχη των οχυρών στον Εχίνο και στην Νυμφαία και όταν συνθηκολόγησε η πατρίδα μας τον Απρίλιο του 1941 κατέφυγε με πάρα πολλούς Έλληνες στρατιώτες μέσω Τουρκίας για να πάει στην Μέση Ανατολή, εκεί οι τουρκικές δυνάμεις του ζήτησαν να αφοπλίσει όλο το στράτευμα, μιλάμε για ταξιαρχία, δεν δέχτηκε να παραδώσει τα όπλα και αυτοκτόνησε στις 9 Απριλίου στα Ύψαλα μη δεχόμενος να παραδώσει τον οπλισμό του. Είναι μια πάρα πολύ ενδιαφέρουσα άγνωστη παράμετρος αυτού του μεγάλου πολέμου και ιδιαίτερα της συμβολής των Θρακών στην 28η Οκτωβρίου.
Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε και την μάχη των οχυρών όπου ήταν μια ένδοξη σελίδα στην ιστορία των Θρακών πολεμιστών και είναι συνέχεια της συμβολής του 29ου Συντάγματος Πεζικού, σήμερα 21η Ταξιαρχία Πεζικού ΠΟΓΡΑΔΕΤΣ. Το σώμα αυτό αντιστάθηκε πρώτα στον Εχίνο με το ένα κεντρικό οχυρό και τα τρία περιφερειακά, για τέσσερις ολόκληρες ημέρες και είχε πάρα πολλά θύματα μεταξύ των οποίων και συμπατριώτες μας μουσουλμάνοι και επίσης στην Νυμφαία όπου εκεί υπήρχε επίσης τριήμερη αντίσταση. Τελικά οι Γερμανοί δεν κατόρθωσαν να το κυριεύσουν, το προσπέρασαν και τελικά έφθασαν και κατέλαβαν την Κομοτηνή.
