Μνήμη- Αναγνώριση- Διεκδίκηση: Εκδήλωση στη Μόσχα για τη Γενοκτονία
Σε ατμόσφαιρα έντονης συναισθηματικής φόρτισης πραγματοποιήθηκε την 19 Μαΐου 2017 στη γεμάτη από Έλληνες και Φιλέλληνες αίθουσα του Οίκου Εθνοτήτων του Δήμου της Μόσχας εκδήλωση, αφιερωμένη στην ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας . Η εκδήλωση διοργανώθηκε από το Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού-Κ.Ε.Π. με τη στήριξη του Συλλόγου Ελλήνων Επιχειρηματιών «Συνεργία» και με στήριξη ενημέρωσης εκ μέρους του Συλλόγου Ελλήνων Μόσχας και της Ελληνικής Λέσχης «ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ».
Η εκδήλωση περιελάμβανε παρουσίαση των προσφάτως κυκλοφορηθεισών δίγλωσσων βιβλίων (ελληνική και ρωσική) «Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου» και «η Γενοκτονία των Ελλήνων (Θράκη-Μικρά Ασία-Πόντος)» του Θεοφάνη Μαλκίδη, ο οποίος αφίχθη στη ρωσική πρωτεύουσα ειδικά για την εκδήλωση και προβολή ντοκιμαντέρ «Μνήμη μου σε λένε Πόντο – μέρος 2ο»
Στην εισαγωγική της ομιλία η διευθύντρια του Κ.Ε.Π. Δώρα Γιαννίτση επεσήμανε ότι "η διατήρηση και ο σεβασμός της ιστορικής μνήμης αποτελούν καθοριστικό παράγοντα για τη βιωσιμότητα κοινωνιών και εθνών τόσο μεμονωμένα όσο και στο σύνολό τους, εφόσον εξασφαλίζουν τη συνέχεια της παράδοσης και του πολιτιστικού κληροδοτήματος, αλλά και την αρμονική ύπαρξη και ειρηνική συνύπαρξη εθνών, στα πλαίσια πάντα κρατικών δομών που διέπονται από το κράτος δικαίου. Ο σεβασμός, η δικαίωση της ιστορικής μνήμης και η αποκατάσταση της ηθικής τάξης πραγμάτων δεν είναι, ή μάλλον δεν πρέπει να είναι, έννοιες επιλεκτικές, αλλά καθολικές.
Παρ΄όλα αυτά σήμερα, από τη διεθνή κοινότητα, εκκρεμεί η αναγνώριση της γενοκτονίας. Δια τούτο, εκδηλώσεις, όπως η αποψινή είναι όσο ποτέ άλλοτε επίκαιρες και επιβεβλημένες από την ανάγκη διατήρησης του πολιτισμού, της παράδοσης, των αξιών, της ιστορικής μνήμης, της συνείδησης.
Ομολογούμε ότι χαιρόμαστε ιδιαίτερα που κατορθώσαμε να πραγματοποιήσουμε την άφιξη στη Μόσχα του Θ. Μαλκίδη. Πρόκειται για τη δεύτερη επίσκεψή του σε εκδήλωση μας με την ευκαιρία της ημέρας μνήμης των θυμάτων της Γενοκτονίας. Επίσης μας χαροποιεί το γεγονός ότι ο Θεοφάνης Μαλκίδης κατόρθωσε να εκδώσει τις δύο δίγλωσσες εκδόσεις του, γεγονός που ανταποκρίνεται και στις παιδαγωγικές-γλωσσολογικές σκοπιμότητες του ΚΕΠ".
