Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος
Οι κακοί και ανάξιοι άρχοντες:
«Οι άνθρωποι, όταν αναλάβουν την εξουσία χρησιμοποιούν αυτή την δύναμή τους για να πράττουν αδικίες. Δεν υπάρχει τίποτε αθλιότερο από τον άρχοντα εκείνον, που δεν ωφελεί καθόλου και σε τίποτα αυτούς που κυβερνά.
Είναι σημάδι παρά πολύ μεγάλης αρρώστιας και δείγμα διαστροφής το να ενθαρρύνουν οι γιατροί τις αρρώστιες. Γιατί έργο των αρχόντων είναι να αναχαιτίζουν τις αταξίες του λαού, να τον κατευθύνουν προς το ορθό και να κάνουν τους πολίτες να είναι υπάκουοι και πειθαρχικοί στο νόμο. Όταν όμως αυτοί πρώτοι (οι πολιτικοί άρχοντες) παραβαίνουν το νόμο, πώς θα μπορούσαν να γίνουν δάσκαλοι στους άλλους; Εάν λοιπόν η ρίζα του δέντρου είναι σάπια, τι καλό είναι δυνατόν να περιμένει κάποιος από τα κλαδιά;
Εκείνοι που δεν έχουν άρχοντα, τότε στερούνται απλώς εκείνον που θα τους οδηγήσει στο ορθό. Εκείνοι όμως που έχουν κακό άρχοντα, έχουν εκείνον που τους οδηγεί στους γκρεμούς και στους βούρκους. Ίσως μου πει κάποιος, ότι υπάρχει και άλλο κακό, που δεν είναι άλλο από το να είναι κακός ο ίδιος ο πολιτικός άρχων. Το ξέρω και εγώ. Δεν είναι μικρό το κακό αυτό, αλλά είναι πολύ χειρότερο και από την αναρχία, επειδή είναι προτιμότερο να μην διοικείται ένας λαός από κανένα άρχοντα, παρά να διοικείται από κακό και τρισάθλιο πολιτικό ηγέτη.
Πολλοί από τους πολιτικούς ηγήτορες, όταν κλέβουν, είναι επιεικείς και μετριοπαθείς και καταδεκτικοί όχι επειδή το θέλουν, αλλά επειδή τους αναγκάζει η συνείδησή τους, αφού τα κλεμμένα, τους αφαιρούν την παρρησία. Από την άλλη πλευρά οι αδωροδόκητοι είναι φορτικοί και κουραστικοί, επειδή ωθούνται από κάποια κενοδοξία και από την αλαζονική ιδέα ότι είναι καθαροί από παράνομα κέρδη.
Στους πολιτικούς άρχοντες παρατηρείται και η εξής φοβερή διαστροφή και αρρώστια. Συναντούμε δηλαδή τους απερχόμενους πολιτικούς ηγήτορες να εύχονται όσοι θα έλθουν μετά απ’ αυτούς στην εξουσία να είναι φαύλοι και πονηροί. Διότι, εάν τύχει να είναι γενναίοι, αυτοί που επέρχονται, νομίζουν ότι θα δοξασθούν περισσότερο, εάν οι διάδοχοί τους στην εξουσία δεν είναι καλοί και ικανοί. Εάν πάλι είναι βάναυσοι και διεφθαρμένοι, νομίζουν ότι η κακία του επόμενου πολιτικού άρχοντος θα αποτελέσει την δικαιολογία της δικής τους κακίας. Ο δε λαός πρέπει να εκλέγει ως άρχοντές του όχι τους νεαρούς, αλλά τους έμπειρους, οι οποίοι κυβερνούν με βάση το νόμο και γι’ αυτό προτιμούν να είναι νομοταγείς και όχι αρεστοί στον λαό. Και ενώ ο λαός την κρίσιμη στιγμή της εκλογής έχει πάντοτε ορθή κρίση, εντούτοις δεν έχει την αναγκαία γενναιότητα να εκλέξει τους άξιους.
Γιατί αναλόγως του επιπέδου του λαού, εκλέγονται οι άξιοι ή οι ανάξιοι άρχοντες. Αλλά από την άλλη πλευρά, και αν ακόμη είναι ο πολιτικός άρχων πάρα πολύ ενάρετος, μόνη η δικαιοσύνη και η αρετή του δεν θα μπορέσει να σκεπάσει τα αμέτρητα παραπτώματα των υπηκόων”.