Ουσιαστικός ο Θεοφάνης Μαλκίδης αναφέρθηκε στο ζήτημα της Γενοκτονίας "για την οποία κατά το τρέχον έτος το κίνημα αναγνώρισης πέτυχε 10 νέες αναγνωρίσεις από κοινοβούλια διαφόρων κρατών, η τελευταία μέχρι τούδε εκ των οποίων έλαβε χώρα την αυγή της 19ης Μαϊου από την πόλη του Έντμοντον του Καναδά. Η Γενοκτονία αποτελεί έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και το γεγονός ότι δεν καταδικάστηκε τότε, στις αρχές του περασμένου αιώνα, έδωσε τη δυνατότητα τέτοια φρικιαστικά εγκλήματα να επαναληφθούν, δεν είναι τυχαίο ότι ο Χίτλερ κατονόμαζε τον Κεμάλ ως δάσκαλό του", ανέφερε ο Θ. Μαλκίδης.
Τιμώντας την εκδήλωση με την παρουσία της η Γενική Πρόξενος της Ελλάδας στη Μόσχα Ελένη Βακάλη ευχαρίστησε τους διοργανωτές, καθώς και επεσήμανε τη συμβολή των Ελλήνων της Ανατολής, μετά την άφιξή τους και εγκατάστασή τους στην επικράτεια της Ελλάδας, στην ανάπτυξη και διαμόρφωση του σύγχρονου ελληνικού κράτους, πλήρους μέλους σύγχρονων διεθνών οργανισμών και της ΕΕ. Η ίδια επίσης αναφέρθηκε στο κείμενο του προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, ειδικά εκδοθέν για την ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας.
Στην εκδήλωση μίλησε και ο δημοσιογράφος Νίκος Σιδηρόπουλος ο οποίος αναφέρθηκε στον ηρωικό διανοούμενο και δημοσιογράφο του Πόντου Νίκο Καπετανίδη, ο οποίος δολοφονήθηκε το 1921 στην Αμάσεια, αλλά και στον αγώνα αναγνώρισης και διεθνοποίησης της Γενοκτονίας.
Η εκδήλωση συνεχίστηκε με ανάγνωση μοναδικών αποσπασμάτων της νεοελληνικής λογοτεχνίας (Τατιάνα Γκρίτση-Μιλιέξ, Ηλίας Βενέζης), από τον Π. Καλογερόπουλο και τη Δ. Γιαννίτση, στα οποία με δυνατό, συνταρακτικό, ανατριχιαστικό και ρεαλιστικό δια τούτο λόγο, οι συγγραφείς-μάρτυρες των γεγονότων της εποχής, μας μεταφέρουν με την πένα τους όλη τη φρίκη, την τραγωδία, τη θηριωδία, το μαρτύριο του ξεριζωμού και της πορείας των ξεριζωμένων στα βάθη της Ανατολίας.
Η πρόεδρος της Ένωσης Νεολαίας των Ελληνικών Σωματείων Ρωσίας Еυγενία Ποπόβα ανάγνωσε κείμενο-χαιρετισμό, που εξέδωσε με την ευκαιρία της επετειακής ημέρας ο πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Σωματείων/Κοινωνικών Οργανισμών Ρωσίας Ιβάν Σαββίδης.
Ιδαίτερα ουσιαστική η παρέμβαση της εκπροσώπου της αρμενικής κοινότητας, υποψήφιας διδάκτορος του Κρατικού Πανεπιστημίου Ερεβάν, αναλύτριας στο Διεθνές Εκπαιδευτικό Κέντρο Μελέτης Ολοκαυτώματος και Γενοκτονίας (Μόσχα) Αρμινέ Αντονιάν, η οποία έθεσε ευρύτερα το ζήτημα της Γενοκτονίας 1 εκ. Ελλήνων, 1,5 εκατ. Αρμενίων και περί τις 400 χιλ. Ασσυρίων) και επισήμανε την ανάγκη κοινών προσπαθειών, με στόχο την αναγνώριση του εγκλήματος στο διεθνή στίβο.
Η βραδιά εμπλουτίστηκε και ολοκληρώθηκε με καλλιτεχνικό πρόγραμμα από το Χορευτικό Συγκρότημα του Κ.Ε.Π, που παρουσίασε χορούς από την Καππαδοκία και τον Πόντο, καθώς και από τη νεολαία των Ελλήνων της Μόσχας, η οποία τραγούδησε με συνοδεία την ποντιακή λύρα.